Ως χρυσή ευκαιρία προκύπτει η παρούσα χρονική συγκυρία για να περάσει νεοφιλελεύθερες πρακτικές στην ελληνική κοινωνία η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Από το βήμα της ΔΕΘ ο πρωθυπουργός προανήγγειλε νέο γύρο μεταρρυθμίσεων στην εργασία και στην ασφάλιση, καταργώντας «απαρχαιωμένες τακτικές του περασμένου αιώνα». «Θα θέσουμε σύντομα σε δημόσια διαβούλευση την πρότασή μας για το εργασιακό νομοσχέδιο. Φαντάζομαι λίγοι θα είχαν αντίρρηση στο να μπορούν οι εργαζόμενοι να έχουν περισσότερη ευελιξία, εφόσον το επιθυμούν οι ίδιοι, χωρίς αυτό να σημαίνει κατάργηση του 8ώρου. Λίγοι μπορεί να έχουν αντίρρηση για το γεγονός ότι ένας εργατικός νόμος του 1982 χρειάζεται, επιτέλους, κάποιον ουσιαστικό εξορθολογισμό».
Το θεσμοθετημένο 8ωρο, η αποζημίωση για τον επιπλέον χρόνο εργασίας, το επικουρικό ταμείο, οι 13ος και 14ος μισθός στον ιδιωτικό τομέα είναι ανάμεσα στα αναχρονιστικά μέτρα προς κατάργηση, για να αντικατασταθούν από το ψηφιακό ωράριο, την ευελιξία στη χρήση υπερωριών, επί της ουσίας την απλήρωτη υπερωρία λόγω κορωνοϊού, αλλά και το νέο «τσεκούρι» στα δώρα και στα επιδόματα των ιδιωτικών υπαλλήλων, παράλληλα με το «ψαλίδισμα» των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων.
Των πρωθυπουργικών εξαγγελιών για τα εργασιακά είχε προηγηθεί ένα πλέγμα δηλώσεων, τοποθετήσεων και εισηγήσεων για τη «μεταρρύθμιση» στο ασφαλιστικό, κυρίως στην εισαγωγή του κεφαλαιοποιητικού συστήματος στον δεύτερο πυλώνα της κοινωνικής ασφάλισης. Από όταν ακόμα ψιθυριζόταν δειλά στους κόλπους της Νέας Δημοκρατίας, τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης, το «σύστημα Πινοσέτ», προετοιμαζόταν το έδαφος για μια εκ βάθρων αναδιάρθρωση του συστήματος σε πιο… φιλελεύθερα μονοπάτια, βασισμένα στο δόγμα ενός ευρύτερου sock therapy για την Οικονομία. Η αναπτυξιακή προοπτική περνά μέσα από το κεφαλαιοποιητικό σύστημα, καθώς οι κρατήσεις για την επικουρική σύνταξη μοχλεύονται στις κεφαλαιαγορές.
Ο ομότιμος καθηγητής Οικονομίας του Παντείου και ένας από τους βαθείς γνώστες του ασφαλιστικού στην Ελλάδα, Σάββας Ρομπόλης, σε πρόσφατη συνέντευξή του καταδείκνυε τους κινδύνους. «Οι συνταξιοδοτικές προσδοκίες στην ultra-κεφαλαιοποίηση της επικουρικής ασφάλισης βασίζονται στις αποδόσεις των κεφαλαιαγορών. Αυτό σημαίνει, για παράδειγμα, ότι οι συντελούμενες χρηματοπιστωτικές κρίσεις (1993, 1998, 2001, 2008) είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση του επιπέδου των κεφαλαιοποιημένων συντάξεων τουλάχιστον κατά 50%».
Ακόμα και το ίδιο το ΔΝΤ σε πρόσφατες μελέτες του έχει επισημάνει τους κινδύνους από την μετατροπή ενός διανεμητικού συστήματος σε κεφαλαιοποιητικό σε εποχές κρίσης, ρίχνοντας το βιοτικό επίπεδο ασφαλισμένων και συνταξιούχων και μεγαλώνοντας ταυτόχρονα το δημόσιο χρέος, σύμφωνα με τα διεθνή παραδείγματα.
Σε ό,τι αφορά στο θέμα των υπερωριών και στην υποχρέωση του εργαζόμενου να δουλέψει επιπλέον του ωραρίου χωρίς να το πληρωθεί, σηκώνοντας επί της ουσίας αυτός το βάρος από την αναμόρφωση του ωραρίου του λόγω καραντίνας, προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων από την πλευρά εργαζομένων, φορέων και κομμάτων. Οι εργαζόμενοι υποχρεώνονται να αναπληρώσουν με μία ώρα επιπλέον απασχόλησης το διάστημα που τυχόν θα τεθούν σε καραντίνα, εφόσον δεν είναι εφικτή η τηλεργασία, σε διάστημα μέχρι τεσσάρων μηνών, σύμφωνα με τις κυβερνητικές προθέσεις. Γενικά ο φόβος ότι ο κορωνοϊός θα είναι το πρόσχημα για να ελαστικοποιηθεί περαιτέρω το ωράριο είναι διάχυτος, καθώς υπάρχουν εκατοντάδες καταγγελίες για εργοδοτικές παραβάσεις από την περίοδο του lockdown μέχρι σήμερα. Η τομεάρχης Εργασίας του ΣΥΡΙΖΑ Έφη Αχτσιόγλου κάλεσε την κυβέρνηση να μη διανοηθεί να προχωρήσει σε τέτοια ρύθμιση, τονίζοντας ότι «ο εργασιακός μεσαίωνας φαντάζει παράδεισος μπροστά στα νέα σχέδια του κ. Βρούτση».
Η αλήθεια είναι, πάντως, ότι η υποδοχή των όσων είπε ο κ. Μητσοτάκης στη Θεσσαλονίκη και αφορούν στον χώρο της εργασίας μούδιασαν τους εργαζόμενους αλλά και τα κόμματα της αντιπολίτευσης: Πέραν των κλασικών δηλώσεων αποστροφής των πρωθυπουργικών εξαγγελιών, έτερο ουδέν.