Θύελλα αντιδράσεων πυροδότησε η τοποθέτηση του επικεφαλής του οικονομικού γραφείου του πρωθυπουργού για τους κατόχους διδακτορικών τίτλων σε σχέση με την αγορά εργασίας, με τον Αλέξη Πατέλη να ζητά εν τέλει «συγγνώμη», χαρακτηρίζοντας τη δήλωσή του «ατυχή και λάθος».
Η τοποθέτηση του στενού συνεργάτη του πρωθυπουργού έλαβε χώρα σε μία στιγμή, όπου η πολιτική αντιπαράθεση γύρω από τις αλλαγές στον εργασιακό χάρτη έχει χτυπήσει «κόκκινο», καθώς σε λίγες ημέρες αναμένεται να δημοσιευθεί το νέο νομοσχέδιο που προωθεί ο Κωστής Χατζηδάκης.
Η δήλωση Πατέλη και τα «πυρά» της αντιπολίτευσης
«Για τις πιο πολλές δουλειές που μπορεί να κάνει κάποιος μετά τις σπουδές του, όχι απλώς δεν είναι απαραίτητο το διδακτορικό αλλά είναι και κάτι το αρνητικό. Δεν θα προσλάμβανα κάποιον με διδακτορικό αν μου έκανε αίτηση, γιατί δείχνει ότι πιθανώς να είναι κάποιος άνθρωπος που δεν έχει απαραιτήτως όρεξη για δουλειά. Το διδακτορικό απαιτεί μία αφοσίωση αν θέλεις να το κάνεις καλά 4-5-6 χρόνια στην πιο παραγωγική σου ηλικία, οπότε είναι κάτι που ουσιαστικά σού καθυστερεί την καριέρα σου», ανέφερε στη συνέντευξη που παραχώρησε στο ImpactTalk ο Αλέξης Πατέλης.
Το γεγονός προκάλεσε πολιτικό σάλο, με τους χρήστες των social media και τα κόμματα της αντιπολίτευσης να «κατακεραυνώνουν» τον ισχυρό άνδρα του Μαξίμου.
Η αξιωματική αντιπολίτευση κατηγόρησε τον κ. Πατέλη για «αλαζονεία», σημειώνοντας ότι, μέσω της δήλωσής του, «έδειξε την έξοδο από τη χώρα στους νέους με υψηλού επιπέδου προσόντα». «Με κυνικό τρόπο ο επικεφαλής του οικονομικού του πρωθυπουργού αποκαλύπτει το "όραμα" των δήθεν άριστων της Ν.Δ. για τους νέους και τις νέες της χώρας. Φθηνά εργατικά χέρια χωρίς ιδιαίτερη μόρφωση», τόνισε χαρακτηριστικά ο ΣΥΡΙΖΑ.
Η Ελληνική Λύση κατηγόρησε τη Νέα Δημοκρατία για «πολιτική απάτη», η οποία «έγινε κυβέρνηση επικαλούμενη την Αριστεία». Για «χυδαιότητα» μίλησε ο εκπρόσωπος Τύπου του Μέρα25 Μιχάλης Κριθαρίδης, κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι «διαρκώς στοχοποιεί τη νεολαία και τώρα δεν διστάζει να χλευάζει ακόμα και τους διδάκτορες επιστήμονες».
Η «συγγνώμη» του Πατέλη
Συγγνώμη ζήτησε με ανάρτησή του στα Μέσα Κοινωνικής δικτύωσης, ο στενός συνεργάτης του Πρωθυπουργού. Μεταξύ άλλων δήλωσε: «Ζητώ συγγνώμη για την διατύπωσή μου σε συνέντευξη που παραχώρησα. Ήταν ατυχής και λάθος, ακόμα και για κάποιον που δεν είναι πολιτικός. Στην συζήτηση αναφερόμουν φυσικά σε συμβουλές για καριέρα στον τραπεζικό τομέα. Ως μάνατζερ παλαιότερα ήμουν υπεύθυνος για αρκετές προσλήψεις. Έχω ζήσει από κοντά τις διαδικασίες, και ξέρω πόσο δύσκολο είναι να ξεχωρίσει κανείς και να πείσει για τις ικανότητές του. Σε μερικές καριέρες –όπως αυτή του ακαδημαϊκού, του ερευνητή επιστήμονα, κοκ– το διδακτορικό είναι απαραίτητο. Σε άλλες δεν είναι προαπαιτούμενο. Συνιστά, όμως, αυτονοήτως μια σημαντική προσωπική κατάκτηση».
Η φυγή των νέων και η εργασιακή πραγματικότητα
Σύμφωνα με παλαιότερη έρευνα του ΣΕΒ, την περίοδο 2008-2017, από την Ελλάδα έφυγαν περισσότεροι από 400.000, κυρίως νέοι άνθρωποι, αναζητώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας. Υπενθυμίζεται ότι η εν λόγω έρευνα σημειώνει ότι το 51,4% του ανωτέρω αριθμού ανήκε στην ηλικιακή κατηγορία 25-44, ενώ το 70% ήταν απόφοιτοι ανώτατης εκπαίδευσης. Σήμερα, σχεδόν τρία χρόνια μετά την έξοδο από τα μνημόνια, οι ποιοτικές θέσεις εργασίας, οι αξιοπρεπείς μισθοί και η «επένδυση» στην έρευνα φαίνεται να αποτελούν διαχρονικές πληγές της ελληνικής πραγματικότητας, παρά την ίδρυση του ΕΛΙΔΕΚ το 2016 με σκοπό την προαγωγή της έρευνας και της καινοτομίας.
Ωστόσο, αρκετοί αναλυτές εκτιμούν ότι η νέα πανδημική κρίση ενδέχεται να προκαλέσει ένα νέο κύμα «μετανάστευσης μυαλών». Οι εκτιμήσεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας είναι δυσοίωνες, ενώ εκτιμάται ότι η αύξηση της ανεργίας και οι πιθανές μειώσεις μισθών μέσω των ατομικών συμβάσεων εργασίας που προωθεί η κυβέρνηση, θα δημιουργήσουν ένα νέο δυσμενές εργασιακό πλαίσιο για τη ζωή των νέων.
Σε έρευνα της Κομισιόν, προ εξαμήνου, σημειώνεται ότι πολλοί φοιτητές και απόφοιτοι αποφασίζουν να φύγουν από την Ελλάδα, καθώς λαμβάνουν περίπου 80% υψηλότερες ωριαίες αποδοχές σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Στην Ελλάδα, το ποσοστό αποφοίτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έχει ανοδική τάση με το ποσοστό κατόχων πτυχίου να κυμαίνεται στον μέσο όρο των κρατών του ΟΟΣΑ, στο 42%. Παράλληλα, στην Ελλάδα πραγματοποιείται πλήθος επιστημονικών δημοσιεύσεων, τη στιγμή που οι «ερευνητικές ευκαιρίες» είναι απειροελάχιστες.
Στο μεταξύ, η κυβέρνηση, διά στόματος του πρωθυπουργού, έχει θέσει ως βασικές προτεραιότητες: Α) τη δημιουργία ενός ευνοϊκού επενδυτικού κλίματος, Β) την έμφαση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση των νέων, και Γ) ένα νέο εργατικό θεσμικό πλαίσιο.
Παρά τις κυβερνητικές εξαγγελίες, η πανδημία δημιουργεί ανασφάλεια για το μέλλον, ενώ υπάρχει διάχυτη στους νέους ανθρώπους, οι οποίοι δεν βλέπουν τους κόπους τους να ανταμείβονται, καθώς τα ποσοστά ανεργίας αυξάνονται. Σύμφωνα με τη Eurostat, όλες οι περιφέρειες της Ελλάδας ανήκουν στην «κόκκινη ζώνη», καταγράφοντας ποσοστά ανεργίας μεγαλύτερα από 14,2%. Κατά τον μήνα Μάρτιο του 2021, η Ελλάδα καταγράφει το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό ανεργίας νέων σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την Ισπανία με ποσοστό 34,2%.