ΜΑΡΙΝΕΛΛΑ: Η ΜΕΛΙΡΡΥΤΟΣ ΜΟΥΣΑ

«Όσο πιο πολύ λιγοστεύει το μάρμαρο, τόσο πιο πολύ μεγαλώνει το άγαλμα», είπε ο Μιχαήλ Άγγελος. Σίγουρα θα είχε περάσει σε άλλον χωρόχρονο όταν το έλεγε, αφού η υπέροχη Μαρινέλλα ανακάλυψε πολύ νωρίς το εξαιρετικό και σπάνιο μάρμαρο της μοναδικής φωνής της. Και όσο πιο πολύ το σμίλευε, τόσο εκείνο λιγόστευε, τόσο πιο πολύ μεγάλωνε το μάρμαρο της μελίρρυτης φωνής της, που την οδήγησε γρήγορα στο καλλιτεχνικό πάνθεον της ελληνικής μουσικής σκηνής, όπου θα μείνει για πάντα.

«Για μένα είναι η βασίλισσα του λαϊκού τραγουδιού».

(Αλέξης Μινωτής)

Η Κυριακή Παπαδοπούλου, όπως είναι το πραγματικό της όνομα, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, στις 20 Μαΐου 1938. Η οικογένεια φτωχή, με αυστηρές αρχές από την Κωνσταντινούπολη και τον Πόντο, δεν έβαλε εμπόδια στο ταλέντο της – ένα ταλέντο για το οποίο δεν σπούδασε ποτέ. Δεν χρειάστηκε σπουδές, αφού το τραγούδι ανακάλυψε τη Μαρινέλλα και όχι η Μαρινέλλα το τραγούδι.

Μόλις τεσσάρων χρόνων συμμετείχε σε παιδικό ραδιοφωνικό πρόγραμμα, κάνοντας τον κόσμο να μιλάει για ένα παιδί-θαύμα. Στα 17 της εντάχθηκε στον θίασο της Μαίρης Λωράνς ως ηθοποιός, μαζί με τους ανερχόμενους τότε Κώστα Βουτσά, Μάρθα Καραγιάννη κ.ά., συμμετέχοντας στα γνωστά τότε «μπουλούκια». Κάποιο βράδυ που αρρώστησε η τραγουδίστρια του θιάσου, της ζητήθηκε να την αντικαταστήσει. Το κοινό σαγηνεύτηκε, ακούγοντας τη μικρή Κυριακή να τραγουδάει «Ο άνθρωπός μου» της αγαπημένης της Σοφίας Βέμπο και το κατοχικό «Μαλαγκένια». «Νονός» του καλλιτεχνικού της ονόματος ο Τόλης Χάρμας (Χαρμαντάς).

Μια πορεία-σταθμός

Η καλλιτεχνική της πορεία δεν έχει σταθμούς. Στην πραγματικότητα είναι η ίδια ολάκερη ένας τεράστιος λαμπερός σταθμός, που μέσα του χωράνε τα τρένα των άλλων.

Και είναι οι σκέψεις που τρέχουν σε παιδικές μνήμες. Τότε που ο Στέλιος με σεκόντο τη Μαρινέλλα τραγουδούσαν «Φεύγω με πίκρα στα ξένα», με τους νέους να ξενιτεύονται για μια καλύτερη ζωή. Και τότε, όπως και τώρα. «Απίστευτες εποχές», μουρμουρίζω και θυμάμαι κάποια παλιά βινύλια που είχαν φυλάξει οι δικοί μου. Ανάμεσά τους η περίφημη «Καταχνιά», που κυκλοφόρησε το 1965, σε μουσική Χρήστου Λεοντή, στίχους και κείμενα του Κώστα Βίρβου, που επιμελήθηκε ο Νικηφόρος Βρεττάκος και αφηγείται ο Δημήτρης Μυράτ. Και η Μαρινέλλα να τραγουδάει «Γιατί να γίνω μάνα». Ρίγος…

Η ποίηση του Βίρβου είναι εμπνευσμένη από την Κατοχή, την Αντίσταση και την Απελευθέρωση, και γράφει κάποια τραγούδια το 1944, στην απομόνωση των κρατητηρίων της Ελπίδος 5, όπου οδηγείται μετά από βασανιστήρια, επειδή ως μέλος της ΕΠΟΝ πιάνεται να γράφει στους τοίχους. Εκεί, την Πρωτομαγιά της ίδιας χρονιάς, μαθαίνοντας για τους διακόσιους που τουφεκίζουν στην Καισαριανή, γράφει τα «Δεν θέλω να μου δέσετε τα μάτια» και «Ένας ξύλινος σταυρός»… Αργότερα στο βουνό γράφει και τα υπόλοιπα… Για την εισαγωγή της «Καταχνιάς» που λέει «Κλαίνε θρηνούνε τα βουνά», εμπνέεται από το αντάρτικο τραγούδι «Βαριά στενάζουν τα βουνά». Οι κριτικές στον Τύπο είναι διθυραμβικές και ο δίσκος γνωρίζει πλατιά αποδοχή…

Παρακολουθώντας τη διαχρονική πορεία της, βλέπουμε τη Μαρινέλλα να περνάει από το καθαρό λαϊκό τραγούδι με τον Στέλιο Καζαντζίδη στο έντεχνο με τον Κώστα Χατζή, και από εκεί να ερμηνεύει τη «Σονάτα του Σεληνόφωτος» του Γιάννη Ρίτσου, σε μουσική Σταύρου Ξαρχάκου και σκηνοθεσία Γιώργου Νανούρη, περνώντας τόσο μα τόσο άνετα σε μιούζικαλ χωρίς καμία επιτήδευση.

Τον Μάρτιο του 1959 ο Στέλιος Καζαντζίδης με τη Μαρινέλλα τραγουδούν στην «Κομπαρσίτα» στη Νέα Φιλαδέλφεια. Ακολουθούν εμφανίσεις τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου στην ιστορική «Φλορίντα», στη λεωφόρο Αλεξάνδρας αρ. 10, μαζί με τη Γιώτα Λύδια.

Ακολουθούν εμφανίσεις πάλι τον Νοέμβριο, του 1961 όμως τώρα, στην «Τριάνα του Χειλά», στη λεωφόρο Συγγρού, μαζί τους και η Σούλη Σαμπάχ.

Τον Μάιο του 1962 εμφανίζονται μαζί με τη Σοφία Κολλητήρη, στου «Κουλουριώτη», παραλία Μοσχάτου. Το δίδυμο Καζαντζίδης - Μαρινέλλα έχει μαζί του τον θρυλικό Γιώργο Ζαμπέτα αλλά και τον Στέλιο Ζαφειρίου στο μπουζούκι.

Τον Ιούλιο του 1964 ο Κώστας Χατζηχρήστος καλεί τον Καζαντζίδη και τη Μαρινέλλα στο θέατρο «Παρκ», στην επιθεώρηση «Σαμπάνια και πενιές», των Αλέκου Σακελλάριου και Γιώργου Κατσαρού, όπου το ντουέτο Καζαντζίδης - Μαρινέλλα τραγουδούν τις μεγάλες επιτυχίες τους.

«Ήχος και σιωπή.

Αιωρούμενη φλόγα.

Από τα σκοτεινά στο φως.

Σοφία, ρυθμός, κρίκος η ψυχή.

Η Μαρινέλλα».

(Ειρήνη Παπά)

Τον Ιούλιο του 1968 η Μαρινέλλα εντυπωσιάζει τους Αθηναίους με τη συμμετοχή της στο πρώτο διεθνές φεστιβάλ «Ολυμπιάς Τραγουδιού», στο Παναθηναϊκό Στάδιο, τραγουδώντας το τραγούδι των Γιώργου Κατσαρού και Πυθαγόρα «Πέρα από σένα». Στη συνέντευξη Τύπου που δόθηκε για το σημαντικό αυτό γεγονός, η Ajda Pekkan, που εκπροσώπησε την Τουρκία, αγκάλιασε και φίλησε τη Μαρινέλλα, σ’ ένα θερμό και αυθόρμητο ενσταντανέ.

Το 1969 η Μαρινέλλα τραγουδάει στο «Στορκ» μαζί με τον Γιάννη Πουλόπουλο, ενώ το πρόγραμμα ανοίγει το συγκρότημα «Whois» – εφτά νέα αγόρια ντυμένα στα μαύρα με τον Σταμάτη Σπανουδάκη και στο τραγούδι τον Αλέξη Παπαδημητρίου.

Το 1974 συμμετέχει στη Eurovision με το τραγούδι «Λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και τ’ αγόρι μου», που μπορεί να μην κέρδισε πολλά, αλλά έγινε μεγάλη επιτυχία στην Ελλάδα.

«Για μένα είναι μια μεγάλη καλλιτέχνις, όπως η Εντίθ Πιάφ ή η Αμαλία Ροντρίγκεζ…»

(Κώστας Χατζής)

Το 1976 στην Πλάκα, στην μπουάτ «Σκορπιός», μαζί με τον Κώστα Χατζή ηχογραφούν το ιστορικό «Ρεσιτάλ», το οποίο οι δύο καλλιτέχνες παρουσίασαν τόσο στο θέατρο «Παλλάς» της Αθήνας όσο και στο Παλέ ντε Σπορ της Θεσσαλονίκης.

Τον Οκτώβριο του 1977, η Μαρινέλλα στο «Ζουμ» της Πλάκας τραγουδά μαζί με τον Δάκη, τους Αθηναίους, τον Γιώργο Πολυχρονιάδη, την Τζίνα Σπηλιωτοπούλου, τη Νάντια Καραγιάννη και τους αδελφούς Τζαβάρα.

Τον Οκτώβριο του 1978, στη συναυλία υπέρ των σεισμοπαθών της Θεσσαλονίκης στο Καυτανζόγλειο Στάδιο, η Μαρινέλλα τραγουδά το «Θεσσαλονίκη μου, μεγάλη φτωχομάνα» και οι θεατές την αποθεώνουν. Στην ίδια συναυλία συμμετέχουν οι Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Μανώλης Μητσιάς, Δήμητρα Γαλάνη, Στράτος Διονυσίου, Άννα Βίσση, Δούκισσα, και πολλοί άλλοι.

Τον Ιούνιο του 1980, στην καλοκαιρινή «Νεράιδα», η Μαρινέλλα τραγουδά μαζί με τον Δάκη, την Μπέσυ Αργυράκη, τον Γιώργο Γερολυμάτο, τη Σόφη Ζαννίνου, τους αδελφούς Τζαβάρα, την Τζίνα Σπηλιωτοπούλου, τον Ηλία Κλωναρίδη, και παρουσιάζει ανάμεσα στα άλλα και τα καινούργια τραγούδια που ηχογράφησε για την «Τραγουδίστρια της Νίκης» και πρότυπό της, Σοφία Βέμπο.

Τον Οκτώβριο του 1981, πάλι στο «Ζουμ» της Πλάκας, βρίσκουμε τη Μαρινέλλα με τους Αντώνη Στεφανίδη, Χριστόφορο, Στέλιο Ζαφειρίου, και τον σπουδαίο Κώστα Κλάβα στις ενορχηστρώσεις, πολλά χρόνια συνεργάτη της.

«Όταν έσβησαν τα φώτα και άναψαν οι προβολείς της πίστας, περίμενα αδιάφορα ν’ ακούσω μια τραγουδίστρια έστω, μια καλή τραγουδίστρια. Όταν όμως η Μαρινέλλα πήρε το μικρόφωνο στα χέρια της, έμεινα σαν κεραυνοβολημένος!… Να την ακούσω ή να την κοιτάξω; Δεν είναι μόνον η φωνή που διαθέτει, είναι και η κίνηση που την κάνει ξεχωριστή. Αν αποφάσιζε να κάνει καριέρα στην Ευρώπη θα αρκούσαν μερικές εβδομάδες για να μιλά γι’ αυτήν… όλη η Κοινή Αγορά!»

(Τσεζάρε Μπετίνι)

Τον Μάρτιο του 1984, η Μαρινέλλα τραγουδάει στον «Διογένη» μαζί με τον Αντώνη Καλογιάννη, τον Δημήτρη Κοντολάζο και την Ελένη Δήμου. Ακολουθούν συναυλίες στην Αυστραλία.

Στις 4 Μαρτίου του 2001, η Μαρινέλλα τραγουδά για ένα και μοναδικό ρεσιτάλ στο ξενοδοχείο Intercontinental για το Σωματείο Κοινωνικής Μέριμνας «Αρωγή», σταθμό των παιδιών με ειδικές ανάγκες. Στο πιάνο τη συνοδεύει ο Γιώργος Νιάρχος.

Το 2012 η Μαρινέλλα συναντάει επί σκηνής τον Γιώργο Θεοφάνους, ο οποίος θα τη συνοδεύσει στο πιάνο στη μουσική σκηνή «Αυλαία» στην Κύπρο.

Το 2015, για τις ανάγκες του Φεστιβάλ Αθηνών, ξεδιπλώνει το μοναδικό υποκριτικό της ταλέντο στη «Σονάτα του Σεληνόφωτος» του Γιάννη Ρίτσου, σε μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου.

Τον Μάρτιο του 2016, η Μαρινέλλα μαζί με τον Τάκη Ζαχαράτο συνεργάζονται για πρώτη φορά σε συναυλίες στην Αυστραλία. Τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου, μαζί με την Ελένη Βιτάλη και τη Γλυκερία, σε μια καθαρά γυναικεία υπόθεση κάνουν συναυλίες στην Κύπρο – Λευκωσία και Λεμεσό.

Τον Ιούνιο του 2017, η Μαρινέλλα μαζί με την Ελένη Βιτάλη και τη Γλυκερία κάνουν μια μεγάλη περιοδεία σε όλη την Ελλάδα, ξεκινώντας από το «Κατράκειο» της Νίκαιας. Ακολούθησαν η Πάτρα, η Θεσσαλονίκη, η Κρήτη, η αρχαία Ολυμπία, το Φεστιβάλ Ολύμπου στην Κατερίνη, η Χαλκιδική, η Πελοπόννησος, η Λάρισα. Και κάνει ξανά εμφανίσεις με τον Τάκη Ζαχαράτο στην Κύπρο, αυτήν τη φορά στη Λευκωσία, στη Λάρνακα, και στη Λεμεσό. Ακολουθεί περιοδεία τον Σεπτέμβρη και τον Οκτώβρη μαζί με τον Αντώνη Ρέμο στην Αμερική, τον Καναδά και την Αυστραλία…

Σπουδαία και η παράσταση με τον Τάκη Ζαχαράτο στο «Παλλάς» με τίτλο «Στον Καθρέφτη του Παλλάς», την ίδια χρονιά, ένα μεγάλο μουσικό υπερθέαμα, όπου η μεγάλη κυρία του τραγουδιού, η Μαρινέλλα, συναντά τον showman με τα χίλια πρόσωπα Τάκη Ζαχαράτο, σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή και κείμενα Γιάννη Ξανθούλη.

Τρεις έρωτες και μια αγάπη

Τρεις άνδρες πέρασαν από την προσωπική ζωή της Μαρινέλλας, βάζοντας το ανεξίτηλο σημάδι τους, χωρίς όμως αυτά τα σημάδια να στοπάρουν ή να επηρεάσουν την καριέρα της, εξάλλου και να ήθελαν δεν θα μπορούσαν.

Το 1956, γνώρισε τον μοιραίο άντρα της ζωής της, τον Στέλιο Καζαντζίδη. Η γνωριμία της και ο έρωτάς της με τον σπουδαίο αυτό καλλιτέχνη δεν είναι απλό σημείο αναφοράς για εκείνη, καθώς πρόκειται για κομμάτι-ογκόλιθο της ζωής της. Έμαθε πολλά από εκείνον στα δώδεκα χρόνια που παρουσιάζονταν μαζί στο πάλκο. Ξεκίνησε ως το σεκόντο του, έκαναν ντουέτο, και πέρασε στο σόλο. Η επιτυχία τους ήταν διθυραμβική, τόσο δισκογραφικά όσο και σε εμφανίσεις σε μαγαζιά και συναυλίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Παντρεύτηκαν το 1964 για να χωρίσουν δεκατρείς μήνες αργότερα. «Ποτέ δεν σκέφτηκα να παντρευτώ, ούτε ήθελα να παντρευτώ. Έκανα και δύο γάμους, έτσι για να έχουμε να λέμε. Με τον Στέλιο Καζαντζίδη κατάλαβα αμέσως ότι είχαμε αγάπη ξαφνικά, με είδε, τον είδα στα μάτια, κοιταχτήκαμε και ερωτευτήκαμε. Πολύ καλό παιδί, ντροπαλός κι αυτός», έχει δηλώσει σε συνέντευξή της στον Τάσο Τρύφωνος.

Το 1973, εν μέσω χούντας, η Μαρινέλλα τολμά να γίνει ανύπαντρη μητέρα (όπως και η Έλενα Ναθανήλ), φέρνοντας στη ζωή τη μονάκριβη κόρη της, Τζωρτίνα, καρπό της μυστικής σχέσης της με τον πρωταθλητή Ιππασίας Φρέντυ Σερπιέρη, ο οποίος της είχε κάνει πρόταση γάμου, που όμως εκείνη είχε αρνηθεί. Ο Φρέντυ Σερπιέρη, ήταν αριστοκράτης, με χαμηλό προφίλ, αναγνώρισε το παιδί, και ήταν πάντα στο πλευρό της Μαρινέλλας και της κόρης τους. Η Μαρινέλλα συνδεόταν με στενή φιλική σχέση μαζί του και με την οικογένεια που δημιούργησε στη συνέχεια, τη γυναίκα του, Σαμπίνα, και τον γιο του, Τζόνι Σερπιέρη, πρωταθλητή ιππασίας. «Τον Φρέντυ Σερπιέρη τον είχα ερωτευτεί πολύ. Ήμασταν τέσσερα χρόνια μαζί. Μετά τη γέννηση της κόρης μας, εκείνος ήθελε να παντρευτούμε. Του είπα, όμως, ότι δεν χρειάζεται, καλύτερα να μείνουμε φίλοι. Φυσικά την αναγνώρισε, της έδωσε το όνομά του, έγιναν όλα όπως έπρεπε… Τον αγαπάω πολύ, είναι εξαιρετικός άνθρωπος κι' αυτός και η γυναίκα του, η Σαμπίνα, ο γιος τους επίσης, που είναι πραγματικός αδελφός της κόρης μου…», είχε δηλώσει σε συνέντευξή της για τον πατέρα της κόρης της.

Περιέργως την ίδια χρονιά, το 1973, παντρεύτηκε με τον Τόλη Βοσκόπουλο, ξαφνιάζοντας τους θαυμαστές της, και κυκλοφόρησε μαζί του δύο δίσκους. Αυτός ήταν και ο τελευταίος μεγάλος δεσμός της ζωής της, που κράτησε μέχρι το 1981. Η προσωπική της ζωή δεν χρειαζόταν πλέον κάτι άλλο, της αρκούσε η καριέρα της και η μεγάλη της αγάπη, η κόρη της Τζωρτίνα…

Εurovision 1974

Tον Μάρτιο του 1974, το τότε ΕΙΡΤ (Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης) δήλωσε συμμετοχή για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ Τραγουδιού της Eurovision. Ο θεσμός μετρούσε ήδη 18 χρόνια και ήταν δημοφιλής στην Ευρώπη. Όχι όμως και στην Ελλάδα. Ωστόσο, η χούντα ξεψυχούσε και το ήξερε, και αποφάσισε να προσφέρει ένα ακόμη θέαμα, αποφασίζοντας να δηλώσει συμμετοχή.

«Λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και τ’ αγόρι μου» ο τίτλος του τραγουδιού με ερμηνεύτρια τη Μαρινέλλα σε μουσική Γιώργου Κατσαρού και στίχους Πυθαγόρα.

Έτσι, στις αρχές Απριλίου, η ελληνική «ομάδα» αναχωρεί για το Μπράιτον της Αγγλίας. Μαζί με τους εκπροσώπους μας, ταξιδεύει και ο Τόλης Βοσκόπουλος, ο οποίος ήθελε να συμπαρασταθεί ηθικά στη Μαρινέλλα, με την οποία είχε παντρευτεί επτά μήνες νωρίτερα, έχοντας κουμπάρο τον Γιώργο Κατσαρό.

Από τις 22:30 (ώρα Ελλάδος) που ξεκινά το Φεστιβάλ, όλη η χώρα συντονίζεται μπροστά στις ασπρόμαυρες τηλεοράσεις, περιμένοντας να δει για πρώτη φορά μια Ελληνίδα να εκπροσωπεί την πατρίδα μας σε μια τέτοια διοργάνωση. Μόνο που το τραγούδι… παραήταν ελληνικό για τέτοια διοργάνωση, και επιπλέον δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ακόμη η χώρα μας κυβερνούσε η χούντα, κάτι που σίγουρα έπαιξε αρνητικό ρόλο στην ψηφοφορία. Νικητές του διαγωνισμού εκείνη τη χρονιά αναδείχθηκαν οι ΑΒΒΑ εκπροσωπώντας τη Σουηδία με το θρυλικό «Waterloo», ενώ η Ελλάδα περιορίστηκε στην ενδέκατη θέση ανάμεσα σε 17 χώρες. Ωστόσο, το τραγούδι της Μαρινέλλας έγινε μεγάλο σουξέ εντός των ελληνικών τειχών, και παραμένει.

Η ατίθαση, ανθρώπινη πλευρά της

Η Μαρινέλλα, πέρα από μια σπουδαία καλλιτέχνιδα είναι και ένας σπουδαίος άνθρωπος που έφερε πολλές αλλαγές στο κατεστημένο της εποχής της, με πολλές προκλητικές πρωτιές. Η γνωστή στα πέρατα της γης Μαρινέλλα, με καλλιτέχνες που την έχουν λατρέψει όπως οι Μάνος Κατράκης, Αλέξης Μινωτής, Ίνγκριντ Μπέργκμαν, Φρανκ Σινάτρα, Ομάρ Σαρίφ, Ζωή Λάσκαρη, Αλίκη Βουγιουκλάκη, Τζένη Καρέζη, Νάνα Μούσχουρη, Ειρήνη Παππά, η μελίρρυτος δική μας Μαρινέλλα ζωγράφισε με πολλά «τολμώ» τη ζωή της και την καριέρα της. Έκοψε αγορίστικα τα μαλλιά της, σηκώθηκε και τραγουδούσε όρθια στο πάλκο, έφερε από το εξωτερικό ασύρματο μικρόφωνο και τουαλέτες, καθιέρωσε τα καμαρίνια, αντικατέστησε το σπάσιμο των πιάτων με γαρδένιες, απαίτησε ρεπό στους μουσικούς επ’ αμοιβή, έγινε ανύπαντρη μητέρα, ήταν η πρώτη Ελληνίδα τραγουδίστρια που πήγε στην Αλβανία, το 1977, έχει βοηθήσει πολλούς νέους καλλιτέχνες να αναδειχθούν –ανάμεσά τους και ο Νταλάρας, που τον πήρε μαζί της όταν ήταν φαντάρος για να προωθήσει τον δίσκο του– και άλλα πολλά. Οι σχέσεις της με τους μουσικούς που συνεργάζεται είναι… οικογενειακές – εκείνοι αρέσκονται να την αποκαλούν «μάνα», ενώ η ίδια τους φέρνει τυροπιτάκια σε τάπερ από το σπίτι της. Το οποίο σπίτι της είναι ένας φιλόξενος και οικογενειακός παράδεισος…

«Άνοιξε πέτρα…»

Θα ήθελα στο κλείσιμο, ως παράδειγμα του απύθμενου ταλέντου της, να σταθώ στο τραγούδι «Άνοιξε, πέτρα…», ένα τραγούδι που δεν ερμηνεύεται εύκολα από άλλη τραγουδίστρια, επειδή ακριβώς η Μαρινέλλα το έκανε μοναδικό. Πρόκειται για το τραγούδι των Μίμη Πλέσσα και Λευτέρη Παπαδόπουλου, που αποκάλυψε τις φωνητικές δυνατότητες της Μαρινέλλας σε ένα αυστηρό ζεϊμπέκικο με πολλές απαιτήσεις.

Το «Άνοιξε, πέτρα…» είναι από εκείνα τα ζεϊμπέκικα που βγάζουν στην επιφάνεια πολλά δυνατά συναισθήματα. Και η Μαρινέλλα με την απίστευτη ερμηνεία της προκαλεί τον χορευτή να τα ενστερνιστεί και να τα βιώσει δυνατά, να τα κάνει δικά του, να τα εξωτερικεύσει, κάνοντας το κορμί του να ουρλιάζει τον πόνο του, τον καημό του, την απελπισία του. Βουβά. Ποτέ κανένας δεν «τόλμησε» να χορέψει το «Άνοιξε, πέτρα…» όσο εκείνη το απέδιδε ζωντανά, καταπνίγοντας τα «θέλω» του από σεβασμό σε εκείνη.

Ωστόσο, αυτό το τραγούδι έχει και μια δεύτερη ανάγνωση, που μόνο η Μαρινέλλα θα μπορούσε να του δώσει, καθώς μετατρέπει το λαϊκό άσμα σε αρχαίο ελληνικό χορό τραγωδίας, τολμώντας να το αποδώσει στο «RΕΧ» μόνο με τη συνοδεία κρουστών, όπου στέκεται ως κορυφαία του χορού, αναδεικνύοντας μια αλληλουχία συναισθημάτων από παράσταση ευριπίδειας τραγωδίας, που φέρνει ρίγος στην κάθε της νότα, στην κάθε της λέξη, στην κάθε της κίνηση, στην κάθε σύσπαση του προσώπου της.