Σε μια σημαντική πρωτοβουλία, ιδίως στις κρίσιμες στιγμές που διάγει η χώρα σε ό,τι αφορά στην υπεράσπιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, προχώρησε η Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων: Τη διοργάνωση εκδήλωσης στο ακριτικό Καστελόριζο για το διεθνές δίκαιο και τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών με ομιλητές βαθείς γνώστες του ζητήματος, ανάμεσά τους και ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος. Με αφορμή την εκδήλωση, ο πρόεδρος της Ολομέλειας και του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών Δημήτρης Βερβεσός αρθρογραφεί στο greekschannel.com.
Το δικηγορικό σώμα, όπως εκπροσωπείται πανελλαδικά από την Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας, αποφάσισε στην παρούσα κρίσιμη εθνική συγκυρία να διοργανώσει στο ακριτικό Καστελόριζο, μείζονος σημασία εκδήλωση για τα ζητήματα διεθνούς δικαίου που ανακύπτουν επ’ αφορμή των θαλασσίων ζωνών, προκειμένου να φωτιστούν οι πλέον επίκαιρες πτυχές των σχετικών ζητημάτων διεθνούς δικαίου που άπτονται της υφαλοκρηπίδας, της αιγιαλίτιδας ζώνης και της ΑΟΖ. Την εκδήλωση θα απασχολήσουν τα πλέον φλέγοντα ζητήματα: η δυναμική των ελληνοτουρκικών σχέσεων, η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο, και οι πρόσφατες, σημαντικές συμφωνίες της χώρας μας με την Ιταλία και την Αίγυπτο.
Τα ζητήματα αυτά θα αναπτύξουν εμβριθείς γνώστες του διεθνούς δικαίου και των διεθνών σχέσεων: ο τ. Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Καθηγητής Προκόπιος Παυλόπουλος, ο Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου, Κώστας Υφαντής, η Αναπλ. Καθηγήτρια Διεθνούς Δικαίου του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μαρία Γαβουνέλη, και ο Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου του Πανεπιστημίου Πειραιά, Πέτρος Λιάκουρας.
Η εκδήλωση αυτή είναι ασφαλώς η πιο εμβληματική εκδήλωση του δικηγορικού σώματος. Οι εθνικοί λόγοι που την επιβάλλουν είναι προφανείς. Όταν ανέκυψε το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας, το δικηγορικό σώμα δεν μπορούσε να παραμείνει αδρανές, μπροστά στη χορεία των θεωριών που παρελαύνουν στον δημόσιο διάλογο, άλλες αληθείς και άλλες ανακριβείς και προπαγανδιστικές. Σκοπός μας είναι να αναδειχθεί το ζήτημα των θαλασσίων ζωνών στις πραγματικές του διαστάσεις, υπό το φως του ισχύοντος διεθνούς δικαίου.
Θέλω, πάντως, να σημειώσω ότι η επικείμενη εκδήλωση δεν είναι η μόνη δράση μας για τα εθνικά θέματα. Ο δικηγορικός κόσμος παραμένει διαχρονικά πιστός στην ιστορική παράδοση των αγώνων υπέρ των εθνικών μας δικαίων, του διεθνούς δικαίου και των δημοκρατικών κατακτήσεων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Θυμίζω τη δυναμική παρέμβαση για την απελευθέρωση των δύο Ελλήνων Αξιωματικών που κρατούνταν κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, χωρίς απαγγελία κατηγοριών και χωρίς δίκη, στις φυλακές της γείτονος χώρας, τον επιτυχή δικαστικό αγώνα ενώπιον του ΣτΕ υπέρ των 8 Τούρκων Αξιωματικών για τη χορήγηση ασύλου, τη δωρεά υλικού στον στρατό μας για την αντιμετώπιση των προσφυγικών ροών, καθώς και την έμπρακτη στήριξη του αιτήματος για την απελευθέρωση της Εμρέ Τιμτίκ και του Αιτάκ Ουνσάλ, στην πρώτη περίπτωση με τραγική κατάληξη και στη δεύτερη με ευτυχή κατάληξη, καθώς και τη διεθνή κινητοποίηση μετά τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου.
Η χώρα μας είναι μια χώρα μικρή, αλλ’ όχι αδύναμη. Η δύναμή της βρίσκεται πρωτίστως στην εθνική ψυχή. Στην αυταπάρνηση με την οποία πάντοτε αντιμετωπίζαμε τον ισχυρότερο αντίπαλο. Αν έπρεπε να συνοψίσουμε την ιστορία των Ελλήνων, όσο πιο πυκνά γίνεται, θα στεκόμουν σε δυο λέξεις: το «μολών λαβέ», του Λεωνίδα στις Θερμοπύλες.
Με αυτήν τη σκευή οπλισμένοι, με θέληση, ψυχή και νου, οι Έλληνες καταφέραμε πολλές φορές να αντιστρέψουμε τα πράγματα. Παρά πάσα προσδοκία πετύχαμε το ακατόρθωτο, τόσο στην Επανάσταση του 1821, όσο και στους βαλκανικούς πολέμους και τον ελληνοϊταλικό πόλεμο.
Το ιστορικό δίδαγμα είναι διαχρονικό και δεν πρέπει να το λησμονούμε: Η επίμονη, δυναμική διεκδίκηση των εθνικών μας δικαίων, όπως αυτά κατοχυρώνονται από το διεθνές δίκαιο, με εθνική ομοψυχία, οδηγεί σε περιφανείς νίκες. Αντίθετα, ο ενδοτισμός οδηγεί μοιραία σε εθνικές απώλειες και τραγωδίες.
Δεν υπάρχει άλλος κλάδος δικαίου όπου η πραγματική ισχύς και το δίκαιο διαπλέκονται τόσο αξεδιάλυτα, όσο στο διεθνές δίκαιο. Η επίκληση του διεθνούς δικαίου, που είναι –και ορθά– πάγια στρατηγική των δικαιοκρατούμενων κρατών, σημαίνει πολύ λίγα στην πράξη, αν δεν μπορούμε να το υπερασπίσουμε, είτε με άλλους, είτε και μόνοι μας.
Η διαρκής υποχώρηση με τη ρηματική επίκληση του διεθνούς δικαίου, τη επικλήσει της «λογικής», της «ψυχραιμίας» και της «καταλλαγής», πίσω από τα οποία υποκρύπτεται η αδυναμία κυριαρχικής επίκλησης των εθνικών δικαίων και του διεθνούς δικαίου, καταλείπει δυστυχώς εν τοις πράγμασιν χώρο να αμφισβητούνται –κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου– περιοχές στον αέρα, στη θάλασσα και την ξηρά. Ο πραγματικός κίνδυνος είναι ότι αντί να διαπαιδαγωγείται το έθνος στην προάσπιση των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, αλλά και την καλλιέργεια της εθνικής μας υπερηφάνειας, καλλιεργείται ένας καταστροφικός, οιονεί εθνικός μιθριδατισμός.
Αντ’ αυτού θα έπρεπε να εκμεταλλευτούμε τα σημαντικά διπλωματικά στηρίγματα, που απορρέουν από τη διεθνή αποδοκιμασία της Τουρκίας από τη διεθνή κοινότητα, για τις διαρκείς εκ μέρους της παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου, είτε αυτές αφορούν τη συνεχιζόμενη κατοχή του βορείου τμήματος της Κύπρου, είτε την απειλή χρήσης βίας κατά της χώρας μας, είτε την αμφισβήτηση των θαλασσίων ζωνών, που αναγνωρίζει το δίκαιο της θάλασσας.
Έχουμε χρέος απέναντι στον εαυτό μας και το έθνος, να υπερβούμε τις κομματικές και τις πολιτικές αγκυλώσεις. Να σταθούμε όλοι μαζί, με αρραγές εθνικό μέτωπο και πραγματικά κοινή εξωτερική πολιτική. Να εμπνεύσουμε και να εμπνευστούμε από εκείνες τις ιστορικές στιγμές, όπου διαπλάσαμε το διεθνές δίκαιο αντιπαλεύοντας τις πιο δυσμενείς εσωτερικές και διεθνείς συνθήκες, όταν τίποτε δεν προοιώνιζε την επιτυχή κατάληξη.
Στον αγώνα αυτόν το δικηγορικό σώμα θα είναι μπροστάρης με όλα τα μέσα που διαθέτει. Έχει ταχθεί να είναι φύσει και θέσει υπερασπιστής των εθνικών δικαίων, υπέρμαχος της διεθνούς δικαιοταξίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας. Χωρίς σταθμίσεις, υπολογισμούς και δεύτερες σκέψεις. Αυτή είναι η δέσμευσή μας απέναντι στη Δικαιοσύνη το Έθνος, που υπηρετούμε, ότι θα μαχόμαστε με κάθε μέσο για το έθνος μας, για την κατίσχυση τη διεθνούς έννομης τάξης και θα υπερασπιζόμαστε κάθε άνθρωπο και κάθε λαό του οποίου θεμελιώδη δικαιώματα θίγονται βάρβαρα.
Δημήτρης Βερβεσός
Πρόεδρος της Ολομέλειας των Προέδρων
Των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος και του ΔΣΑ