Την αντιπολιτευτική στρατηγική «μία στο καρφί και μία στο πέταλο» επιλέγει να παίξει ο ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία, επιχειρώντας να κατεβάσει στην τσόχα της πολιτικής σκηνής το χαρτί της σκληρής αντιπαράθεσης στα βαριά θεσμικά ζητήματα και σε θέματα καθημερινότητας και της συνεννόησης σε ζητήματα μείζονος εθνικής σημασίας.
Στόχος ν’ αναδείξει εαυτόν ως υπεύθυνο κόμμα, που μπορεί να κυβερνήσει με σοβαρότητα και να λύσει προβλήματα, αναδεικνύοντας τη δική του υπεύθυνη στάση μέσα στην πανδημία έναντι της «ανεμελιάς» ή της «ανευθυνότητας» της κυβέρνησης Μητσοτάκη, που ξιφουλκούσε, ζητώντας εκλογές σε κάθε ευκαιρία, με αιχμή του δόρατος τη Συμφωνία των Πρεσπών και τους Μακεδονομάχους με τις περικεφαλαίες. Επιχειρεί έτσι να πετάξει από πάνω του το κοστούμι της ανευθυνότητας, που τεχνηέντως κατάφερε να περάσει η Νέα Δημοκρατία προς τον κόσμο με στόχο τις επόμενες εκλογές, για τις οποίες ποικίλλουν τα σενάρια, πότε έρχονται.
Η σκληρή γραμμή εγκαινιάστηκε με θέματα που αφορούν στην πανδημία και το ΑΣΕΠ, με σκληρό αλλά και ψύχραιμο «man to man», σφυροκόπημα περί πελατειακού κράτους διά των τομεαρχών Εσωτερικών, Κώστα Ζαχαριάδη – και Διαφάνειας, Παύλου Πολάκη, στην αρμόδια Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης της Βουλής για το νομοσχέδιο Θεοδωρικάκου. Η στάση αυτή είχε ως αποτέλεσμα να υπάρξουν κυβερνητικές υπαναχωρήσεις και τεχνικές βελτιώσεις στο ΑΣΕΠ. Στο ίδιο μήκος κύματος κι η γενική γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, Όλγα Γεροβασίλη, η οποία ακολουθεί πια τη στάση της πιο σκληρής αντιπολίτευσης. Προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται και Φίλης - Τζούφη, αναδεικνύοντας τις παθογένειες της παιδείας.
Γεγονός είναι πως και στα εθνικά θέματα υπάρχουν στον ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ πάλι δύο γραμμές, η μία με το πατριωτικό προφίλ και η άλλη με το διεθνιστικό προφίλ του κόμματος της Αριστεράς για συμπόρευση και ειρήνη με τους άλλους λαούς.
Αν όμως σε θέματα διαχείρισης της καθημερινότητας το αριστερό κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ (πλην Εκκλησίας) συμπλέει, στα εθνικά ζητήματα, ο ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ, διά του αρχηγού του στα εθνικά ζητήματα, έχει πάρει ξεκάθαρη θέση, «δεν θέλουμε πόλεμο, αλλά δεν αφήνουμε κυριαρχικά δικαιώματα», με το ζήτημα που είχε προκύψει πριν από την αρχή της πανδημίας με την πίεση που δέχτηκε ο Έβρος.
Πλάστιγγα προς τον μετριοπαθή πατριωτισμό
Έτσι, έγειρε η πλάστιγγα προς τον πατριωτισμό, χωρίς εξάρσεις αλλά με μετριοπάθεια, γνωρίζοντας πόσο κόστισαν στον ΣΥΡΙΖΑ ακραίες θέσεις σε άλλα ζητήματα στο παρελθόν, κυρίως οικονομικά, στα οποία αναγκάστηκε ν’ αναδιπλωθεί βίαια όσο ήταν στην κυβέρνηση.
Σε κάθε περίπτωση, ο Αλέξης Τσίπρας καλείται να ισορροπήσει αυτές τις γραμμές στα εθνικά ζητήματα, στις οποίες δεν φαίνεται να αντιμετωπίζει το ίδιο οξύ πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Νέα Δημοκρατία. Το κομμάτι των αμυντικών αναγκών και της επέκτασης στα 12 ναυτικά μίλια στο Ιόνιο, αλλά όχι στο Αιγαίο, ακουμπά ευαίσθητες χορδές Νεοδημοκρατών ψηφοφόρων και στελεχών που υποστηρίζουν Σαμαρά.
Οι μετριοπαθείς Δένδιας και Παναγιωτόπουλος
Η συγκυρία βεβαίως για τον ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ για σκληρή γραμμή στα εθνικά ζητήματα δεν βοηθά. Στην κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι δύο μετριοπαθείς υπουργοί στα αρμόδια υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας, ο Νίκος Δένδιας και ο Νίκος Παναγιωτόπουλος, οπότε δεν προσφέρονται για σκληρή κριτική αλλά για εποικοδομητική κριτική, αφού δέχονται έτσι κι αλλιώς τα πυρά της ακροδεξιάς. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι ακόμη και το ΚΚΕ έδειξε την έμμεση συναίνεσή του, για τη συμφωνία με τους Ιταλούς, ψηφίζοντας «παρών». Σε κάθε περίπτωση, όλοι παραδέχονται ότι υπάρχει πρόβλημα με την Τουρκία, η οποία επιχειρεί να γκριζάρει κυριαρχικά δικαιώματα και νησιά κι αναμένεται να σηκώσει κι άλλο το θέμα το επόμενο διάστημα.
Η αντιπολιτευτική πρακτική του ΣΥΡΙΖΑ
Στην παρούσα φάση έχει κλείσει ο πρώτος κύκλος ήπιας αντιπολίτευσης από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, δείχνοντας πως η κυβέρνηση Μητσοτάκη «ώδινεν όρος κι έτεκεν μυν», καθώς πολλές από τις πολυδιαφημισμένες πρωτοβουλίες της για προσέλκυση επενδύσεων έχουν χαθεί στη χοάνη της πραγματικότητας και τα μικρομεσαία στρώματα δέχονται ασφυκτικές πιέσεις.
Στο ζήτημα της Υγείας είναι φανερό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ επιχειρεί ν’ αναδείξει τα αλλεπάλληλα «ήξεις-αφίξεις», με αποκορύφωμα την ιστορία της Θεσσαλονίκης. Κι εδώ παρενέβη εισαγγελέας, για το αν είχε ενημερωθεί ή όχι εγκαίρως η κυβέρνηση από τους υγειονομικούς, αλλά προτίμησε να κάνει του κεφαλιού της, βυθίζοντας στο πένθος οικογένειες, που τα μέλη τους βρέθηκαν να χαροπαλεύουν έξω από ΜΕΘ. Κι ενώ ο Μάκης Βορίδης επεχείρησε να αποδομήσει τον Κώστα Ζαχαριάδη μιλώντας για «αθλιότητες», γιατροί, που δεν ανήκουν καν στον ΣΥΡΙΖΑ, με ανακοινώσεις τους ξιφουλκούν κατά του αναπληρωτή υπουργού Υγείας, Βασίλη Κοντοζαμάνη.
Ομοφωνία επικρατεί στον ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ και για τα εκπαιδευτικά ζητήματα, αφού όλοι συμφωνούν ότι στο πρόσωπο της Νίκης Κεραμέως η εκπαίδευση μοιάζει με μαύρη κωμωδία, με τελευταίο επεισόδιο τις παγωμένες αίθουσες. Στο ίδιο μήκος και για τα τεστ στους εκπαιδευτικούς και το άνοιγμα των σχολείων, χωρίς σαφείς όρους, με κίνδυνο στο επόμενο κύμα πανδημίας να ξανακλείσουν.
Η αξιωματική αντιπολίτευση επιλέγει εκτός από ζητήματα καθημερινότητας, ν’ αναδείξει και βαθιά πολιτικά και θεσμικά ζητήματα, που αφορούν στην πανδημία και θίγουν δημοκρατικά δικαιώματα των πολιτών και θέματα ισονομίας, ισοπολιτείας κι εκπαίδευσης, δείχνοντας τις πολιτικές που ακολουθεί το δίδυμο Χρυσοχοΐδη - Οικονόμου, για ασφυξία στις συνταγματικές ελευθερίες και τα δημοκρατικά δικαιώματα των πολιτών.
Στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ
Παρ’ όλα αυτά, εκτός από τα όσα συμβαίνουν στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, δεν λείπουν οι φωνές που ζητούν πιο σκληρή γραμμή κι από την πλευρά Τσίπρα κι από την πλευρά Τσακαλώτου για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, βλέποντας ότι η παρουσία Βορίδη στο υπουργείο Εσωτερικών έχει στόχο να μπετονάρει και να εντάξει ακροδεξιούς, ειδικά από την Ομογένεια.
Σε κάθε περίπτωση ο ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ διά του Γιώργου Κατρούγκαλου επεσήμανε ότι θα υπερψηφίσει το θέμα της επέκτασης των 12 ναυτικών μιλίων στο Ιόνιο πέλαγος. Υποστήριξε πως θα ψηφίσει ο ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ τη συμφωνία επί της Αρχής, πλην ενδεχομένως του άρθρου 4, για τους αλιείς, διότι αφήνει κενά ως προς τα δικαιώματα των Ελλήνων αλιέων. Άφησε όμως αιχμές για το θέμα των κινήσεων της ελληνικής πολιτειακής ηγεσίας με τον Αλβανό ηγέτη, Έντι Ράμα, χωρίς σαφή ενημέρωση για το τι έγινε, δεδομένου πως έχουμε προβλήματα με την Αλβανία κι ο συγκεκριμένος αξιωματούχος έχει ταυτιστεί με ακροδεξιές φωνές και φιλοτουρκική πολιτική.
Κριτική και για τα Ραφάλ
Πιο έντονη κριτική έκανε ο πρώην υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ, Θοδωρής Δρίτσας, ως προς τις διαδικασίες για τα γαλλικά αεροσκάφη τύπου Ραφάλ, ως εισηγητής για το συγκεκριμένο νομοσχέδιο στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής. Επεσήμανε, όπως κι άλλοι ομιλητές, πως δεν υπήρξε επαρκής χρόνος συζήτησης, ενώ αναφορά στα θολά σημεία της συμφωνίας και στις παραλείψεις έκανε κι ο Γιώργος Τσίπρας, ο οποίος ζήτησε να γίνουν διορθώσεις κι αλλαγές στη συμφωνία, επισημαίνοντας ότι είναι εμπροσθοβαρής και πως δεν υπάρχουν εγγυήσεις αν τα μεταχειρισμένα αεροσκάφη παρουσιάσουν προβλήματα, θέτοντας ταυτόχρονα και το θέμα της συμμετοχής της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας.
Σε κάθε περίπτωση, η συμφωνία για την επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης από πλευράς του Υπουργείου Εξωτερικών στα 12 μίλια βασίζεται μεν στο Δίκαιο της Θάλασσας, αλλά αναμένεται να υπάρχουν εξελίξεις από την πλευρά της Τουρκίας, η οποία δεν βλέπει καλά ούτε την επέκταση των χωρικών υδάτων ούτε την εμπλοκή της Γαλλίας με τα Ραφάλ.
ΡΕΝΕ κι Ομπρέλα
Το θέμα της γραμμής του ΣΥΡΙΖΑ έρχεται σε μία χρονική περίοδο που η «ΡΕΝΕ» και η «Ομπρέλα» διεκδικούν ρόλους για την επόμενη ημέρα κατεβάζοντας ιδεολογικές πλατφόρμες.
Από την άλλη πλευρά, όχι ήσσονος σημασίας ήταν η απάντηση που έδωσε ο στενός συνεργάτης του πρώην πρωθυπουργού, Νίκος Καρανίκας, ο οποίος άφησε να εννοηθεί ότι καλός ο πλουραλισμός και καλό να υπάρχει, αλλά οφείλει να έχει και νόημα, ενώ και ο Παύλος Πολάκης αναφέρθηκε στα λεγόμενα των συντρόφων, αφήνοντας να εννοηθεί πως στον πολιτικό διάλογο δεν προσφέρουν κάτι. Στο ίδιο μήκος κύματος, πάντως, τάχθηκαν κι άλλα στελέχη, γέννημα-θρέμμα του ΣΥΡΙΖΑ: «Θα μπορούσαν τα κείμενα αυτά να είχαν γραφτεί και πριν δέκα χρόνια», μας ανέφερε κοινοβουλευτική πηγή, που δεν θεωρείται κοντά στον Αλέξη Τσίπρα.
Προς το παρόν υπάρχουν και στελέχη που τηρούν στάση αναμονής, και που περιμένουν κι από τον Αλέξη Τσίπρα να μην κάτσει με σταυρωμένα τα χέρια, αλλά να δώσει γραμμή για την επόμενη μέρα, ώστε να μη συνεχίζεται και το κλίμα της πολεμικής μεταξύ στελεχών.
Δεν παύει πάντως να υπάρχει η λογική του μερικού αποκλεισμού νεοεισελθέντων στο κόμμα ή ακόμη και μειωμένη παρουσία στα μέσα ενημέρωσης, που ελέγχει η αριστερή πτέρυγα. Σε κάθε περίπτωση, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι σε καλύτερο σημείο απ’ ό,τι πριν από έξι μήνες, αλλά αδυνατεί να εκφράσει έναν ενιαίο μετά-κυβερνητικό πολιτικό λόγο.
Ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζεται έτσι να μη θέλει να παίξει το χαρτί του σκληρού ροκ, που έπαιξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τη συμφωνία των Πρεσπών και με τις καθόδους των «μακεδονομάχων», ξέροντας ότι σε περίπτωση αντιστροφής των προγνωστικών στις ερχόμενες εκλογές, παρά το χαμηλό ποσοστό που του δίνουν οι δημοσκοπήσεις, θα το βρει μπροστά του, αφήνοντας όλα τα λουλούδια ν’ ανθίσουν.