Η «ΣΙΔΗΡΑ» ΦΩΦΗ ΓΕΝΝΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΜΝΗΣΤΗΡΕΣ…

Μπορεί το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ ν’ ανακάμψει; Ή θα γυρίζει ξανά και ξανά δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο εσωστρέφειας; Είναι προφανές ότι το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ φυλλορροεί από στελέχη, μετά το 2010 με διαρροές προς τον ΣΥΡΙΖΑ και αργότερα προς τη Νέα Δημοκρατία, με τελευταίο χαρτί την Άννα Διαμαντοπούλου. Κάποιοι από τη Νέα Δημοκρατία επιμένουν, «περιμένουμε κι άλλους», κι άλλοι δεν θέλουν ούτε να το σκέφτονται αυτό το ενδεχόμενο, θεωρώντας πως η ΝΔ έχει «σημιτικοποιηθεί» με τις αλλεπάλληλες μετεγγραφές στελεχών που στηρίζουν Κυριάκο Μητσοτάκη.

Επ’ αυτού, λοιπόν, δεν θα πρέπει να θεωρείται μικρής σημασίας η επίθεση που εξαπέλυσε η Φώφη Γεννηματά προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη κατά τη συνεδρίαση στη Βουλή, για την πανδημία (15/1/2021), λόγω της συνεχόμενης διαρροής στελεχών από ΚΙΝΑΛ προς ΝΔ με στόχο την άλωση και του κόμματός της αλλά και την εκ νέου προσέλκυση κεντρώων ψηφοφόρων προς τα δεξιά. Ούτως ή άλλως, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κοιτά αυτόν τον καιρό πώς θα προσελκύσει στελέχη του ΠΑΣΟΚ, αλλά πώς θα κλείσει τα δικά του εσωτερικά μέτωπα και βγαίνει έξω από την υφέρπουσα κόντρα.

Βυζαντινισμοί και πραγματικότητα

Οι βυζαντινισμοί δεν εξέλιπαν από το ΠΑΣΟΚ ήδη από τον πρώτο καιρό της γέννησής του, αλλά ο Ανδρέας Παπανδρέου φρόντισε να κόψει τον βήχα νωρίς σε όσους τον αμφισβητούσαν, ακόμη και αν μερικές φορές δεν είχε δίκιο, υποδαυλίζοντας την εσωτερική δημοκρατία του κόμματος. Πάντα θα μένει στην ιστορία η υπόθεση υφυπουργού, που τον παραίτησε εν πτήσει, και σήμερα ο γιος του είναι βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας. Ως ανέκδοτο κυκλοφορεί στα δημοσιογραφικά γραφεία η πράξη αείμνηστου υπουργού Γεωργίας του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος κατάργησε με συνοπτικές διαδικασίες τον τότε γενικό γραμματέα, διαρρέοντας στα μίντια ότι είχε παραιτηθεί, σε σημείο ν’ αναγκαστεί να παραιτηθεί και κανονικά.

Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ ελέγχει την κοινοβουλευτική ομάδα, με εξαίρεση το δίδυμο Παπανδρέου - Καστανίδη. «Οι αποφάσεις είναι ομόφωνες. Δεν μπορεί να βγει κανείς να πει άλλο, γιατί θα εκτεθεί», μας έλεγαν δυο πρωτοκλασάτα στελέχη. «Η βασική ιδέα είναι ότι ακολουθούμε αυτόνομη πορεία. Δεν αλλάζει αυτό, στη συγκεκριμένη φάση. Δεν θα γίνουμε ουρά κανενός». Μπετόν ως προς την αυτόνομη πορεία εμφανίζεται και ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, Βασίλης Κεγκέρογλου, με στόχο να σταματήσουν οι διαρροές στελεχών. Τα τρία διαφορετικά μέτωπα, που έχει ν’ αντιμετωπίσει, είναι το θέμα της αρχηγίας, το ζήτημα του πολιτικού στίγματος και της εξωστρέφειας του κόμματος, που στις τελευταίες εκλογές, κάποιοι πίστευαν πως θα περάσει τον πήχη του 10%, κάτι που αποδείχθηκε φρούδα ελπίδα.

Α. ΑΡΧΗΓΙΑ 

Η αμφισβήτηση της αρχηγίας της δεν είναι κάτι καινούργιο κι έχει αρχίσει να κουράζει, αλλά αποκτά άλλα χαρακτηριστικά, καθώς πολλοί φοβούνται πως, αν πάει ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε πρόωρες εκλογές, το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ δεν μπορεί να πάρει δυναμική προς τα μπρος και κινδυνεύει να μείνει καθηλωμένο δημιουργώντας νέο κύκλο εσωστρέφειας και διαρροής στελεχών. Το θέμα της αρχηγίας, που άνοιξε με τη στάση του ο Ανδρέας Λοβέρδος, ο οποίος έχει κεντροδεξιό προφίλ, δημιουργεί ερωτήματα, για το αν η Φώφη Γεννηματά τελικά πάρει και 3η εκλογική αναμέτρηση και άλλοι συνυποψήφιοί της μείνουν πάλι με τη χαρά της διεκδίκησης. Το «παπανδρεϊκό» μπλοκ θέλει να έχει ρόλο την επόμενη ημέρα, και υπάρχει έντονη φημολογία πως ήρθε η σειρά της Μαργαρίτας Παπανδρέου να βγει μπροστά και να «ψηθεί» στα χαμηλά πρώτα σκαλοπάτια, για τα πολιτικά δρώμενα.

*Χάρης Καστανίδης. Ο Χάρης Καστανίδης, βουλευτής Α΄ Θεσσαλονίκης, 65 ετών, ανέκαθεν ήταν στενός συνεργάτης του Γιώργου Παπανδρέου. Ήταν δε το αντίβαρο του Ευάγγελου Βενιζέλου στον νομό Θεσσαλονίκης, ο οποίος είχε καλές σχέσεις με τον Κώστα Σημίτη. Ως νομικός είναι καλός ρήτορας, έχει μεταπτυχιακό δίπλωμα και δεν ψήφισε τον πρόσφατο νόμο περί συναθροίσεων του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη. Έχει διατελέσει επανειλημμένα υπουργός σε κορυφαία υπουργεία κι ακολούθησε τον Γιώργο Παπανδρέου στο ΚΙΔΗΣΟ. Ο πατέρας του Χάρη Καστανίδη διετέλεσε βουλευτής Κοζάνης της Ένωσης Κέντρου και ήταν ένθερμος υποστηρικτής του Ανδρέα Παπανδρέου. Στα συν του, πως έχει ξεκάθαρο πολιτικό στίγμα, θεωρείται σοβαρός, έχει καλό όνομα στον νομικό κόσμο, και η ποντιακή του καταγωγή. Στα μείον του, πως το 2012 αποχώρησε με τη Λούκα Κατσέλη για να φτιάξουν την «Κοινωνική Συμφωνία», δεν έχει υποστηρικτές στην Κ.Ο., που ορισμένοι τον βλέπουν πρώτο μεταξύ ίσων ή «λίγο βαρύ», ενώ όπως κάθε πρόσωπο που έχει κυβερνήσει, έχει υποστεί και σχετική φθορά. Έχει σοσιαλιστικές θέσεις.

*Νίκος Ανδρουλάκης, ο κύριος αντίπαλος της Φώφης Γεννηματά για την αρχηγία κονταροχτυπήθηκε μαζί της στον δεύτερο γύρο των εσωκομματικών εκλογών τον Νοέμβριο του 2018. Η Φώφη Γεννηματά κέρδισε με μεγάλη διαφορά 73.939 (42,50%) έναντι 43.735 (25,14%) τον Νίκο Ανδρουλάκη, ο οποίος όμως έβαλε υποθήκη για το μέλλον, καθώς κάποιοι που δεν τον ψήφισαν την προηγούμενη φορά αναμένεται να του δώσουν μία ευκαιρία. Είχε χαρακτηριστεί ως «βενιζελικός», γεγονός που του έκανε κακό. Όλα δείχνουν ότι ο 41άχρονος Ηρακλειώτης ευρωβουλευτής, Νίκος Ανδρουλάκης, οψέποτε γίνουν εθνικές εκλογές θέλει να είναι υποψήφιος στην Αττική, διότι στις προηγούμενες εσωκομματικές διαδικασίες τού χρέωσαν πως δεν μπορεί να είναι αρχηγός, χωρίς να έχει παρουσία στο ελληνικό Κοινοβούλιο. Στα συν του Νίκου Ανδρουλάκη, το ότι έχει μηχανισμό στο κόμμα, και το νεαρό της ηλικίας του, αλλά του χρεώνουν πως δεν έχει κυβερνητική ή κοινοβουλευτική εμπειρία και το πολιτικό του αφήγημα δεν έχει μεγάλες διαφορές, σε σχέση με της Φώφης Γεννηματά. Εκφράζει εκσυγχρονιστικές απόψεις στο πάλαι ποτέ ΠΑΣΟΚ, όπως διαμορφώνονται σήμερα.

*Μιχάλης Κατρίνης, ο νέος κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος και βουλευτής Ηλείας με αντιδεξιό προσανατολισμό θεωρείται υπέρμαχος της συνεργασίας μεταξύ των προοδευτικών δυνάμεων. Είναι άφθαρτο πρόσωπο, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του. Θεωρείται μία συναινετική επιλογή και μολονότι κάποιοι τον χρεώνουν ως «λαγό» του Νίκου Ανδρουλάκη, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να ενισχύει. Ο ίδιος δεν κρύβει τις φιλοδοξίες του, σε περίπτωση που ανοίξει το παιχνίδι της διαδοχής. Στο ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ είχε μέχρι πρότινος τον τομέα της Ανάπτυξης και θεωρείτο επιτυχημένος, ενώ τώρα είναι κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος. Εκλέχθηκε κι άλλες φορές κατά το παρελθόν, βουλευτής Ηλείας. Οδοντίατρος στο επάγγελμα με μεταπτυχιακό δίπλωμα και δρ. Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου είναι άφθαρτο πρόσωπο μόλις 45 ετών.

*Παύλος Γερουλάνος: Αίνιγμα παραμένει τι θα κάνει ο άλλοτε στενός συνεργάτης του Γιώργου Παπανδρέου και επικεφαλής δημοτικής παράταξης στον δήμο Αθηναίων. Δεν έχει κακές σχέσεις με τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά είναι κι από τις ιστορικές οικογένειες της Αθήνας, με καταγωγή από την Κεφαλονιά. Ο Παύλος Γερουλάνος, 55 ετών, είχε εκλεγεί βουλευτής κι έχει διατελέσει υπουργός, είναι από αστική οικογένεια, γνώστης της αγοράς, αφού ασχολήθηκε κατά το παρελθόν με την οικογενειακή επιχείρηση ιχθυοκαλλιεργειών, και κοσμοπολίτης. Στα συν του οι εξαιρετικές σπουδές, οι καλές επαφές, ο ωραίος λόγος του, αλλά στα μείον του θεωρείται πως απέχει πολύ από τον μέσο ψηφοφόρο του ΠΑΣΟΚ, που τον βλέπει ως ξένο σώμα.

*Γιάννης Μώραλης: Πολλοί φαίνεται να σπρώχνουν τον 53άχρονο οικονομολόγο, δήμαρχο Πειραιά, σε μία τέτοια κίνηση προς τα εμπρός και η άποψη αυτή ακούγεται ολοένα και περισσότερο. Ο Γιάννης Μώραλης με καταγωγή από το Σιδηρόκαστρο Σερρών και γιος του υπουργού του ΠΑΣΟΚ, Πέτρου Μώραλη, και στενού συνεργάτη του Ανδρέα Παπανδρέου, είναι εκλεγμένος δήμαρχος από το 2014 και το 2019. Η παρουσία του στον δήμο Πειραιά κρίνεται ως θετική, γιατί έγιναν εκτεταμένα έργα αναπλάσεων, παιδικές χαρές, ολοκληρωμένο πολιτιστικό και τουριστικό πρόγραμμα με συγκεκριμένο στρατηγικό σχέδιο για την πόλη κ.ά. Στα συν του, ότι η δουλειά του έχει φανεί στον δήμο του Πειραιά, ο οποίος είχε κι έχει τεράστια προβλήματα. Στα μείον, η σύνδεση του ονόματός του κατ’ εξοχήν λόγω Ολυμπιακού με τον εφοπλιστή, Βαγγέλη Μαρινάκη, παρ’ ότι προϋπήρξε η συνεργασία του με την οικογένεια Κόκκαλη και ο ίδιος είχε ήδη επιχειρηματική δραστηριότητα με καλό όνομα στους υπαλλήλους του.

*Εύα Καϊλή. Ορισμένοι θεωρούν ότι η 42άχρονη ευρωβουλευτής αρχιτέκτων - μηχανικός από τη Θεσσαλονίκη με τις μεταπτυχιακές σπουδές, η παρουσιάστρια του Μέγκα, στοχεύει πολύ ψηλά, ακόμη και για να κάνει δικό της κόμμα. Άλλοι πάλι μιλούν για τραβηγμένα από τα μαλλιά σενάρια, που δεν ανήκουν στη σφαίρα της πραγματικότητας. Πολιτικά θεωρείται παιδί του Ευάγγελου Βενιζέλου, αν και κάποιοι θεωρούν ότι έχει αυτονομηθεί. Στα συν της πως είναι ευρωβουλευτής από το 2014, οπότε κι επανεκλέχθηκε το 2019 και σήμερα είναι πρόεδρος της Επιτροπής για την Ψηφιακή Τεχνολογία στο Ευρωκοινοβούλιο. Στα μείον της, οι ατυχείς δηλώσεις της το τελευταίο διάστημα, ενώ θεωρείται πως έχει κεντροδεξιό προφίλ μέσα στο ΠΑΣΟΚ. Άλλοι θεωρούν πως δεν συντρέχει κανένας τέτοιος λόγος και πιστεύουν πως η Θεσσαλονικιά ευρωβουλευτής είναι κοντά σε συζητήσεις με τη ΝΔ.

Β. ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΤΙΓΜΑ

Τα ήξεις-αφίξεις όλο το προηγούμενο διάστημα, η πολιτική συμπίεση που δέχεται το ΠΑΣΟΚ από τη Νέα Δημοκρατία και τον ΣΥΡΙΖΑ δημιουργούν μεγάλες πιέσεις και σύγχυση και στον κόσμο. Ουδείς γνωρίζει αν όλες αυτές οι υποψηφιότητες θα φτάσουν σ’ ένα τελικό αποτέλεσμα ή θα μείνουν απλά στα χαρτιά. Ο χρόνος όμως μετράει αντίστροφα σε περίπτωση πρόωρων εκλογών.

Η έλλειψη σαφούς στίγματος έγκειται και στις διαφορετικές προσεγγίσεις μέσα στο ΚΙΝΑΛ, που κατόρθωσε επί Γεννηματά να ενώσει και κάποια πρόσωπα από το ΠΟΤΑΜΙ, Ένωση Κεντρώων και ΔΗΜΑΡ. Ορισμένοι, κυρίως μεσαία στελέχη, χρεώνουν στην πρόεδρο Φώφη Γεννηματά πως αμφιταλαντεύεται με τους χειρισμούς της, πότε δεξιά, πότε προς τα αριστερά, απεμπολώντας και θέσεις που είχε το ΠΑΣΟΚ όλα τα χρόνια: απλή αναλογική, νόμος περί συναθροίσεων κ.ά., σε σημείο ενίοτε να μπερδεύει και τον κόσμο, αν θέλει ή όχι να συνεργαστεί υπό όρους με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ άλλοι θεωρούν πως τα μηνύματα είναι αμφίσημα κι έχουν ξεπεραστεί από την ιστορία λόγω του διπλού διεμβολισμού από Μητσοτάκη και Τσίπρα, επομένως επείγει ο «τρίτος δρόμος». Άλλοτε «βενιζελικοί» θεωρούν μέχρι σήμερα πως ήταν λάθος η κίνησή της να διώξει τον Ευάγγελο Βενιζέλο, γιατί μίκρυνε και η δυναμική του ΚΙΝΑΛ προς κεντροδεξιά στελέχη. Παρά την πυγμή της να διώξει τον άλλοτε αρχηγό του ΠΑΣΟΚ με τη συμπεριφορά της, η ίδια έχει καταφέρει να σηκώσει το ημιβυθισμένο καράβι, αλλά δεν έχει καταφέρει να πείσει ότι έχει όραμα για την καθημερινότητα των ανθρώπων, μακριά από τις διαχειριστικές λογικές. Προτάσεις κατεβάζει, αλλά δεν έχουν μία συνολική οραματική λογική, όπως ήταν π.χ. το ΕΣΥ, που αποτέλεσε μία μεγάλη μεταρρύθμιση με νονούς τον Παρασκευά Αυγερινό και τον πατέρα της, Γιώργο Γεννηματά.

Γ. ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ – ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ ΔΥΝΑΜΕΩΝ

Η Φώφη Γεννηματά ήδη μετρά 4,5 χρόνια στην αρχηγία του ΠΑΣΟΚ. Στο διάστημα αυτό έδιωξε τον Ευάγγελο Βενιζέλο, έφερε τον Γιώργο Παπανδρέου και το ΚΙΔΗΣΟ, συμπορεύτηκε με στελέχη της ΔΗΜΑΡ και βρίσκεται πάνω από 2 χρόνια στο τιμόνι του ΚΙΝΑΛ, το οποίο προέκυψε από τη συγχώνευση ΠΑΣΟΚ - ΠΟΤΑΜΙ. Για πολλά στελέχη κυρίως της κοινοβουλευτικής ομάδας το στοίχημα πλέον δεν είναι απλά να κλείσει ο κύκλος της εσωστρέφειας, αλλά να γίνει εξωστρεφές το κόμμα, και να κατέβει στην κοινωνία, βάζοντας εκείνο τους όρους και όχι η ΝΔ ή ο ΣΥΡΙΖΑ, επαναφέροντας παλαιούς ψηφοφόρους, κερδίζοντας νέους αλλά και δυσαρεστημένους από τα δυο μεγάλα κόμματα, αφού θεωρούν πως τίποτα δεν χάθηκε, καθώς το ΚΙΝΑΛ έδειξε ότι έχει ακόμη ισχυρές δυνάμεις στην αυτοδιοίκηση.

Η Φώφη Γεννηματά έχει επιχειρήσει αυτόνομη πορεία, επιλέγοντας και δυναμική και νέα πρόσωπα (π.χ. Πουλάς, Λιακούλη, Πάνας κ.ά. ). Διατηρεί καλές σχέσεις και με ιστορικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ και συνδικαλιστές, αλλά κάποιοι της πιστώνουν ότι λόγω δικών της χειρισμών ή επιλογών δεν μπήκαν μέσα στη Βουλή αξιόλογα στελέχη (π.χ. Γιάννης Μανιάτης, Μιχάλης Καρχιμάκης, ο αείμνηστος Δημήτρης Κρεμαστινός κ.ά.). Μέχρι στιγμής, δεν έχει καταφέρει να δώσει λύσεις στο θέμα της εξωστρέφειας, αφού οι όποιες πρωτοβουλίες ακυρώνονται κι από την ισχνή παρουσία του ΚΙΝΑΛ στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, για την οποία η Φώφη Γεννηματά έριξε εμμέσως πλην σαφώς τα πυρά της στη Βουλή στην πλευρά Πέτσα.

Με ορίζοντα το συνέδριο αλλά κυρίως τις εκλογές, τα αντιπολιτευτικά μέτωπα φαίνονται να είναι μεγαλύτερα μέσα απ’ ό,τι έξω και η τράπουλα ξαναμοιράζεται, συμμαχίες ξαναχτίζονται. Η αλήθεια είναι πως η Φώφη Γεννηματά κληρονόμησε πολλά προβλήματα από τους προκατόχους της. Το ισχυρό τραύμα του Α΄ μνημονίου, όσο κι αν έχει ξεθωριάσει, δεν έχει ξεπεραστεί. Ωστόσο, έχει αποδειχτεί πολύ σκληρή για να πεθάνει, αφού ελέγχει τον κομματικό μηχανισμό μέχρι κεραίας. Όμως, στην πολιτική οι εθνικές εκλογές είναι πάντα ο δείκτης, και η τύχη της Φώφης Γεννηματά θα κριθεί στο πεδίο της μάχης, εφόσον αποφασίσει να βάλει ξανά υποψηφιότητα ή βρεθεί άλλος μνηστήρας ικανός να την κατεβάσει από το βάθρο της. Προς το παρόν και τα επόμενα επεισόδια γράφουν Φώφη, αλλά πλέον με αστερίσκους…