Τον Μάιο του 2013 πραγματοποίησα, ως Δήμαρχος Αθηναίων, ένα επίσημο ταξίδι στη Νέα Υόρκη. Ήταν μια αληθινά δύσκολη εποχή για την πρωτεύουσα: η οικονομική κρίση που χτυπούσε τη χώρα είχε στο επίκεντρό της τις εμπορικές γειτονιές, τις φτωχές συνοικίες, την ίδια τη δομή της πόλης. Ο Δήμος Αθηναίων ήταν στην ουσία χρεωκοπημένος λόγω κακοδιαχείρισης στο παρελθόν, ενώ οι περιορισμοί που μας έθεταν οι μνημονιακές υποχρεώσεις της χώρας στην ανανέωση του έμψυχου δυναμικού και στο επίπεδο των δημοσίων επενδύσεων μας «έδεναν» τα χέρια. Η κρατική επιχορήγηση προς τους Δήμους μειώθηκε, βίαια και σχεδόν σε μία ημέρα, κατά 40%. Η Χρυσή Αυγή, ενθαρρυμένη από τα ανοδικά εκλογικά ποσοστά της, αλώνιζε ανενόχλητη στις γειτονιές της Αθήνας. Μια «τέλεια καταιγίδα».
Όπως όμως λέει ο Κάρολος Ντίκενς στην «Ιστορία Δύο Πόλεων», «it was the best of times, it was the worst of times».
Αντιμέτωπος με αυτόν τον πρωτόγνωρο συνδυασμό προβλημάτων, γνώριζα πολύ καλά πως έπρεπε να σκεφτούμε εκτός του γνώριμου πλαισίου. «Έξω από το κουτί», όπως λένε οι Αγγλοσάξονες. Να επενδύσουμε στην Αθήνα, στην εξωστρεφή παράδοση της πόλης, στη δυναμική των ίδιων των κατοίκων της. Να τολμήσουμε να ζητήσουμε αρωγή και τεχνογνωσία από τους καλύτερους. Να πιστέψουμε στο δυναμικό των δημοτικών υπαλλήλων και δημόσιων λειτουργών και να ενεργοποιήσουμε τις ζωογόνες δυνατότητες της ιδιωτικής πρωτοβουλίας.
Στο ταξίδι μου στη Νέα Υόρκη γνώρισα τον Μάικλ Μπλούμπεργκ. Επιτυχημένος επιχειρηματίας και δημοφιλής Δήμαρχος της Νέας Υόρκης, ένας άνθρωπος με πραγματικό όραμα για τον ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι πόλεις στην παγκόσμια ανάπτυξη και την επίλυση των σύγχρονων προκλήσεων. Εκείνος ολοκλήρωνε τη μακρά θητεία του, εγώ μόλις ξεκινούσα. Θυμάμαι πως «έσπασα τον πάγο» με ένα αστείο: μπορεί να ήμουν Δήμαρχος της Αθήνας, αλλά κι εκείνος ήταν Δήμαρχός μου, μιας και είχα γεννηθεί στη Νέα Υόρκη.
Γρήγορα συμφωνήσαμε πως έπρεπε να συνεργαστούμε για την Αθήνα. Πράγματι, έναν χρόνο αργότερα η Αθήνα κέρδιζε, μέσω του προγράμματος δικτύωσης ομάδων πολιτών «ΣυνΑθηνά», το βραβείο στον διαγωνισμό «Mayors Challenge» του Ιδρύματος Bloomberg Philanthropies. To ένα εκατομμύριο ευρώ που συνόδευε το βραβείο ήταν μόνο μία έκφανση της επιτυχίας: στην πραγματικότητα άνοιξε τον δρόμο για μία εξαιρετικά επιτυχημένη συνεργασία μεταξύ του Δήμου Αθηναίων και του Ιδρύματος Bloomberg (Bloomberg Associates), που διήρκεσε μέχρι το 2019. Επί πέντε χρόνια, οι ομάδες του Δήμου Αθηναίων, υπό την επίβλεψη του Γραφείου Δημάρχου, και των Bloomberg Associates συνεργάζονταν στενά και τακτικά για την ολοκλήρωση εξαιρετικά επιτυχημένων projects, αξιοποιώντας την πλούσια εμπειρία από ανάλογα έργα που έχουν γίνει στη Ν. Υόρκη.
Δημιουργήσαμε το Athens Partnership, ένα καινοτόμο εργαλείο για την αντιμετώπιση των μεγάλων προβλημάτων της Αθήνας μέσω συμπράξεων ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, το οποίο εφαρμοζόταν για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Εμπλέξαμε πάνω από 300 φορείς, φιλανθρωπικές οργανώσεις, επιχειρήσεις, ομάδες πολιτών, για να δημιουργήσουμε προγράμματα που ωφέλησαν σχεδόν ένα εκατομμύριο πολίτες και επισκέπτες της πόλης. Προχωρήσαμε με γοργά βήματα στην ψηφιοποίηση της πόλης, προσλαμβάνοντας τον πρώτο «Δημοτικό» Chief Digital Officer πανευρωπαϊκά και δημιουργώντας το Ψηφιακό Συμβούλιο της Αθήνας, ένα συμβουλευτικό όργανο ενίσχυσης της ψηφιακής τεχνολογίας της πόλης, στο οποίο μετείχαν οι δέκα Διευθύνοντες Σύμβουλοι (CEO) των μεγαλύτερων εταιριών πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα και παγκοσμίως (Αccenture, Google, IBM, Microsoft, Nokia, Oracle, Όμιλος OTE, SAP, Vodafone και WIND), καθώς και διακεκριμένοι επιστήμονες από τα κορυφαία ακαδημαϊκά ιδρύματα της Αθήνας. Φτιάξαμε το Athens Culture Net, όπου για πρώτη φορά όλοι οι πολιτιστικοί φορείς της πόλης βρέθηκαν υπό την ίδια σκέπη, ώστε να αξιοποιήσουμε στο έπακρο την πλούσια καλλιτεχνική και πολιτιστική παράδοση της Αθήνας. Σχεδιάσαμε και ολοκληρώσαμε κορυφαία πιλοτικά προγράμματα αστικής ανάπτυξης, όπως η ανάπλαση του ιστορικού Εμπορικού Τριγώνου (Athens Trigono). Όλα αυτά δεν θα μπορούσαν να ολοκληρωθούν χωρίς την αμέριστη συμβολή του Ιδρύματος Bloomberg. Επί πέντε χρόνια, οι παρατηρήσεις, οι συμβουλές, η εμπειρία των Bloomberg Associates έδωσαν την ευκαιρία σε έναν μεγάλο αριθμό εργαζομένων και αιρετών του Δήμου Αθηναίων να σκεφτεί και να πραγματοποιήσει δράσεις σχεδόν υπερβατικές για τα τότε δεδομένα. Αξίζουν ειλικρινή συγχαρητήρια και στις δύο πλευρές για αυτή την εξαιρετική και επιδραστικότατη συνεργασία.
Το 2019 βρήκε πλέον τον Δήμαρχο Μπλούμπεργκ και εμένα να έχουμε στρέψει την προσοχή μας στην κεντρική πολιτική σκηνή, ακολουθώντας την παγκόσμια τάση που βρίσκει πολλούς δημάρχους να επιχειρούν αυτήν τη μετάβαση. Είναι λογικό, καθώς οι δήμαρχοι είναι άνθρωποι της δράσης: έχουν να αναμετρηθούν με δεκάδες καθημερινά προβλήματα και οι πολίτες απαιτούν λύσεις από αυτούς, πριν από όλους. Έτσι, δεν με εξέπληξε καθόλου η απόφασή του να είναι υποψήφιος για το χρίσμα των Δημοκρατικών στις προεδρικές εκλογές και να στηρίξει ενεργά την υποψηφιότητα του Τζο Μπάιντεν, όταν πλέον αποσύρθηκε από την κούρσα. Γιατί οι Δήμαρχοι μπορεί να δραστηριοποιούνται in «the worst of times», πάντα όμως έχουν το βλέμμα to «the best of times».
Μια αναλυτική περιγραφή της συνεργασίας μεταξύ Δήμου Αθηναίων και Ιδρύματος Bloomberg μπορεί να βρει κανείς στο παρακάτω link: BLOOMBERG PARTNERSHIP - ATHENS