Όλοι γνωρίζουμε πως ο έρωτας εμπνέει. Προς τις καλές, λεγόμενες, τέχνες. Λογοτεχνία, ποίηση, μουσική, ζωγραφική… Όμως, ότι εμπνέει κάποιους επιστήμονες οδηγώντας τους να ανακαλύψουν τεχνικές που θα βοηθήσουν τον κόσμο ολόκληρο, για χάρη του ερωτικού τους συντρόφου, είναι δύσκολο να το φανταστεί κανείς. Κι όμως, συνέβη τουλάχιστον στις δύο περιπτώσεις που θα σας αναφέρω: στην ευρεσιτεχνία για τον τηλέγραφο και το τηλέφωνο, αλλά και σ’ εκείνη και για τη γραφομηχανή. Και οι δύο ανακαλύψεις οφείλονται στο πάθος των αντίστοιχων επιστημόνων να βοηθήσουν τις γυναίκες που αγάπησαν με τόσο πάθος…
Ιστορία 1η: Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ: Ο πατέρας του τηλεφώνου και όχι μόνο
Ευρεσιτεχνίες που οφείλονται στις δύο σπουδαίες γυναίκες της ζωής του: την κωφή μητέρα του και την κωφάλαλη γυναίκα του
Ο Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ είναι ο Σκωτσέζος επιστήμονας που εφηύρε την πρώτη πρακτική συσκευή τηλεφώνου. Γεννήθηκε στο Εδιμβούργο της Σκωτίας το 1847. Μάλιστα, ζούσε στην περιοχή «Bell», που ήταν γνωστή ως «Athens of the North» («Η Αθήνα του Βορρά»). Το όνομα δεν ήταν τυχαίο, καθώς επρόκειτο για την περιοχή του Εδιμβούργου όπου ανθούσαν οι τέχνες και τα γράμματα. Η μητέρα του, παρ’ όλο που ήταν κωφή, ήταν μια φημισμένη πιανίστρια και ενέπνευσε τον μικρό Αλεξάντερ. Ο δε πατέρας του, καθηγητής πανεπιστημίου, αφιέρωσε τη ζωή του στη διδασκαλία του ήχου, που δεν μπορούσε να αντιληφθεί η αγαπημένη του γυναίκα, συγγράφοντας πολλά κείμενα.
Ο Αλεξάντερ, μεγαλώνοντας σε αυτό το περιβάλλον, επηρεάζεται στρέφοντας τα ενδιαφέροντά του σε δρόμους ανακάλυψης. Μόλις 12 χρόνων ήταν όταν, ενώ έπαιζε με έναν φίλο του σε ένα εργοστάσιο επεξεργασίας δημητριακών, παρατήρησε την αργή διαδικασία αποφλοίωσης του σιταριού. Πήγε σπίτι και δημιούργησε μια συσκευή με περιστρεφόμενα πτερύγια και βούρτσες, κάνοντας έτσι πιο εύκολη την αποφλοίωση.
Λόγω του ανθυγιεινού κλίματος της Σκωτίας, εξ αιτίας του οποίου πέθαναν τα δυο αδέλφια του Αλεξάντερ από φυματίωση, η οικογένεια μεταφέρεται στο Οντάριο του Καναδά, και από εκεί το 1871 στη Βοστώνη, όπου εκείνος εργάζεται πάνω σε μια συσκευή μετάδοσης μηνυμάτων μέσω τηλέγραφων, καθώς δεν τον ενδιέφερε πια μόνο η διδασκαλία εκφοράς του λόγου από τους κωφάλαλους αλλά και η μετάδοση του ήχου. Ο ηλεκτρισμός θα ήταν ο σύμμαχός του και συνεργάτης του και επενδυτής του ο Γουάτσον. Ο Μπελ διέθετε τις ιδέες και ο Γουάτσον τη μηχανική εμπειρία. Μετά από πολλές δικαστικές διενέξεις, ο Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ κερδίζει την πατρότητα του τηλεφώνου.
Πόσοι όμως γνωρίζουμε ότι πίσω από την παθιασμένη ενασχόληση του Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ με τον ήχο κρύβεται ο έρωτας;
Η Μέιμπελ Χιούμπαρν γεννήθηκε σε πλούσια οικογένεια, όμως πέντε χρόνων έπαθα οστρακιά και έμεινα κωφάλαλη. Ο πατέρας της της έφερε καθηγητές εξειδικευμένους στο πρόβλημά της, ούτως ώστε αφενός να μάθει να διαβάζει τα χείλη, και αφετέρου να προωθηθεί η χαμένη ομιλία της. Ένας από αυτούς ήταν και ο Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ, που την ερωτεύτηκε, αφού γνωρίστηκαν το 1973. Από τότε έθεσε σκοπό της ζωής του να τη βοηθήσει. Δεν άντεχε στη θέα της να γράφει όταν ήθελε κάτι. Εκείνη, όμως, προσποιήθηκε πως δεν τον ήθελε, όπως έγραψε στο ημερολόγιό της. Ο Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ όμως ήταν πεισματάρης. Και τελικά οι προσπάθειές του απέδωσαν, καθώς εφηύρε το τηλέφωνο. Σε έναν πίνακα με αναφορά στη Μέιμπελ Χιούμπαρν υπάρχει η σημείωση: «Στο κορίτσι για το οποίο εφευρέθηκε το τηλέφωνο».
Βρισκόμαστε πλέον στο 1877, έτος ίδρυσης της εταιρείας του αλλά και του γάμου του ζευγαριού, αφού τώρα πια ο Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ μπορεί να παντρευτεί την αγαπημένη του, την κωφάλαλη πρώην μαθήτριά του, Μέιμπελ Χιούμπαρν, κόρη του αρχικού του χορηγού, με την οποία μάλιστα απέκτησε τέσσερα παιδιά. Συνέχισε μαζί της τις προσπάθειές του και από το τηλέφωνο πέρασε στο φωτόφωνο. Τρία χρόνια αργότερα, βραβεύτηκε στη Γαλλία με το βραβείο Βόλτα και μεγάλη οικονομική ενίσχυση, η οποία τον βοήθησε να εφεύρει το γραμμόφωνο.
Το 1890 ίδρυσε την Αμερικανική Εταιρεία για την Προώθηση της Διδασκαλίας σε Κωφάλαλους.
Συνολικά, ο Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ κατείχε 18 διπλώματα ευρεσιτεχνίας μόνο στο όνομά του και 12 που μοιράστηκε με συνεργάτες: τηλέγραφο, τηλέφωνο, φωτόφωνο, γραμμόφωνο, ιπτάμενα οχήματα, υδροπτέρυγα σκάφη, κύτταρο σελινίου.
Η ρομαντική ιστορία του Αλεξάντερ και της Μέιμπελ συγκίνησε τον καλλιτεχνικό κόσμο, με αποτέλεσμα τόσο την έκδοση του βιβλίου «Μake a Joyful Sound: The Romance of Mabel Hubbard and Alexander Graham Bell», όσο και κινηματογραφική ταινία.
Ο Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ πέθανε το 1922, στη Νέα Σκοτία του Καναδά.
Ιστορία 2η: Πελεγκρίνο Τούρι: Ο πατέρας της γραφομηχανής
Για τα μάτια μιας όμορφης… τυφλής κοντέσας
Για το πότε και από ποιον εφευρέθηκε η γραφομηχανή πολλοί ερίζουν. Εμείς όμως εδώ θα σταθούμε στην ιστορία του Πελεγκρίνο Τούρι, ο οποίος το 1801 επινόησε ένα σύστημα για τα… μάτια της πανέμορφης ερωμένης του που τυφλώθηκε στο άνθος της ηλικίας της, της κοντέσας Καρολίνας Fantoni da Fivizzano.
Ο Πελεγκρίνο Τούρι δεν άντεχε να τη φαντάζεται να προσπαθεί να γράψει τα μηνύματά της προς εκείνον, χωρίς να βλέπει, με χαρτί, φτερό και μελάνι. Το δυστύχημα για το ερωτευμένο ζευγάρι ήταν ότι και οι δύο ήταν… παντρεμένοι με άλλους.
Δεν έχουμε πολλές πληροφορίες για τούτη τη σχέση και ειδικά για το πώς προέκυψε αυτή η εφεύρεση. Εκείνο που γνωρίζουμε είναι αυτά που μας αφηγείται η Carey Wallace, στο βιβλίο της «The First Typewriter: Gift To A Blind Woman». Δεν γνωρίζουμε από πού άντλησε τα στοιχεία της η συγγραφέας, για να γράψει αυτό το εντυπωσιακό μυθιστόρημα. Εκείνο όμως που γνωρίζουμε σίγουρα από διάφορες αναφορές είναι ότι ο Πελεγκρίνο Τούρι ήταν ο μόνος που πίστεψε την κοντέσα όταν έλεγε ότι σιγά-σιγά χάνει το φως της. Εφευρέτης ούτως ή άλλως ο ίδιος, έβαλε σκοπό της ζωής του να τη βοηθήσει, ώστε να έχουν μεταξύ τους την ερωτική επαφή μέσω της αλληλογραφίας, καθώς ο δεσμός τους ήταν παράνομος.
Η αλήθεια είναι ότι ήδη από το 1714 ο Άγγλος Χένρυ Μίλλερ κατοχύρωσε μια εφεύρεση που βασιζόταν στα τυπογραφικά στοιχεία, καθώς ήδη η εφεύρεση της τυπογραφίας απασχολούσε πολλούς ερευνητές και επιστήμονες, για την οποία μάλιστα πήρε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Και δεν ήταν ο μόνος.
Ωστόσο, η γραφομηχανή του Ιταλού Πελεγκρίνο Τούρι ήταν αυτή που λειτούργησε πραγματικά. Ο ίδιος εφηύρε και το καρμπόν, ώστε να μη χρειάζεται εκ νέου πληκτρολόγηση για ένα κείμενο που, ούτως ή άλλως γραφόταν με αργούς ρυθμούς, να επαναληφθεί. Η συγγραφέας που προαναφέραμε, η Κάρεϊ Γουάλλας, αναρωτιέται γιατί ο Πελεγκρίνο Τούρι προχώρησε σε αυτή την εφεύρεση. Σύμφωνα με το σκεπτικό της: Στις αρχές της δεκαετίας του 1800, μια νεαρή Ιταλίδα κοντέσα, η Carolina Fantoni, συνειδητοποιεί ότι πρόκειται να τυφλωθεί λίγο πριν παντρευτεί τον πιο περιζήτητο άνδρα της πόλης. Οι γονείς της δεν την πιστεύουν, ούτε ο αρραβωνιαστικός της. Ο μόνος που καταλαβαίνει είναι ο εκκεντρικός τοπικός εφευρέτης και ο μακροχρόνιος σύντροφός της, ο Τούρι. Όταν η όρασή της σκοτεινιάζει για πάντα, η Καρολίνα δεν μπορεί πλέον να δει την αγαπημένη της λίμνη ή τις πλούσιες αποχρώσεις των δικών της φορεμάτων. Αλλά, καθώς το σκοτάδι σβήνει τον κόσμο της, ανακαλύπτει ένα μέρος που εξακολουθεί να βλέπει – στα όνειρά της. Η Καρολίνα δημιουργεί μια ζωντανή ονειρική ζωή, στην οποία δεν μπορεί μόνο να δει, αλλά και να πετάξει, εξερευνώντας τα εδάφη που δεν είχε ξαναδεί. Απογοητευμένος για να επικοινωνήσει με την Καρολίνα, ο Τούρι εφευρίσκει μια ιδιαίτερη μηχανή γι’ αυτήν: την πρώτη λειτουργική γραφομηχανή στον κόσμο. Το δώρο του αναβλύζει μια παθιασμένη αγάπη που θα αλλάξει τις ζωές τους για πάντα.
Η Κοντέσα Καρολίνα ήθελε να γράψει μια επιστολή προς τον εραστή της, τον Turri. Πώς θα γινόταν όμως αυτό; Είχε ήδη τυφλωθεί. Έτσι, ο μόνος τρόπος ήταν να χρησιμοποιήσει εργαλεία στο χέρι: ένα στυλό, μελάνι, κερί σφράγισης. Και αυτά τα μέσα επικοινωνίας ήταν επικίνδυνα για ένα τυφλό άτομο. Έτσι προχώρησε στην εξέλιξη και εφεύρεση κατ’ ουσίαν της γραφομηχανής. Εξάλλου, μην ξεχνάμε πως και σήμερα δουλεύουμε στις γραφομηχανές, αλλά και στα κομπιούτερ –ηλεκτρονική μετεξέλιξή τους– με το λεγόμενο «τυφλό σύστημα».
Το μόνο που γνωρίζουμε για τον Πελεγκρίνο Τούρι είναι ότι πέθανε το 1828. Η γραφομηχανή που έφτιαξε για την κοντέσα χάθηκε, ενώ οι ελάχιστες πληροφορίες που υπάρχουν βασίζονται σε λίγες επιστολές που διασώθηκαν της ερωμένης του κοντέσας Carolina Fantoni.