Μια ακόμα διαπραγμάτευση για την επίλυση του Κυπριακού ξεκινάει σε λίγες ώρες στην Γενεύη. Το «Momentum» είναι μάλλον το χειρότερο δυνατό, καθώς ο Ταγίπ Ερντογάν και ο Ερσίν Τατάρ προσέρχονται στις διαπραγματεύσεις με μοναδική πρόταση τη λύση των δύο κρατών. Το γεγονός μάλιστα πως από αυτές τις διαπραγματεύσεις θα είναι απούσες τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση, θέτει τον πήχη των προσδοκιών ιδιαίτερα χαμηλά και την προοπτικής μιας συνολικής συμφωνίας σχεδόν αδύνατη.
Ήδη από χθες στη Γενεύη βρίσκεται η κυπριακή αποστολή υπό τον πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη. Μάλιστα το βράδυ συνεδρίασε και το Εθνικό Συμβούλιο της Κύπρου. Από την τουρκοκυπριακή πλευρά θα συμμετάσχει ο Ερσίν Τατάρ, την Τουρκία θα εκπροσωπεί ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου και το Ηνωμένο Βασίλειο ο Ντόμινικ Ράαμπ. Ο Νίκος Δένδιας μεταβαίνει αυτή την ώρα προς την Γενεύη, για να εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε αυτή την άτυπη πενταμερή που πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
Μέχρι αυτή την ώρα παραμένει άγνωστο αν τελικά θα πραγματοποιηθεί κάποια συνάντηση μεταξύ του Έλληνα και του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών σε διμερές επίπεδο. Ωστόσο, όπως μας μετέφεραν διπλωματικές πηγές, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να αποκλειστεί δεδομένου ότι η διαπραγμάτευση θα είναι μια δυναμική διαδικασία.
Μέχρι στιγμής, οι προγραμματισμένες διμερείς επαφές του κ. Δένδια είναι σήμερα με τον ειδικό απεσταλμένο του γ.γ. του ΟΗΕ για τη Συρία Γκέιρ Πέντερσεν, αλλά και τον πρόεδρο της κυπριακής δημοκρατίας κ. Αναστασιάδη, ενώ αύριο ο Νίκος Δένδιας αναμένεται να συναντηθεί με τον Αντόνιο Γκουτέρες αλλά και τον υπουργό εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας, κ. Ράαμπ. Σε πρακτικό επίπεδο, οι συνεδριάσεις της άτυπης πενταμερούς θα λάβουν χώρα αύριο και μεθαύριο και, κατά κάποιες εκτιμήσεις, εφόσον υπάρξει θετική ατμόσφαιρα, ίσως πραγματοποιηθεί και κάποια έκτακτη συνάντηση το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής.
Οι δηλώσεις Ράαμπ και η απομάκρυνση από το κεκτημένο του Κραν Μοντανά
Στην άτυπη πενταμερή της Γενεύης ενισχυμένο ρόλο αναμένεται να έχει η Μεγάλη Βρετανία, η οποία και παραμένει ως μια από τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις της Κύπρου. Πριν αναχωρήσει για την ελβετική πρωτεύουσα, ο Ντόμινικ Ράαμπ έδωσε το στίγμα της βρετανικής προσέγγισης για το Κυπριακό, επιβεβαιώνοντας εμμέσως πως το Λονδίνο επιδιώκει μια δίκαιη λύση μεν, από μηδενική βάση δε.
«Οι συνομιλίες προσφέρουν μια ευκαιρία να αρχίσουν εκ νέου οι διαπραγματεύσεις που αποσκοπούν στην επίτευξη μιας δίκαιης και διαρκούς λύσης του Κυπριακού ζητήματος και ελπίζουμε πως όλα τα μέρη θα τις προσεγγίσουν με δημιουργικότητα και ευελιξία», ανέφερε ο Βρετανός ΥΠ.ΕΞ.
Το Foreign Office χαρακτήρισε επίσης τις συνομιλίες ως «σημαντική ευκαιρία» για τα εμπλεκόμενα μέρη να προχωρήσουν τη διαδικασία λύσης.
Βρετανική κυβερνητική πηγή σημείωσε ότι το Λονδίνο όντως θεωρεί πως η Γενεύη προσφέρει μια ευκαιρία που πρέπει να αξιοποιηθεί. «Το γεγονός ότι θα είμαστε εκεί, ότι θα υπάρξει συζήτηση γύρω από ένα τραπέζι με πραγματική καλή θέληση είναι ενθαρρυντικό», ανέφερε η πηγή.
Πρόσθεσε πως το Λονδίνο, όπως και τα Ηνωμένα Έθνη δεν τρέφουν αυταπάτες και γνωρίζουν πως υπάρχουν προκλήσεις που πρέπει να ξεπεραστούν στη διαδικασία της Γενεύης. «Θα δούμε. Ελπίζουμε. Ελπίζουμε ότι θα μπορέσουμε να φύγουμε από εκεί με κάτι θετικό και να σημειώσουμε πρόοδο προς την επίλυση αυτού του μακροχρόνιου ζητήματος. Θα περιμένουμε να δούμε τι θα προκύψει», είπε η ίδια πηγή.
Σημειώνεται ότι η υφυπουργός Ευρωπαϊκής Γειτονιάς Γουέντι Μόρτον, στην πιο πρόσφατη τοποθέτησή της για την άτυπη πενταμερή, απάντησε σε ερώτηση της φιλοκύπριας βουλευτού Τερέζα Βίλιερς ότι η βρετανική πλευρά καλεί όλα τα μέρη να προσεγγίσουν τις συνομιλίες «με πνεύμα ευελιξίας και συμβιβασμού», κατά την πάγια θέση του Foreign Office.
Οι τέσσερις σκόπελοι του Κυπριακού
Τέσσερις σκόπελοι χωρίζουν αυτή τη στιγμή τις τρεις πλευρές από την ύπαρξη μιας συμφωνίας για το Κυπριακό.
Το πρώτο έχει να κάνει με τη φυσιογνωμία του νέου κράτους και αφορά το αν το νέο κράτος θα έχει ενιαία κυριαρχία, ενιαία διεθνή εκπροσώπηση, ενιαία ιθαγένεια, τη συνέχεια του αρχικού κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας, την απαγόρευση της απόσχισης, την εδαφική ακεραιότητα, καθώς και την εφαρμογή του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου και των αρμοδιοτήτων που απορρέουν από το ζεύγος αυτό έννομης τάξης στην οποία θα υπάγεται η μελλοντική ομοσπονδιακή Κύπρος.
Το δεύτερο έχει να κάνει με το ζήτημα των εγγυήσεων. Σε συνέχεια του κεκτημένου στο Κραν Μοντανά στο πλαίσιο ενός φυσιολογικού κράτους, το αναχρονιστικό σύστημα των εγγυήσεων, όπως αναγνωρίστηκε από τον Γενικό Γραμματέα, σε συνέχεια της πρότασης κατάργησης, δεν μπορεί να γίνεται περαιτέρω αποδεκτό. Η εισήγηση περί μηχανισμού ελέγχου της λειτουργίας του ομοσπονδιακού κράτους αντί εγγυήσεων, είναι από εκείνα τα κεκτημένα που και ο Γενικός Γραμματέας τα περιέλαβε στα προς συζήτηση περαιτέρω.
Το τρίτο δεν είναι άλλο από την αποχώρηση των στρατιωτικών δυνάμεων από την Κύπρο. Υπενθυμίζεται πως το ζήτημα της παρουσίας των στρατιωτικών δυνάμεων της Τουρκίας στην Κύπρο ήταν ένα από τα βασικά θέματα που προκάλεσε το ναυάγιο στις διαπραγματεύσεις του 2017.
Το τέταρτο έχει να κάνει με το ζήτημα το αποζημιώσεων, της ελεύθερης μετακίνησης των ανθρώπων στην Κύπρο αλλά και των εποίκων.