ΚΡΑΥΓΗ ΑΠΟΓΝΩΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΛΑΟ ΤΗΣ ΜΙΑΝΜΑΡ

Από τους πρόποδες των Ιμαλαΐων μέχρι τη θάλασσα Ανταμάν, ο στρατός της Μιανμάρ δείχνει το πιο σκληρό του πρόσωπο, καταπνίγοντας στο αίμα τις λαϊκές κινητοποιήσεις εναντίον του πραξικοπήματος της 1^η Φεβρουαρίου. Εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες βρίσκονται στους δρόμους ενάντια στη Χούντα, με τους νέους ανθρώπους να πρωτοστατούν κατά της στρατιωτικής δικτατορίας. Σημειώνεται ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν σημαίνοντα ρόλο στις κινητοποιήσεις και τον συντονισμό της νέας γενιάς, που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μάχης για τη δημοκρατία και την ελευθερία.

Τις τελευταίες ημέρες, αρκετοί είναι εκείνοι που εκφράζουν τον θυμό τους, χαρακτηρίζοντας «χλιαρή» τη στάση των Ηνωμένων Εθνών και της Διεθνούς Κοινότητας. Εκατοντάδες άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή της, ενώ ο στρατός έχει επιχειρήσει, κατ’ επανάληψη, να επιβάλει λογοκρισία στο διαδίκτυο, φιμώνοντας τη φωνή των νέων ανθρώπων . Τα μηνύματα και τα επικριτικά μειδιάματα έχουν κατακλύσει τον «ψηφιακό κόσμο». Σε ένα GIF, ένας χαμογελαστός στρατιώτης κινουμένων σχεδίων στέκεται με ένα αυτόματο τουφέκι, το οποίο στρέφει σε βάρος διαδηλωτή που κρατά ένα πλακάτ. Ένας αξιωματούχος του ΟΗΕ πετά με ένα χάρτινο αεροπλάνο, «σε απόσταση αναπνοής» από το κράνος του στρατιώτη. Ο στρατιώτης στη συνέχεια πυροβολεί, «στέλνοντας» τον διαδηλωτή έξω από το πλαίσιο της εικόνας. Ακολουθεί ένα κινούμενο μονοπάτι αίματος. Σε μία άλλη εικόνα ένας άνδρας κρατά μία χειρόγραφη πινακίδα από χαρτόνι που γράφει: «Μόνο 700 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί σε 70 ημέρες, πάρτε το χρόνο σας».

Χιλιάδες πολίτες έχουν συλληφθεί, πολιτικά πρόσωπα έχουν απαχθεί και βασανιστεί μέχρι θανάτου, ενώ δεκάδες νέοι άνθρωποι δολοφονούνται κατά τη διάρκεια των λαϊκών κινητοποιήσεων. Οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο έχουν προχωρήσει σε διαβήματα, ζητώντας τον τερματισμό του αιματοκυλίσματος, αλλά η δράση τους είναι περιορισμένη. Σημειώνεται ότι, ορισμένα κράτη έχουν επιβάλει οικονομικές κυρώσεις στον στρατό της Μιανμάρ και στα προϊόντα της χώρας. Ωστόσο, διχασμένη μοιάζει, την ίδια ώρα, η διεθνής κοινότητα ως προς τους τρόπους με τους οποίους θα έρθουν σε επαφή με την πολιτική ηγεσία που εκδιώχθηκε από τον στρατό.

Το R2P και o Ο.Η.Ε.

Η πανδημία του κορωνοϊού είναι δεδομένο ότι επηρέασε τη χώρα, ωστόσο, πριν από το πραξικόπημα οι οικονομικές εκτιμήσεις μιλούσαν για ανάπτυξη 2%. Μετά το 1^η Φεβρουαρίου, ο οίκος αξιολόγησης Fitch αναθεώρησε τις οικονομικές προβλέψεις, εκτιμώντας συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 20%. Διαφαίνεται ότι η επικείμενη οικονομική καταστροφή θα ωθήσει εκατομμύρια πολίτες στη φτώχεια, ενώ η επισιτιστική κρίση θα «χτυπήσει» 3,4 εκατομμύρια ανθρώπους μέσα στους επόμενους 6 μήνες. «Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι έχουν χάσει τις δουλειές τους και δεν μπορούν να αγοράσουν τρόφιμα», δήλωσε ο διευθυντής του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος του Ο.Η.Ε., Στίβεν Άντερσον.

Οι εξεγερμένοι της χώρας καλούν τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών να κάνει χρήση του R2P ή RtoP, ενός συνόλου αρχών και κανόνων, που προβλέπει την λεγόμενη «Ευθύνη για την Προστασία». Πρόκειται για μία πολιτική δέσμευση 200 κρατών μελών του Ο.Η.Ε., που υπερψηφίστηκε το 2005, προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι γενοκτονίες, τα εγκλήματα πολέμου, η εθνοκάθαρση και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Επισημαίνεται ότι η εν λόγω απόφαση προέκυψε ως αναγκαιότητα μετά τις σφαγές στη Ρουάντα και τις αιματηρές συγκρούσεις στα Βαλκάνια τη δεκαετία του 1990.

Σε όλη τη Μιανμάρ, οι διαδηλωτές κρατούσαν πλακάτ και πανό που ζητούσαν την εφαρμογή του R2P. «Δεν καταλαβαίνω γιατί ο ΟΗΕ, οι ΗΠΑ και η διεθνής κοινότητα στέκονται άπραγοι και βλέπουν τις δυνάμεις του καθεστώτος να σκοτώνουν αμάχους», δήλωσε ο Λιν, ένας 23χρονος διαδηλωτής από το Γιανγκόν. Ορισμένοι από τους φίλους του, είπε, ότι έφυγαν από το Γιανγκόν με κατεύθυνση τη ζούγκλα της ανατολικής Μιανμάρ για να ενταχθούν στις τάξεις των αντάρτικων ένοπλων εθνοτικών ομάδων, που διεκδικούν εδώ και δεκαετίες μεγαλύτερη αυτονομία.

Διεθνείς αναλυτές εκτιμούν ότι δεν υπάρχει σοβαρή πιθανότητα επέμβασης ξένων δυνάμεων, επισημαίνοντας ότι, δεδομένων των συνθηκών, δεν πρόκειται να τεθεί σε ισχύ το R2P. Τόσο η Ρωσία όσο και η Κίνα ενδέχεται να ασκήσουν Βέτο σε μία τέτοια επιλογή. Από την πλευρά της, η Μόσχα αφενός προμηθεύει όπλα τη χώρα, αφετέρου παρέχει εκπαίδευση στο στρατό της Μιανμάρ.

Τη σύγκλυση έκτακτου συμβουλίου του ΟΗΕ και την ενεργοποίηση της R2P ζήτησε ο πρώην Πρωθυπουργός της Αυστραλίας, αφήνοντας αιχμές για τη στάση του Γενικού Γραμματέα του Οργανισμού Αντόνιο Γκουτιέρες. Η Κίνα ενδέχεται να απέχει από μία τέτοια ψηφοφορία, καθώς δεν θέλει να ταυτιστεί με το στρατιωτικό καθεστώς και τις μαζικές δολοφονίες.

Νομιμοποίηση της Χούντας από την πίσω πόρτα

Το πραξικόπημα φαίνεται να δημιουργεί περιφερειακή αποσταθεροποίηση με χιλιάδες ανθρώπους να διαλέγουν το δρόμο της προσφυγιάς, ενώ ενδέχεται οι συγκρούσεις να μεταφερθούν στα σύνορα της Μιανμάρ.

Στο πλαίσιο της συνάντησης των ηγετών του Συνδέσμου των Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN), που έλαβε χώρα στη Τζακάρτα, προσκλήθηκε και ο ηγέτης του πραξικοπήματος Μιν Αούνγκ Χλάινγκ, ο οποίος ανέτρεψε την εκλεγμένη κυβέρνηση της Αούνγκ Σαν Σου Τσι. Η κίνηση αυτή δημιούργησε θύελλα αντιδράσεων, καθώς, επί της ουσίας, επιχειρείται να νομιμοποιηθεί το καθεστώς του αίματος και της βίας που ανέτρεψε μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση. Από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση εθνικής ενότητας που δημιουργήθηκε προ ημερών από εκπροσώπους της πολιτικής εξουσίας, της νομοθετικής εξουσίας, της αντίστασης και των εθνοτικών μειονοτήτων ζήτησε να συμμετάσχει στη σύνοδο, χωρίς όμως επιτυχία.

Με φόντο τις γεωπολιτικές αντιθέσεις και ανακατατάξεις, οι λαοί της Μιανμάρ εκπέμπουν σήμα κινδύνου, παλεύοντας για την ελευθερία τους, απέναντι σε μία αδίστακτη ομάδα στρατιωτικών. Το σίγουρο είναι ότι όσο δεν υπάρχει ουσιαστική κινητοποίηση από τη Διεθνή Κοινότητα, εκατοντάδες άνθρωποι θα χάνουν τη ζωή τους. «Ο επικεφαλής της χούντας στη Μιανμάρ πρέπει να λογοδοτήσει για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας», δήλωσε σε ανακοίνωσή της, η Διεθνής Αμνηστία απευθυνόμενη στις χώρες ASEAN.

Στο μεταξύ, οργή προκάλεσε στους εξεγερμένους πολίτες της χώρας, η συμφωνία των ηγετών της Νοτιοανατολικής Ασίας, οι οποίοι συμφώνησαν από κοινού με το στρατιωτικό καθεστώς να σταματήσει η βία. Οι πολίτες της Μιανμάρ «βομβάρδισαν» τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με καταγγελίες, όπου αναφέρουν ότι δεν υπάρχει αποκατάσταση της δημοκρατίας, ενώ απαιτούν να λογοδοτήσει ο στρατός του αίματος για τις δολοφονίες και τα βασανιστήρια εκατοντάδων πολιτών.