«Πρεμιέρα» έχουμε τη Δευτέρα για την εστίαση, καθώς ο κλάδος σηκώνει ρολά μετά από έξι μήνες καραντίνας. Σε λίγες δε ημέρες θα ανοίξει της πύλες της και η βαριά βιομηχανία της χώρας, ο τουρισμός, που αποτελεί το μεγάλο στοίχημα της οικονομίας.
Η επιστροφή στην κανονικότητα συνεχίζεται σταδιακά και όλοι εύχονται και ελπίζουν η ζωή να βρει τους παλιούς της ρυθμούς.
Το σίγουρο είναι ότι ρυθμούς θα βρει, όμως κανείς δεν μπορεί από τώρα να προβλέψει πώς θα είναι. Κάποια πράγματα θα έχουν μείνει ίδια, πολλά όμως θα έχουν αλλάξει. Και γι’ αυτό θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι όλοι, επαγγελματίες και εργαζόμενοι.
Όμως, πριν φτάσουμε στο πώς θα είναι το αύριο μετά το τέλος της πανδημίας, προηγείται το σήμερα. Και σε αυτό το «σήμερα» θα πρέπει να προχωρήσουμε με μικρά, σταθερά βήματα και οργάνωση. Με πρόγραμμα και συντονισμένα, ώστε η επαναφορά να έρθει όχι μόνο ομαλά, αλλά με τους όσο το δυνατόν μικρότερους κινδύνους, ώστε το αύριο να μην επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις.
Και επειδή η αρχή την επόμενη εβδομάδα γίνεται με την εστίαση, θα έπρεπε αν μη τι άλλο μετά από έξι μήνες όλα να είναι έτοιμα και, όπως λέει ο λαός, όλα στην εντέλεια. Είναι άραγε έτσι;
Ακόμη και από τις πρώτες αντιδράσεις των επαγγελματιών του κλάδου όλοι συνειδητοποίησαν ότι όχι μόνο αιφνιδιάστηκαν, αλλά και ότι δεν είναι όλα τόσο ρόδινα. Μπορεί να υπήρξε χαρά, ελπίδα, αισιοδοξία, όμως όλα τα συναισθήματα ήταν συγκρατημένα.
Και πώς να μην είναι άλλωστε, αφού κανείς δεν ήταν έτοιμος για την επιστροφή. Πολλά τα προβλήματα που ήταν άλυτα και ο χρόνος πολύ μικρός. Δεν είναι τυχαίο ότι το πρώτο που επεσήμαναν οι επιχειρηματίες του κλάδου είναι ότι καλούνται να εφοδιάσουν τα καταστήματά τους εν μέσω αργιών. Μάλιστα, πριν ακόμη ανοίξει η πλατφόρμα για την ενίσχυσή τους με κεφάλαια επανεκκίνησης, ενώ στον «αέρα» παραμένουν τα υγειονομικά πρωτόκολλα βάσει των οποίων θα λειτουργούν εστιατόρια και καφέ.
Μια απλή καταγραφή των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο κλάδος φανερώνει το πόσο, αν όχι πρόχειρα, λίγο μελετημένα έγιναν για μια ακόμη φορά όλα.
Πρώτα απ’ όλα, από τον εφοδιασμό των καταστημάτων, κυρίως των εστιατορίων, με φρέσκα προϊόντα προκειμένου να λειτουργήσουν τη Δευτέρα του Πάσχα, όταν η Δευτέρα του Πάσχα όπως, φυσικά, και η Κυριακή του Πάσχα είναι αργίες. Τόσο δε η Μεγάλη Παρασκευή όσο και το Μεγάλο Σάββατο είναι ημέρες κατά τις οποίες οι επιχειρήσεις, προμηθευτές, λειτουργούν με μειωμένο ωράριο. Χαρακτηριστική ήταν ωστόσο η απάντηση που έδωσαν κορυφαίοι υπουργοί επί του θέματος, που φανερώνει όμως και τον προγραμματισμό που υπήρχε αφού «η ημερομηνία ενάρξεως είναι η άδεια που δίνει το κράτος. Το ποιος θα ανοίξει στις 3, στις 4 ή στις 5 είναι στην ευχέρεια του κάθε επιχειρηματία».
Από την άλλη πλευρά, κανείς δεν έχει απαντήσει με τι κεφάλαια θα γίνει η επανεκκίνηση. Η πλατφόρμα για την ενίσχυση των επιχειρήσεων εστίασης με κεφάλαια επανεκκίνησης προκειμένου να δεχθεί τις αιτήσεις των ενδιαφερομένων αναμένεται να ανοίξει στις 5 ή 6 Μαΐου, βάσει των εκτιμήσεων που υπάρχουν για το χρονοδιάγραμμα έγκρισης της σχετικής δράσης από την Κομισιόν. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, θα έχει προηγηθεί το άνοιγμα των καταστημάτων, ενώ δεν είναι γνωστό πόσες ημέρες μετά την υποβολή των αιτήσεων θα μπορεί να γίνει η εκταμίευση των χρημάτων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας, το 44,1% των επιχειρήσεων εστίασης δεν έχει καθόλου ταμειακά διαθέσιμα. «Ξέροντας οι επιχειρήσεις πόσα χρήματα είναι να πάρουν, μπορούν να κάνουν και τον προγραμματισμό τους. Να πάρουν τις προμήθειές τους και να πουν στον προμηθευτή τους ότι θα τον πληρώσουν σε δύο εβδομάδες», είναι η κυβερνητική απάντηση….
Μικρότερο πρόβλημα, αλλά υπαρκτό, είναι η λειτουργία των καταστημάτων μόνο σε εξωτερικούς χώρους και το γεγονός, βεβαίως, ότι θα λειτουργούν ουσιαστικά μέχρι τις 10 μ.μ., άντε βία 10.30 μ.μ., καθώς από τη Δευτέρα του Πάσχα έχει ανακοινωθεί ότι η απαγόρευση κυκλοφορίας θα ξεκινάει στις 11 μ.μ., γεγονός φυσικά που σημαίνει ότι ο τζίρος θα είναι πολύ περιορισμένος. Ας δεχτούμε όμως ότι αυτό θα είναι το μικρότερο εμπόδιο και ότι από την πολιτεία θα υπάρξει μια «χαλαρότερη» αντιμετώπιση του θέματος και όχι αυστηρή και πιστή εφαρμογή του μέτρου. Άλλωστε, τους τελευταίους μήνες, ειδικά μετά τα επεισόδια στη Νέα Σμύρνη, όλα «χαλάρωσαν».
Ακόμη όμως και στην περίπτωση αυτή, υπάρχουν ιδιοκτήτες εστιατορίων που θεωρούν ότι το άνοιγμα της εστίασης υπό αυτούς τους όρους καθιστά ασύμφορη τη λειτουργία των επιχειρήσεών τους.
Πολλοί επαγγελματίες μάλιστα υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση βιωσιμότητας για αρκετές επιχειρήσεις με μικρούς εξωτερικούς χώρους, δεδομένου μάλιστα ότι οφείλουν τα τέλη για τα τραπεζοκαθίσματα του 2020 και μάλιστα με 100% προσαύξηση.
Γι’ αυτό και όλοι αναμένουν το «πακέτο» των 330 εκατ. ευρώ ως μάννα εξ ουρανού, για να μπορέσουν να κλείσουν «τρύπες» και να ορθοποδήσουν.
Η εν λόγω δράση αφορά επιχειρήσεις, μικρομεσαίες και μεγάλες, που έχουν κύριο ΚΑΔ ή ΚΑΔ με τα μεγαλύτερα έσοδα της εστίασης. Περιλαμβάνονται και οι επιχειρήσεις franchise υπό την προϋπόθεση πλήρωσης ορισμένων κανονιστικών κριτηρίων του ΕΣΠΑ.
Το ποσό της ενίσχυσης ανέρχεται στο 7% επί του τζίρου του κύριου ΚΑΔ εστίασης ή του ΚΑΔ με τα μεγαλύτερα έσοδα του 2019.
Για τις επιχειρήσεις που έχουν συσταθεί εντός του 2019 ή εντός του 2020 το ποσό της ενίσχυσης ορίζεται ως εξής:
Το μέγιστο ποσό ενίσχυσης ορίζεται σε 100.000 ευρώ ανά ΑΦΜ.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι τα κριτήρια ένταξης στη δράση είναι:
Α) Μείωση ετήσιου τζίρου 2020 σε σχέση με το 2019 μεγαλύτερο ή ίσο του 30%.
Β) Για τις επιχειρήσεις που συστάθηκαν εντός του 2019 για την πτώση του τζίρου υπολογίζεται ίσος αριθμός ημερών λειτουργίας.
Γ) Συσταθείσες εντός του 2020 μπαίνουν αυτοδικαίως στη δράση.
Δ) Επιχειρήσεις εστίασης που ήταν σε στάδιο κατασκευής το 2019 και ξεκίνησαν να έχουν έσοδα το 2020 αντιμετωπίζονται ως συσταθείσες εντός του 2020.
Ε) Επιχειρήσεις εστίασης που είναι υπόχρεες σε υποβολή περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ.
Οι αιτήσεις θα υποβάλλονται στο Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων στη διεύθυνση www.ependyseis.gr. Η έναρξη υποβολής αιτήσεων θα καθοριστεί από την έγκριση του καθεστώτος από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ αιτήσεις θα γίνονται δεκτές έως τις 31 Ιουλίου 2021 προκειμένου να μπορέσουν να ενταθούν και οι εποχιακές επιχειρήσεις.
Η αξιολόγηση θα είναι άμεση και η εκταμίευση της επιχορήγησης θα γίνεται αμέσως μετά την ένταξη και την έγκριση της αίτησης, ενώ οι επιχειρήσεις οφείλουν να αναλώσουν την επιχορήγηση μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2021.
Ο έλεγχος θα γίνει με βάση τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ και τα δηλωθέντα έξοδα, ενώ το ποσό της ενίσχυσης που θα χορηγηθεί από τη δράση δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 70% του αθροίσματος των ποσών συγκεκριμένων κωδικών του εντύπου των περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ για το έτος 2021.
Επισημαίνεται ότι το άθροισμα του ποσού της δημόσιας χρηματοδότησης από την παρούσα δράση, του ποσού της δημόσιας χρηματοδότησης στο πλαίσιο των δράσεων ενίσχυσης επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία COVID-19 των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ με τη μορφή επιχορήγησης, δεν μπορεί να υπερβαίνει το 100% του αθροίσματος των ποσών που αναγράφονται σε ειδικό κωδικό (367) του εντύπου των περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ έτους 2021.
Σε περίπτωση φυσικά που κάτι από τα ανωτέρω πάει «στραβά», τότε το ποσό της δημόσιας χρηματοδότησης της παρούσας δράσης καταλογίζεται ως αχρεωστήτως καταβληθέν και επιστρέφεται από τον λήπτη της ενίσχυσης.
Απλά να θυμίσουμε ότι τελικά κάθε αρχή και δύσκολή. Τουλάχιστον της εστίασης θα είναι χωρίς SMS, αλλά πάντα με αυστηρούς όρους σε ό,τι αφορά τις αποστάσεις μεταξύ των τραπεζιών και τον αριθμό των ατόμων που θα επιτρέπεται να κάθονται σε κάθε τραπέζι.