Δύο 24ωρα πριν από την κρίσιμη για την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων επίσκεψη του Νίκου Δένδια στην Τουρκία και τη συνάντηση του με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, η Άγκυρα παίζει το δικό της παιχνίδι εξουσίας με φόντο τις εξελίξεις στη Λιβύη.
Με μια κίνηση «ματ», ο Τούρκος Πρόεδρος φέρνει εσπευσμένα σήμερα στην Άγκυρα, σύσσωμο τον πολιτικό κόσμο της Λιβύης, δείχνοντας σε Αθήνα και Βρυξέλλες πως παραμένει κυρίαρχος παίκτης στον λιβυκό εμφύλιο. Η εξέλιξη αυτή γεννά ερωτήματα για την επόμενη ημέρα των σχέσεων Αθήνας και Τρίπολης, ενώ διαψεύδει εκκωφαντικά όσους βιάστηκαν να μιλήσουν για ευρωπαϊκή στροφή της νέας λιβυκής κυβέρνησης προς την Ευρώπη.
Όλη η λιβυκή κυβέρνηση στην... Τουρκία
Σήμερα, στην Άγκυρα αναμένεται να φτάσουν ο μεταβατικός πρωθυπουργός της Λιβύης, Αμπντούλ Χαμίντ Ντμέιμπα, συνοδευόμενος μάλιστα από το μισό του υπουργικό συμβούλιο. Αυτό όμως που προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον και είναι -πιθανώς- προάγγελος σημαντικών ειδήσεων, είναι η παρουσία στη λιβυκή αποστολή τόσο του αρχηγού των ενόπλων δυνάμεων όσο όμως και του διοικητή της κεντρικής τράπεζας της Λιβύης.
Σύμφωνα με την τουρκική προεδρία, ο Ντμέιμπα θα συμμετέχει μαζί με τον Ερντογάν στην πρώτη συνεδρίαση του τουρκολιβυκού συμβουλίου στρατηγικής συνεργασίας. «Όλες οι πτυχές των σχέσεων Τουρκίας και Λιβύης θα συζητηθούν, καθώς οι χώρες έχουν βαριά ριζωμένους, ιστορικούς δεσμούς», ανέφερε η λιτή ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας, ενώ η λιβυκή πλευρά αρκέστηκε να δηλώσει πως «οι συνομιλίες θα πραγματοποιηθούν για ήδη υπάρχουσες συμφωνίες μεταξύ των δυο χωρών».
Εγγυήσεις, ασφάλεια και business
Βασικό αίτημα της τουρκικής πλευράς δεν θα είναι άλλο από τη ρητή δέσμευση της νέας κυβέρνησης της Λιβύης πως θα σεβαστεί τόσο το τουρκολιβυκό μνημόνιο, όσο όμως και τη στρατηγική συμμαχία των δυο χωρών. Ως αντάλλαγμα, η Λιβύη αναμένεται να ζητήσει από τη μια πλευρά εγγυήσεις για την ασφάλεια της νέας κυβέρνησης και από την άλλη χρήματα και επενδύσεις για την επανεκκίνηση της οικονομίας της.
Η Τουρκία είναι μια από τις λίγες χώρες που διαθέτει αυτή την περίοδο στρατεύματα στη Λιβύη, είναι επισήμως και αποδεδειγμένα η χώρα που προμηθεύει με όπλα την επίσημη κυβέρνηση σπάζοντας το διεθνές εμπάργκο, ενώ την ίδια ώρα διαθέτει στρατιωτικές βάσεις στη δυτική πλευρά της χώρας της Βορείου Αφρικής. Την ίδια ώρα, μέσω του Κατάρ, η Τουρκία είναι μια από τις λίγες χώρες που είχαν στηρίξει οικονομικά τον προκάτοχο του Ντμέιμπα, τον Φαγιέζ αλ-Σαράζ, ενώ πολλές τουρκικές επιχειρήσεις -κατ’ εντολή του Ερντογάν- είναι έτοιμες να επενδύσουν εκ νέου στη χώρα της Βορείου Αφρικής.
Όλα τα παραπάνω αποδεικνύουν πως οι σχέσεις μεταξύ των δύο κυβερνήσεων είναι πολύ δύσκολο να διαρραγούν την παρούσα στιγμή, χωρίς πρώτα να υπάρξουν ισχυρά κίνητρα προς την κυβέρνηση της Λιβύης. Για την ακρίβεια, η επιχείρηση επαναπροσέγγισης της Δύσης με τη Λιβύη δεν μπορεί να εξαντλείται στα ευχολόγια αλλά σε χειροπιαστά και υλοποιήσιμα θέματα που θα καλύπτουν άμεσες και βασικές ανάγκες της κυβέρνησης και του πολιτικού και οικονομικού κόσμου της χώρας.
Ηχηρή διάψευση
Την επαύριον της επίσκεψης του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Λιβύη, μεγάλη μερίδα του πολιτικού και δημοσιογραφικού κόσμου στην Ελλάδα έσπευσε, κατά την προσφιλή του συνήθεια, να κάνει λόγο για μια σημαντική διπλωματική νίκη της Αθήνας έναντι της Άγκυρας. Οι πιο ενθουσιώδεις, μάλιστα, έφτασαν στο σημείο να υποστηρίξουν πως άνοιξε ο δρόμος για την κατάργηση του τουρκολιβυκού μνημονίου και της στροφής της κυβέρνησης της Λιβύης προς την Ευρώπη.
Δυστυχώς, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά κατά την οποία τα εθνικά θέματα μπαίνουν στην κρεατομηχανή της επικοινωνιακής αξιοποίησης και των πολιτικών σκοπιμοτήτων. Τους τελευταίους μήνες, η διαχείριση των κρίσιμων εθνικών ζητημάτων, όπως ήταν η κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο, οι Σύνοδοι Κορυφής ή οι συμφωνίες μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας στις τριμερείς του Βερολίνου, αντιμετωπίστηκαν με τρόπο επιφανειακό.
Κάτι αντίστοιχο επιχειρήθηκε να γίνει και στην περίπτωση της Λιβύης, μόνο που εκεί ο Ερντογάν απέδειξε πως ακόμα και τώρα στη χώρα της Βορείου Αφρικής κρατάει και το… πεπόνι και το μαχαίρι.