Ο ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ ΣΤΗ ΛΙΒΥΗ ΚΑΙ ΟΙ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΣΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑ

Σημαντική είναι η σημερινή ημέρα για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς την ίδια ώρα που οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Νίκος Δένδιας θα βρίσκονται στη Λιβύη, ο Σαρλ Μισέλ και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα διαπραγματεύονται με τον Τούρκο Πρόεδρο για το προσφυγικό και τις ευρωτουρκικές σχέσεις. Ωστόσο, η χθεσινή εξειδίκευση των αμερικανικών κυρώσεων έναντι της Τουρκίας αλλάζει τους όρους του «παιχνιδιού» εντείνοντας τις ανησυχίες Ερντογάν.

Η επίσκεψη στη Λιβύη και τα μηνύματα Μητσοτάκη

Την αλλαγή σελίδας στις σχέσεις Ελλάδας και Λιβύης θέλει να επισημοποιήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τη σημερινή του επίσκεψη στη Λιβύη. Ο πρωθυπουργός είναι ένας από τους πρώτους Ευρωπαίους ηγέτες που επισκέπτεται τη Λιβύη, μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών ανάδειξης της μεταβατικής κυβέρνησης, που καλείται να βάλει τέλος στον παρατεταμένο εμφύλιο και να οδηγήσει τη χώρα σε ελεύθερες εκλογές.

Η ελληνική κυβέρνηση, παίζοντας το χαρτί της Ευρώπης και των ευρωπαϊκών κεφαλαίων στήριξης, καλείται να φέρει εις πέρας την επιχείρηση απαγκίστρωσης της Λιβύης από την επιρροή της Τουρκίας. Με διμερή συνεργασία στους τομείς της ασφάλειας, της ενέργειας και των κατασκευών, η Αθήνα θα επιχειρήσει τη σύσφιξη των σχέσεών της με την κυβέρνηση της Τρίπολης, ενώ η λειτουργία της Πρεσβείας στην πρωτεύουσα της χώρας και του Γενικού Προξενείου στη Βεγγάζη ισχυροποιούν το διπλωματικό αποτύπωμα της Αθήνας στη χώρα της Βορείου Αφρικής.

Βασικό αίτημα της Αθήνας, σε αυτή την πρώτη συνάντηση των δύο αντιπροσωπειών, θα είναι η άμεση αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων και των Τούρκων μισθοφόρων από τη Λιβύη - αίτημα που ασπάζεται και η Αίγυπτος. Αυτό άλλωστε το ξεκαθάρισε κατά τη διάρκεια της χθεσινής ενημέρωσης των πολιτικών συντακτών και η Αριστοτελία Πελώνη, η οποία ανέφερε πως «είναι σημαντικό για τη Λιβύη, στη νέα αυτή εποχή, να απαλλαγεί από βαρίδια που την τραβούν προς τα κάτω, όπως η παρουσία ξένων δυνάμεων και μισθοφόρων στο έδαφός της».

Εν μέσω διώξεων στην Άγκυρα Μισέλ και Φον ντερ Λάιεν

Εν μέσω διώξεων κατά των απόστρατων ναυάρχων-συμπεριλαμβανομένου του εμπνευστή του δόγματος της Γαλάζιας Πατρίδας, έφτασαν σήμερα στην Άγκυρα, ο πρόεδρος του ευρωπαϊκού συμβουλίου και η πρόεδρος της ευρωπαϊκής επιτροπής. Το γεγονός αυτό σίγουρα, κάνει τους Ευρωπαίους αξιωματούχους να νιώθουν άβολα, καθώς οι ίδιοι ήταν που κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνόδου κορυφής είχαν θέσει τα ζητήματα δημοκρατίας και έλλειψης σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το καθεστώς Ερντογάν.

Ωστόσο, το realpolitik -όπως έχουν αποδείξει πως το αντιλαμβάνονται οι Ευρωπαίοι-, απαιτεί συμβιβασμούς και έτσι οι Σαρλ Μισέλ και της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναμένεται να περάσουν τις πύλες του ανακτόρου του Ερντογάν, με βασικό θέμα συζήτησης το προσφυγικό αλλά και ευρύτερα τις ευρωτουρκικές σχέσεις.

Σύμφωνα με δηλώσεις των προέδρων της Ε.Ε., «ο οδικός τους χάρτης στις διαπραγματεύσεις με την Άγκυρα θα είναι οι αποφάσεις που συμφωνήθηκαν από τους ηγέτες της Ε.Ε., κατά τη σύνοδο κορυφής τους στις 26 Μαρτίου». Εντύπωση ωστόσο προκαλεί το γεγονός ότι, είκοσι ημέρες πριν, οι ίδιοι είχαν δηλώσει ότι «δεν υπάρχουν ακόμα οι προϋποθέσεις για μια επίσκεψη στην Τουρκία».

Στο ερώτημα του τι άλλαξε στο ενδιάμεσο διάστημα, που καθιστά πλέον δυνατή μια τέτοια επίσκεψη, η απάντηση είναι μάλλον η πρόκληση Ερντογάν την Παρασκευή και η υπενθύμιση ότι ανά πάσα ώρα και στιγμή μπορεί να δημιουργήσει μια νέα κρίση στο Αιγαίο.

Αυτό ωστόσο που αναμένεται να θέσουν επί τάπητος οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι πως αν η Τουρκία υιοθετήσει την πολιτική αποκλιμάκωσης, τότε θα προχωρήσουν τα οικονομικά ανταλλάγματα που ζητά η Άγκυρα. Αν όμως η πολιτική των προκλήσεων συνεχιστεί, τότε οι κυρώσεις θα είναι μονόδρομος. Το ερώτημα βέβαια είναι αν οι Ευρωπαίοι έχουν την αξιοπιστία για να ασκήσουν τέτοια πίεση στον Τούρκο Πρόεδρο…

Η εξειδίκευση των αμερικανικών κυρώσεων

Και ενώ οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιμένουν στην πολιτική των συζητήσεων επί συζητήσεων με την Άγκυρα, η Ουάσιγκτον χθες ανέβασε στα ύψη τους τόνους στις Αμερικανο-τουρκικές, εξειδικεύοντας τις κυρώσεις που είχαν επιβάλει στην Άγκυρα τον περασμένο Δεκέμβριο για την απόκτηση του ρωσικού συστήματος S-400. Οι κυρώσεις βάζουν στο στόχαστρο την Τουρκική Αμυντική Βιομηχανία (SSB), αλλά και τέσσερα ανώτερα στελέχη, στα οποία συμπεριλαμβάνεται ο πρόεδρος της SSB Ισμαήλ Ντεμίρ. Πέραν όμως του Ντεμίρ, στο στόχαστρο των αμερικανικών κυρώσεων μπαίνουν τόσο ο αντιπρόεδρος Φαρούκ Γιζίτ και ο επικεφαλής αεράμυνας και διαστήματος Σερχάτ Γκντσόγλου, όσο και ο διευθυντής των προγραμμάτων περιφερειακής αεράμυνας Μουσταφά Αλπέρ Ντενίζ.