ΖΟΦΕΡΟ ΜΕΛΛΟΝ

EUROKINISSI/ ΣΩΤΗΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

Αν «τα χρέη είναι η χειρότερη φτώχεια», όπως είχε πει κάποτε ένας Άγγλος γνωμικογράφος, τότε δυστυχώς οι περισσότεροι Έλληνες βιώνουν σήμερα τη χειρότερη φτώχεια χωρίς μάλιστα να υπάρχει χαραμάδα αισιοδοξίας ότι κάτι μπορεί να αλλάξει αύριο.

Παρά τις αισιόδοξες προβλέψεις, για υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, για δισεκατομμύρια ευρώ που θα πέσουν στην αγορά από το Ταμείο Ανάκαμψης, τα «πακέτα» στήριξης του τελευταίου έτους, αλλά και αυτά που έρχονται, δυστυχώς το αύριο είναι δυσοίωνο.

Κάθε μέρα πλέον, ειδικά το τελευταίο έτος λόγω της πανδημίας, τα προβλήματα της οικονομίας διογκώνονται καθώς συσσωρεύονται ολοένα και περισσότερες υποχρεώσεις, συνεπώς και χρέη η είσπραξη των οποίων αναστέλλεται προκειμένου να αποπληρωθούν στο προσεχές μέλλον, όταν θα έχει ομαλοποιηθεί η κατάσταση.

Όποτε όμως κι αν βγούμε από αυτό το «σκοτεινό τούνελ» της πανδημίας, η πραγματικότητα θα είναι ακόμη πιο σκληρή για όλους αφού το ιδιωτικό χρέος βρίσκεται πλέον σε δυσθεώρητα ύψη και φυσικά δεν βρισκόμαστε καν στα μέσα του 2021.

Είναι αξιοσημείωτο ότι το ιδιωτικό χρέος, με βάση τα στοιχεία των επίσημων οργανισμών, ανέρχεται σήμερα περίπου στα 234 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 109 δισ. ευρώ αφορούν τις φορολογικές αρχές, τα 92 δισ. ευρώ τις τράπεζες και πάνω από 30 δισ. ευρώ τα ασφαλιστικά ταμεία. Αν μάλιστα σε αυτά προστεθούν περίπου 3 δισ. ευρώ χρέη προς στους Οργανισμούς Κοινής Ωφέλειας και άλλα 4 δισ. ευρώ χρέη μεταξύ των ιδιωτών, γίνεται αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος.

Η επόμενη μέρα φέρνει επισφάλειες, πτωχεύσεις, λουκέτα

Δεν είναι τυχαίο ότι οι εκτιμήσεις πολλών αναλυτών συγκλίνουν στο ότι στο αύριο μας περιμένουν περισσότερες επισφάλειες και πτωχεύσεις, περισσότερα λουκέτα, μεγαλύτερη ανεργία, ενώ θα σφίγγει η «θηλιά» των αναγκαστικών μέτρων σε επιχειρήσεις και φορολογούμενους.

Και αυτό γιατί πολύ απλά οι αναστολές φορολογικών υποχρεώσεων δεν αρκούν, όπως όλα δείχνουν, για να αναστρέψουν το βεβαρυμμένο κλίμα στην οικονομία κάτι το οποίο καταγράφεται πλέον και στα στοιχεία της Εφορίας.

Άλλωστε χιλιάδες επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που θα αναζητούν βηματισμό με την ολοκλήρωση των μέτρων στήριξης, θα βρεθούν αύριο αντιμέτωποι με τις παλαιές υποχρεώσεις της πρώτης καραντίνας, τις υποχρεώσεις της δεύτερης, αλλά και με τις τρέχουσες καταβολές του 2021 και το «ξεπάγωμα» τραπεζικών δόσεων. Εξέλιξη που με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει στη δημιουργία νέων ληξιπρόθεσμων χρεών προς τις Εφορίες και τα Ασφαλιστικά Ταμεία, αλλά νέα «κόκκινα» δάνεια.

Και φυσικά όλα αυτά την ώρα που από το σύνολο των περίπου 6,5 εκατομμυρίων φορολογουμένων, τα 4.140.400 είναι ήδη «φτωχοί» αφού έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την Εφορία.

Από αυτούς μάλιστα 1.874.705 φορολογούμενοι βρίσκονται ήδη στον «προθάλαμο» των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης, που πολύ απλά σημαίνει ότι κινδυνεύουν με:

α) Κατάσχεση κινητών, είτε στα χέρια του οφειλέτη, είτε κινητών και απαιτήσεων, γενικώς, του οφειλέτη που βρίσκονται στα χέρια τρίτου,

β) κατάσχεση ακινήτων

γ) με τη λήψη σε βάρος τους διοικητικών, ασφαλιστικών και δικαστικών μέτρων.

Το ποσοστό δε αυτών που θα βρεθούν υπό τη «δαμόκλειο σπάθη» των αναγκαστικών μέτρων θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο αφού ήδη στο υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζονται να στείλουν τα «ραβασάκια» σε εκατοντάδες χιλιάδες επαγγελματίες, που έλαβαν οικονομικές ενισχύσεις μέσω των επτά φάσεων των επιστρεπτέων προκαταβολών, προκειμένου να ξεκινήσει η επιστροφή των κρατικών δανείων από το 2022.

Κανείς, μα κανείς όμως, δεν ρωτάει πώς όλοι αυτοί οι εκατοντάδες χιλιάδες επαγγελματίες, ελεύθεροι επαγγελματίες κ.α., θα καταφέρουν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους. Ή θα πρέπει να «βαρέσουν κανόνι» ή να αφεθούν στη μοίρα τους που δεν θα είναι άλλη από ένα απίστευτο κυνηγητό για την είσπραξη με κάθε τρόπο και νόμιμο μέσο των χρεών από το δημόσιο.

Διότι μην σκεφτεί κανείς ότι όταν όλα ομαλοποιηθούν και επιστρέψει η κανονικότητα, δεν θα επιστρέψει και η κανονικότητα στον τρόπο αντιμετώπισης των οφειλετών του δημοσίου.

Επιβεβλημένα τα μέτρα προστασίας των οφειλετών

Το μόνο παρήγορο, προς το παρόν τουλάχιστον και εάν δεν ληφθούν πρόσθετα μέτρα προστασίας των οφειλετών που είναι επιβεβλημένα, είναι ότι σήμερα δεν χωρεί κατάσχεση μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων που καταβάλλονται περιοδικά, εφόσον το συνολικό ποσό αυτών μηνιαίως, αφαιρουμένων των υποχρεωτικών εισφορών είναι μικρότερο των 1.000 ευρώ. Στις περιπτώσεις όμως που υπερβαίνει το ποσόν αυτό επιτρέπεται η κατάσχεση για τα χρέη προς το Δημόσιο επί του ½ του υπερβάλλοντος ποσού των 1.000 ευρώ και μέχρι του ποσού 1.500 ευρώ, καθώς και επί του συνόλου του υπερβάλλοντος ποσού των 1.500 ευρώ.

Επίσης δεν επιβάλλεται κατάσχεση ακινήτων, καθώς και κατάσχεση κινητών στα χέρια του οφειλέτη, κατά των οφειλετών που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές από κάθε αιτία (για την καταβολή των οποίων ευθύνεται ως πρωτοφειλέτης, συνυπόχρεος, εγγυητής, κλπ) συνολικού ποσού 500 ευρώ, πλην του μέτρου της κατάσχεσης στα χέρια τρίτων. Αλλά και καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε ένα και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των 1.250 ευρώ, μηνιαίως, για κάθε φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα.

Και βέβαια μιλάμε για σταγόνα στον ωκεανό αφού ουδείς μπορεί να σωθεί από το «τσουνάμι» των συνολικών υποχρεώσεων που έρχονται, με την επιστροφή στην κανονικότητα, με 500 ευρώ αφού, ας μην κρυβόμαστε, ούτε για τις ανάγκες της καθημερινής επιβίωσης δεν επαρκούν.

Επί της ουσίας μάλιστα, μέχρι σήμερα, πέρα από το «άνοιγμα» για συγκεκριμένες κατηγορίες οφειλετών των ρυθμίσεων των 100 και 120 δόσεων, η μεγάλη πλειονότητα των οφειλετών δεν έχει πολλές εναλλακτικές για να «αμυνθεί» παρά τη γνωστή «μικρή» ρύθμιση των 12 δόσεων ή 24 δόσεων εάν οι οφειλές προέρχονται από έκτακτη φορολογία.

Δυστυχώς όπως λέει και μια εβραϊκή παροιμία «αν γελάς όταν δανείζεσαι, θα κλαις όταν ξεπληρώνεις», και στην Ελλάδα ήδη περισσότεροι από 4 εκατομμύρια φορολογούμενοι έχουν χρέη και είναι άγνωστο πόσοι θα είναι στο τέλος της πανδημίας που θα κληθούν να ξεπληρώσουν…