Οι εταιρίες ανακοινώνουν εμβόλια κατά του Covid -19. Να πανηγυρίσουμε; Ο εφιάλτης παίρνει τέλος; Ας είμαστε για την ώρα συγκρατημένοι λένε οι επιστήμονες, γιατί η παρασκευή και η διανομή του εμβολίου είναι μια διαδικασία που θα πάρει μήνες. Ας είμαστε ασφαλείς και υγιείς ως τότε.
Ένας Έλληνας Εβραίος από την Θεσσαλονίκη, ο Άλμπερτ Μπουρλά και ο γιος ενός Τούρκου μετανάστη στη Γερμανία, ο Ουγκούρ Σαχίν, έδωσαν ελπίδες σε όλο τον κόσμο, ανακοινώνοντας επίσημα ότι το εμβόλιο που παρασκεύασαν οι δύο εταιρίες τους, είναι αποτελεσματικό κατά 90%.
Ο Μπουρλά είναι ο CEO του αμερικανικού φαρμακευτικού κολοσσού Pfizer και ο Σαχίν συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της γερμανικής BioNTech. Η σύζυγος του Ουζλέμ Τουρετσί, είναι επικεφαλής ιατρικός σύμβουλος της εταιρίας.
Η είδηση αυτή σκόρπισε κύματα χαράς σε όλο τον πλανήτη, που μετά από ένα σχεδόν χρόνο καλπασμό της πανδημίας είδαν το φως στην άκρη του τούνελ. Οι αγορές αναθάρρησαν και τα χρηματιστήρια έκαναν πάρτι. Συνέπεσε και με την εκλογή Μπάιντεν και η αισιοδοξία επανήλθε σε κράτη, κυβερνήσεις και λαούς.
Λίγες ώρες μετά βγήκαν οι Ρώσοι και είπαν ότι το δικό τους εμβόλιο Sputnik-V κατά του κορονοϊού είναι περισσότερο από 90% αποτελεσματικό.
Όλα δείχνουν ότι ο μαραθώνιος 20 μεγάλων εταιριών να βρουν το εμβόλιο φτάνει στο τέλος του για τις περισσότερες εξ αυτών.
Είναι όμως έτσι; Η επιστημονική κοινότητα συνιστά ψυχραιμία και να συνεχίσουμε τα μέτρα για να μας βρει το εμβόλιο ασφαλείς και υγιείς, προς το τέλος της Άνοιξης και αρχές καλοκαιριού.
Οι επιστήμονες, μεταξύ άλλων, θέλουν να δουν σε ποιο βαθμό το κάθε εμβόλιο αποτρέπει πλήρως τη μόλυνση από τον νέο κορονοϊό ή απλώς μειώνει το ιικό φορτίο, όταν κάποιος μολυνθεί. Ακόμη είναι ασαφές εάν το εμβόλιο μπορεί να αποτρέψει ανθρώπους με μηδαμινά η ελάχιστα συμπτώματα Covid-19 από το να εξαπλώσουν τον κορονοϊό, ώστε να μπει γρήγορο "φρένο" στην πανδημία.
"Ιδανικά, θέλουμε να έχουμε πλήρη προστασία από τη λοίμωξη, αλλά νομίζω πως θα αποδεχτούμε ότι αυτά τα λεγόμενα πρώτης γενιάς εμβόλια είναι πιθανότερο να αποτρέπουν απλώς το να αρρωστήσει κανείς. Όμως, εάν μολυνθεί, πιθανότατα θα μπορεί να μεταδώσει ακόμη τον ιό", σημείωσε ο καθηγητής Λόρενς Γιανγκ του βρετανικού Πανεπιστημίου του Γουόρικ.
Σχετικά με το πόσο θα διαρκεί η ανοσία του εμβολίου, αυτό μπορεί να προσδιοριστεί μόνο εάν ακολουθήσουν σε βάθος χρόνου τεστ αντισωμάτων σε όσους έκαναν το εμβόλιο, κάτι που είναι αβέβαιο εάν θα γίνει.
Υπενθυμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υπογράψει συμβόλαιο για εμβόλια με άλλες εταιρίες, όπως Sanofi-GSK, Jonhson & Jonhson και AstraZeneca. Τώρα εξετάζει πως θα υπογράψει και με τις Pfizer και BioNTech.
Ας δούμε την πορεία του κάθε εμβολίου:
Sanofi-GSK
Το εμβόλιο για την αντιμετώπιση πανδημίας της γαλλικής Sanofi με την βρετανική GSK, χρησιμοποιεί την ίδια τεχνολογία ανασυνδυασμένων πρωτεϊνών που χρησιμοποιήθηκε για ένα από τα εμβόλια της Sanofi ενάντια στην εποχική γρίπη σε συνδυασμό με την εδραιωμένη ανοσοενισχυτική τεχνολογία της GSK.
Συνολικά 440 υγιείς ενήλικες έχουν ενταχθεί στη μελέτη σε 11 ερευνητικά κέντρα στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι εταιρείες αναμένουν τα πρώτα αποτελέσματα στις αρχές Δεκεμβρίου του 2020, τα οποία θα υποστηρίξουν την έναρξη μιας μελέτης Φάσης 3 τον Δεκέμβριο του 2020. Εφόσον τα δεδομένα είναι επαρκή για υποβολή αίτησης άδειας κυκλοφορίας, προγραμματίζεται η υποβολή εγκριτικού φακέλου στις ρυθμιστικές αρχές κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021. Στόχος: Η παραγωγή έως ενός δισεκατομμυρίου δόσεων μέσα στο 2021.
Η Sanofi είναι υπεύθυνη για την κλινική ανάπτυξη και την υποβολή φακέλου του εμβολίου ενάντια στη νόσο COVID-19. Προκλινικά δεδομένα κατέδειξαν αποδεκτό προφίλ αντιδραστικότητας, ενώ δεδομένα που βασίστηκαν σε δύο εγχύσεις του ανοσοενισχυμένου, ανασυνδυασμένου εμβολίου κατέδειξαν υψηλά επίπεδα εξουδετερωτικών αντισωμάτων που είναι παρόμοια με τα επίπεδα που παρατηρήθηκαν σε άτομα που ανάρρωσαν από τη λοίμωξη COVID-19. Τα προκλινικά αποτελέσματα θα δημοσιευτούν εντός του έτους.
Παράλληλα, η Sanofi και η GSK αυξάνουν την παραγωγή του αντιγόνου και της ανοσοενισχυτικής ουσίας, με στόχο την παραγωγή έως ενός δισεκατομμυρίου δόσεων το 2021.
Η Sanofi και η GSK υπέγραψαν συμφωνία 2,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων με την κυβέρνηση Τραμπ, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού για να της παράσχουν περισσότερες από 100 εκατομμύρια δόσεις του ίδιου εμβολίου, τις οποίες ελπίζουν να παρουσιάσουν για τελική έγκριση το επόμενο έτος.
Οι δύο εταιρίες έχουν επίσης παρόμοιες συμφωνίες με την ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τον Καναδά.
Η Johnson & Johnson
Ένα από τα πιο φιλόδοξα προγράμματα έρευνα για το εμβόλιο, ήταν και αυτό της φαρμακευτικής εταιρίας Johnson & Johnson. Κι ενώ βρισκόταν στο τελικό στάδιο δοκιμών στις ΗΠΑ, οι δοκιμές σταμάτησαν, στις αρχές Οκτωβρίου, καθώς ένας από τους εθελοντές εκδήλωσε απροσδόκητες παρενέργειες.
Η εταιρία δεν αποκάλυψε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ασθένεια επικαλούμενη το απόρρητο του θέματος. Ωστόσο, υπογράμμισε ότι οι ασθένειες και άλλες παρενέργειες αποτελούν αναμενόμενη εξέλιξη σε οποιασδήποτε κλινική μελέτη με προκαθορισμένες οδηγίες για την παρακολούθηση των συμβάντων.
Η κατάσταση του ασθενούς αξιολογείται καθημερινά από γιατρούς του ομίλου J&J. Το γεγονός αυτό αναμένεται να καθυστερήσει τη συγκεκριμένη εταιρία στην κούρσα του ανταγωνισμού για το εμβόλιο. Μετά την παρέλευση λίγων ημερών, οι δοκιμές ξανάρχισαν και πιστεύεται ότι είναι στο τελικό στάδιο.
Η AstraZeneca
Το εμβόλιο της AstraZeneca και του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, που τόσο πόνταρε πάνω του ο Ντόναλντ Τραμπ, ενώ είχε το προβάδισμα, στο τελικά στάδιο οι δοκιμές σταμάτησαν, καθώς προέκυψαν παρενέργειες στους εθελοντές. Ένας από αυτούς, Βραζιλιάνος στην καταγωγή, παρουσίασε εγκάρσια μυελίτιδα (σπάνια φλεγμονώδη διαταραχή του νωτιαίου μυελού) και λίγες μέρες αργότερα απεβίωσε.
Αργότερα διαπιστώθηκε ότι δεν ευθυνόταν το εμβόλιο και η έρευνα συνεχίστηκε και ήδη η εταιρία ανακοίνωσε ότι είναι στο τελικό στάδιο και θα αναλύσει τα δεδομένα από τις δοκιμές των εμβολίων τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο. Εάν τα αποτελέσματα είναι ικανοποιητικά, θα προχωρήσει με ταχείς διαδικασίες ώστε γρήγορα ώστε να λάβει κυβερνητική έγκριση στις ΗΠΑ και σε άλλη μέρη του κόσμου, όπως ανέφερε ο Διευθύνων Σύμβουλος της αγγλοσουηδικής εταιρίας Pascal Soriot.
Και εδώ όμως υπάρχει ελληνικός...δάκτυλος. Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της AstraZeneca, είναι ο ελληνοβρετανικής καταγωγής επιστήμονας, Μενέλας Πάγκαλος, που υπόσχεται ότι όλοι, θετικοί και αρνητικοί) θα λάβουν το εμβόλιο της εταιρίας του. Και μάλιστα σύντομα στις αρχές του 2021.
Η Moderna
Η Moderna, αμερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας που εδρεύει στο Cambridge της Μασαχουσέτης ανακοίνωσε ότι αναμένει να παρασκευάσει 20 εκατομμύρια δόσεις του πειραματικού εμβολίου της για τον κορoνοϊό μέχρι τα τέλη του έτους.
Η εταιρεία εκτιμά επίσης ότι θα παρασκευάσει 500 εκατομμύρια έως 1 δισεκατομμύριο δόσεις του εμβολίου το 2021.
Η Moderna βρίσκεται σε προηγμένη φάση των δοκιμών της και έχει ήδη στρατολογήσει 25.296 εθελοντές, από τους 30.000 που θεωρεί ότι χρειάζεται για την τελική φάση της μελέτης της.
Στην ανακοίνωση της τονίζει ότι θα επιδιώξει να λάβει κατεπείγουσα έγκριση για τη χορήγηση του εμβολίου της σε ομάδες υψηλού κινδύνου, εφόσον αποδειχθεί αποτελεσματικό σε ποσοστό τουλάχιστον 70%.
Το Ρωσικό εμβόλιο
Τα ενδιάμεσα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών της τρίτης φάσης του ρωσικού εμβολίου Sputnik-V κατά της Covid-19 θα δοθούν σύντομα στη δημοσιότητα, δήλωσε ο Αλεξάντρ Γκίντσμπουργκ, διευθυντής του επιστημονικού Κέντρου Γκαμαλέι της Μόσχας που αναπτύσσει το εμβόλιο, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου θα είναι σε υψηλά επίπεδα.
Ο Ρώσος επιστήμονας χαιρέτισε την πρόοδο "την οποία κάνουν - όπως είπε - οι ξένοι συνάδελφοί μας στον τομέα της ανάπτυξης εμβολίων κατά του κορονοϊού", προσθέτοντας ότι "όσο πιο πολλά εμβόλια θα είναι διαθέσιμα για τον κόσμο, τόσο καλύτερα θα προστατεύεται ο κόσμος".
Παράλληλα, o Κιρίλ Ντμίτριεφ, επικεφαλής του Ρωσικού Ταμείο Άμεσων Επενδύσεων (Russian Direct Investment Fund-RDIF) το οποίο χρηματοδοτεί την ανάπτυξη του εμβολίου Sputnik-V, δήλωσε ότι τα αποτελέσματα της τρίτης φάσης των κλινικών δοκιμών του εμβολίου θα δοθούν στη δημοσιότητα εντός του Νοεμβρίου, ενώ χαιρέτισε τα ενδιάμεσα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών της τρίτης φάσης του εμβολίου κατά του κορονοϊού των εταιρειών Pfizer и BioNTech που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.
«Η εμφάνιση ενός ακόμη αποτελεσματικού εμβολίου είναι καλή είδηση για όλους» πρόσθεσε η ίδια, σχολιάζοντας την ανακοίνωση της εταιρείας Pfizer για τα αποτελέσματα της τρίτης φάσης των κλινικών δοκιμών του εμβολίου της κατά της Covid-19.
Το Sputnik V είναι το πρώτο εγγεγραμμένο εμβόλιο στον κόσμο και βασίζεται στην καλά μελετημένη πλατφόρμα με βάση τον ανθρώπινο αδενοϊό.
Προς το παρόν, το εμβόλιο SputnikV είναι ένα από τα 10 εμβόλια που είναι στη λίστα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), τα οποία βρίσκονται πιο κοντά στο τέλος της τρίτης φάσης των κλινικών δοκιμών και στην έναρξη της μαζικής παραγωγής.
Το ισραηλινό εμβόλιο
Το Ισραήλ ξεκίνησε στις αρχές Νοεμβρίου τις δοκιμές σε ανθρώπους του εμβολίου που παρασκευάζει για την Covid-19 το οποίο, εφόσον αποδειχθεί ασφαλές και αποτελεσματικό, θα είναι έτοιμο για να διανεμηθεί στο ευρύ κοινό στα τέλη του επόμενου καλοκαιριού.
Ογδόντα εθελοντές θα συμμετάσχουν σε αυτήν την αρχική δοκιμή. Θα ακολουθήσει μια δεύτερη, σε 960 ανθρώπους τον Δεκέμβριο και, εφόσον όλα καλά, η τρίτη φάση είναι προγραμματισμένη για το διάστημα Απριλίου-Μαΐου με τη συμμετοχή 30.000 εθελοντών.
"Είμαστε στην τελική ευθεία", είπε ο Σμούελ Σαπίρα, ο γενικός διευθυντής του Ισραηλινού Ινστιτούτου Βιολογικών Ερευνών, το οποίο εποπτεύεται από το υπουργείο Άμυνας.
Οι δοκιμές του εμβολίου "BriLife” σε ζώα είχαν ξεκινήσει τον Μάρτιο. Την περασμένη εβδομάδα δόθηκε η έγκριση από τις ρυθμιστικές αρχές για να προχωρήσει στην επόμενη φάση.
Τα κινέζικα εμβόλια
Τέσσερα εμβόλια κατά του κορονοϊού βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο τελικό στάδιο των κλινικών δοκιμών στην Κίνα.
Τουλάχιστον τα τρία από αυτά έχουν ήδη χορηγηθεί στους εργαζόμενους που είναι απαραίτητοι με βάση ένα πρόγραμμα χρήσης έκτακτης ανάγκης που ξεκίνησε τον Ιούλιο.
Το τρίτο στάδιο κλινικών δοκιμών διεξάγεται ομαλά και τα εμβόλια μπορεί να είναι έτοιμα για το γενικό κοινό τον Νοέμβριο ή τον Δεκέμβριο, είπε σε συνέντευξή της στην κρατική τηλεόραση αργά χθες το βράδυ η επικεφαλής του Κέντρου και ειδική σε θέματα βιοασφάλειας Γκουϊσέν Γου.
Όπως είπε και η ίδια έκανε ένα πειραματικό εμβόλιο τον Απρίλιο χωρίς να εμφανίσει κάποιο περίεργο σύμπτωμα.
Μια μονάδα του κρατικού φαρμακευτικού κολοσσού, η China National Pharmaceutical Group (Sinopharm), και η κινεζική φαρμακευτική, εισηγμένη στο αμερικανικό Χρηματιστήριο Sinovac Biotech παρασκευάζουν τα τρία εμβόλια στο πλαίσιο του κρατικού προγράμματος για χρήση έκτακτης ανάγκης.
Ένα τέταρτο εμβόλιο κατά του κορονοϊού παρασκευάζεται από την εταιρεία CanSino Biologics και έλαβε έγκριση για χρήση από τον κινεζικό στρατό τον Ιούνιο. Το εμβόλιο αυτό αναπτύχθηκε με βάση τον αδενοϊό Ad5.
Η Sinopharm ανακοίνωσε τον Ιούλιο ότι το εμβόλιό της πιθανόν να είναι έτοιμο για χρήση από το κοινό μέχρι το τέλος αυτού του χρόνου μετά την ολοκλήρωση της τρίτης φάσης των κλινικών δοκιμών.
Τον Αύγουστο δοκιμές ξεκίνησαν σε άλλες χώρες όπως τη Σαουδική Αραβία, το Πακιστάν και τη Ρωσία.
Το Ινστιτούτο Βιολογικών Ερευνών της Γιουχάν σε συνεργασία με την Sinopharm ανέπτυξε εμβόλιο και δόθηκε η άδεια για να χορηγηθεί σε δεκάδες χιλιάδες άτομα. Το εμβόλιο χορηγήθηκε επίσης σε επαγγελματίες υγείας στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.