Τα πυρά του προς τον Σταύρο Κοντονή αλλά προς όλους όσοι προκαλούν ζημιά με τις άκαιρες δηλώσεις τους στέλνει εμμέσως πλην σαφώς από την πλευρά του ο Σταύρος Αραχωβίτης, τομεάρχης Γεωργίας και βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία Λακωνίας και πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Ο κ. Αραχωβίτης μιλώντας στο “Greekschannel.com”, υποστηρίζει πως υπάρχουν πολλά περιθώρια για επενδύσεις Ομογενών είτε στην Ελλάδα είτε στον τόπο, που ζουν με τη διακίνηση, εμπορία, τις συσκευασίες, το μάρκετινγκ ή και ακόμη και την έρευνα και τη χρήση ψηφιακής τεχνολογίας στα αγροτικά προϊόντα.
Σε ό, τι αφορά στον αγροτικό τομέα υπογραμμίζει τις επιφυλάξεις του για την διαπραγμάτευση της νέας ΚΑΠ 2021-7 από τους εκπροσώπους της Νέας Δημοκρατίας. Επισημαίνει πως σχεδιάζεται ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, το οποίο θα δίνει προοπτική και στους παραγωγούς και στην οικονομία, αναφέρει πως λόγω των μεγεθών στην ελληνική γεωργία οι συνεταιρισμοί είναι μονόδρομος και καλεί τους ομογενείς να επενδύσουν στα ελληνικά αγροτικά προϊόντα.
-Η επικαιρότητα επιτάσσει να ρωτήσουμε πρώτα από όλα για το ζήτημα της διαγραφής Κοντονή. Το τελευταίο διάστημα έχουν γίνει ορισμένες άστοχες δηλώσεις στελεχών, στα οποία μόνο πολιτική αφέλεια δεν μπορεί να καταλογιστεί…
«Η δήλωση του πρώην υπουργού, μία μόλις μέρα μετά τους πανηγυρισμούς όλων των δημοκρατικών Ελλήνων για την καταδίκη της ναζιστικής εγκληματικής οργάνωσης "Χρυσή Αυγή" και των στελεχών της, δε μπορεί να γίνει κατανοητή από πλευράς τόσο περιεχομένου, όσο και χρονικής συγκυρίας. Σε μία εποχή που η κυβέρνηση Μητσοτάκη αποδεικνύει ότι είναι ένα σύστημα εξουσίας χωρίς καμία ιδεολογική ταυτότητα, δηλώσεις πρώην υπουργών, που στρέφονται ενάντια στις προσδοκίες της κοινωνίας, μόνο τα συμφέροντα και τις επιδιώξεις αυτού του συστήματος εξουσίας εξυπηρετούν. Η κοινωνία χρειάζεται έναν ελπιδοφόρο λόγο από ένα δημοκρατικό κόμμα, μ’ έναν αποδεδειγμένα σπουδαίο ηγέτη στην ηγεσία και με δημοκρατικά όργανα και λειτουργίες, προκειμένου η χώρα να επανέλθει στην διαρκώς εξελισσόμενη πορεία, που είχε προκύψει από την σκληρή δουλειά 4,5 χρόνων, και που ανακόπτεται πλέον καθημερινά από την διακυβέρνηση της ΝΔ».
- Γεωπόνος, ασχολούμενος με τους συνεταιρισμούς και πρώην υπουργός Γεωργίας, εσείς κρατήσατε σταθερά στο ίδιο χαρτοφυλάκιο, ως τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ. Σε ποια αγροτικά θέματα θεωρείτε ότι τα πήγε καλύτερα, που βρεθήκατε πίσω και τι θεωρείτε ότι πρέπει ν΄ αλλάξει στο μέλλον;
«Το 2015, που ο ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας η Ελλάδα είχε εκτροχιαστεί στην οικονομία, την ανεργία, το χρέος στην κοινωνία, και βρισκόταν στην μέγγενη των μνημονίων και των δανειστών. Αντίστοιχη ήταν και η κατάσταση στον αγροτικό τομέα, στις εξαγωγές, την παραγωγή, το βιοτικό επίπεδο των ίδιων των αγροτών. Άμεση προτεραιότητα της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ ήταν να κρατήσει την κοινωνία όρθια. Για πρώτη φορά μετά τη μεταπολίτευση, η νέα κυβέρνηση, που προέκυψε από τις εκλογές του Ιουλίου του 2019 βρήκε 37 δισεκατομμύρια ευρώ απόθεμα, ένα χρέος ρυθμισμένο για τα επόμενα 40 χρόνια, μία δημόσια υγεία που είχε αρχίσει να στέκεται στα πόδια της, την ανεργία σε ποσοστά 10 μονάδες κάτω από ότι την παραλάβαμε και την κοινωνία να έχει αρχίσει να αναπνέει.
Στον αγροτικό τομέα καταφέραμε να κατοχυρώσουμε τα ελληνικά προϊόντα μέσα από διεθνείς συμφωνίες και από εθνική νομοθέτηση. Χαρακτηριστικά αναφέρω την ιστορική απόφαση της Ε.Ε. να επιβάλει στην Τσεχία την αναθεώρηση της νομοθεσίας της για τη χρήση του ονόματος “ελληνικό γιαούρτι”. Συμφωνίες -ορόσημο για τη φέτα κι άλλα προϊόντα ήταν αυτές μεταξύ Ε.Ε και Ιαπωνίας, Σιγκαπούρης, Βιετνάμ και χωρών της Λατινικής Αμερικής. Συμφωνίες πού διαφέρουν παρασάγγας από τις συμφωνίες με τον Καναδά και τη Ν. Αφρική και αποτελούν νομικά πρότυπα για τις επικείμενες συμφωνίες με την Αυστραλία και άλλες χώρες.
Σε επίπεδο υποδομών, αξιοποιήσαμε στο έπακρο το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης και εντάξαμε 32 μεγάλα αρδευτικά έργα, προϋπολογισμού πάνω από μισό δισεκατομμύριο ευρώ σε όλη την Ελλάδα κ.ά. Για το μέλλον σχεδιάζουμε την ανάπτυξη ενός νέου παραγωγικού μοντέλου, που ταιριάζει στη χώρα και στις ιδιαίτερες συνθήκες της. Ο παραγωγός πρέπει να κερδίζει ένα αξιοπρεπές εισόδημα από τη δουλειά του από το χωράφι, το στάβλο ή τη θάλασσα, που να δίνει προοπτική και στον ίδιο και στην ελληνική οικονομία. Για να γίνει αυτό σχεδιάζουμε ένα παραγωγικό μοντέλο πάνω στο συγκριτικό μας πλεονέκτημα, που είναι, σαφώς, η ποιότητα, λόγω της διαφοροποίησης οικοτόπων και κλιματικών συνθηκών και θέλουμε και τους ομογενείς στο πλευρό μας».
-Χρόνια τώρα βλέπουμε αγρότες να έχουν το μάξιμουμ των επιδοτήσεων ενώ δεν έχουν παραγωγή κι άλλους να φυτοζωούν. Ο ΣΥΡΙΖΑ δέχτηκε κριτική κι εκ των έσω για το ΟΣΔΕ. Τελικά, τι θα πρέπει να περιμένουν οι αγρότες;
«Η διανομή των επιδοτήσεων έρχεται από στρεβλές επιλογές του παρελθόντος τις οποίες, δυστυχώς, δεν μπορέσαμε να αλλάξουμε, ακριβώς γιατί οι επιλογές έγιναν, πριν έρθει ο ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση. Να θυμίσω ότι οι επιλογές για την τρέχουσα ΚΑΠ έγιναν τον Αύγουστο του 2014. Στην πραγματικότητα, κληθήκαμε να διαχειριστούμε μία κατάσταση με ελάχιστες δυνατότητες παρέμβασης. Η επιλογή των τριών αγορανομικών περιφερειών -δενδρώδεις, αροτραίες, βοσκότοποι- ήταν τραγική. Αυτή την ώρα συζητιέται η νέα ΚΑΠ, δυστυχώς από τους ίδιους, που είχαν διαβουλευτεί και την τρέχουσα».
-Σήμερα ο αγροτικός χώρος λόγω και του COVID-19, μετά την έξοδο από τα μνημόνια, είναι ξανά σε περιδίνηση. Ποια θεωρείτε τα κορυφαία λάθη της τωρινής ηγεσίας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης;
«Η σημερινή κυβέρνηση, παρόλο που διαθέτει πόρους από τα 37 δισ. ευρώ που αφήσαμε ως παρακαταθήκη, αλλά και τα χρήματα που δίνονται από την Ευρώπη για την αντιμετώπιση της πανδημίας, δείχνει να λειτουργεί μικροκομματικά, χωρίς κανένα σχεδιασμό και χωρίς να έχει γνώση των βαθύτερων αιτιών των προβλημάτων. Η σημερινή κυβέρνηση κορόιδεψε και τον αγροτικό κόσμο, όπως κορόιδεψε ολόκληρη την κοινωνία για ν’ αποσπάσει την ψήφο της. Η τιμή του ελαιολάδου και της βρώσιμης ελιάς έχει καταρρεύσει από το Σεπτέμβριο του 2019, δηλαδή πολύ πριν την πανδημία. Στους αλιείς επιβλήθηκε κεφαλικός φόρος, ανάλογα με το μήκος του σκάφους και όχι ανάλογα με το εισόδημα που αποκομίζουν. Μέσα στην πανδημία τα πράγματα έγιναν πολύ χειρότερα. Με άστοχες δηλώσεις υπουργών, όπως του Αδώνιδος Γεωργιάδη, ότι δεν θα ανοίξουν τα σφαγεία την περίοδο των εορτών, η τιμή του αιγοπρόβειου κρέατος κατέρρευσε. Η κυβέρνηση δεν αντιλαμβάνεται τη σφοδρότητα, που αυτή η κρίση πλήττει και τον αγροτικό τομέα…».
- Ψηφιακή γεωργία, κλιματική αλλαγή, συνεταιρισμοί, νέα ΚΑΠ. Πώς βλέπετε τον Έλληνα αγρότη μέσα σ’ όλο αυτό το πλέγμα και πώς θα μπορούσε να δει άνοδο στις τιμές, δεδομένου ότι υπάρχει μεγάλη δυσπιστία για το συνεταιριστικό κίνημα;
«Οι αλλαγές που συμβαίνουν γύρω μας, επηρεάζουν σαφέστατα και την πρωτογενή παραγωγή. Η κλιματική κρίση είναι παρούσα με ακραία φαινόμενα, είτε παρατεταμένης ξηρασίας, είτε πλημμυρών σε πολύ πιο συχνά χρονικά διαστήματα από ότι εμφανίζονταν στο παρελθόν. Ζούμε την εποχή της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης. Η τεχνολογία εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς και οι εφαρμογές της στην γεωργική παραγωγή πολλαπλασιάζονται. Αυτές τις μέρες βρίσκεται στο πιο κρίσιμο σημείο της η διαπραγμάτευση για τη νέα ΚΑΠ.
Αυτό, που μας ανησυχεί είναι ότι τη διαπραγμάτευση την κάνει μία κυβέρνηση και ένας υπουργός, που πραγματικά δεν έχουν γνώση του αντικειμένου. Σε πολλά σημεία, ευτυχώς, κρατούν την γραμμή που είχαμε χαράξει εμείς, ωστόσο δεν σφυρηλατούν τις συμμαχίες, που είχαμε συνάψει. Η ΚΑΠ είναι η πιο παλιά κοινή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι το βασικότερο χρηματοδοτικό εργαλείο της Ελληνικής αλλά και της Ευρωπαϊκής Γεωργίας.
Κάθε γραμμή και κάθε λέξη στους κανονισμούς και στα κείμενα μπορεί να φέρει ανατροπές. Όσον αφορά στους συνεταιρισμούς, ο θεσμός ταλαιπωρήθηκε τα τελευταία 40 χρόνια από κομματισμό, οικογενειοκρατία, κακοδιαχείριση και μετά το ξεπούλημα της Αγροτικής Τράπεζας βρέθηκαν και χρεωμένοι. Ωστόσο, δεν μπορούμε να δαιμονοποιούμε την ιδέα του συνεργατισμού. Μη μπερδεύουμε το εργαλείο, μ’ αυτόν ή μ΄ αυτούς, που το χρησιμοποίησαν λανθασμένα.
Στο εξωτερικό αλλά και στην Ελλάδα, υπάρχουν πετυχημένα παραδείγματα συνεταιριστικών σχημάτων, που φτάνουν να έχουν ακόμα και την ισχύ πολυεθνικών εταιρειών! Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των παραγωγών στους συνεταιρισμούς, με εποπτικό έλεγχο και να ξαναφέρει τις δημοκρατικές αξίες που προβλέπονται από τις 7 διεθνώς αναγνωρισμένες αρχές των συνεταιρισμών. Δεν υπήρξε αρκετός χρόνος για ν΄ αποδώσουν αυτές οι νομοθετικές ρυθμίσεις. Η κυβέρνηση της ΝΔ, πιστή στο δόγμα της για την εξυπηρέτηση ημετέρων, νομοθέτησε την είσοδο ιδιωτών, και μάλιστα μέχρι 35% στο κεφάλαιο των συνεταιρισμών ενώ όλοι οι φορείς αντέδρασαν έντονα, γιατί είχε εφαρμοστεί στον παρελθόν χωρίς επιτυχία κι εγκαταλείφθηκε. Όμως, για μας, η ενδυνάμωση των συνεργατικών σχημάτων είναι μονόδρομος!».
-Είστε στην κοινοβουλευτική επιτροπή για την Ομογένεια κι έχετε δει από μέσα και τις δυνατότητες και τις παθογένειες του αγροτικού τομέα. Σε ποιες καλλιέργειες ή ποια προϊόντα θα μπορούσε να επενδύσει η Ομογένεια της Αμερικής δεδομένου ότι υπάρχει και το θέμα των δασμών και του υψηλού κόστους μεταφοράς;
«Οι Έλληνες της Ομογένειας έχουν βοηθήσει πάρα πολύ στην αγροτική οικονομία της Ελλάδας, όσο κι αν αυτό δεν είναι πάντα εκ πρώτης όψεως ορατό. Στις δεύτερες πατρίδες τους, έμαθαν τους γύρω τους να καταναλώνουν εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, φέτα, εκλεκτά ελληνικά κρασιά και μία σειρά από άλλα προϊόντα της ελληνικής γης. Θεωρώ ότι το ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα της Ελλάδας, είναι τα διαφοροποιημένα, ποιοτικά ελληνικά προϊόντα, λόγω των ιδιαίτερων εδαφοκλιματικών συνθηκών μας. Πάνω σ' αυτό το δρόμο, οφείλουμε να βαδίσουμε. Η Ομογένεια τα γνωρίζει και μπορεί να βοηθήσει στην είσοδό τους στις αγορές τους. Χρειάζεται όμως και εμείς να είμαστε αξιόπιστοι σαν παραγωγή κι ως χώρα και να πατάξουμε φαινόμενα νοθείας, που δυσφήμισαν τα ελληνικά προϊόντα στο εξωτερικό στο παρελθόν.
Εκτός από παραδοσιακά ή τα νέα προϊόντα, πάντα υπάρχει περιθώριο επενδύσεων, και στην παραγωγή και στις διαδικασίες και στη μεταποίηση κι εμπορία αγροτικών προϊόντων και στις υπηρεσίες, που συνδέονται με τον πρωτογενή τομέα. Ο αγροτικός τομέας μόνος ή σε συνδυασμό με τον τουρισμό μπορεί και πρέπει να ξεκλειδώσει τις απεριόριστες δυνατότητές του. Υπάρχουν τεράστια περιθώρια επενδύσεων, σε καλλιέργειες και προϊόντα, που έχουν ήδη ισχυρό brand name στην αγορά κι υπάρχει ικανός όγκος παραγωγής αλλά και σε άλλους τομείς, που συνδέονται με όλο το κύκλωμα της παραγωγής, από τις συσκευασίες και το εξαγωγικό εμπόριο έως τα logistics και τον αγροτουρισμό.
Ας μην ξεχνάμε πως η βιομηχανία τροφίμων αλλάζει σελίδα, ώστε να προσαρμοστεί στην πράσινη οικονομία, στο τρόφιμο με λιγότερη ζάχαρη, λιγότερο αλάτι. Επομένως, είμαστε ανοιχτοί και να κουβεντιάσουμε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα με την Ομογένεια και με ανθρώπους, που θέλουν να επενδύσουν σοβαρά στην Ελλάδα και να δημιουργήσουν θέσεις απασχόλησης εδώ. Η τεχνολογία πια λύνει πια πολλά θέματα».
-Υπάρχουν ομογενείς δεύτερης και τρίτης γενιάς, που δεν έχουν γνωρίσει εξαιρετικά προϊόντα της Ελλάδας, ανάμεσα σ΄ αυτά και τα ΠΟΠ, παρά τα προγράμματα εξωστρέφειας. Πως θα μπορούσατε να προσεγγίσετε όλον αυτόν τον κόσμο και να τον κάνετε κοινωνό για την εξωστρέφεια;
«Ο Ελληνισμός της Διασποράς έχει ένα ισχυρό χαρακτηριστικό: νιώθει υπερηφάνεια για τον τόπο και την ιστορία του, για τη φιλοσοφία, για τη δημοκρατία, για την επανάσταση ενάντια στη σκλαβιά, για την αντιστασιακή του δράση. Γνωρίζει τα προϊόντα του τόπου του, ακόμη κι αν δεν έχει εμπειρίες εδώ. Αυτό οφείλουμε να το αξιοποιήσουμε, γιατί οι ομογενείς μας είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές των προϊόντων μας. Κατά καιρούς έχουν δαπανηθεί τεράστια ποσά σε προγράμματα προώθησης των προϊόντων μας στο εξωτερικό, αλλά ποτέ δεν μετρήθηκαν και δεν αξιολογήθηκαν τα’ αποτελέσματα. Θεωρώ ότι στην επόμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να λειτουργήσουμε πιο στοχευμένα, ώστε τα χρήματα, που δαπανώνται να πιάνουν τόπο προς όφελος του Έλληνα παραγωγού και της ελληνικής οικονομίας.
Αν κάποιος θέλει να έρθει να επενδύσει σοβαρά στην Ελλάδα, τότε ναι, ο αγροτικός τομέας προσφέρεται κι οφείλουμε να δώσουμε κι επενδυτικά κίνητρα. Ταυτόχρονα χρειάζεται να ξαναδούμε, πως θα μπορέσουμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες ώστε μετανάστες ή παιδιά μεταναστών, που έφυγαν και θέλουν να επιστρέψουν, να μπορέσουν να γυρίσουν πίσω».
-Η Λακωνία ως νομός έχει το δικό της μεταναστευτικό ρεύμα. Ποιο είναι το μήνυμα, που θα θέλατε να στείλετε στους νέο-μετανάστες από την Πελοπόννησο, οι οποίοι σπούδασαν αλλά αναγκάστηκαν να ξενιτευτούν, για να βρουν δουλειά;
«Η Λακωνία είναι ένας από τους νομούς με το μεγαλύτερο μεταναστευτικό ρεύμα προς όλες τις χώρες του κόσμου. Από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι και τα χρόνια της κρίσης, οι Λάκωνες έφευγαν από την πατρίδα τους για ένα καλύτερο μέλλον αλλά πάντα έχοντας στο μυαλό του στην επιστροφή. Ποτέ δεν έχαναν την ευκαιρία να αποδείξουν τον πατριωτισμό τους. Χαρακτηριστική είναι η ιστορία του Τάγματος των Λακώνων από τη Ν. Υόρκη, που ξεκίνησαν για να πολεμήσουν στους Βαλκανικούς Πολέμους. Ανάμεσα σ’ αυτούς ήταν και ο πατέρας του παππού μου, ο οποίος σκοτώθηκε στο Μπιζάνι Ιωαννίνων.
Η μητέρα μου είναι η μόνη από τα έξι παιδιά, που έμεινε στην Ελλάδα νιώθοντας η ίδια ότι είναι στην ξενιτιά, βλέποντας τα αδέρφια της να είναι μαζί. Το μήνυμα, όμως, που πρέπει να στείλουμε όλοι, είναι ότι όπου κι αν βρεθούμε, οφείλουμε να μην ξεχνάμε τον τόπο, που μας γέννησε και μας διέπλασε, έστω κι αν λόγω της κατάστασης, μας πλήγωσε. Οι τρόποι, για να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλον είναι πολλοί, κι από όλα τα μετερίζια. Άλλωστε η Ελλάδα πάντα βρίσκει το δρόμο της ακόμα και στις πιο σκοτεινές περιόδους της ιστορίας της. Είναι στη μοίρα της να πέφτει εννέα φορές και να σηκώνεται δέκα. Κι αυτό χάρη στους ανθρώπους, που γεννάει αυτός ο τόπος είτε βρίσκονται εδώ είτε στο εξωτερικό».