Επιχείρηση ανάκτησης του χαμένου χρόνου στη μάχη για το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού πραγματοποιεί τις τελευταίες ημέρες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Μετά το αρχικό στραπάτσο και την κατακραυγή πολλών Ευρωπαίων ηγετών, η ηγεσία των Βρυξελλών επιχειρεί τη δική της αντεπίθεση, κλείνοντας συμφωνίες με μεγάλες φαρμακευτικές βιομηχανίες για αύξηση των δόσεων αλλά και επιταχύνοντας την έγκριση των νέων εμβολίων.
Ωστόσο, η δυναμική επανεκκίνηση της Επιτροπής φαίνεται πως δεν συγκινεί πολλούς Ευρωπαίους ηγέτες, που έχοντας αντιμετωπίσει σημαντικά προβλήματα στην προμήθεια των εμβολίων, πλέον προχωρούν μεμονωμένα συνάπτοντας διμερείς συμφωνίες.
Η συμφωνία με την Pfizer
Νωρίς το μεσημέρι της Τετάρτης, οι φαρμακευτικές εταιρείες Pfizer και η BioNTech ανακοίνωσαν πως ήρθαν σε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την προμήθεια 200 εκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου κατά του κορωνοϊού.
Η είδηση έγινε δεκτή με ικανοποίηση από ορισμένα ευρωπαϊκά κράτη, καθώς η Επιτροπή ανακοίνωσε πως διατηρεί το δικαίωμα παραγγελίας επιπλέον 100 εκατ. δόσεων εμβολίου.
Η νέα αυτή συμφωνία έρχεται να προστεθεί πάνω στην ήδη υπάρχουσα συμφωνία μεταξύ της Ε.Ε., και της Pfizer για την προμήθεια άλλων 300 εκατομμυρίων δόσεων, πράγμα που σημαίνει πως οι συνολικές δόσεις εμβολίου που θα λάβει η Κομισιόν από Pfizer και BioNTech θα φτάσουν τα 600 εκατ.
Τη συμφωνία ανάμεσα στην Ε.Ε. και την Pfizer σχολίασε και ο ελληνικής καταγωγής CEO της εταιρίας, Άλμπερτ Μπουρλά, ο οποίος έκανε λόγο «για μια σημαντική συμφωνία που θα έχει ως αποτέλεσμα τον εμβολιασμό τουλάχιστον 250 εκατομμυρίων Ευρωπαίων πριν από το τέλος του 2021».
Νέα συμφωνία με τη Moderna
Λίγες ώρες αργότερα μετά τη συμφωνία με την Pfizer, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε πως ήρθε σε συμφωνία και με την εταιρεία Moderna για την προμήθεια 150 εκατομμυρίων επιπλέον δόσεων του εμβολίου της στις χώρες της Ε.Ε., διπλασιάζοντας σχεδόν τον αριθμό των δόσεων που έχει εξασφαλίσει για το 2021 απ’ αυτή την αμερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας.
Και η Johnson & Johnson στο παιχνίδι
Μετά τις Pfizer και Moderna, επόμενος στόχος της Ευρώπης είναι η έγκριση του εμβολίου του αμερικανικού φαρμακευτικού κολοσσού Johnson & Johnson, ο οποίος κατέθεσε αίτηση για έγκριση του εμβολίου κατά του κορωνοϊού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως ανακοίνωσε την Τρίτη ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA), διευκρινίζοντας ότι η απόφαση αναμένεται στις αρχές Μαρτίου.
Το εμβόλιο αυτό, που είναι μιας δόσης μόνο, θα είναι το τέταρτο που θα εγκριθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εάν λάβει το πράσινο φως από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, που έχει την έδρα του στο Άμστερνταμ.
«Ο EMA έλαβε αίτηση χορήγησης άδειας κυκλοφορίας για ένα εμβόλιο κατά της Covid-19 που ανέπτυξε η Janssen-Cilag International N.V.», ανακοίνωσε ο ευρωπαϊκός οργανισμός, αναφερόμενος στην ευρωπαϊκή θυγατρική της Johnson & Johnson.
Σημειώνεται πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει παραγγείλει 200 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της Johnson & Johnson, με επιλογή για 200 εκατομμύρια επιπλέον, ενώ 100 εκατομμύρια δόσεις αναμένεται να παραδοθούν έως τον Ιούνιο, εάν το εμβόλιο εγκριθεί.
Επίσπευση των διαδικασιών
Πέραν όμως της σημαντικής αύξησης των δόσεων των εμβολίων, η Επιτροπή επιχειρεί να λύσει ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ένωση, δηλαδή αυτό της γραφειοκρατίας και των καθυστερήσεων.
Έτσι, οι Βρυξέλλες έκαναν γνωστή την απόφασή τους να συντομεύσουν τη διαδικασία έγκρισης για εμβόλια κορωνοϊού, που τροποποιούνται, ώστε να προστατεύονται καλύτερα από νέες μεταλλάξεις του ιού.
«Αποφασίσαμε τώρα ότι ένα εμβόλιο που έχει αναβαθμιστεί από τον κατασκευαστή με βάση το προηγούμενο εμβόλιο για την καταπολέμηση νέων μεταλλάξεων δεν θα πρέπει να περάσει από ολόκληρη τη διαδικασία έγκρισης», ανέφερε χαρακτηριστικά η Ευρωπαία επίτροπος Στέλλα Κυριακίδου.
Την πρόθεση της Ε.Ε., τα νέα συμβόλαια να είναι πιο ευέλικτα για να καλυφθούν και τα μεταλλαγμένα στελέχη, εξέφρασε και η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν. «Αν κοιτάξουμε μπροστά και υποθέσουμε ότι πρέπει να επεξεργασθούμε τα εμβόλια για να τα βελτιώσουμε ή για να τα φθάσουμε στο επόμενο επίπεδο, ώστε να έχουμε ένα εμβόλιο που θα μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά μελλοντική παραλλαγή, χρειαζόμαστε, φυσικά, νέο συμβόλαιο», ανέφερε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Επιτροπής.
Η σύγκρουση με τη Ρωσία συνεχίζεται
Όσον αφορά το ρωσικό εμβόλιο, εκεί τα πράγματα περιπλέκονται ακόμα περισσότερο. Παρά το γεγονός πως πολλές ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Τσεχία αλλά και η Κροατία έχουν προμηθευτεί ή πρόκειται να προμηθευτούν το ρωσικό εμβόλιο Sputnik-V, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν φαίνεται διατεθειμένη να προχωρήσει στην έγκριση και μαζική παραγγελία των ρωσικών εμβολίων.
Σε χθεσινή της παρέμβαση, η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν άφησε σαφείς αιχμές κατά της εγκυρότητας του ρωσικού εμβολίου, αναρωτώμενη για ποιον λόγο η Ρωσία προσφέρει το Sputnik V σε χώρες ανά τον κόσμο, όταν ο δικός της πληθυσμός έχει ανάγκη εμβολιασμού. «Είναι ένα ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί», ανέφερε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Κομισιόν.
Στην ίδια γραμμή εμφανίστηκε και η επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υποστηρίζοντας ότι «το ρωσικό εμβόλιο Sputnik V δεν έχει υποβάλει αίτηση στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) για άδεια κυκλοφορίας υπό όρους. Έστειλαν έγγραφα για επιστημονικές συμβουλές, αλλά όχι για άδεια κυκλοφορίας υπό όρους».
Σε απάντηση, την ίδια ημέρα, στον επίσημο λογαριασμό του ρωσικού εμβολίου στο Twitter, αναρτήθηκε το αποδεικτικό της αίτησης με αριθμό 1379253, η οποία σύμφωνα με τη Ρωσία έγινε στις 29 Ιανουαρίου.
Η Ουγγαρία έσπασε το ευρωπαϊκό εμπάργκο στο κινεζικό εμβόλιο
Η Ουγγαρία του Βίκτορ Όρμπαν είναι η πρώτη χώρα της Ε.Ε., που προμηθεύτηκε το ρωσικό εμβόλιο, και από χθες το απόγευμα η πρώτη χώρα που έβαλε στο ευρωπαϊκό έδαφος το κινεζικό εμβόλιο, παραλαμβάνοντας τις πρώτες 550.000 δόσεις του εμβολίου κατά του νέου κορωνοϊού που ανέπτυξε η Sinopharam.
Η Άγκνες Γκαλγκόζκι, επικεφαλής του επιδημιολογικού τμήματος του ουγγρικού κέντρου υπηρεσιών Υγείας, δήλωσε πως 275.000 άνθρωποι μπορούν να εμβολιαστούν με αυτό το διδοσικό εμβόλιο.
«Με αυτό το εμβόλιο, πέντε διαφορετικοί τύποι είναι πλέον διαθέσιμοι στην Ουγγαρία, ώστε να εμβολιάσουμε όσο δυνατόν περισσότερους ανθρώπους, όσο το δυνατόν γρηγορότερα», ανέφερε.
Η ουγγρική κυβέρνηση θέλει να επιταχύνει τους εμβολιασμούς, παρά τις καθυστερήσεις στις παραδόσεις εμβολίων εταιρειών δυτικών χωρών, που έχουν εγκριθεί από την Ε.Ε. Μέχρι στιγμής, περίπου το 3% του πληθυσμού έχει εμβολιαστεί.
Στα «σκοινιά» Φον Ντερ Λάιεν και Κυριακίδου
Δεν αποτελεί μυστικό πως τόσο η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, όσο όμως και η Στέλλα Κυριακίδου βρίσκονται στα «σκοινιά», με πολλά κράτη μέλη να τους καταλογίζουν σημαντικές ευθύνες για το ευρωπαϊκό αλαλούμ με τα εμβόλια.
Σύμφωνα με το «Politico», όσο όμως και με τους «New York Times», οι ευθύνες για το ευρωπαϊκό φιάσκο οφείλονται περισσότερο στις δομικές ανεπάρκειες της Ε.Ε., παρά στις προσωπικές επιλογές των δυο ισχυρών κυριών των Βρυξελλών.
«Συνολικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν είχε καμία εμπειρία στην διαχείριση κρίσεων», ανέφερε το «Politico», ενώ οι «New York Times» επισημαίνουν πως «η επιλογή της Ε.Ε. να μην επιδιώξει την ταχύτητα στην προμήθεια των εμβολίων, αλλά να επενδύσει στο παζάρι για τις τιμές και τις συμβάσεις στοίχισε ακριβά».
Την ίδια ώρα όμως το «Foreign Policy» έθεσε και μια άλλη διάσταση του προβλήματος, υποστηρίζοντας πως η Ε.Ε. απέφυγε τις μεγάλες παραγγελίες εμβολίων από τις εταιρείες που είχαν προχωρήσει πιο γρήγορα, διότι Βερολίνο και Παρίσι ήθελαν να διοχετευθούν τα ευρωπαϊκά χρήματα σε γερμανικές και γαλλικές φαρμακοβιομηχανίες αντίστοιχα.
«Δεν είμαστε εκεί που θέλουμε να είμαστε στη μάχη κατά του ιού», παραδέχθηκε την Τρίτη η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για να συμπληρώσει πως «αργήσαμε να εγκρίνουμε (τα εμβόλια), ήμασταν υπερβολικά αισιόδοξοι σχετικά με τις δυνατότητες μαζικής παραγωγής και ίσως επιδείξαμε υπερβολική βεβαιότητα ότι οι δόσεις για τις οποίες είχαμε συμβληθεί θα παραδίδονταν στην ώρα τους. Πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί συνέβη αυτό και τι διδάγματα μπορούμε να αντλήσουμε από αυτήν την εμπειρία».
Εμβόλιο ή καταστροφή
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg, μέχρι σήμερα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χορηγήσει 5,07 δόσεις ανά 100 κατοίκους, όταν η Μεγάλη Βρετανία έχει χορηγήσει 24,4 δόσεις, οι Ηνωμένες Πολιτείες 17,08 δόσεις και το Ισραήλ, που βρίσκεται στην κορυφή της λίστας, 74,68 δόσεις.
Η πραγματικότητα αυτή, που θέτει την Ε.Ε. ουραγό στη λίστα των εμβολιασμών, θέτει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προ των ιστορικών ευθυνών της. Ιδιαίτερα αν συνυπολογίσει κανείς πως, ανάμεσα στον Μάρτιο και τον Οκτώβριο του 2020, 450.000 πολίτες έχασαν τη ζωή τους από επιπλοκές του κορωνοϊού, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat.