Μάγια: Η ινδιάνικη φυλή που εξαφανίστηκε μυστηριωδώς

Πώς γίνεται ένας ολόκληρος ανεπτυγμένος πολιτισμός 2.000.000 ψυχών να εξαφανίζεται τόσο ξαφνικά, χωρίς ίχνη, και μάλιστα στο απόγειό του; Πώς γίνεται τόσα χρόνια μετά και οι επιστήμονες να μην έχουν απάντηση σε τούτο το τεράστιο γιατί;
Σίγουρα οι Ισπανοί κατακτητές, οι γνωστοί Κονκισταδόρες, κατέστρεψαν πολλά μνημεία και άπειρες πηγές που θα μπορούσαν να λύσουν τούτο το μεγάλο μυστήριο που καλύπτει όχι τόσο την ύπαρξη όσο την εξαφάνιση των Ινδιάνων Μάγια, αυτής της παράξενης φυλής της Κεντρικής Αμερικής, από την Γουατεμάλα μέχρι το Μεξικό και το βόρειο Μπελίζ, με τις τεράστιες πυραμίδες, τις τόσο μελετημένες όμως. Οι ρίζες τους φτάνουν πολύ πριν από το 2000 π.Χ., ενώ ο πολιτισμός τους ήταν από τους πιο ανεπτυγμένους δυτικούς πολιτισμούς της εποχής τους.
Αποτελούν ένα μοναδικό φαινόμενο, καθώς ενώ δημιούργησαν μερικά από τα μεγαλύτερα έργα τέχνης του κόσμου, ξαφνικά εξαφανίστηκαν!
Για τους λόγους αυτής της μυστηριώδους εξαφάνισης έχουν ακουστεί πολλά, μέχρι και σχέσεις τους με εξωγήινες οντότητες, ή κάθοδό τους στο κέντρο της γης… Για τους επιστήμονες ωστόσο παραμένει άλυτο μυστήριο αυτή η ξαφνική εξαφάνιση ενός τόσο ανθηρού πολιτισμού σε κάθε επίπεδο.

Οι Μάγια ήταν μελετητές των άστρων, εξαιρετικοί αρχιτέκτονες, καλλιτέχνες, έμποροι, καλλιεργητές της γης και δεινοί πολεμιστές, ενώ ο τρόπος ζωή τους χαρακτηριζόταν από μια βαθιά αίσθηση ιερότητας για την φύση, τον πλανήτη και το σύμπαν. Οι μεγαλόπρεπες τελετές που πραγματοποιούσαν για να τιμήσουν τους θεούς τους αποτελούσαν ουσιαστική έκφραση της αρμονικής τους συνύπαρξης με την φύση. Η κοινωνία τους στηριζόταν σε ένα είδος αυστηρά οργανωμένης διαστρωμάτωσης, μέσα στην οποία όλοι γνώριζαν πολύ καλά την θέση τους και τον ρόλο που διαδραμάτιζαν.
Στην διάρκεια έξι αιώνων, από το 250 μ.Χ. μέχρι το 900 μ.Χ., οι Μάγια έφτασαν στο πνευματικό και καλλιτεχνικό αποκορύφωμά τους. Η κλασική περίοδος ήταν η «χρυσή εποχή» τους. Μεγάλοι πληθυσμοί, ανθούσα οικονομία και εκτεταμένο εμπόριο… Αυτή ήταν η μόνη περίοδος κατά την οποία οι Μάγια χρησιμοποιούσαν στα μνημεία τους το ημερολόγιο μακρού συστήματος αρίθμησης.
Τα κέντρα των μεγάλων πόλεών τους περιλάμβαναν μια ορθογώνια πλατεία η οποία περιβαλλόταν από τις τρεις ή τέσσερις πλευρές της από τεχνητούς λόφους ή εξέδρες. Πολλές φορές αυτές οι πλατείες ήταν χτισμένες σε τεχνητά επίπεδα αναχώματα. Στην επίπεδη επιφάνεια των ψηλών πυραμίδων χτίζονταν ναοί. Στις πλατείες υπήρχαν και χαμηλές πυραμίδες που χρησίμευαν για βάσεις ανακτόρων με πολλά δωμάτια, που ανήκαν κυρίως σε αριστοκράτες.
Έφτιαξαν πυραμίδες, ναούς, άλλα κτίρια που στολίστηκαν με αξιοθαύμαστα κομψά σχέδια, γλυπτά και ζωγραφιστά.
Ο πολιτισμός τους αριθμούσε περισσότερες από 40 πόλεις και πολλά από τα ερείπιά τους από την Unesco «Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς».
Οι πόλεις των Μάγια ήταν γεμάτες από μεγαλοπρεπείς πέτρινους ναούς και πυραμίδες, ενώ οι πιο σημαντικοί ναοί τους ήταν κτισμένοι πάνω στις πανύψηλες πυραμίδες.

Mνημεία των Μάγια

• Η Τσίτσεν Ίτζα ήταν μία από τις μεγαλύτερες πόλεις των Μάγια. Βρίσκεται στο βόρειο κέντρο της χερσονήσου Γιουκατάν, στο σημερινό Μεξικό. Η πόλη ήταν μια μεγάλη οικονομική δύναμη στο απόγειό της. Τα αρχαιολογικά στοιχεία, όπως τα στοιχεία πυρκαγιάς σε διάφορες σημαντικές δομές και αρχιτεκτονικά συγκροτήματα, υποδεικνύουν ότι η κατάρρευση της Τσιτσέν Ιτζά ήταν βίαιη.
• Ο ναός του Kukulkan, της θεότητας του φτερωτού φιδιού, γνωστός και ως «Κάστρο» δεσπόζει στο κέντρο του αρχαιολογικού χώρου. Κάθε πλευρά έχει 91 σκαλοπάτια, τα οποία, όταν προστεθούν μαζί και με την τελική πλατφόρμα στην κορυφή του ναού, κάνουν άθροισμα 365, όσες είναι οι μέρες του ημερολογίου Haab των Μάγια.
• Η Τικάλ ήταν η πρωτεύουσα ενός από τα ισχυρότερα βασίλεια των Μάγια. Βρίσκεται στην βόρεια Γουατεμάλα. Τα οικοδομήματα του αρχαιολογικού χώρου, που είναι ένας από τους μεγαλύτερους, χρονολογούνται από τον 4ο αιώνα π.Χ. Η πόλη φαίνεται ότι εγκαταλείφθηκε στα τέλη του 10ου αιώνα. Ο αρχαιολογικός χώρος περιλαμβάνει ερείπια ναών με ύψος μεγαλύτερο των 70 μέτρων, μεγάλα βασιλικά παλάτια, πυραμίδες, κατοικίες, διοικητικά κτίρια και λίθινα μνημεία με επιγραφές, όλα κτισμένα από ασβεστόλιθο. Το Τέμπλο Ι είναι μία από τις μεγαλύτερες δομές της πόλης. Είναι γνωστό και ως «Ναός του Μεγάλου Τζάγκουαρ».
• Ο Ταφικός Ναός, ύψους 47 μέτρων, έχει εννέα κλιμακωτά επίπεδα, που μάλλον συμβολίζουν τα εννέα επίπεδα του Κάτω Κόσμου. Μια απότομη σκάλα οδηγεί στην κορυφή της πυραμίδας, εκεί που βρίσκεται το ιερό.
• Η Τουλούμ ήταν σημαντικό λιμάνι των Μάγια. Τα ερείπιά της βρίσκονται σε μια εκπληκτική τοποθεσία, πάνω σε έναν βράχο ύψους 12 μέτρων, στην ανατολική ακτή της Γιουκατάν, με θέα την Καραϊβική. Το Κάστρο, ο Ναός των Τοιχογραφιών και ο Ναός της Καθόδου του Θεού είναι τα πιο σημαντικά οικοδομήματα της πόλης.
• Η Παλένκε βρίσκεται στο νότιο Μεξικό και άκμασε τον 7ο αιώνα. Μετά την εγκατάλειψή της καλύφθηκε από την πυκνή βλάστηση της ζούγκλας. Ανάμεσα στις πιο σημαντικές δομές της, ο Ναός των Επιγραφών, ο οποίος φιλοξενεί το δεύτερο μεγαλύτερο σκαλιστό κείμενο των Μάγια.
• Η Uxmal βρίσκεται στο Μεξικό. Τα κτίρια είναι γνωστά για το μέγεθος και την διακόσμησή τους. Ανάμεσα στα οικοδομήματα ξεχωρίζει η Πυραμίδα του Μάγου, η ψηλότερη και πιο αναγνωρίσιμη στην περιοχή.
• Η πόλη Caracol βρίσκεται βαθιά στην καρδιά της ζούγκλας του Μπελίζ, αξιοσημείωτη για το μέγεθός της. Ανακαλύφθηκε τυχαία το 1937 από έναν έμπορο ξυλείας. Το Caana-«Παλάτι του ουρανού» είναι το μεγαλύτερό της κτίριο.