ΣΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑ ΞΕΚΙΝΗΣΕ Η... «ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ» ΣΤΗ Ν.Δ.

Μία εντελώς διαφορετική μέρα έχει ξημερώσει για τα εσωκομματικά της Ν.Δ., παρά το γεγονός ότι το... μέλλον αργεί πολύ: de facto πλέον, μετά την ανοιχτή σύγκρουσή του με τον επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας, ο υπουργός Εξωτερικών διεκδικεί τη θέση τού «νούμερο 2» της κυβερνώσας παράταξης, καθώς όσα έγιναν στην Άγκυρα αποτελούν παρακαταθήκη για το μέλλον του Νίκου Δένδια. Εξάλλου, η ατυχής έκβαση της επίσκεψής του στην τουρκική πρωτεύουσα δεν είναι η μόνη περίσταση που έχει πυροδοτήσει μία έντονη εσωκομματικού τύπου σεναριολογία: αντιθέτως, αν όσα έγιναν στο «Παλάτι» του Ερντογάν συνδυαστούν με τη σπουδή του Μεγάρου Μαξίμου να... «καπελώσει» τον υπουργό Εξωτερικών, αλλά και με την πρόσφατη παρέμβαση Καραμανλή, τότε τα πράγματα αρχίζουν να μπαίνουν σε μία σειρά...

Μία ματιά μόνο στα σχόλια πολλών πολιτικών στελεχών τής Ν.Δ. (αλλά και ευρύτερα της δεξιάς «πολυκατοικίας») στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και στα πρωτοσέλιδα του φιλοκυβερνητικού Τύπου είναι αρκετή, για να διαπιστώσει κανείς πόσους πόντους έχει πλέον προσθέσει στο προσωπικό πολιτικό του προφίλ ο Νίκος Δένδιας. Μάλιστα, επειδή αν δει κανείς προσεκτικά το βίντεο των 36 λεπτών με τις δηλώσεις των δύο υπουργών Εξωτερικών, θα διαπιστώσει ότι ο Έλληνας υπουργός είναι ο πρώτος που πατάει το... γκάζι της έντασης, παραμένει ερώτημα αν όσα έγιναν στην Άγκυρα είναι μία καλά σχεδιασμένη αλλαγή στη ρητορική της Ελλάδας έναντι της Τουρκίας ή αν σ’ αυτά έχει υπεισέλθει και κάποια παράμετρος που αφορά σε προσωπικές επιδιώξεις τού επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας. Άλλωστε, αν μιλήσει κανείς με ψύχραιμους διπλωμάτες, που τους ενδιαφέρει η ομαλότητα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και όχι η δημιουργία κλίματος... εθνικής ανάτασης, θα διαπιστώσει ότι η ανησυχία περισσεύει. Όπως περισσεύουν και τα ερωτήματα, αφού ο υπουργός Εξωτερικών κατά κοινή ομολογία θα μπορούσε να διαχειριστεί τις κοινές δηλώσεις με τον Τούρκο ομόλογό του με πολύ λιγότερη ένταση. Ειδικά στα σημεία που ήταν εκείνος που προκαλούσε τις απαντήσεις του Τσαβούσογλου και όχι το αντίθετο...

Αντίδραση Μαξίμου

Όπως και να έχει, πριν καν ολοκληρωθεί η απευθείας τηλεοπτική μετάδοση των δηλώσεων των δύο υπουργών στο «Παλάτι» της Άγκυρας, στο Μαξίμου είχαν αντιληφθεί ότι κάτι πολύ μεγάλο έχει συμβεί: για τον λόγο αυτό άλλωστε, πριν καν στεγνώσει το μελάνι των δηλώσεων Δένδια-Τσαβούσογλου, το πρωθυπουργικό επιτελείο με μία βιαστική και «αγχωμένη» διαρροή, έσπευσε να «καπελώσει» τον υπουργό Εξωτερικών, παρουσιάζοντάς τον ως... απλό διεκπεραιωτή και εκτελεστικό όργανο των οδηγιών του Κυριάκου Μητσοτάκη: «Ο υπουργός Εξωτερικών είναι σε πλήρη συνεννόηση με τον πρωθυπουργό. Είχαν εκτενή συνομιλία χθες και σήμερα (σ.σ. την παραμονή και ανήμερα της επίσκεψης), μετά τη συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν και πριν από τη συνάντηση με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Και ο υπουργός Εξωτερικών είχε ρητή εντολή, αν προκληθεί, να απαντήσει αναλόγως», υποστήριζαν κυβερνητικές πηγές, παρουσιάζοντας έναν Δένδια που, από το ένα βήμα στο άλλο, έπαιρνε τον πρωθυπουργό και... ζητούσε οδηγίες. Εξάλλου, δεν ήταν τυχαίο πως με το που αφίχθη στην Αθήνα ο υπουργός των Εξωτερικών, κλήθηκε στο Μαξίμου για να ενημερώσει τον πρωθυπουργό – με κυβερνητικές πηγές, θέλοντας και μη, να κάνουν διαρροή περί... ικανοποίησης του Κυριάκου Μητσοτάκη για τον τρόπο που διαχειρίστηκε ο Νίκος Δένδιας την κατάσταση στην Άγκυρα.

Πάντως, ήδη μετά το «επεισόδιο» on air μεταξύ των δύο υπουργών στην Άγκυρα, διπλωματικές πηγές έδιναν μία διαφορετική διάσταση από εκείνη του Μαξίμου, παρουσιάζοντας ακροθιγώς όσα έγιναν στην τουρκική πρωτεύουσα ενταγμένα στο πλαίσιο που ο ίδιος ο κ. Δένδιας έχει διαμορφώσει για την άσκηση εξωτερικής πολιτικής. «Όταν συνομιλούμε διεθνώς και αυτό συμπεριλαμβάνει και τους Τούρκους, προβάλλουμε τις θέσεις μας και τα δίκαιά μας. Οι οποίες είναι γνωστές. Και βασίζονται στη διεθνή νομιμότητα. Αυτές είναι οι θέσεις μας. Και αυτές είναι οι δικές τους θέσεις», έλεγαν συνεργάτες του Νίκου Δένδια.

Από τον Δένδια έως τον Καραμανλή

Σε κάθε περίπτωση, με όσα έγιναν στην Άγκυρα ο κ. Δένδιας δημιούργησε μία προσωπική πολιτική υποθήκη προς πάσα χρήσιν, αφού όλα δείχνουν πως όταν ανοίξει η συζήτηση της «επόμενης μέρας» στη Ν.Δ., θα κάνει αυτό που εν τέλει δεν τόλμησε –καίτοι μαδούσε για καιρό τη μαργαρίτα– το 2016: να διεκδικήσει την ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος. Μάλιστα, πίσω από τη σκληρή στάση του υπουργού Εξωτερικών πολλοί βλέπουν μία πολιτική «αντιστοίχιση» με την παρέμβαση του Κώστα Καραμανλή, που τάραξε τα εσωκομματικά νερά: ο πρώην πρωθυπουργός, απαντώντας στο άρθρο του Κώστα Σημίτη για το Ελσίνκι, επέλεξε όχι απλώς να υπερασπιστεί την –όποια– υστεροφημία του, αλλά να στείλει και μήνυμα στο Μέγαρο Μαξίμου πως οποιαδήποτε συζήτηση με την Τουρκία πλην ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας συνιστά... «διαπραγμάτευση εθνικής κυριαρχίας» και, ως τέτοια, είναι απορριπτέα. Στην ίδια σχολή σκέψης, άλλωστε, φαίνεται πως ανήκει και ο Νίκος Δένδιας, στον αντίποδα με το Μέγαρο Μαξίμου που φλερτάρει με τη στρατηγική τού Ελσίνκι. Είναι γνωστό, άλλωστε, πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης πιέζεται διεθνώς να μην κρύβει τα προβλήματα κάτω από το χαλί, ενώ ταυτοχρόνως ο ίδιος ο πρωθυπουργός δεν διστάζει να μιλάει ακόμη και δημοσίως για «διαφορές» με την Τουρκία, διευρύνοντας την ατζέντα πλην της υποτιθέμενης «μόνης και μίας διαφοράς». Άλλωστε, ακόμη κι όταν η κυβέρνηση, εκούσα άκουσα, μιλάει για την «εθνική γραμμή», οι διατυπώσεις είναι προσεκτικά διαλεγμένες: ο πρωθυπουργός δεν αναφέρεται στην ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα ειδικώς, αλλά μιλάει για «θαλάσσιες ζώνες» γενικώς, με ό,τι σημαίνει αυτό.

Με άλλα λόγια, στην παρούσα συγκυρία, η κλασική σύγκρουση των δύο σχολών σκέψης της ελληνικής πολιτικής διπλωματίας, η ενεργητική πολιτική του Ελσίνκι και της επίλυσης των προβλημάτων (το είδαμε πρόσφατα και με τις Πρέσπες και το Μακεδονικό) και η «σχολή Μολυβιάτη», ήτοι το δόγμα της ακινησίας, έχει εμφιλοχωρήσει στο εσωτερικό της κυβέρνησης: και, την ώρα που ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι πιο κοντά στο Ελσίνκι και από πολιτική συγκρότηση αλλά και λόγω των διεθνών συνθηκών και πιέσεων, ο Κώστας Καραμανλής αλλά και ο υπουργός Εξωτερικών βρίσκονται εμφανώς απέναντι.

Τα σενάρια

Όλα τούτα, από το πώς «κούμπωσε» η παρέμβαση Καραμανλή με το... «λυμένο ζωνάρι» Δένδια στην Άγκυρα, αλλά και από την προσπάθεια του Μαξίμου να «αποπροσωποποιήσει» όσα έγιναν στην έδρα του Ερντογάν, έχουν πυροδοτήσει σενάρια που φτάνουν πολύ μακριά: έως το σημείο, δηλαδή, να δούμε τον Δένδια να διεκδικεί την ηγεσία της Ν.Δ. ως «καραμανλικός» και κεντροδεξιός υποψήφιος, κόντρα είτε σε κάποιο στέλεχος της νέας γενιάς, είτε σε κάποιον με ούλτρα δεξιές απόψεις (χωρίς, ασφαλώς, το ένα να αποκλείει το άλλο...). Βέβαια, όπως προαναφέρθηκε, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συνεχίζει να έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων στο πολιτικό σκηνικό και, ως εκ τούτου, κάθε τέτοια συζήτηση αποτελεί απλό σενάριο και τίποτα πέραν αυτού. Ωστόσο, αν κρίνει κανείς από όσα συζητούνται στο εσωτερικό της Ν.Δ. τούτες τις ώρες, θα διαπιστώσει πως όλοι συμφωνούν –ακόμη και άρρητα, μερικές φορές– σε μία εκτίμηση: ότι ο πολιτικός χρόνος συμπυκνώνεται ολοένα και περισσότερο.