ΝΑΥΑΓΙΟ ΤΩΝ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΩΝ ΣΤΗ ΓΕΝΕΥΗ

Ένα βήμα πριν το ναυάγιο βρίσκεται η άτυπη πενταμερής για την επίλυση του Κυπριακού. Οι χθεσινές εξελίξεις έχουν ανησυχήσει ακόμα και εκείνους που είχαν θέσει ιδιαίτερα χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών τους. Κατά τη χθεσινή πρώτη συνεδρίαση, ο «ηγέτης» των Τουρκοκυπρίων, Ερσίν Τατάρ, προσήλθε στη Γενεύη με έναν και μόνο στόχο: την άμεση διάλυση των συζητήσεων μέσω της κατάθεσης μιας πλήρως μαξιμαλιστικής πρότασης που θα ήταν αδύνατο ακόμα και να συζητήσουν Αθήνα και Λευκωσία. Η παρέμβαση του Γ.Γ. τού ΟΗΕ ήταν καθοριστική, ώστε να αποτραπεί ένα άμεσο ναυάγιο. Ωστόσο, είναι πλέον ξεκάθαρο πως, μετά τις χθεσινές εξελίξεις στη Γενεύη, το περιθώριο διαλόγου στενεύει επικίνδυνα, κάτι που προμηνύει ιδιαίτερα αρνητικές εξελίξεις για το μέλλον του Κυπριακού και των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Τα τρία σενάρια

Με την άτυπη πενταμερή να βαίνει προς το τέλος της και την απόσταση ανάμεσα στην Ελλάδα, την Κύπρο και την Τουρκία να είναι χαοτική, υπάρχουν τρία βασικά σενάρια για την επόμενη ημέρα του Κυπριακού. Το πρώτο -που συγκεντρώνει και τις λιγότερες πιθανότητες- είναι όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές να υπογράψουν ένα προσύμφωνο και να ανοίξει ο δρόμος για μια ουσιαστική λύση. Το δεύτερο σενάριο είναι ο Γ.Γ. τού ΟΗΕ να συγκαλέσει εκ νέου τις εμπλεκόμενες πλευρές σε μια νέα συνάντηση μετά από ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ενώ το τρίτο -και μάλλον το πιο αρνητικό- είναι η επιστροφή της εντολής από τον Αντόνιο Γκουτέρες πίσω στο Συμβούλιο Ασφαλείας και, άρα, η επανέναρξη από μηδενική βάση της συζήτησης για λύση του Κυπριακού.

Απογοήτευση Αναστασιάδη για τις προτάσεις Τατάρ

Βαθιά απογοητευμένος εμφανίστηκε μετά την πρώτη συνάντηση των πέντε πλευρών ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, για τα όσα η τουρκοκυπριακή πλευρά υπέβαλε γραπτώς στην άτυπη διάσκεψη, στη Γενεύη.

Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, μετά την ολοκλήρωση της ολομέλειας των μερών της άτυπης διάσκεψης στη Γενεύη, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι «παραμένουμε σταθεροί στις θέσεις μας ότι θα πρέπει να υπάρξει σεβασμός στις παραμέτρους των ψηφισμάτων, στις Συμφωνίες Κορυφής, στο έργο που έχει παραχθεί μέχρι σήμερα, στη δήλωση της 25ης Νοεμβρίου του 2019 και βεβαίως στην επιστολή του ΓΓ του ΟΗΕ της 26ης Οκτωβρίου που λέει ότι θα πρέπει να εργαστούμε στη βάση της δουλειάς που έχει παραχθεί μέχρι σήμερα. Οι διαβουλεύσεις θα συνεχιστούν και αύριο κατά τις 10 το πρωί σε νέα σύνοδο της ολομέλειας».

Σε ερώτηση μάλιστα για τις προσδοκίες του, είπε ότι «θα πρέπει να πω ότι είναι με μεγάλη απογοήτευση τα όσα και γραπτώς υπέβαλε ο κ. Τατάρ. Βεβαίως έχω πει στον ΓΓ του ΟΗΕ ότι η δική μας προσπάθεια ήταν η δημιουργία ενός θετικού κλίματος χωρίς προκλήσεις, χωρίς αναφορές σε όσα απαράδεκτα ακούσαμε. Έχω πει επίσης στον ΓΓ του ΟΗΕ ότι θα υποβάλουμε γραπτώς τις δικές μας θέσεις με επιστημονική τεκμηρίωση και όχι μόνο με την πολιτική θεώρηση των πραγμάτων».

Οι έξι προτάσεις του Τατάρ

Μετά το ταξίδι του στην Κωνσταντινούπολη και τις «ευλογίες» του Ερντογάν, ο Ερσίν Τατάρ εμφανίστηκε στη Γενεύη με ένα πακέτο έξι προτάσεων. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, όλες οι προτάσεις του Τουρκοκύπριου ηγέτη βρίσκονται εκτός του πλαισίου της εισήγησης του ΓΓ του ΟΗΕ, κάτι που επιβεβαιώνει το συμπέρασμα πως ο Τατάρ έφτασε στη Γενεύη με στόχο να «τινάξει» τον αέρα στη διαδικασία.

Η εκπρόσωπος του Τουρκοκύπριου ηγέτη, Μπερνά Τσιελίκ Ντογρούγιολ, δήλωσε μάλιστα πως η σημερινή ημέρα είναι ιστορική, γιατί για πρώτη φορά η τουρκοκυπριακή πλευρά κατέθεσε μια ρεαλιστική και εποικοδομητική πρόταση για να σπάσει το status quo.

«Πρώτη φορά οι Τουρκοκύπριοι θέλησαν επιβεβαίωση της κυριαρχικής τους ισότητας και του ίσου διεθνούς στάτους τους. Είναι μια ευκαιρία για να αρχίσει μια διαδικασία που θα φέρει ένα ρεαλιστικό και μόνιμο αποτέλεσμα. Βεβαίως εάν αυτή η πρόταση γίνει αποδεκτή. Εμείς ήρθαμε εδώ να τερματίσουμε μια κουραστική, εκφυλιστική διαδικασία για την ομοσπονδία που διαρκεί εδώ και δεκάδες χρόνια και δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα», προσέθεσε η κα Ντογρούγιολ.

Διπλωματική κινητικότητα για να αποτραπεί το «ναυάγιο»

Η εικόνα του Ερσίν Τατάρ και οι απαιτήσεις που έθεσε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων προκάλεσαν την αντίδραση ακόμα και του ΓΓ του ΟΗΕ, ο οποίος «διάβασε» τις προθέσεις του Τουρκοκύπριου ηγέτη. Ωστόσο, όπως αναφέρουν έγκυρες διπλωματικές πηγές, ο Αντόνιο Γκουτέρες επιδόθηκε σε συζητήσεις επί συζητήσεων ώστε να αποτραπεί ένα άμεσο διπλωματικό ναυάγιο.

Την ίδια ώρα, ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ, τον Γάλλο υπουργό Εξωτερικών όσο και τον υφυπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, αρμόδιο για Πολιτικές Υποθέσεις, Ντέιβιντ Χέιλ. Κατά τη διάρκεια των τηλεφωνικών συνομιλιών, ο κ. Χριστοδουλίδης, ενημέρωσε για τις τοποθετήσεις και συζητήσεις στο πλαίσιο της Άτυπης Διάσκεψης που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Γενεύη και έγινε ανταλλαγή απόψεων για τα επόμενα βήματα.

Οι κ.κ. Λαβρόφ και Χέιλ, σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Κ. Κούσιο, επανέλαβαν τη στήριξη της Ρωσίας και των Ηνωμένων Πολιτειών στην όλη προσπάθεια για επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών εντός του πλαισίου που καθορίζεται από τα σχετικά Ψηφίσματα των ΗΕ για την επίτευξη λύσης Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας.

Επίθεση Δένδια κατά Τουρκίας και Τουρκοκυπρίων

Ο Νίκος Δένδιας κατά τη συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, και τον Βρετανό ομόλογό του, Ντομινίκ Ραμπ, επανέλαβε σύμφωνα με διπλωματικές πηγές ότι η Ελλάδα επιθυμεί την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού, εντός του γνωστού πλαισίου που έχει θέσει το Συμβούλιο Ασφαλείας.

Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, εξέφρασε επίσης τον προβληματισμό του για την επίτευξη της προοπτικής αυτής, δεδομένης της στάσης τόσο της τουρκικής πλευράς και της τουρκο-κυπριακής κοινότητας. Διαβεβαίωσε τον Γενικό Γραμματέα για την εποικοδομητική στάση της Ελλάδας, μέσα στο πλαίσιο των Αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.