ΜΑΧΗ ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΜΕΤΩΠΑ ΜΕ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΣΕ ΠΡΟΩΡΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ

Τα επιτελεία των κομμάτων και περισσότερο των δύο μεγαλύτερων αρχίζουν σταδιακά να ξεδιπλώνουν τη στρατηγική που οδηγεί στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση. Αν και κανείς από τους πολιτικούς αρχηγούς δεν μιλάει ευθέως για εκλογές, γιατί προφανώς με πολύ περισσότερους από 10.000 νεκρούς από την πανδημία Covid -19, 3.000 κρούσματα την ημέρα περίπου και 800 σχεδόν συνανθρώπους μας να χαροπαλεύουν στις εντατικές, κάτι τέτοιο μάλλον θα ήταν Ύβρις.

Παρ' όλα αυτά είναι πλέον εμφανές ότι όλες οι κινήσεις, ένθεν και ένθεν, στηρίζουν πολιτικές που αποσκοπούν στη διαμόρφωση των συσχετισμών στις επικείμενες εκλογές. Και οι δύο πλευρές (Νέα Δημοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ) έχουν να λύσουν μια δύσκολη εξίσωση: τη βασική κίνηση που θα πρέπει να κάνουν την επόμενη ημέρα μετά τις εκλογές που θα πραγματοποιηθούν με απλή αναλογική, κάτι που δεν έχει ξαναγίνει μεταπολιτευτικά και πιθανότατα να κρύβει εκπλήξεις. Βεβαίως, η όποια κίνησή τους εξαρτάται από τον εκλογικό συσχετισμό δυνάμεων που θα διαμορφωθεί, λαμβανομένου υπ' όψιν ότι η απλή αναλογική ευνοεί αρκετά τα μικρά κόμματα.

Η διαμόρφωση των συσχετισμών

Οι επιφανειακοί «αναγνώστες» του πολιτικού γίγνεσθαι αρκούνται στα όσα καταγράφονται στις πολυποίκιλες δημοσκοπήσεις. Μάλλον όμως μια τέτοια προσέγγιση είναι ανεπαρκής. Κυρίως γιατί η πανδημία έχει διαμορφώσει μια ιδιόμορφη δυναμική σε πολλούς τομείς. Τα μεσαία στρώματα είναι το τυπικό παράδειγμα. Αλλά και η μαζική μετατόπιση -σύμφωνα με τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων των ψηφοφόρων των ηλικιών 17-24 ετών προς τη Μείζονα Αντιπολίτευση μετά τις «άγαρμπες» αν μη τι άλλο επεμβάσεις ειδικών δυνάμεων της ΕΛΑΣ σε πλατείες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης- την ίδια δυναμική επιβεβαιώνουν. Η αναδίπλωση του υπουργείου ΠΡΟΠΟ και η μεγάλη διακριτικότητα μέχρι εξαφάνισης των ειδικών ομάδων της ΕΛ.ΑΣ. σε περιπτώσεις έντονου συγχρωτισμού δείχνει ότι στον συγκεκριμένο τομέα η κυβερνητική τακτική άλλαξε άρδην.

Η πλειοψηφία των αναλυτών εκτιμά ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναζητεί την κατάλληλη στιγμή -θεωρώντας εαυτόν σίγουρο νικητή- να κάνει πρόωρες εκλογές ώστε να «κάψει την απλή εκλογική». Πιθανότατα, αυτές οι εκλογές να είχαν ήδη γίνει αν δεν είχε ενσκήψει η πανδημία. Έτσι λοιπόν game changer δεν είναι πλέον η απλή αναλογική αλλά και η ίδια η πανδημία και οι πολιτικές που αφορούν την αντιμετώπισή της τόσο σε υγειονομικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο, καθώς ως προς το οικονομικό πεδίο σχετίζονται με το «κρυφό αντικείμενο του πόθου» των «μονομάχων», δηλαδή τα ενδιάμεσα κοινωνικά και οικονομικά στρώματα. 

Η απλή αναλογική

Η απλή αναλογική είναι game changer καθώς μπορεί να ευνοήσει τη δημιουργία νέων αλλά και να ενισχύσει υπάρχοντα μικρά κόμματα. Ήδη ο κ. Μητσοτάκης -που είχε κατορθώσει στις προηγούμενες εκλογές να αθροίσει στο ποσοστό της ΝΔ 2-3 μονάδες από τις ψήφους της καταρρέουσας τότε Χρυσής Αυγής και να «ισοφαρίσει» απώλειες προς το κόμμα του κ. Βελόπουλου- έχει να υπολογίζει επιπλέον την εκ δεξιών του κινητικότητα.

Από την πλευρά τού ΣΥΡΙΖΑ αναπάντητες ερωτήσεις είναι το πώς θα επηρεασθεί το εκλογικό αποτέλεσμα για το ΜΕΡΑ 25, αλλά και για τα μικρότερα κόμμα της αριστεράς τα οποία συγκεντρώνουν απογοητευμένους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ.

Μεγάλο ερωτηματικό είναι το ΚΙΝΑΛ, το ποσοστό του οποίου -αν κατέβει ενιαίο- θα παίξει ιδιαίτερο ρόλο την επόμενη ημέρα των εκλογών.

Το ερώτημα στις εκλογές με απλή αναλογική είναι αν μπορούν να διαμορφωθούν συσχετισμοί που να εξασφαλίζουν βιώσιμο κυβερνητικό σχήμα. Και δίπλα σε αυτό το ερώτημα θα πρέπει να τεθεί και το εξής: Τι είδους πολιτικές οσμώσεις προς την πλευρά των δύο μεγάλων μονομάχων θα υπάρξουν στις εκλογές που θα ακολουθήσουν με ενισχυμένη αναλογική και bonus για το πρώτο κόμμα.

Πανδημία – κυβέρνηση - οικονομία

Η κυβέρνηση υπό την πίεση μεγάλων τμημάτων της κοινωνίας που υπέστησαν οικονομική πανωλεθρία από την πανδημία και εν όψει του καλοκαιριού -παρά το γεγονός ότι η πανδημία εξακολουθεί να θερίζει- έσπευσε να προχωρήσει στην εφαρμογή μετά από 6 μήνες lockdown ενός ταχύρρυθμου προγράμματος ανοίγματος της οικονομίας με στόχο κυρίως να αποκαταστήσει τους δεσμούς της με τις ενδιάμεσες οικονομικές και κοινωνικές δυνάμεις.

Βασικό εργαλείο για την πολιτική αυτή είναι οι μαζικοί εμβολιασμοί και η επιτάχυνσή τους. Κάτι που έγινε σε χώρες όπως η Μ. Βρετανία, το Ισραήλ κ.ά., που έχουν ανοίξει ήδη τις αγορές τους. Βεβαίως, τα αλλεπάλληλα επεισόδια -όπως αυτό με την προσωρινή μάλλον απόσυρση του εμβολίου της Jonshon & Jonshon αλλά και τα προβλήματα ομαλού εφοδιασμού- κάνει το κυβερνητικό εγχείρημα αρκετά επισφαλές. Την ίδια στιγμή, το άνοιγμα του τουρισμού δημιουργεί ανησυχία ως προς την εξάπλωση της πανδημίας.

Η κυβέρνηση έχει επιπλέον τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει την άνετη και σε μεγάλα ύψη, αλλά με χαμηλά επιτόκια, δανειακή χρηματοδότηση από τις αγορές λόγω της ροής τεράστιων ποσοτήτων χρήματος από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η πρόσφατη ανακοίνωση από τον ίδιο τον κ. Μητσοτάκη σειράς οικονομικών μέτρων ενίσχυσης μέσω φορομειώσεων για επιχειρήσεις αλλά και επαγγελματίες, δείχνουν τη διάθεση της κυβέρνησης να περάσει στην αντεπίθεση για τη διεκδίκηση της πολιτικής προτίμησης των μεσαίων κοινωνικών στρωμάτων.

Πάντως, τόσο τα χαμηλά επιτόκια και η άνετη άντληση δισεκατομμυρίων για τη χρηματοδότηση της κυβερνητικής πολιτικής, όσο και η ανοχή της Κομισιόν στη μεγάλη αύξηση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων, έχουν ημερομηνία λήξης πιθανώς στο μέσον του 2022, κάτι που παραπέμπει σε όποιες πολιτικές πρωτοβουλίες μέχρι τότε.

Η στάση της αντιπολίτευσης

Ο ΣΥΡΙΖΑ κατά την περίοδο της πανδημίας «έπαιξε» ιδιαίτερα δυνατά το χαρτί των ενδιάμεσων κοινωνικών δυνάμεων, επιδιώκοντας τον επαναπροσεταιρισμό τους. Οι επικεφαλής των Επιμελητηρίων αλλά και των συνδικαλιστικών Ενώσεων των μικρομεσαίων και επαγγελματιών ήταν μόνιμοι συνομιλητές των πρωτοβουλιών της αξιωματικής αντιπολίτευσης (προγράμματα «Μένουμε Όρθιοι» 1 και 2) είτε προέρχονταν από τη Ν.Δ. είτε από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ.

Στους προνομιακούς χώρους των νέων και των μισθωτών, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει πάρει κρίσιμες πρωτοβουλίες ειδικά σε θέματα σχετικά με τα εργασιακά δικαιώματα αλλά και των ελευθεριών των νέων. Τομείς στους οποίους για πρώτη φορά παρατηρήθηκε το τελευταίο εξάμηνο ανάπτυξη έστω και ατύπως κοινών πρωτοβουλιών με την υπόλοιπη αριστερά, κάτι που ίσως έχει κάποια σημασία για την επόμενη ημέρα των εκλογών. Ειδικότερα, η πολιτική αντιπαράθεση, που έχει προκύψει γύρω από τις αλλαγές που προωθεί ο Κωστής Χατζηδάκης δημιουργούν αναβρασμό και κοινωνική κίνηση, ενώ αποτελούν αιτία πολέμου για όλα τα κόμματα της αριστεράς.

Από την πλευρά του, ο ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει να συσπειρώσει και τμήματα της κοινωνίας, τα οποία αποκλείστηκαν επί της ουσίας από το πεδίο άσκησης της κυβερνητικής πολιτικής, όπως οι άνθρωποι της τέχνης και του πολιτισμού.

Φυσικά, η διαχείριση των υγειονομικών μέτρων και η πολιτική αντιπαράθεση γύρω από το κοινωνικό κράτος αποτελεί ένα εξίσου κρίσιμο πεδίο. Υπενθυμίζεται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει προτείνει την ίδρυση ενός νέου Εθνικού Συστήματος Υγείας.

Ιδιαίτερο αντικείμενο τακτικής και στρατηγικής φαίνεται να αποτελεί για την αξιωματική αντιπολίτευση η εξ αριστερών της κινήσεις, καθώς μέγα μέρος των αναποφάσιστων που ξεπερνά ίσως και τις 7 ποσοστιαίες μονάδες προέρχεται από κριτικούς ψηφοφόρους του κόμματος.

Πάντως, πάρα πολλά θα κριθούν στο μέτωπο της οικονομίας και αυτό το γνωρίζουν όλες οι πλευρές.