ΤΟ ΟΞΥΜΩΡΟ ΚΑΙ Η «ΑΠΟΣΩΛΗΝΩΣΗ»

Η ανεργία μειώνεται, η απασχόληση δεν αυξάνεται, όμως αυξάνεται ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός.

Η μόνη λογική εξήγηση για το παράδοξο, που συντελείται στην Ελλάδα, είναι ότι οφείλεται, και αυτό, στην πανδημία και στις ανατροπές που επέφεραν οι περιορισμοί στη λειτουργία των επιχειρήσεων λόγω του Covid-19 και τη διατήρηση της απασχόλησης μέσω των αναστολών συμβάσεων εργασίας.

Σίγουρα υπάρχουν και τα επιδοτούμενα προγράμματα προσωρινής απασχόλησης που συντελούν στην αποκλιμάκωση της ανεργίας, χωρίς όμως να θέτουν τις βάσεις για διατηρήσιμες θέσεις απασχόλησης.

Το οξύμωρο που επικρατεί πάντως σήμερα στην αγορά εργασίας, όπως καταγράφεται και μέσα από τα επίσημα στοιχεία τής ΕΛΣΤΑΤ, ανεξάρτητα από τις αιτίες, καταδεικνύει πόσο δύσκολο θα είναι το «στοίχημα» της επαναφοράς του εργατικού δυναμικού της χώρας από την κατάσταση του «οικονομικά μη ενεργού» στην κατάσταση του «απασχολούμενου».

Σίγουρα, η εικόνα της απασχόλησης είναι, ακόμη τουλάχιστον, θολή αφού και τα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας είναι εδώ και ουδείς γνωρίζει πότε θα «ξεμπλέξουμε» με την υγειονομική κρίση και πώς θα έχει διαμορφωθεί η κατάσταση στην αγορά.

Παρ’ όλα αυτά, είναι αξιοπερίεργο ότι οι άνεργοι, τον Φεβρουάριο, ανήλθαν σε 700.842 άτομα, δηλαδή μειώθηκαν κατά 22.171 (-3,1%) σε σχέση με τον Φεβρουάριο του 2019, και κατά 11.385 άτομα (-1,6%) σε σχέση με τον Ιανουάριο 2021. Και φυσικά θα περίμενε κανείς ότι η μείωση της ανεργίας θα έχει συνοδευτεί από αντίστοιχη αύξηση της απασχόλησης.

Δυστυχώς όμως αυτό δεν συνέβη, αφού καταγράφηκε σημαντική υποχώρηση του αριθμού των απασχολούμενων, οι οποίοι περιορίστηκαν σε 3.707.704 άτομα, μειωμένοι κατά 188.706 ή 4,8% συγκριτικά με τον περυσινό Φεβρουάριο, ενώ παρέμειναν αμετάβλητοι σε σχέση με τον φετινό Ιανουάριο.

Αξιοσημείωτο δε είναι ότι, με βάση τις μελέτες τής ΕΛΣΤΑΤ, ο αριθμός των απασχολούμενων που καταγράφηκε τον φετινό Φεβρουάριο κινείται στα επίπεδα του Αυγούστου του 2010, δηλαδή στην περίοδο της αφετηρίας της βαθιάς οικονομικής κρίσης που «βυθίστηκε» η Ελλάδα.

Παράλληλα, δε, διαπιστώνεται σημαντική αύξηση στον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό, αφού τα άτομα που βρίσκονται εκτός εργατικού δυναμικού, δηλαδή όσοι δεν εργάζονται αλλά ούτε αναζητούν εργασία, ανήλθαν σε 3.465.570, αυξήθηκαν επομένως κατά 181.586 ή 5,5%, σε σχέση πάντα με τον Φεβρουάριο του 2020 και κατά 8.637 ή 0,2% σε σύγκριση με το φετινό Ιανουάριο.

Αυτά λοιπόν τα στοιχεία αντικατοπτρίζουν ανάγλυφα την εντελώς αντίστροφη πορεία που καταγράφει η αγορά εργασίας, αν και θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι στην περίοδο της καραντίνας η οικονομική δραστηριότητα ήταν ανύπαρκτη, ενώ μπροστά στον κίνδυνο να νοσήσουν αρκετοί εργαζόμενοι προτίμησαν την «ασφάλεια» της οικείας τους.

Όσον αφορά επιμέρους διαπιστώσεις τής ΕΛΣΤΑΤ, αξίζει να σταθεί κανείς ότι σε επίπεδο φύλου η ανεργία είναι για άλλον ένα μήνα αισθητά υψηλότερη στις γυναίκες (19%) σε σχέση με τους άνδρες (13,5%), αλλά και ότι αυξήθηκε η ανεργία τον φετινό Φεβρουάριο στις ηλικίες 15-24 ετών. Ειδικότερα, η «ανεργία των νέων» κυμάνθηκε στο 37,4%, όταν πριν από ένα έτος είχε περιοριστεί στο 36,7%. Οριακά αυξημένη είναι η ανεργία και στις υπόλοιπες ηλικιακές κατηγορίες, αφού τα στοιχεία δείχνουν ότι στη μεγάλη κατηγορία 25-74 ετών η ανεργία τον Φεβρουάριο του 2021 «έτρεχε» με 14,9%, αυξημένη κατά 0,2 μονάδα σε σχέση με το 14,7% που είχε καταγραφεί έναν χρόνο νωρίτερα.

Είναι φανερό λοιπόν ότι το μεγάλο «στοίχημα» πλέον στη μετά πανδημίας εποχή που περπατάμε είναι να αναβιώσουν όλες οι θέσεις εργασίας, λόγος για τον οποίο μάλιστα η κυβέρνηση θα θέσει σε εφαρμογή το σχέδιο που έχει εκπονηθεί και θα υλοποιήσει όλα τα μέτρα που θα συμβάλουν στην αποφυγή απολύσεων.

Στο πλαίσιο αυτό, για την «αποσωλήνωση» της αγοράς εργασίας θα υπάρχει αυστηρή παρακολούθηση εφαρμογής των κανόνων που έχουν θεσπιστεί στο πλαίσιο παροχής των μέτρων στήριξης, όπως με τις επιστρεπτέες προκαταβολές που έλαβαν περισσότεροι από 300.000 εργοδότες, οι οποίοι ήδη έχουν δεσμευτεί ότι δεν θα μειώσουν προσωπικό μέχρι και τον Αύγουστο, μέτρο που αφορά περισσότερους από 700.000 απασχολούμενους.

Σε κάθε περίπτωση έχει διαμηνυθεί από την κυβέρνηση ότι η μη τήρηση των δεσμεύσεων από την πλευρά των εργοδοτών συνεπάγεται και την επιβολή κυρώσεων, μεταξύ των οποίων είναι και η άμεση επιστροφή του επιστρεπτέου τμήματος των ενισχύσεων στο πλαίσιο των επιστρεπτέων προκαταβολών. Υπενθυμίζεται εξάλλου ότι όρο για τη διατήρηση του προσωπικού προβλέπει και το μέτρο της παροχής χρηματοδότησης μέσω του ΕΣΠΑ, το οποίο μάλιστα θα χρησιμοποιήσουν άμεσα οι επιχειρήσεις στον κλάδο της εστίασης, των ξενοδοχείων, των τουριστικών γραφείων, των επιχειρήσεων τουριστικών λεωφορείων, των γυμναστηρίων, των παιδότοπων και χωρίς να έχει αποκλειστεί ακόμη και επιχειρήσεις λιανεμπορίου οι οποίες δραστηριοποιούνται σε συγκεκριμένους κλάδους.