Η Cosco «αλωνίζει» στον Πειραιά με αντισυμβατικές μεθοδεύσεις και μονοπωλιακές πρακτικές που βάζουν σε κίνδυνο 500 ναυπηγοεπισκευαστικές και 1.500 υποστηρικτικές επιχειρήσεις, που απασχολούν πάνω από 20.000 μόνιμους και πάνω από 7.000 έκτακτους εργατοϋπαλλήλους. Η κυβέρνηση καλείται να ξεδιαλύνει το θολό τοπίο στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη. Αυτό είναι το θέμα της ερώτησης που κατέθεσαν 40 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ, με επικεφαλής τον Γιάννη Ραγκούση.
Οι βουλευτές ζητούν απαντήσεις από τους εμπλεκόμενους υπουργούς Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Τα παρατράγουδα της Cosco, όπως αναφέρεται στην ερώτηση, ξεκίνησαν μετά την κυβερνητική αλλαγή του Ιουλίου του 2019. Τότε ο νέος πλειοψηφών μέτοχος του ΟΛΠ ΑΕ, η COSCO, σε μια σειρά από ζητήματα εμφανίζει μια μονοπωλιακή συμπεριφορά που αποσκοπεί στη συγκέντρωση όλης της οικονομικής δραστηριότητας, ζημιώνοντας τις επιχειρήσεις που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με τη λιμενική δραστηριότητα και κατά συνέπεια τους εργαζόμενους σε αυτές. Αντίστοιχα προβλήματα έχουν προκύψει και με την υλοποίηση έργων τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε υποβάθμιση την ποιότητα ζωής στην περιοχή.
Αυτό ήταν αναμενόμενο, καθώς η κυβέρνηση Μητσοτάκη κατήργησε τη Δημόσια Αρχή Λιμένων (ΔΑΛ) αφαιρώντας από το Ελληνικό Δημόσιο ένα εργαλείο ελέγχου της τήρησης των όρων της Σύμβασης Παραχώρησης, και προχώρησε στην αλλαγή της σύνθεσης της Επιτροπής Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων (ΕΣΑΛ) με την αντικατάσταση των υπηρεσιακών παραγόντων από πολιτικά πρόσωπα.
Όλο αυτό το διάστημα υπήρξαν έντονες αντιδράσεις από συνδικαλιστικά όργανα κααι φορείς του Πειραιά, όπως Σύνδεσμος Ιδιοκτητών Ναυπηγείων Περάματος και η Ένωση Εφοπλιστών Ναυτιλίας Μικρών Αποστάσεων, για την τακτική της εταιρίας. Μεταξύ των θεμάτων που βάζουν είναι:
- Η διαχείριση των αποβλήτων και των καταλοίπων φορτίων, αλλά και οι υπέρμετρες σχετικές επιβαρύνσεις στα πλοία, ακόμη και στο αγκυροβόλιο (ράδα) του Πειραιά
-Οι πρόσθετες χρεώσεις που επιβάλλει ο ΟΛΠ ΑΕ, στα οχήματα που εισέρχονται στην Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη, αλλά και στα πλοία που πρυμνοδετούν/πλαγιοδετούν σε χώρους των Ιδιωτικών Ναυπηγείων Περάματος, με τα οποία ωστόσο ο ΟΛΠ Α.Ε. έχει υπογράψει σύμβαση, στην οποία αναφέρεται ότι τα Ιδιωτικά Ναυπηγεία έχουν την αποκλειστική χρήση και εκμετάλλευση των παραχωρούμενων χώρων, του μετώπου θαλάσσης και του έμπροσθεν αυτού θαλάσσιου χώρου.
-Η μη κανονική σύγκληση του Συμβουλίου Χρηστών του Λιμένα Πειραιά από τον ΟΛΠ ΑΕ μολονότι αυτό προβλέπεται από τον Ν.4504/17.
Και όλα αυτά συμβαίνουν όταν στη Σύμβαση Παραχώρησης, η οποία κυρώθηκε με το νόμο 4404/2016, προβλέφθηκαν διατάξεις με τις οποίες έχει ρητώς αναγνωριστεί ο κρίσιμος ρόλος των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων του ναυπηγοεπισκευαστικού κλάδου στη Ζώνη του Περάματος και Σαλαμίνας, στην εθνική οικονομία καθώς και στη διασφάλιση θέσεων εργασίας. Πρόκειται για περίπου 500 ναυπηγοεπισκευαστικές και 1.500 υποστηρικτικές επιχειρήσεις, που απασχολούν πάνω από 20.000 μόνιμους και πάνω από 7.000 έκτακτους εργατοϋπαλλήλους.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θυμίζει ότι επί δικής του διακυβέρνησης, η κρατική ακόμα διοίκηση του ΟΛΠ ΑΕ εξασφάλισε την αδιάλειπτη λειτουργία των ναυπηγείων με την επέκταση μισθώσεων μέχρι το 2052, καθώς και τη θαρραλέα ρύθμιση χρεών και διαγραφή προσαυξήσεων, ενώ απορρίφθηκε από την ΕΣΑΛ, τόσο η πρόταση του ΟΛΠ Α.Ε. για δημιουργία ναυπηγείου MegaYachts όσο και η ίδρυση ναυπηγείου γενικότερα.
Ωστόσο η διαρκής επαναφορά της πρόθεσης ίδρυσης ναυπηγείου από τον ΟΛΠ ΑΕ, που ενθαρρύνεται από την ένοχη σιωπή των συναρμόδιων υπουργών Ανάπτυξης καθώς και Περιβάλλοντος, έχουν δημιουργήσει έντονη ανασφάλεια στις επιχειρήσεις και στους εργαζόμενους του κλάδου.
Αυτή την ανησυχία ενέτεινε η υπαναχώρηση της διοίκησης του ΟΛΠ ΑΕ, από την αρχική της πρόθεση να αποτυπώσει τη βούληση της για μη ίδρυση ναυπηγείου γραπτώς σε ιδιωτικό συμφωνητικό με τους εκπροσώπους του κλάδου, ναυπηγοεπισκευαστές.
Οι εκπρόσωποι των ναυπηγοεπισκευαστικών επιχειρήσεων, θέτουν και σοβαρά ζητήματα σε ότι αφορά στην υλικοτεχνική υποδομή της Ζώνης. Ενδεικτικά αναφέρουν μεταξύ άλλων ότι η ηλικία της νέας πλωτής δεξαμενής δεν είναι αυτή που αναφέρεται στην προκήρυξη για την αγορά της, καθώς πιθανότατα υπερβαίνει τα 50 έτη, παρουσιάζει σοβαρά λειτουργικά προβλήματα καθώς δεν επιτυγχάνει το βύθισμα που όριζε η προκήρυξη για την αγορά της (είναι 6,50 μέτρα ενώ η προδιαγραφή όριζε τα 8,20 μέτρα), ενώ υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες ως προς το πραγματικό της κόστος.
Ταυτόχρονα, δημιουργούνται σοβαρές ανησυχίες για την εξέλιξη της υλοποίησης των έργων αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης που αφορούν σε ποσό μέχρι και 55 εκατομμύρια ευρώ, αφαιρούμενης της δαπάνης που δηλώθηκε για την νέα πλωτή δεξαμενή. Τα έργα καρκινοβατούν ενώ υπάρχουν έντονες ανησυχίες για το αν θα έχουν υλοποιηθεί εντός του χρονοδιαγράμματος της 5ετίας που προβλέπει η σύμβαση παραχώρησης.
Την ίδια στιγμή, η πρόθεση του ΟΛΠ-Cosco να προχωρήσει στην κατασκευή του 4ου προβλήτα μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στο Κερατσίνι, στο χώρο του carterminal και στη συνέχεια τη μεταφορά του carterminal σε χώρους στο Κερατσίνι και στη Δραπετσώνα που χρησιμοποιούνται σήμερα για τη ναυπηγοεπισκευή, ερμηνεύεται ως ακόμα μια επιθετική ενέργεια προς τον κλάδο και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις αφού τους αφαιρεί ζωτικό χώρο για την άσκηση της δραστηριότητας τους.
Οι δε πληροφορίες για έγκριση του νέου Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων του ΟΛΠ-Cosco με το οποίο τα απόβλητα ναυπηγοεπισκευής θα διαχειρίζονται μονοπωλιακά με αποτέλεσμα οι τιμές τους να εκτοξεύονται στα ύψη, θα αποτελέσει ένα ακόμα πλήγμα στην ανταγωνιστικότητα του κλάδου της ναυπηγοεπισκευής έναντι των ναυπηγείων γειτονικών χωρών και ιδιαίτερα της Τουρκίας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ στηλιτεύει επίσης την άρνηση της κυβέρνησης να προχωρήσει στη απελευθέρωση της αγοράς διαχείρισης αποβλήτων, γεγονός που πλήττει σημαντικά την ανταγωνιστικότητα όλων των κλάδων που εμπλέκονται με τη λιμενική λειτουργία διατηρώντας τις τιμές στα ύψη προς όφελος ορισμένων εταιρειών διαχείρισης αλλά και του ΟΛΠ.
Στις ενέργειες του ΟΛΠ-Cosco που έχουν δημιουργήσει ένταση με μεγάλο αριθμό φορέων που εκπροσωπούν επιχειρήσεις του κλάδου, είναι η προσπάθεια δημιουργίας από τον ΟΛΠ-Cosco, Μητρώου Εγκεκριμένων Εργολάβων, μέσω του οποίου θα αποκλείονται τοπικά συνεργεία, εταιρείες και προμηθευτές από την ναυπηγοεπισκευή και επιβάλλεται στους πλοιοκτήτες να απευθυνθούν σε συγκεκριμένες εταιρείες για να εξυπηρετηθούν. Εκτός από το γεγονός ότι η συγκεκριμένη ενέργεια δεν έχει καμία νομική βάση, θα οδηγήσει στο κλείσιμο εκατοντάδες επιχειρήσεις και θα δημιουργήσει μονοπωλιακές καταστάσεις που θα εκτοξεύσει στα ύψη τις τιμές στη ναυπηγοεπισκευή, οδηγώντας στο ναδίρ την ανταγωνιστικότητα του κλάδου.
Αντίστοιχες αντιδράσεις από τους χρήστες του λιμανιού (Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών, Ναυτικό Επιμελητήριο Ελλάδος, Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά, κ.α) έχει προκαλέσει η ενεργοποίηση από τη θυγατρική της COSCO ΣΕΠ A.E.της πλατφόρμας συνεργασίας με τους χρήστες Hellenic Port Community System, η οποία κατά τους καταγγέλλοντες απαιτεί την υποβολή ευαίσθητων επιχειρηματικών δεδομένων σε μια ιδιωτική εταιρεία, την ίδια στιγμή που διεθνώς αυτές οι πλατφόρμες διαχειρίζονται από Δημόσιες Αρχές.
Ακόμα και να ήθελε κανείς να ερμηνεύσει όλα αυτά τα προβλήματα ως διενέξεις που προκύπτουν εξαιτίας έλλειψης θεσμοθετημένων διαύλων επικοινωνίας, δεν θα μπορούσε να το πράξει αφού το Συμβούλιο Χρηστών Λιμένος Πειραιά που θεσμοθετήθηκε από τη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με το νόμο 4504/2017, για όλα τα μεγάλα λιμάνια, δεν έχει συγκληθεί από τον ΟΛΠ Α.Ε. για περισσότερο από ένα χρόνο, όταν η σχετική νομοθεσία επιβάλλει τη σύγκλησή του δύο φορές κατ’ έτος τουλάχιστον.
Με βάση τα παραπάνω, οι πέντε υπουργοί καλούνται να απαντήσουν
1.Σε ποιες ενέργειες έχουν προχωρήσει για την αντιμετώπιση των βλαπτικών πρακτικών, πρόσθετων και υπέρμετρων χρεώσεων-μονοπωλιακής λογικής-από τον ΟΛΠ-Cosco που καταγγέλλονται από τους χρήστες του Λιμένα Πειραιά;
2. Σε ποιες άμεσες θεσμικές ενέργειες ελέγχου, τήρησης ή μη, των συμβατικών υποχρεώσεων της Cosco προτίθενται να προχωρήσουν μετά τις καταγγελίες του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ναυπηγικής Βιομηχανίας (Σ.Ε.ΝΑ.ΒΙ.).
3. Πως εξελίσσεται η υλοποίηση των υποχρεωτικών επενδύσεων ύψους 55 εκατ. στη ναυπηγοεπισκευή, για τις οποίες υπάρχουν καταγγελίες για σοβαρές καθυστερήσεις, με δεδομένο ότι το 2021 θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί σύμφωνα με τα όσα προβλέπει η σύμβαση παραχώρησης;
4. Με ποιο τρόπο προτίθεται ο κ. Υπουργός Οικονομικών να διασφαλίσει το δημόσιο συμφέρον μέσω της πραγματικής και μη εικονικής τήρησης των συμβατικών υποχρεώσεων Cosco πριν από την παραχώρηση προς αυτήν του επιπλέον ποσοστού 16% του μετοχικού κεφαλαίου του ΟΛΠ ΑΕ;
5. Θα επιτρέψουν στον ΟΛΠ-Cosco να προχωρήσει στην ίδρυση ναυπηγείου, παρά τις αντίθετες προβλέψεις νόμου 4404/2016, θέτοντας σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων του κλάδου;
6.Θα επιτρέψουν στον ΟΛΠ-COSCO τη λειτουργία OneStopService, που θα έχει αποτέλεσμα, είτε τη λειτουργία στην πράξη ναυπηγείου χωρίς άδεια, με συνέπεια την πλήρη καταστροφή του παραγωγικού ιστού του Πειραιά, είτε την πλήρη νόθευση του ανταγωνισμού επισκευαστικών δραστηριοτήτων στον Πειραιά και ευρύτερα, αφού ο ΟΛΠ/COSCO θα αξιοποιεί καταχρηστικά τη δεσπόζουσα θέση του ως διαχειριστής του πρώτου λιμένα της χώρας;
7. Ποια η θέση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, καθώς και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αναφορικά με τη Σύμβαση Παραχώρησης που δεν επιτρέπει την ίδρυση και λειτουργία ναυπηγείου από τον ΟΛΠ-Cosco; Προτίθενται να τη σεβαστούν ή θα εισηγηθούν την τροποποίησή της;
8. Θα επιτραπεί στον ΟΛΠ-Cosco να προχωρήσει στην κατασκευή του 4ου προβλήτα μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στο Κερατσίνι, δηλαδή στην υλοποίηση μιας επένδυσης που θα επιβαρύνει περιβαλλοντικά την πόλη και θα αφαιρέσει ζωτικό χώρο από τη ναυπηγοεπισκευή;
9.Πως τοποθετούνται οι αρμόδιοι Υπουργοί έναντι των αντιδράσεων εκπροσώπων φορέων της ναυτιλίας αναφορικά με την προθέσεις του ΟΛΠ-Cosco να συστήσει Μητρώο Εγκεκριμένων Εργολάβων αλλά και για τη λειτουργία της πλατφόρμας Hellenic Port Community System;
10.Θα προχωρήσει στα αναγκαία βήματα για την εφαρμογή της Κοινοτικής νομοθεσίας στην διαχείριση των αποβλήτων πλοίων (ΕΚ 2017/352, ΕΚ 2000/59), η οποία έρχεται σε αντίθεση με συγκεκριμένες προβλέψεις του Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων του ΟΛΠ-COSCO; Ειδικότερα, θα προχωρήσει στη δημοσίευση της Οδηγίας 03/2020 της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων προκειμένου αυτή να τεθεί σε ισχύ, η οποία παράτυπα δεν δημοσιεύεται καθώς η νομοθεσία καθιστά υποχρεωτική τη δημοσίευση των πράξεων της Αρχής;
11.Με ποιο τρόπο ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων θα υποχρεώσει τον ΟΛΠ-Cosco να εφαρμόσει την εγκύκλιο 46/2018 και μάλιστα με αναδρομική ισχύ, με την οποία εντάσσεται το εργατοτεχνικό προσωπικό στους προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ στο λιμάνι του Πειραιά στο καθεστώς των Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων;
12.Θα επιβάλλουν την τήρηση της νομοθεσίας αναφορικά με την υποχρέωση του ΟΛΠ να προχωρήσει στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Χρηστών Λιμένος ΟΛΠ με βάση τα όσα προβλέπει ο Νόμος 4504/17;