ΘΑΤΣΕΡΙΚΟΣ ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΩΝ

«Κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας», αναφώνησε ο Άμλετ στο ομότιτλο έργο του Σαίξπηρ. Ο σύγχρονος Άμλετ, αυτός ο ανώνυμος απλός Έλληνας πολίτης όμως, μέρα με τη μέρα διαπιστώνει πολλά «σάπια» στο… δημοκρατικό ελληνικό «βασίλειο», τα οποία όταν πέσουν οι θεατρικές μάσκες θα απογυμνώσουν πικρές και δυσβάσταχτες αλήθειες.

Εν μέσω πανδημίας, με τους ανέργους να ξεπερνούν το 1 εκατομμύριο, με τους μικρομεσαίους να βάζουν λουκέτα –λες και δεν μας έφταναν τα δεκαετή μνημόνια–, η κυβέρνηση βρίσκει «λύσεις» για να περάσει νομοθετήματα ντροπής και μεσαιωνικού σκεπτικού.

Πριν καλά-καλά καταλαγιάσει ο κουρνιαχτός από την κατακρήμνιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων με το έκτρωμα που έφερε στη Βουλή ο κ. Χατζηδάκης ως αρμόδιος υπουργός, και ψηφίστηκε από την κυβερνητική πλειοψηφία, την ίδια στιγμή που σε άλλες χώρες οι ώρες εργασίας μειώνονται με τον ίδιο μισθό (Ισλανδία, Ν. Ζηλανδία κ.ά.), η κυβέρνηση φέρνει νύχτα νομοσχέδιο με στόχο την ιδιωτικοποίηση των υδάτων.

Μια τροπολογία που εντάχθηκε σε νόμο του υπουργείου Υγείας, με την οποία η κυβέρνηση παρέκαμψε την απόφαση του ΣτΕ και ετοιμάζεται να παραχωρήσει τη συντήρηση του δικτύου ύδρευσης μετά από τρία χρόνια. Με την τροπολογία που πέρασε η κυβέρνηση θεωρεί πως πλέον ξεπερνά την απόφαση του ΣτΕ που απαγορεύει την ιδιωτικοποίηση του νερού. Με διάταξη της τροπολογίας προβλέπεται ότι με σύμβαση που υπογράφεται μεταξύ του ελληνικού Δημοσίου, της εταιρείας Παγίων της ΕΥΔΑΠ ΕΥΔΑΠ-1,35% και της ΕΥΔΑΠ ΑΕ, ανατίθεται στην ΕΥΔΑΠ ΑΕ η συντήρηση και λειτουργία του ΕΥΣ της μείζονος πρωτευούσης, για χρονική περίοδο τριών ετών, η οποία δύναται να παρατείνεται με συμφωνία των συμβαλλομένων μερών. Μετά τη λήξη τής εν λόγω σύμβασης, η συντήρηση και λειτουργία του ΕΥΣ της μείζονος περιοχής πρωτευούσης ανατίθεται από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών σε ανάδοχο που αναδεικνύεται, μέσω διαγωνισμού.

Στην πραγματικότητα, η ιδιωτικοποίηση του νερού στη χώρα μας βρίσκεται διαρκώς στην πολιτική ατζέντα μετά το 2010 και την υπογραφή του 1ου Μνημονίου, ενώ σήμερα επανέρχεται από την πίσω πόρτα μέσω της ιδιωτικοποίησης του ΕΥΣ. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη;

Η ιδιωτικοποίηση του ΕΥΣ, που εκτείνεται σε τέσσερις νομούς (Αιτωλοακαρνανίας, Φωκίδας, Βοιωτίας και Αττικής), περιλαμβάνει τα φράγματα του Μόρνου, του Ευήνου, τη λίμνη Υλίκη, αντλιοστάσια και το κανάλι με το οποίο το νερό έρχεται στην Αθήνα. Στην ουσία, οι ιδιώτες θα υποχρεώνουν την ΕΥΔΑΠ να τιμολογεί τους πολίτες, ενώ οι ιδιωτικές εταιρείες χωρίς να ξοδεύουν ούτε ένα ευρώ, απλώς θα εισπράττουν. Εν ολίγοις, ιδιωτικοποιούνται τα νερά που υπάρχουν ως φυσικές λίμνες στη χώρα μας, και που παρέχουν την ύδρευση στα σπίτια μας. Ο ΟΗΕ έχει ανακηρύξει αναφαίρετο δικαίωμα του ανθρώπου στη χρήση των νερών.

Κι όμως, βρήκαν τρόπο να παρακάμψουν την απαγορευτική απόφαση του ΣτΕ, προκειμένου να πουλήσουν σε ιδιώτες αυτό το αναφαίρετο δικαίωμα του ανθρώπου.

Σύμφωνα με δημοσίευμα της «Εφημερίδας των Συντακτών», που βασίστηκε σε έρευνα του διεθνούς think tank «Transnational Institute» από το 2015 («Here to stay: water remunicipalisation as a global trend»), 180 πόλεις και κοινότητες σε 25 χώρες, μεταξύ των οποίων το Μπουένος Άιρες, το Γιοχάνεσμπουργκ, το Παρίσι, η Άκρα (Γκάνα), το Βερολίνο, η Λα Παθ, το Μαπούτο (πρωτεύουσα της Μοζαμβίκης) και η Κουάλα Λουμπούρ, επέστρεψαν στον δημόσιο έλεγχο τα συστήματα ύδρευσής τους από το 2000 και μετά. Περισσότερες από 100 πόλεις που προχώρησαν στην επανακρατικοποίηση προέρχονται από τις ΗΠΑ και τη Γαλλία, 14 από την Αφρική και 12 από τη Λατινική Αμερική.

Η επιστροφή στον δημόσιο χαρακτήρα των υδάτων βασίστηκε στο ότι με την ιδιωτικοποίηση αφ’ ενός μεν η ποιότητα του νερού κατέρρευσε, ενώ ανήλθε σε μεγάλα ποσοστά αύξησης η τιμή του.

Το 2018 κυκλοφόρησε η ταινία-ντοκιμαντέρ του δημοσιογράφου Γιώργο Αυγερόπουλου, με τον ηχηρό τίτλο «ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΤΑΓΟΝΑ – Ο Μυστικός Πόλεμος του Νερού στην Ευρώπη».

Το θέμα της έχει ως εξής: Καθώς η Ευρώπη δοκιμάζεται από μια κρίση όχι μόνο οικονομική αλλά από μια κρίση αξιών, εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες ζητούν μια απάντηση σε ένα καίριο ερώτημα: Είναι το νερό για την Ε.Ε. ένα εμπόρευμα της αγοράς, ή ένα ανθρώπινο δικαίωμα; Μέχρι σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει δώσει ξεκάθαρη απάντηση σε αυτό το ερώτημα, ενώ αρνείται να αναγνωρίσει το ανθρώπινο δικαίωμα στο νερό, όπως έκανε ο ΟΗΕ το 2010.

Την ίδια στιγμή εκατοντάδες πόλεις, περιφέρειες και κράτη σε όλο τον κόσμο επαναδημοτικοποιούν τις υπηρεσίες ύδρευσής τους, απορρίπτοντας ως αποτυχημένο το ιδιωτικό μοντέλο διαχείρισης του νερού που δοκίμασαν για δεκαετίες. Στην Ευρώπη, οι περισσότερες περιπτώσεις καταγράφηκαν στη Γαλλία, την έδρα των μεγαλύτερων και ισχυρότερων πολυεθνικών εταιρειών νερού του πλανήτη. Εννιά περιπτώσεις καταγράφηκαν στη Γερμανία.

Παρόλο που το Βερολίνο και το Παρίσι επανάκτησαν τον δημόσιο έλεγχο του νερού τους, κάτι που παρουσιάστηκε εντός συνόρων ως κάτι καλό, η οικονομική και πολιτική ελίτ της Ευρώπης πιέζει μέσω της Τρόικας την Ελλάδα, την Πορτογαλία, και την Ιρλανδία, να ιδιωτικοποιήσουν τα δικά τους δημόσια συστήματα ύδρευσης. Είναι ένας κοινός όρος που περιλαμβάνεται σε κάθε μνημόνιο που έχει υπογραφεί μεταξύ των χρεωμένων χωρών και των δανειστών τους.

Το «Μέχρι την τελευταία σταγόνα» ακολουθεί για τέσσερα χρόνια τη ροή του χρήματος και των εταιρικών συμφερόντων, σε δεκατρείς πόλεις έξι χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι ένα ντοκιμαντέρ για το νερό, που μέσα του καθρεφτίζονται οι σύγχρονες ευρωπαϊκές αξίες και η ποιότητα της σύγχρονης ευρωπαϊκής δημοκρατίας.

Και όταν ξεπουλάμε το νερό, υπάρχει περίπτωση να αφήσουμε τα αρχαιολογικά μας μνημεία στον δημόσιο χαρακτήρα τους;

Ήδη ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ) με ανοιχτή επιστολή προς τον πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, την οποία υπογράφουν 83 εργαζόμενοι του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, καταγγέλλει πως η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κα Λίνα Μενδώνη παρουσίασε και σκοπεύει να φέρει προς ψήφιση στη Βουλή νομοσχέδιο, με το οποίο τα πέντε μεγαλύτερα δημόσια μουσεία της Ελλάδας: το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού και το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, θα πάψουν να είναι Ειδικές Περιφερειακές Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και θα μετατραπούν σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου.

Μόνο που ο αρχαίος πολιτισμός δεν ανήκει σε καμία υπουργό, σε καμία κυβέρνηση κανενός κράτους. Ο αρχαίος πολιτισμός κληροδοτήθηκε από τους προγόνους μας σε μας. κι εμείς ως απόγονοί τους οφείλουμε να σεβαστούμε τα έργα τους. Και όταν λέω «εμείς», εννοώ τον λαό, τον κάθε λαό της όποιας γης, της όποιας φυλής. Γιατί μόνο στους λαούς ανήκει η κάθε πολιτιστική κληρονομιά.

Κύριε Πρωθυπουργέ, πολλά τα «σάπια» στο βασίλειο της δικής σας Δανιμαρκίας. Μόνο που εδώ είναι Ελλάδα, και η χώρα μου δεν σας ανήκει… Να το θυμάστε αυτό όταν προβείτε στην προκήρυξη εκλογών…