Πόσο Ευρωπαίος αισθάνεται ο Έλληνας;

Μήπως το ερώτημα θα έπρεπε να αντιστραφεί; Πόσο Έλληνας αισθάνεται ο Ευρωπαίος; Respect!!!

Ας πάμε όμως να αλιεύσουμε τα συμπεράσματα της απογοήτευσης των Ελλήνων από την συμμετοχή μας σε αυτό που μάθαμε να ονομάζουμε Ευρώπη: Σχεδόν ο ένας στους δύο Έλληνες θεωρούν την φοροδιαφυγή όπλο κατά της υπερφορολόγησης, ενώ ο 1 στους 4 πιστεύει ότι τον… ψεκάζουν. Σε σταθερή άνοδο, επίσης, η αποστροφή προς το ευρωπαϊκό ιδεώδες και, πιο απλά, προς την ευρωπαϊκή οικογένεια.

Αυτά είναι τα πιο εντυπωσιακά από τα ευρήματα πρόσφατης έρευνας του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, η οποία διενεργήθηκε σε όλη την Επικράτεια σε ένα αντιπροσωπευτικό και επαρκές δείγμα.

Αν θέλουμε να εξειδικεύσουμε περισσότερο τα βασικά συμπεράσματα συνοψίζοντάς τα, θα βλέπαμε:

• Ο αντιευρωπαϊσμός βρίσκεται σε άνοδο, χωρίς να είναι ακόμα πλειοψηφικός.
• Οι θεσμοί βρίσκονται σε κρίση, αλλά οι Έλληνες δεν αμφισβητούν ακόμα την δημοκρατία ως πολίτευμα.
• Οι Έλληνες δηλώνουν σε αναπάντεχα μεγάλα ποσοστά οικονομικά φιλελεύθεροι και, θα έλεγε κανείς, αντικρατιστές.
• Οι Έλληνες είναι συντηρητικοί στα περισσότερα κοινωνικά θέματα.

Αυτά τα συμπεράσματα προκύπτουν από τις απαντήσεις των ερωτηθέντων σε 73 ερωτήσεις με περισσότερες από 200 μεταβλητές. Η έρευνα έγινε τηλεφωνικά, σε συνεργασία με την Μονάδα Ερευνών Κοινής Γνώμης ΕΠΙ ΠΑΜΑΚ πριν από 5μήνες, και ήταν χωρισμένη σε δύο μέρη: Το Μέρος Α΄ σε πανελλαδικό δείγμα 1.294 ατόμων, και το μέρος Β΄ σε πανελλαδικό δείγμα 1.263 ατόμων. Επτά από τις ερωτήσεις επαναλήφθηκαν και στα δύο δείγματα, ώστε να μπορούν να γίνουν αντιπαραβολές με αυτές τις ερωτήσεις για το σύνολο του ερωτηματολογίου.

Τα αναλυτικά αποτελέσματα της σχετικής έκθεσης αντιστοιχούν σε απαντήσεις 11 πληθυσμιακών κατηγοριοποιήσεων (ανάλογα με το φύλο, το επάγγελμα, την μόρφωση, τις πολιτικές πεποιθήσεις κ.λπ.). Ας σταθούμε ιδιαίτερα στα ευρήματα που αντικατοπτρίζουν τα αισθήματα του Έλληνα της κρίσης με αυτό που λέμε Ευρώπη.

Καλπάζει από χρόνο σε χρόνο ο αντιευρωπαϊσμός

Στην πρώτη κιόλας ερώτηση του ερωτηματολογίου, οι πολίτες που δηλώνουν πως θεωρούν την συμμετοχή της χώρας μας στην Ε.Ε. «θετική» και «μάλλον θετική» φτάνουν το 53,5% του γενικού πληθυσμού σήμερα, από 59,9% τον Νοέμβριο του 2015 και 69% τον Απρίλιο του 2015. Οι κατηγορίες του πληθυσμού στις οποίες η «αρνητική» και «μάλλον αρνητική» αποτίμηση είναι πλειοψηφικές είναι οι λιγότερο μορφωμένοι, αυτοί που έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα, οι αγρότες, οι άνεργοι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες (τεχνικών επαγγελμάτων), αυτοί που αυτοτοποθετούνται στην «κατώτερη τάξη» και αυτοί που αυτοτοποθετούνται πολιτικά στην «άκρα αριστερά», στην «αριστερά» και στην «άκρα δεξιά».

Είναι ενδιαφέρον πως η απόρριψη της Ε.Ε. για μέρος του πληθυσμού δεν φαίνεται να οφείλεται μόνο στην τρέχουσα οικονομική κρίση, καθώς 1 στους 4 Έλληνες πιστεύει πως η αποτίμηση από την συμμετοχή της Ελλάδας στην Ε.Ε. είναι «αρνητική» και «μάλλον αρνητική», αλλά ταυτόχρονα πιστεύει πως η κρίση οφείλεται «κυρίως σε δικές μας αδυναμίες».

Ο δρόμος της αποκατάστασης των σχέσεων του Έλληνα με την Ευρώπη φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ανηφορικός, κάτι που απαιτεί συνδυαστική προσπάθεια από όλες τις πλευρές, αλλιώς πολύ σύντομα η πλειοψηφία θα ζητάει διαζύγιο από αυτό που ονομάζουμε ευρωπαϊκό όραμα...