Τι είναι ο μινιμαλισμός. Με απλά λόγια, ο μινιμαλισμός μπορεί να οριστεί με ένα κλασικό ρητό: Less is more, δηλαδή το λιγότερο είναι περισσότερο.
Η ιδέα πίσω από αυτό το κίνημα εμφανίζεται σε πολλές μορφές σε όλη την ιστορία, από την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και τον πρώιμο Βουδισμό έως την αρχιτεκτονική και τον σχεδιασμό στα μέσα του 20ού αιώνα. Συγκεκριμένα, το κίνημα της μινιμαλιστικής εικαστικής τέχνης της δεκαετίας τού 1960 τόνιζε: «Κοιτάξτε τον κόσμο με διαφορετικό τρόπο και προσπαθήστε να απαλλαγείτε από τις προκαταλήψεις σας για την τέχνη ή την ομορφιά».
Ωστόσο, όσο γνωρίζουμε σήμερα, ο μινιμαλισμός αναφέρεται σε μεγάλο βαθμό σε έναν τρόπο ζωής που απομακρύνεται από τον καταναλωτισμό. Συνδέεται επίσης με όρους όπως η εθελοντική απλότητα και η ψυχολογική υγιεινή.
Τι δεν είναι μινιμαλισμός. Έχετε διαβάσει κι εσείς πολλές θεωρίες για τον μινιμαλισμό και θέλετε να ασπαστείτε αυτόν τον τρόπο ζωής; Οργανώσατε λοιπόν τα πράγματά σας, κάποια τα πετάξατε και άλλα τα δώσατε, και ελπίζουμε ότι αισθανθήκατε ελαφρύτερα κάνοντας αυτό. Αυτό είναι υπέροχο! Αλλά, σύμφωνα με τους γκουρού του μινιμαλισμού, αυτό από μόνο του δεν είναι μινιμαλιστικό. Τελικά, λένε ότι ο μινιμαλισμός αφορά περισσότερο τις ιδέες παρά τα αντικείμενα.
Τα υλικά αγαθά είναι ένας εχθρός της ευτυχίας, και όχι μόνο επειδή γεμίζουν το διαμέρισμά σας, αλλά επειδή είναι μέρος αυτού του μεγαλύτερου συστήματος αποξένωσης, που επικρατεί στις κοινωνίες μεταξύ των ανθρώπων. Πολύ συχνά, η επιθυμία για επίτευξη υπερισχύει της επιθυμίας για ανάπτυξη. Είναι εύκολο να σκεφτούμε ότι μια νέα ντουλάπα, ένα μεγαλύτερο σπίτι ή ένα πιο φανταχτερό αυτοκίνητο θα μας κάνει να νιώσουμε ευτυχισμένοι και ολοκληρωμένοι. Ωστόσο, αυτή η λογική οδηγεί σε μια ολισθηρή κλίση και απογοήτευση.
Οι μινιμαλιστές μάς παροτρύνουν να μη βασίζουμε την ευτυχία μας σε φυσικά αντικείμενα ως θεμέλιο των ταυτοτήτων μας.
Ψυχολογικά οφέλη μινιμαλισμού
Με λιγότερα πράγματα μπορεί να είμαστε πιο δημιουργικοί, πιο στοργικοί, πιο κοινοτικοί, πιο αφοσιωμένοι στο περιβάλλον μας. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτοδιάθεσης, το ανθρώπινο κίνητρο βασίζεται σε τρία καθολικά στοιχεία: αυτονομία, ικανότητα και συγγένεια. Οι άνθρωποι που ακολουθούν τον τρόπο ζωής χαμηλής κατανάλωσης ικανοποιούν αυτές τις ανάγκες, γεγονός που οδηγεί σε αυξημένη ικανοποίηση από τη ζωή.
Η σημασία της κάλυψης αυτών των ψυχολογικών αναγκών δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Η αυτονομία παρέχει μια αίσθηση ελευθερίας και αυθεντικότητας και σας βοηθά να αισθάνεστε έλεγχο και αυτάρκεια.
Επίσης, οι άνθρωποι που βραβεύουν την πνευματικότητα και την απλότητα στην κατανάλωση τείνουν να έχουν πιο συναισθηματικά θετικές εμπειρίες. Γενικότερα, ο υλισμός σχετίζεται με σημαντικά χαμηλότερη ευημερία. Οι πιο αξιοσημείωτες συνέπειες εκδηλώνονται με τη μορφή κινδύνων υγείας και συμπεριφοράς. Η κατανάλωση δεν ανταποκρίνεται στην κάλυψη των ψυχολογικών μας αναγκών.
Μινιμαλισμός και χρήματα
Παρά τα όσα είπε η Marilyn Monroe, τα διαμάντια δεν είναι πάντα ο καλύτερος φίλος ενός κοριτσιού. Σύμφωνα με μελέτες, η εκτίμηση των περιουσιών ως δείκτες ευτυχίας και επιτυχίας αυξάνει τα συναισθήματα της μοναξιάς. Ενώ κάποια στιγμή το να μένεις μόνος είναι απαραίτητο, η μοναξιά είναι κάτι άλλο, εντελώς διαφορετικό. Εάν αλλάξετε τις αξίες σας από τα χρήματα στην αυτο-ανάπτυξη, τη δημιουργικότητα και άλλες επιβεβαιωτικές προσπάθειες, είναι λιγότερο πιθανό να διαιωνίσετε τον κύκλο απομόνωσης του υλισμού.
Από τα πιο αξιόλογα οφέλη του μινιμαλισμού είναι ότι σας επιτρέπει να επικεντρωθείτε σε αυτό που έχει σημασία. Η μινιμαλιστική διαβίωση συνεπάγεται την παρουσία. Σας επιτρέπει να είστε εστιασμένοι στις αξίες σας. Δεν επικεντρώνεστε, δηλαδή, τόσο στην αναζήτηση υλικών αγαθών ή σε περισπασμούς που μπορούν να κλέψουν τις απλές χαρές της ζωής.
Μόλις σκεφτείτε να ζήσετε έναν μινιμαλιστικό τρόπο ζωής, θα αποκτήσετε ενδοσκόπηση. Στην πορεία, μπορείτε να ανακαλύψετε ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες, τα όνειρα και οι στόχοι σας.