ΚΑΜΕΝΗ ΓΗ, ΚΑΜΕΝΕΣ ΕΛΠΙΔΕΣ

Ο Καζαντζάκης, μέσα από την πολιτικο-φιλοσοφική μελέτη του με τίτλο «Η νέα Πομπηία», εμφανίζεται ως ένας οραματιστής της απόλυτης καταστροφής του κόσμου της αδικίας, του δυτικού πολιτισμού της μηχανής και του κέρδους, που καταστρέφει τον ίδιο τον άνθρωπο, χρησιμοποιώντας τον ως ένα γρανάζι που άμεσα θα αντικατασταθεί όταν χαλάσει. Οραματίζεται τη συντέλεια αυτού του πολιτισμού, του δυτικού, μαζί με εκείνους που κερδίζουν και ευδαιμονούν απ’ αυτόν. Όπως έγινε στην Πομπηία, που καταστράφηκε ολοσχερώς από την έκρηξη του Βεζούβιου, στις 24 Αυγούστου τού 79 μ.Χ., και την οποία ο ίδιος είχε επισκεφθεί το 1924, δύο χρόνια πριν από τη συγγραφή τής εν λόγω μελέτης του.

Μόνο που η Πομπηία καταστράφηκε ολοσχερώς χωρίς να αναγεννηθεί κάτω από το νέο καθεστώς με το ανθρώπινο πρόσωπο που ονειρεύτηκε ο σπουδαίος συγγραφέας. Επομένως, η καταστροφή δεν οδηγεί πάντοτε και στο ποθούμενο αποτέλεσμα: την αναγέννηση ενός συστήματος κοντά στον άνθρωπο και στο περιβάλλον του.

Αυτές τις ημέρες, η Ελλάδα ζει μια πρωτόγνωρη καταστροφή, με τρεις νεκρούς αλλά και με χιλιάδες ζωντανούς-νεκρούς, που έχασαν ό,τι είχαν και δεν είχαν, κάτω από την εποπτεία ενός ανάλγητου κρατικού μηχανισμού.

Τα ερωτήματα πολλά και παραμένουν –τουλάχιστον προς το παρόν– αναπάντητα:

–Γιατί δεν έσβησαν την πρώτη εστία φωτιάς στη Βαρυμπόμπη, που εκδηλώθηκε μεσημεριάτικα (13:30΄) και με μηδενικά μποφόρ αέρα;

Αποτέλεσμα: Να καεί η μισή Αττική, με πυρκαγιές που άφησαν πίσω τους καμένα δάση, καμένα σπίτια, καμένες επιχειρήσεις, καμένα ζώα, και περιβαλλοντική καταστροφή.

–Γιατί άφησαν να καίγονται παράλληλα η Ηλεία, η αρχαία Ολυμπία, η Μεσσηνία και, κυρίως, η Βόρεια Εύβοια;

Αποτέλεσμα: Να καεί η μισή Ελλάδα, με πυρκαγιές που άφησαν πίσω τους καμένα δάση, καμένα σπίτια, καμένες επιχειρήσεις, καμένα ζώα, και περιβαλλοντική καταστροφή.

Πίσω από αυτά τα δύο κεντρικά ερωτήματα έπονται άλλα, όχι όμως ήσσονος σημασίας, όπως τι έγιναν τα αεροπλάνα πυρόσβεσης για τα οποία περηφανευόταν η κυβέρνηση αλλά δεν έβλεπαν οι πυρόπληκτοι της Εύβοιας; Για ποιον λόγο έγιναν οι εκκενώσεις στο δόγμα «όχι στους νεκρούς, ναι στα καμένα σπίτια»; Αληθεύει ότι η ηγεσία της ΠΥ στην ουσία δεν επέτρεπε σε πυροσβέστες να επιχειρούν σε διάφορα μέτωπα πυρκαγιάς, στέλνοντάς τους σε αδιάφορα σημεία; Αληθεύει ότι «για αυτές τις πυρκαγιές φταίνε οι εμπρηστές», όπως στην πυρκαγιά της Ηλείας το 2007 με τους 87 νεκρούς έφταιγε «ο στρατηγός άνεμος» ή για την πυρκαγιά στο Μάτι με τους 103 νεκρούς έφταιγε «η στραβή βάρδια»; Αληθεύει το σχέδιο με τις ανεμογεννήτριες, όπως ακούγεται και μάλιστα με έγγραφα που είχε αποκαλύψει ο Τύπος από τον Φεβρουάριο του 2021, για την περιοχή της Βόρειας Εύβοιας;

Ήδη οι κάτοικοι της Μεσσηνίας διαμήνυσαν να μην τολμήσουν να στήσουν ανεμογεννήτριες στα καμένα της περιοχής τους. Και άλλα πολλά…

Όσο για τη δικαιολογία της κλιματικής αλλαγής, που ψελλίζουν τα κόμματα εξουσίας των τελευταίων χρόνων, η Greenpeace Ελλάδος τα κατακεραυνώνει με την πρόσφατη ανακοίνωσή της που φέρει τον τίτλο: «Ώρα να σιωπήσετε!» και αναφέρει μεταξύ άλλων:

«Κύριοι, πάψτε! Η κλιματική κρίση δεν ξεκίνησε ούτε εχθές, ούτε πριν τρία χρόνια. Πάψτε. Επί κυβερνήσεών σας, μέσα σε λίγα χρόνια μόνο και ενώ ήταν ήδη πια ευρέως γνωστός ο κίνδυνος, έχουμε δει αίσχη σε σχέση με την κλιματική κρίση αλλά και με την καταστροφή της βιοποικιλότητας».

Για να συνεχίσει με νόημα, επισημαίνοντας και τους κινδύνους που ακολουθούν τις πυρκαγιές:

«Αν θέλετε να ξαναμιλήσετε για κλιματική κρίση, κάντε το μόνο αν έχετε να πείτε κάτι χρήσιμο. Να, για παράδειγμα, παύση όλων των αδειών εξορύξεων ορυκτών καυσίμων στη χώρα. Σοβαρή ενίσχυση της εξοικονόμησης ενέργειας στον κτηριακό τομέα και απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, συμπεριλαμβανομένου του αερίου. Συστηματική και επείγουσα επένδυση σε πυροπροστασία και ενίσχυση της πρόληψης. Όχι, δεν έχετε κάνει τίποτα από αυτά τα άκρως απαραίτητα. Πάψτε. Όχι, όταν σβήσουν οι φωτιές δεν θα το ξεχάσουμε, όπως δεν το ξεχνάμε εδώ και δεκαετίες που επιστήμονες, περιβαλλοντικές οργανώσεις και πολίτες προσπαθούμε απεγνωσμένα να σας κάνουμε να αντιμετωπίσετε τον κίνδυνο. Όχι, δεν θα το ξεχάσουμε, γιατί μετά τις φωτιές θα έρθουν οι πλημμύρες και πάλι θα μιλάτε για την κλιματική κρίση σαν να σας έπεσε ο ουρανός στο κεφάλι. Πάψτε και κάντε τη δουλειά σας επιτέλους».

Και τώρα, τι;

Είναι γεγονός ότι η οικονομία στη Βόρεια Εύβοια έχει καταστραφεί.

Η ρητίνη της περιοχής από τα πεύκα αντιπροσώπευε το 87% της παγκόσμιας παραγωγής, αλλά πεύκα δεν υπάρχουν πια.

Το πευκόμελο της περιοχής θεωρείτο από τα καλύτερα, αλλά μελίσσια και πεύκα δεν υπάρχουν πια.

Οι κτηνοτροφικές μονάδες κάηκαν ολοσχερώς, αλλά αιγοπρόβατα και βοσκοτόπια δεν υπάρχουν πια.

Οι ελαιώνες και τα ελαιοτριβεία έδιναν ένα σημαντικό εισόδημα στους κατοίκους, αλλά ελιές δεν υπάρχουν πια. Χαρακτηριστική η φωτογραφία της φημισμένης ελιάς 2.500 χρόνων, όπου μέχρι πριν λίγες ημέρες φωτογραφίζονταν ντόπιοι και τουρίστες, ενώ τώρα απέμειναν μόνο καμένα κομμάτια του υπεραιωνόβιου κορμού της να χάσκουν σε ένα πελώριο «γιατί;».

Τουριστικές μονάδες, ξενοδοχεία, εστιατόρια, κάμπινγκ συμμετείχαν στο ΑΕΠ της χώρας, αλλά τώρα δεν υπάρχουν πια. Ο τουρισμός χτυπήθηκε στο μέσον της τουριστικής περιόδου, εξαϋλώνοντας στους καπνούς των πυρκαγιών εισόδημα για τη χώρα και για τους ντόπιους πολίτες, αλλά και το όνειρο των ξένων να επισκεφθούν την υπέροχη αυτή καταπράσινη(sic) περιοχή.

Χαρακτηριστική η φωνή του 19χρονου που παρέμεινε στο χωριό του να βοηθήσει να σωθούν τα σπίτια, που βουρκωμένος αναρωτιόταν πώς θα ζούσε και από τι τώρα πια…

Πρόσφυγες στον τόπο τους οι ξεσπιτωμένοι Ευβοιώτες, χωρίς δουλειά, χωρίς εισόδημα, χωρίς σπίτι, πώς θα επιβιώσουν; Η απέραντη αυτή περιοχή θα παραμείνει καρβουνιασμένη τουλάχιστον για τρία χρόνια, μέχρι η φύση να αρχίσει να θυμάται την αναγέννησή της. Τα πευκόφυτα δάση για να ξαναδώσουν το θαύμα τους χρειάζονται τουλάχιστον 30 χρόνια. Τα νέα παιδιά πώς και πού και με τι θα ζήσουν στον τόπο που γεννήθηκαν, αγάπησαν και τα χειροκροτούσαμε από τους καναπέδες τους που αψηφώντας την ίδια τους τη ζωή, με λίγα κλαριά και λάστιχα ποτίσματος, έσωσαν αρκετά από τα σπίτια των χωριών τους; Αυτήν τη νεολαία που κατακρεουργήσαμε κατηγορώντας τη για την εξάπλωση του κορωνοϊού, τώρα την εξοργίσαμε αφήνοντάς τη να δραπετεύσει αναγκαστικά στο εξωτερικό, κάνοντας την Ελλάδα ακόμη μια φορά μετά την επέλαση των καταστροφικών μνημονίων φτωχότερη.

Οι επιστήμονες προειδοποιούν πως η ατμόσφαιρα επιβαρύνθηκε με επικίνδυνα μικροσωματίδια, που θα παραμείνουν στην ατμόσφαιρα για πολλούς μήνες, με αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία μας. Τα αρμόδια υπουργεία πότε μας ενημέρωσαν για αυτές τις καταστροφικές συνέπειες;

Η κυβέρνηση δίνει συγχαρητήρια στον εαυτό της για την επιτυχία της να μην έχει νεκρούς σε αυτές τις πυρκαγιές.

Διαφωνώ καθέτως.

Σε ανθρώπινες ζωές δεν πέτυχαν τον φοβισμένο τους στόχο, αφού ήδη έχουμε τρεις νεκρούς με ονοματεπώνυμο, οι οποίοι εάν δεν είχαμε τις πυρκαγιές θα συνέχιζαν τη ζωή τους κοντά στις οικογένειές τους. Όμως δεν βρέθηκαν καρβουνιασμένοι από τις φλόγες, όπως συνέβη στις φωτιές στο Μάτι και στην Ηλεία – επομένως δεν τους συμπεριλαμβάνουμε στα θύματα. Οποία υποκρισία…

Σε ζωές γενικότερα, επίσης απέτυχαν, καθώς χιλιάδες ζώα κατακάηκαν εγκλωβισμένα στα πύρινα μέτωπα. Προφανώς δεν μετρούν ούτε αυτά στις απώλειες ζωής.

Όπως δεν μετράει η απώλεια ζωής της φύσης, μεταβάλλοντάς τη σε κρανίου τόπο. Ένας κρανίου τόπος που θα εκδικηθεί και στη συνέχεια το ανθρώπινο χέρι και κακό σχεδιασμό, με τις πλημμύρες που θα ακολουθήσουν, αφού κάψαμε τα δένδρα που θα τις συγκρατούσαν.

Η παγερή συγγνώμη του πρωθυπουργού δεν λύνει κανένα πρόβλημα. Αντιθέτως, εξοργίζει περισσότερο τους θυμωμένους πυρόπληκτους πολίτες που έκαναν εκκλήσεις για βοήθεια – και η οργή αυτή έγινε και δική μας, ουρλιάζοντας τον πόνο τους για το κενό αύριο, χωρίς σπίτι, χωρίς δουλειά, χωρίς μέλλον…

Με τη χώρα μας να κατατάσσεται τρίτη στη Μεσόγειο –μετά την Τουρκία και την Ιταλία– σε ό,τι αφορά την καμένη έκταση φέτος (συνολικά 933.680 στρέμματα έως 8 Αυγούστου 2021) και δεύτερη –μετά την Κύπρο– όσον αφορά την αύξηση (+336%) των καμένων εκτάσεων συγκριτικά με τον μέσο όρο της περιόδου 2002-2020, σύμφωνα με το meteo του Αστεροσκοπείου, οι ευθύνες της κυβέρνησης είναι αναμφισβήτητα τεράστιες.

Τελικά, η φράση του Μπέρτολτ Μπρεχτ κατατροπώνει το πόρισμα του δικού μας Καζαντζάκη, ως φοβερή απειλή για το μέλλον το δικό μας και των παιδιών μας: «Η μεγάλη Καρχηδόνα ξεκίνησε τρεις πολέμους. Μετά τον πρώτο, ήταν ακόμα ισχυρή. Μετά τον δεύτερο, ήταν ακόμα κατοικήσιμη. Μετά τον τρίτο, ήταν αδύνατο να την εντοπίσεις».

Γιατί μια καταστροφή είναι πάντα μοιραία, και αν δεν την προλάβεις την πρώτη φορά, αν δεν την υπολογίσεις τη δεύτερη, την τρίτη δεν θα σε βρει στον θρόνο σου, αγαπητέ κύριε πρωθυπουργέ της καθημαγμένης αυτής χώρας.