Δρομολογείται από σήμερα η σταδιακή επαναφορά στην κανονικότητα με το άνοιγμα του λιανεμπορίου και τους επαγγελματίες να ελπίζουν ότι η αγορά δεν θα βρεθεί ξανά αντιμέτωπη με το σύστημα του «ακορντεόν» που θα τους υποχρεώσει να κατεβάσουν και πάλι ρολά.
Στόχος δύσκολος, καθώς εξαρτάται απόλυτα από το «μέτωπο» της πανδημίας από το οποίο τα μηνύματα κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικά είναι, αφού και σε παγκόσμιο επίπεδο καταγράφηκε αύξηση των κρουσμάτων κατά 47% τον προηγούμενο μήνα, με αποτέλεσμα οι επιστήμονες να φοβούνται ένα τέταρτο «κύμα». Όμως δεν είναι ανέφικτος και, κυρίως, είναι αναγκαίος.
Αναγκαίος γιατί το παρατεταμένο ασφυκτικό «pressing» στην οικονομία από το πολύμηνο «λουκέτο» του συνόλου των οικονομικών δραστηριοτήτων δεν επιτρέπει πλέον άλλο πισωγύρισμα. Γιατί θα ήταν καταστροφικό όχι μόνο για την επιβίωση των επαγγελματιών όλων των κλάδων, αλλά γιατί θα είχε ανυπολόγιστες και μακροχρόνιες συνέπειες στην οικονομική ζωή του τόπου.
Είναι αξιοσημείωτο άλλωστε ότι μόνο από το λιανεμπόριο έχουν χαθεί ήδη από την αγορά τους τελευταίους δώδεκα μήνες περίπου 10 δισ. ευρώ, με μηνιαίο δημοσιονομικό κόστος 1,4 δισ. ευρώ. Για τον λόγο άλλωστε αυτό, με αρχή το λιανεμπόριο, η οικονομία πρέπει να βρει ξανά τη «ζωή» της και οποιοδήποτε εμπόδιο να ξεπεραστεί με «έξυπνα» και στοχευμένα μέτρα, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος η οικονομία να πέσει σε μια παρατεταμένη ύφεση, που θα έχει ανυπολόγιστες επιπτώσεις και στην κοινωνία.
Το ζητούμενο λοιπόν πλέον είναι και η «υγεία» της οικονομίας και της αγοράς, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς ότι για κάθε 15 ημέρες που είναι κλειστό το λιανεμπόριο στις κόκκινες περιοχές τα ταμειακά διαθέσιμα μειώνονται κατά 1 με 1,5 δισ. ευρώ.
Άλλωστε, το άνοιγμα του λιανεμπορίου είναι δεδομένο ότι μπορεί να δώσει «ανάσες» τόσο στην οικονομία, αφού το εμπόριο αποτελεί τον μεγαλύτερο «εργοδότη» της χώρας, όσο και στην κοινωνία αφού θα συμβάλει στην «αποσυμπίεση» των πολιτών καθώς θα βοηθήσει στο να μειωθούν οι άσκοπες συγκεντρώσεις σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους, ενώ ταυτόχρονα θα επαναφέρει τη ρευστότητα σε χιλιάδες οικογενειακές επιχειρήσεις και στη δημιουργία θετικού πάλι κλίματος στην αγορά.
Εξάλλου, και το οικονομικό επιτελείο ευελπιστεί στο άνοιγμα της αγοράς για να μπορέσει να προγραμματίσει τα επόμενα μέτρα στήριξης για τις πληττόμενες επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, το εισόδημα των οποίων συνεχίζει να συρρικνώνεται.
Μόνο 6% η υγειονομική επιβάρυνση από το λιανεμπόριο
Αξίζει δε να σημειωθεί ότι ο σημαντικότερος ίσως λόγος για να μην ξανακλείσει η αγορά είναι ότι στην υγειονομική κρίση, σύμφωνα μάλιστα με μελέτες κορυφαίων Ελλήνων επιστημόνων, το λιανεμπόριο έχει μόνο 6% συμμετοχή στην υγειονομική επιβάρυνση, ενώ αντίστοιχα από την ελλιπή εφαρμογή των υπαρχόντων μέτρων η επιβάρυνση έχει αυξηθεί κατά 25%.
Σε κάθε περίπτωση, μόνο το άνοιγμα των καταστημάτων δεν θα λύσει αυτόματα και ως διά μαγείας τα προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν μακροπρόθεσμα οι επαγγελματίες. Για τον λόγο άλλωστε αυτό αναγκαία κρίνεται η λήψη και πρόσθετων μέτρων, που θα δώσουν «ανάσες» ρευστότητας στον εμπορικό κόσμο που «βουλιάζει» στα χρέη που έχουν συσσωρευτεί τους τελευταίους μήνες του lockdown.
Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση καλείται να εξετάσει σοβαρά τα αιτήματα των εμπόρων για «κούρεμα» των χρεών, καθώς εάν δεν εξοφληθούν θα γίνουν «τσουνάμι» που θα «πνίξει» Εφορίες, Ασφαλιστικά Ταμεία και κατ’ επέκταση τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά ταυτόχρονα και τη θέσπιση νέας ευνοϊκής ρύθμισης πολλών δόσεων που θα δώσει τη δυνατότητα στους επαγγελματίες να εξοφλήσουν τις οφειλές τους χωρίς επιβάρυνση των ταμειακών τους διαθεσίμων.
Το πλέγμα μέτρων για τον Απρίλιο
Σημειώνεται πως, πέραν των ρυθμίσεων που ανακοινώθηκαν για τις επιχειρήσεις που θα μείνουν κλειστές τον Απρίλιο με κρατική εντολή, ήδη το οικονομικό επιτελείο έχει προχωρήσει σε μια σειρά μέτρων γι' αυτόν τον μήνα, όπως αναστολές πληρωμής φόρων, μειώσεις ενοικίων, προσωρινές αναστολές συμβάσεων εργασίας και αρκετών ακόμη ευνοϊκών παρεμβάσεων, με στόχο να στηρίξει την «πληγωμένη» αγορά.
Ειδικότερα, τα μέτρα που ισχύουν και τον Απρίλιο προβλέπουν, μεταξύ άλλων, τα εξής:
-για τις επιχειρήσεις στις οποίες έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα και πλήττονται άμεσα, αναστέλλεται η πληρωμή δόσεων ρυθμισμένων φορολογικών εισφορών. Η δόση μεταφέρεται στο τέλος της ρύθμισης. Το μέτρο ισχύει για τις επιχειρήσεις στις οποίες έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα και έχουν πληγεί στα τέλη Μαρτίου, συμπεριλαμβανομένου του λιανεμπορίου, της εστίασης, του τουρισμού, του πολιτισμού, του αθλητισμού, των μεταφορών, και άλλων κλάδων που παραμένουν κλειστοί.
-οι επιχειρήσεις στις οποίες έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα και πλήττονται άμεσα, δικαιούνται υποχρεωτική μείωση ενοικίου κατά 100% στα επαγγελματικά τους ακίνητα και για τον μήνα Απρίλιο. Για τους ιδιοκτήτες φυσικά πρόσωπα και νομικά πρόσωπα που εκμισθώνουν ακίνητα στις επιχειρήσεις αυτές, θα καταβληθεί αποζημίωση στο 80% και 60% αντίστοιχα του μισθώματος. Για τους εργαζόμενους που η σύμβαση εργασίας τους τίθεται σε αναστολή ανά την επικράτεια, δίνεται η δυνατότητα έκπτωσης ενοικίου 40% για την κύρια κατοικία.
-αναστέλλονται για τις πληττόμενες επιχειρήσεις οι προθεσμίες λήξης, εμφάνισης και πληρωμής οφειλόμενων από αυτές αξιογράφων (επιταγών, συναλλαγματικών, γραμματίων σε διαταγή) κατά 30 ημέρες από την αναγραφόμενη –σε κάθε αξιόγραφο– ημερομηνία, για προθεσμίες που λήγουν έως τις 30 Απριλίου 2021. Αντίστοιχα, παρατείνονται οι προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων οφειλών από δηλώσεις ΦΠΑ για τους κομιστές αξιογράφων, βάσει κριτηρίων.
-μετατίθεται, για την 1η/7/2021 η έναρξη της υποχρεωτικής ψηφιακής διαβίβασης στην πλατφόρμα των Ηλεκτρονικών Βιβλίων – MyDATA.
-τα παραστατικά που εκδίδουν οι επιχειρήσεις κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021, θα πρέπει να διαβιβαστούν στην πλατφόρμα myDATA μέχρι τις 31/10/2021.
-η ηλεκτρονική υποβολή των συγκεντρωτικών καταστάσεων ΜΥΦ 2020 παρατείνεται μέχρι τις 17/5/2021, και η διόρθωση των αποκλίσεων στα υποβληθέντα στοιχεία προμηθευτών παρατείνεται μέχρι τις 18/6/2021.
-η απόσυρση και αναβάθμιση των ταμειακών μηχανών παρατείνεται μέχρι τις 30/6/2021.
Πώς λειτουργεί η αγορά
Η λειτουργία των καταστημάτων επιτρέπεται από σήμερα με τη χρήση ειδικού κωδικού (13032) άπαξ και έως 3 ώρες συνολικά κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Επιτρέπεται η πώληση εκτός καταστήματος με ραντεβού με το λεγόμενο click away και η πώληση εντός καταστήματος πάλι με ραντεβού (click in shop), ενώ εντός του καταστήματος επιτρέπεται ένας πελάτης ανά 25 τ.μ. με μέγιστο όριο 20 πελάτες.
Στις περιοχές της χώρας που εντάσσονται στο επίπεδο αυξημένου κινδύνου, δηλαδή στις «κόκκινες» περιφέρειες, τα εμπορικά κέντρα (mall) και τα εκπτωτικά καταστήματα (outlet) και τα shops in a shop θα λειτουργούν πλέον μόνο με το σύστημα του click away, ενώ μέχρι πρότινος λειτουργούσαν και με το σύστημα του click in shop, ενώ θα παραμείνουν κλειστά στις περιοχές με «βαθύ κόκκινο».