ΚΑΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΣΤΗΡΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ

Ένα βήμα πριν από τη κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής, που θα αποφασίσει τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας για τη στάση της στην Ανατολική Μεσόγειο, η Γερμανία κάνει και πάλι πίσω και φρενάρει την απόφαση για τις κυρώσεις, προτάσσοντας φυσικά τα δικά της συμφέροντα. Τι κι αν η συντριπτική πλειοψηφία των Ευρωπαίων ηγετών τάχθηκε υπέρ των κυρώσεων, τι κι αν οι υπουργοί Εξωτερικών συμφώνησαν ομόφωνα να προχωρήσει η Σύνοδος Κορυφής στις κυρώσεις, η Μέρκελ δεν πρόκειται να πάει κόντρα στον φίλο της τον Ερντογάν.

Όπως διαρρέεται έντονα στους διπλωματικούς κύκλους στις Βρυξέλλες, στο προσχέδιο συμπερασμάτων που έχει συντάξει η γερμανική προεδρία δεν γίνεται αναφορά σε ενεργοποίηση κυρώσεων τις οποίες θα πρέπει να λάβει εντολή ώστε να προσδιορίσει στη συνέχεια η ευρωπαϊκή υπηρεσία εξωτερικών υποθέσεων. 

Η γερμανική προεδρία δεν είναι απομονωμένη στην επιλογή της απλής φραστικής καταδίκης των κινήσεων του Ταγίπ Ερντογάν, καθώς στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται η Ισπανία με την Ιταλία αλλά και η Μάλτα, που ζητούν από την ΕΕ να μη διαρρήξει τις ευρωτουρκικές σχέσεις. Και όλα αυτά όταν ο ίδιος ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Χάικο Μάας, έλεγε πριν από λίγες ημέρες ότι «υπήρξαν υπερβολικά πολλές προκλήσεις», για αυτό και έχει έρθει η στιγμή να συζητηθούν οι «συνέπειες».

Η γερμανική εφημερίδα «Süddeutsche Zeitung» χαρακτηρίζει «μαξιμαλιστικές» τις ελληνικές και κυπριακές θέσεις, κάτι που λένε και οι Ερντογάν και Τσαβούσογλου. Ωστόσο, διευκρινίζει ότι η Γερμανία δεν μπορεί να επιτύχει την ισορροπία που θέλει, από τη στιγμή που η Άγκυρα αποστέλλει πολεμικά πλοία στη Μεσόγειο.

Στο άρθρο της με τίτλο «Σταράτα λόγια με τη Τουρκία», η εφημερίδα υπογραμμίζει:

«Όταν βρεθούν την Πέμπτη οι ηγέτες της ΕΕ, θα τους απασχολήσει για μια ακόμα φορά ένα επίπονο ερώτημα: Ποια στάση να τηρήσουμε απέναντι στην Τουρκία; Ελλάδα και Κύπρος ζητούν επιβολή κυρώσεων. Με τη στήριξη της Γαλλίας θέλουν να δουν την Άγκυρα να πληρώνει επιτέλους ένα τίμημα για τη θρασεία πολιτική της. Όταν ο Ταγίπ Ερντογάν στέλνει ερευνητικά σκάφη σε θαλάσσιες περιοχές για τις οποίες εγείρουν αξιώσεις οι χώρες-μέλη Ελλάδα και Κύπρος, δεν μπορεί να αναμένει αποδοχή ή ενδεχομένως και ενθάρρυνση. Πόσω μάλλον όταν αποστέλλει πολεμικά πλοία για να υπογραμμίσει τις αξιώσεις του. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η ΕΕ θα πρέπει να αποδεχθεί τις μαξιμαλιστικές θέσεις Ελλήνων και Κυπρίων στη διένεξη για τα θαλάσσια σύνορα στη Μεσόγειο. Όμως στην επίλυση πρέπει να φθάσουμε με διπλωματικά μέσα ή ενώπιον δικαστηρίων. Η προσπάθεια επιβολής διά της στρατιωτικής ισχύος δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή».

«Αν η ΕΕ θέλει η Τουρκία να τη λαμβάνει υπόψη, οφείλει να αντιδράσει με αποφασιστικότητα. Είναι αλήθεια ότι η Ευρώπη χρειάζεται την Τουρκία. Αλλά και η Τουρκία χρειάζεται την Ευρώπη. Σε λίγο ο ένοικος στον Λευκό Οίκο θα αλλάξει, την ώρα που οι διαφωνίες Ουάσιγκτον-Άγκυρας είναι πιο έντονες από ποτέ. Τότε θα αποδειχθεί ωφέλιμο για τον πρόεδρο Ερντογάν αν έχει κάποιους φίλους στην Ευρώπη».

Μέσα σε αυτό το κλίμα, η διαπραγμάτευση που ξεκινά την Πέμπτη και συνεχίζεται την Παρασκευή, θα είναι πολύ δύσκολη για τη χώρα μας.

Οι ηγέτες των ευρωπαϊκών χωρών, ωστόσο, μπορούν ωστόσο να δώσουν σαφείς οδηγίες στον επικεφαλής των Εξωτερικών Σχέσεων της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, να συντάξει λίστα κυρώσεων η οποία να ενεργοποιηθεί σε περίπτωση που η Τουρκία επαναλάβει τις μονομερείς ενέργειες σε βάρος χωρών μελών όπως η Ελλάδα και η Κύπρος, ή επιμείνει σε μια εχθρική ρητορική εναντίον της ευρωπαϊκής οικογένειας.

Κοντά στις ελληνικές θέσεις ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών, Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ, ζητά να ληφθούν «σαφείς αποφάσεις» για την Τουρκία. Οι σχέσεις με την Τουρκία είναι μία στρατηγική πρόκληση. Η πολιτική «άνοιγμα της πόρτας, κλείσιμο της πόρτας», την οποία ακολουθεί η Άγκυρα, «δεν μπορεί πλέον να γίνεται αποδεκτή από εμάς», πρόσθεσε.

Οι Τούρκοι, γνωρίζοντας το κλίμα αυτό, έκαναν κάποιες κινήσεις «κατευνασμού», όπως η απόσυρση του Ορούτς Ρέις, ωστόσο τόσο ο Ερντογάν όσο και επιφανή στελέχη του καθεστώτος του επιμένουν σε μια επιθετική ρητορική – κατηγορώντας την  Ελλάδα ως υπεύθυνη για το γεγονός ότι δεν έχουν ξεκινήσει οι διερευνητικές επαφές.

Η περίφημη λίστα των κυρώσεων, αυτή που έχει συναχθεί εδώ και μήνες, είναι ένας κατάλογος που περιλαμβάνει σοβαρές κυρώσεις στον χρηματοοικονομικό τομέα, τις εμπορικές συναλλαγές των ευρωπαϊκών χωρών με την Τουρκία, μείωση των κονδυλίων που διοχετεύονται στην Άγκυρα από τις Βρυξέλλες και περιορισμούς στη ροή Ευρωπαίων τουριστών προς τουρκικά θέρετρα. Τα μέτρα αυτά είναι βέβαιον ότι θα προκαλέσουν αντίκτυπο στην τουρκική οικονομία, ακόμη και με την ανακοίνωση της πιθανότητας να ενεργοποιηθούν. Υπάρχει και μια δεύτερη λίστα μέτρων που συζητείται, με στόχευση στα άτομα που εμπλέκονται στις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις στην Κύπρο και θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν το πλήρωμα του Oruc Reis αλλά και αξιωματούχους της τουρκικής κρατικής εταιρείας πετρελαίων TPAO.

Η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί ότι έστω και η επίκληση των κυρώσεων μπορεί να αναγκάσει την Τουρκία να σταματήσει τις επικίνδυνες ενέργειες στην περιοχή του Αιγαίου και της Μεσογείου.

Ωστόσο, το επαναλαμβανόμενο συνεχώς ότι η Ελλάδα έχει δίκαιο και η Τουρκία άδικο, δεν αλλάζει τις ισορροπίες και θα πρέπει η χώρα μας να βρει άλλον τρόπο πίεσης προς τη Γερμανία και τις άλλες χώρες που θέλουν να τα έχουν καλά με όλους. Ίσως οι κυρώσεις που ψήφισε η Βουλή των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ να είναι μήνυμα και για τους Ευρωπαίους.

ΟΙ ΗΠΑ

Το αμυντικό νομοσχέδιο δαπανών των ΗΠΑ, ύψους 740 δισ. δολαρίων, στο οποίο προβλέπονται και κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας για την απόκτηση του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400, πέρασε με συντριπτική πλειοψηφία από τη Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ. 

Το νομοσχέδιο υπερψηφίστηκε με 335 ψήφους υπέρ και 78 κατά, κάτι που δένει τα χέρια του Τραμπ που σκόπευε να θέσει βέτο. Τώρα το νομοσχέδιο πρέπει να υπερψηφιστεί και από τη Γερουσία για να τεθεί σε ισχύ.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ  έχει διαμηνύσει ότι θα ασκήσει βέτο, διότι περιέχει ορισμένες διατάξεις για τις οποίες έχει εκφράσει την αντίθεσή του ενώ απουσιάζουν κάποια πράγματα που έχει ζητήσει.

Το νομοσχέδιο για την άμυνα απαιτεί από τον Τραμπ να επιβάλει τουλάχιστον πέντε κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης στις αμερικανικές τραπεζικές συναλλαγές και συναλλαγές ακινήτων, την άρνηση βίζας των ΗΠΑ και την ανάγκαση των δανειστών των ΗΠΑ να αρνηθούν δάνεια σε οποιεσδήποτε κυρώσεις.

Η νομοθεσία επεκτείνει επίσης τον κατάλογο των κυρώσεων που σχετίζονται με το Nord Stream2, τον αμφιλεγόμενο αγωγό που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από τη Ρωσία στη Γερμανία, ώστε να συμπεριλάβει ασφαλιστικές εταιρείες.

Ο πρωτεργάτης του νομοσχεδίου για τους Δημοκρατικούς, γερουσιαστής του Νιου Τζέρσι, Μπομ Μενέντεζ, δήλωσε στο Twitter «απίστευτα περήφανος που βοήθησε να διασφαλιστεί η συμπερίληψη μιας διάταξης στο νομοσχέδιο για να κάνει αυτό που ο Πρόεδρος Τραμπ αρνήθηκε να κάνει: Επίσημα καθορίζει εκ μέρους της (κυβέρνησης) των ΗΠΑ ότι η Τουρκία παρέλαβε ρωσικά αμυντικά συστήματα S-400 και επομένως θα τιμωρηθεί, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία».  

Κωνσταντίνος Φίλης: «Αναποτελεσματική η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ – Θετικό βήμα των ΗΠΑ για επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία για τους S-400»

Ο Διευθυντής Ερευνητικών Προγραμμάτων του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, Κωνσταντίνος Φίλης, μιλώντας στο Greekschannel επεσήμανε ότι δεν πρόκειται η Σύνοδος αυτή να αποφασίσει κάτι ξεχωριστό, καθώς «τόσο οι Γερμανοί όσο και οι άλλοι Ευρωπαίοι περιμένουν να αναλάβει ο Τζο Μπάιντεν  στις ΗΠΑ και να χαράξει μια νέα πολιτική για τις σχέσεις με τα κράτη της Ανατολικής Μεσογείου».

Όσο για τις κυρώσεις, που θα συντάξει ο Ζοζέπ Μπορέλ, «το πιθανότερο είναι να δεσμευτούν οι Γερμανοί ότι θα επανέλθουν προς επιβεβαίωση τον προσεχή Μάρτιο».

Ο κ. Φίλης χαρακτήρισε θετικό το βήμα που έγινε με την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία για τους S-400, ενώ τόνισε ότι ο κ. Τραμπ παγιδεύτηκε με τη ρητορική του απέναντι στην Τουρκία.