Ο φετινός εορτασμός της παγκόσμιας ημέρας για τη Γη (22 Απριλίου) χαρακτηρίστηκε από τη στροφή των ΗΠΑ υπέρ της δραστικής μείωσης των εκπομπών άνθρακα, μετά από τέσσερα χρόνια ολιγωρίας του Ντόναλντ Τραμπ, αλλά και τις ελπιδοφόρες δεσμεύσεις των ηγετών της Βραζιλίας, της Ιαπωνίας, της Γαλλίας και του Καναδά για τη λήψη μέτρων αντιμετώπισης της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Σήμερα, περισσότερο από το 90% των ειδικών επιστημόνων αναγνωρίζουν ότι η κλιματική αλλαγή είναι υπαρκτή και ότι προκαλείται κατά κύριο λόγο από τη δραστηριότητα του ανθρώπου. Όμως οι πολίτες ανά τον κόσμο δεν φαίνεται να έχουν ιδιαίτερα σαφή άποψη ούτε για την ένταση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής αλλά ούτε και για το τι χρειάζεται για να αντιμετωπιστεί.
Το αποδεικνύει σφυγμομέτρηση που πραγματοποίησε η εταιρεία Ipsos σε 30 χώρες του κόσμου με τη συμμετοχή 21.011 ατόμων ηλικίας από 18 έως 74 ετών. Πιο συγκεκριμένα, σε όλες τις χώρες ο μέσος πολίτης υποτιμά τις δράσεις που θα ήταν πιο αποτελεσματικές και αντίθετα υπερτιμά εκείνες που έχουν μικρότερη θετική επίδραση. Επίσης, οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν πόσο ανησυχητικά έχει οξυνθεί το φαινόμενο τα τελευταία χρόνια ενώ ταυτόχρονα ένα σημαντικό ποσοστό θεωρεί ότι είναι πιο αποτελεσματικό να καταναλώνει τοπικά κρέατα και γαλακτοκομικά προϊόντα από το να ακολουθήσει χορτοφαγική διατροφή.
Το 69% νομίζει ότι ξέρει τι πρέπει να γίνει…
Περίπου 7 στους 10 πολίτες (69%) από τις 30 χώρες της έρευνας απάντησαν ότι συμφωνούν με τη διατύπωση «καταλαβαίνω τι δράσεις πρέπει να κάνω για να συνεισφέρω και εγώ στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής». Στη συνέχεια, όμως, διαπιστώθηκε ότι οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν τι ακριβώς πρέπει να γίνει προς αυτή την κατεύθυνση. Για παράδειγμα όταν ζητήθηκε από τους ερωτηθέντες να πουν ποιες είναι οι τρεις σημαντικότερες δράσεις που πρέπει να γίνουν για την αντιμετώπιση του φαινομένου το 59% επέλεξε την «περισσότερη ανακύκλωση», το 49% την «αγορά ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές» και το 41% την «αντικατάσταση ενός συμβατικού αυτοκινήτου με ηλεκτρικό ή υβριδικό». Στην πραγματικότητα, όμως, καμία από αυτές τις ενέργειες δεν συμπεριλαμβάνεται στις τρεις πιο αποτελεσματικές δράσεις – σύμφωνα με τους επιστήμονες - για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ποιες είναι αυτές; Πρώτον, η «γέννηση ενός λιγότερου παιδιού» (το επέλεξε μόνο το 11%), δεύτερον «η μη χρήση αυτοκινήτου» (επιλέχθηκε από το 17%) και τρίτον η αποφυγή τουλάχιστον μιας πτήσης μεγάλης απόστασης (προτιμήθηκε από το 21%).
Μην υποτιμάτε την ενεργειακή απόδοση κτηρίων!
Οι ερωτηθέντες δεν τα πήγαν, όμως, πολύ καλύτερα ούτε όταν κλήθηκαν να επιλέξουν ανάμεσα σε μια λίστα με τις πιο αποδοτικές ενέργειες για την κλιματική αλλαγή. Ειδικότερα, η πλειονότητα επέλεξε τη χρήση προϊόντων «με λιγότερα υλικά συσκευασίας» (52%) καθώς και την «αγορά λιγότερων προϊόντων ή εκείνων που έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής» (46%). Όμως, καμία από αυτές τις δυο ενέργειες δεν συγκαταλέγεται στην πραγματικότητα στις 30 σημαντικότερες για την κλιματική αλλαγή αφού οι επιστημονικές μελέτες κατατάσσουν την πρώτη στην 38η θέση και τη δεύτερη στην 46η.
Η πιο αποτελεσματική ενέργεια για την κλιματική αλλαγή από αυτές που περιλαμβάνονταν στη λίστα είναι (σύμφωνα πάντα με τους επιστήμονες) η ανακαίνιση και αναβάθμιση του σπιτιού μας με γνώμονα την αύξηση της ενεργειακής απόδοσής του. Η συγκεκριμένη δράση κατετάγη μόλις 6η στις προτιμήσεις του κόσμου με ποσοστό 35%.
Ένταση του φαινομένου και διατροφικές συνήθειες
Επιπλέον, η έρευνα διαπίστωσε ότι ένα μεγάλο ποσοστό πολιτών υποτιμά την ένταση της κλιματικής αλλαγής. Πιο συγκεκριμένα, όταν ρωτήθηκαν πόσα από τα τελευταία χρόνια ήταν τα θερμότερα στα χρονικά που υπάρχει καταγραφή οι περισσότεροι εμφανίστηκαν διστακτικοί. Μόνο το 4% απάντησε ορθά ότι και τα τελευταία έξι χρόνια είναι τα θερμότερα από τότε που γίνονται μετρήσεις!
Τέλος, η πλειονότητα των πολιτών (57%) απάντησε λανθασμένα ότι ο καλύτερος τρόπος για τη διατροφική αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι η αγορά τοπικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένου του κρέατος και των γαλακτοκομικών. Στον αντίποδα, μόνο το 20% ανέφερε σωστά ότι η πιο αποτελεσματική διατροφική συνήθεια για να πληγεί η κλιματική αλλαγή είναι η χορτοφαγία ακόμη και όταν αυτή συνδυάζεται με κάποια εισαγόμενα προϊόντα.