ΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΤΩΝ ΕΜΒΟΛΙΩΝ

«Μέχρι στιγμής εξετάζουμε και τις τρεις περιπτώσεις. Μας απασχολούν πολύ οι συνθήκες αποθήκευσης του εμβολίου αλλά και ο τρόπος μεταφοράς τους σε μια αχανή χώρα, όπως είναι η Ινδία». Με αυτά τα λόγια εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας της Ινδίας άφησε ανοιχτά όλα τα  ενδεχόμενα για το ποιος ή ποιοι θα είναι ο εκλεκτός/οι από τις τρεις εταιρείες που φαίνεται να οδηγούν την κούρσα για το antivarious εμβόλιο. Η Μoderna, η Pfizer αλλά και η ρωσική απόπειρα του sputnik…

Η αξία που έχει η ανάληψη της… παραγγελίας για τη δεύτερη πολυπληθέστερη χώρα του πλανήτη αλλά και δεύτερη στην μακάβρια λίστα των κρουσμάτων και των θυμάτων στης πανδημίας είναι κατανοητή στον καθένα. To 1,5 δισεκατομμύριο Ινδοί αποτελούν το μήλο της έριδος για τις πολυεθνικές που συνεχίζουν με κομμένη ανάσα τον αγώνα δρόμου για την Παρασκευή του εμβολίου, τον τρόπο διάθεσης του και, για να μην κρυβόμαστε και πίσω από το δάχτυλο μας, τις παραγγελίες του που θα αποφέρουν δεκάδες δις στα ταμεία.

Από την αρχή του εφιάλτη κυβερνήσεις και οργανισμοί υποσχέθηκαν αμέριστη υλική στήριξη σε όσες από τις εταιρείες-κολοσσούς της φαρμακευτικής εισέρχονταν στη διαδικασία της ανακάλυψης και παραγωγής του εμβολίου κατά του Covid 19. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, θα διέθεταν το μεγαλύτερο ποσοστό μιας συνολικής δαπάνης της τάξης των 80 δις. που ήταν διαθέσιμη για την έρευνα στο κομμάτι της Ιατρικής, προς την κατεύθυνση του anti covid εμβολίου. Από κοντά, αν και σαφώς με χαμηλότερο badget, ακολουθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία μόλις προ ολίγων 24ωρων ανακοίνωσε και νέα χρηματοδότηση για την πρωτοβουλία Covax, που αφορά στη δίκαιη κατανομή και διάθεση του εμβολίου σε όλον τον κόσμο. Η προσφορά της Ε.Ε. στον αγώνα κατά του κορονοϊού είναι της τάξης των 16 δις. ευρώ από τον περασμένο Μάιο, πέραν των χρηματοδοτήσεων και των επιχορηγήσεων προς εταιρείες και ερευνητικές ομάδες που προχωρά κάθε κράτος-μέλος της Ένωσης ξεχωριστά. Ο μηχανισμός covax αποσκοπεί στην αγορά 2 δισεκατομμυρίων δόσεων έως το τέλος του 2021 και «συμβάλει στην ανάπτυξη πολυσχιδούς χαρτοφυλακίου εμβολίων, κατόπιν διαπραγματεύσεων με διάφορους προμηθευτές, το οποίο θα καλύπτει διάφορες επιστημονικές τεχνολογίες, χρόνους παράδοσης και τιμές. Ο μηχανισμός COVAX είναι μηχανισμός επιμερισμού του κινδύνου: μειώνει τον κίνδυνο για τους παρασκευαστές που επενδύουν χωρίς να είναι σίγουροι για τη μελλοντική ζήτηση και μειώνει τον κίνδυνο αδυναμίας των χωρών να εξασφαλίσουν πρόσβαση σε βιώσιμο εμβόλιο» όπως έχει τονίσει και η Επίτροπος Διεθνών Εταιρικών Σχέσεων Στέλλα Κυριακίδου.

Αυτό που γίνεται εύκολα αντιληπτό είναι ότι η διεθνής κοινότητα υπο το βάρος των ασφυκτικών συνθηκών που προκλήθηκαν στα συστήματα Υγείας παγκοσμίως και κυρίως υπο το βάρος των εκατομμυρίων νεκρών-θυμάτων της πανδημίας, επένδυσε τεράστια οικονομικά ποσά στην εξεύρεση της μακροπρόθεσμης αλλά και οριστικής λύσης μέσω της μαζικής παραγωγής εμβολίων. Δικαιολογημένα ασκήθηκε κριτική για το γεγονός ότι μπροστά στην κούρσα των εμβολίων, παραμερίστηκαν οι προσπάθειες εξεύρεσης ενός φαρμάκου που θα μπορούσε είτε να περιορίσει τις παρενέργειες του ιού στους προσβεβλημένους, ιδίως τις θανατηφόρες. Αντίθετα «όλα τα λεφτά» έπεσαν στη συμμετοχή για την εξεύρεση των εμβολίων από τη στιγμή, μάλιστα, που αυτή η συμμετοχή εξασφάλιζε προνόμια σχετικά με τον χρόνο, τον όγκο αλλά και την τιμή διάθεσης τους.

Ανταγωνισμοί και τιμές

Το παιχνίδι είναι μεγάλο για όλες τις μεριές του τραπεζιού. Ηνωμένες Πολιτείες, Ευρωπαϊκή Ένωση, Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία μέσω χρηματοδοτήσεων αλλά και εργασίας επιστημόνων τους συμμετέχουν σε κάποιες από τις εν εξελίξει έρευνες, έχοντας κατά νου από τη μια τη «διαπραγμάτευση» γύρω από τη τιμή που θα αγοράσουν τα εμβόλια για τους πολίτες, από την άλλη τους πόντους στην κοινή γνώμη για το ενδιαφέρον γύρω από τη θεραπεία. Άλλα κράτη, πάλι, όπως η Ρωσία, η Κίνα και το Ισραήλ άπλωσαν την κρατική ομπρέλα πάνω από τις απόπειρες εξεύρεσης εμβολίου. Με ένα σμπάρο πολλά τριγώνια: Το κράτος πρωταγωνιστής στην αντιμετώπιση της πανδημίας, άμεση διάθεση του στους πολίτες, κέρδη από τη διάθεση του εκτός συνόρων, επίδειξη δύναμης στην διεθνή επιστημονική κοινότητα και όχι μόνο.  

Η Ε.Ε. εχει υπογράψει ήδη συμφωνίες και συμμετείχε στις έρευνες της Sanofi, της Astrazeneca και της Johnson, αναμένεται να υπογράψει με την Pfizer/BioNtech –την οποία χρηματοδότησε η αμερικανική κυβέρνηση με περίπου δυο δισ,καιμε την οποια είχε προσυμφωνήσει από το καλοκαίρι για 100 εκατομμύρια εμβόλια- ενώ «τρέχει» να κλείσει με την Moderna, η οποία έχει κλείσει συμφωνία μαμούθ με τις ΗΠΑ!

Τον Αύγουστο η Moderna είχε ανακοινώσει ότι το προϊόν της θα τιμάται από 32 μέχρι 37 δολάρια, προκαλώντας αντιδράσεις για το υψηλό κόστος. Αυτό ωστόσο δεν απέτρεψε τη Βρετανία να παραγγείλει 50 εκατομμύρια δόσεις, τον Καναδά 46 εκατομμύρια, την Ελβετία 4,5 εκατομμύρια και βέβαια τις ΗΠΑ για αρχική παραγγελία της τάξης των 20 εκατομμυρίων εντός του 2020 και περίπου 500 εκατομμύρια μέσα στον επόμενο χρόνο.

Σημαντικά μικρότερο είναι το κόστος του εμβολίου της Pfizer του «δικού μας» Αλμπερτ Μπουρλά. Αξιωματούχοι της εταιρείας έχουν διαρρεύσει ότι το σκεύασμα θα κυμαίνεται στα 20 δολάρια, έχοντας ήδη… πελάτες την Ε.Ε., την Ιαπωνία, τη Βρετανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά, τη Χιλή και την Αυστραλία.

Αυτοί, ωστόσο, που… σκότωσαν τις τιμές είναι οι υπεύθυνοι της AstraZeneca εξαιτιας, βέβαια, και της συνεργασίας τους με την Οξφόρδη. Σύμφωνα με τους Financial Times, η τιμή ανέρχεται μόλις σε 3-4 δολάρια ανά δόση σε ένα εμβόλιο που χρειάζονται δυο δόσεις. Βραζιλία, Ινδονησία, Ιαπωνία, Βρετανία και κάποιες χώρες ακόμα της Λατινικής Αμερικής έχουν προπαραγγείλει περίπου 100 εκατομμύρια δόσεις.

Εμβόλια και Χρηματιστήριο

Τα εκπληκτικά αποτελέσματα των δοκιμών για το εμβόλιο του Covid-19 αρχικά από την Pfizer και μετά από την α Moderna εκτινάσσουν τις αγορές. Μέχρι και το Χρηματιστήριο Αθηνών οδηγήθηκε σε υψηλό 5 μηνών ενώ έπεσαν και τα επιτόκια των κρατικών τίτλων όταν ανακοινώθηκε η επιτυχία κατά 94% στους εμβολιασμούς της Moderna.

Τα ευχάριστα νέα προκάλεσαν ενθουσιασμό. Στην Ευρώπη, κατ’ αρχάς, με το που έγινε γνωστή η είδηση τα κέρδη σχεδόν διπλασιάστηκαν. Ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600, ο οποίος παρουσίαζε άνοδο της τάξης του 0,7% πριν από τις ανακοινώσεις, εκτοξεύτηκε μετά στο +1,5%. Στο Λονδίνο ο FTSE 100 ενισχύεται κατά 1,6%, στη Φρανκφούρτη ο DAX είναι στο +1,4%, στο Παρίσι ο CAC 40 ενισχύεται κατά 2% και ο FTSE MIB στο Μιλάνο κατά 2,2%. Το Χρηματιστήριο Αθηνών έφτασε να καταγράφει άνοδο πάνω από 6%, πλησιάζοντας έπειτα από πέντε μήνες το όριο των 700 μονάδων, ενώ το επιτόκιο του δεκαετούς ομολόγου βρέθηκε στο 0,7%!

Οι δείκτες Dow Jones και S&P 500 σημείωσαν ρεκόρ μετά την ανακοίνωση της εταιρείας βιοτεχνολογίας Moderna ότι το υποψήφιο εμβόλιό της εναντίον του νέου κοροναϊού είναι αποτελεσματικό «κατά 94,5%», κάτι που ενεθάρρυνε αρκετούς επενδυτές. Ο δείκτης Dow Jones έκλεισε με άνοδο 470,63 μονάδων (+1,60%), στις 29.950,44 μονάδες, καταρρίπτοντας το ρεκόρ που είχε καταγράψει τον Φεβρουάριο. Ο δείκτης Nasdaq, στον οποίο δεσπόζουν οι τίτλοι εταιρειών του τομέα της τεχνολογίας, έκλεισε με άνοδο 94,84 μονάδων (+0,80%), στις 11.924,13 μονάδες. Ο ευρύτερος δείκτης S&P 500, ενδεικτικός της γενικής τάσης, έκλεισε με άνοδο 41,76 μονάδων (+1,16%), στις 3.626,91 μονάδες, βελτιώνοντας το ρεκόρ που είχε καταγράψει την περασμένη Παρασκευή.