Η μέρα του ξεπεράσματος της γης

Επισήμως, από την Τετάρτη 2 Αυγούστου έχουμε ήδη καταναλώσει όλους τους φυσικούς πόρους που μπορεί να παραγάγει ο πλανήτης μας μέσα σε ένα έτος! Δυστυχώς, η επέτειος του «Ξεπεράσματος της Γης» ή αλλιώς “Earth Overshoot Day” κάθε χρόνο έρχεται όλο και πιο νωρίς.

Η φετινή επίσημη καταγραφή ,λοιπόν, έρχεται μέσα σε μόλις επτά μήνες, με άλλα λόγια όλοι οι φυσικοί πόροι που η Γη μας μπορεί να δημιουργήσει σε διάστημα ενός χρόνου έχουν καταναλωθεί σχεδόν στο πρώτο μισό του 2017! Για το υπόλοιπο έτος και για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε να τρώμε, να πίνουμε, να ζεσταινόμαστε και να μετακινούμαστε θα πρέπει να υπερεκμεταλλευθούμε τα διάφορα οικοσυστήματα του πλανήτη μας και ,με αυτό τον τρόπο, να θέσουμε σε κίνδυνο την δυνατότητα ανανέωσης και αναπαραγωγής μας.

Η «μέρα του ξεπεράσματος της γης» υπολογίζεται κάθε χρόνο από το διεθνές ερευνητικό ίδρυμα Global Footprint Network που βρίσκεται στο Όκλαντ της Καλιφόρνια. Το ίδρυμα υπολογίζει το οικολογικό αποτύπωμα του ανθρώπου με βάση 15.000 δεδομένα που έχει συλλέξει από τον ΟΗΕ. Πρακτικά, μετρά την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων του πλανήτη μας, με βάση την βιο-ικανότητα της γης, δηλαδή τη δυνατότητα που έχει η γη να ανανεώνει τις πηγές της και να απορροφά τα αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Σύμφωνα λοιπόν με αυτούς τους υπολογισμούς, η κατανάλωση ολόκληρης της ανθρωπότητας ξεπερνά το 70% των διαθέσιμων πηγών. Για να μπορέσει δηλαδή ο σύγχρονος άνθρωπος να ικανοποιήσει τις ανάγκες του χρειάζεται το ισοδύναμο ενός 1,7 του πλανήτη μας! Οι επιπτώσεις αυτής της υπερκατανάλωσης είναι ήδη αισθητές: αποψίλωση δασών, ελάττωση της βιοποικιλότητας, λειψυδρίες, εδαφικές διαβρώσεις, όξυνση των θαλασσών και των ωκεανών, αυξημένα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.

Μέχρι το 1961, η γη παρήγαγε περισσότερο φυσικό πλούτο, διατηρώντας μάλιστα και το ένα τέταρτο των πηγών της ανεκμετάλλευτο. Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, ο πλανήτης άρχισε να εμφανίζει τις πρώτες ελλείψεις. Σήμερα, η μέρα του ξεπεράσματος των δυνατοτήτων της γης έχει αρχίσει να εμφανίζεται όλο και πιο νωρίς. Το 1985 η ημερομηνία αυτή ήταν στις 5 Νοεμβρίου, το 1998 έπεσε στη 1 Οκτωβρίου και το 2009 στις 20 Αυγούστου. Με το ρυθμό αυτό το 2030 θα έχουμε ανάγκη από δύο πλανήτες για να καλύψουμε τις ανάγκες μας!

Τι θα πρέπει λοιπόν να κάνουμε για να ανατρέψουμε αυτή την κατάσταση; Το πρώτο και βασικό είναι η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που αποτελούν και το 60% του παγκόσμιου οικολογικού αποτυπώματος. Ακόμη, για να μπορέσουμε να διατηρήσουμε τη παγκόσμια θερμοκρασία σε χαμηλά επίπεδα θα πρέπει να απελευθερωθούμε από τα ορυκτά καύσιμα μέχρι το 2050. Άλλη μία σημαντική παράμετρος είναι η μείωση του διατροφικού αποτυπώματος. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη μείωση των προϊόντων ζωικής προέλευσης, τον τερματισμό της αποψίλωσης ολόκληρων δασών και την στροφή σε βιολογικά προϊόντα.

Παρόλα αυτά, τόσο το Global Footprint Network όσο και η οικολογική οργάνωση WWF διακρίνουν αισιόδοξα σημάδια στον ορίζοντα. Σύμφωνα με μελέτες το οικολογικό αποτύπωμα ανά κάτοικο στις ΗΠΑ έχει μειωθεί κατά 20% από το 2005 ως το 2013 χάρη στη μείωση εκπομπής αερίων άνθρακα. Ενώ παράλληλα, η Κίνα συνεχίζει να αναπτύσσει μαζικά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ταυτόχρονα να μειώνει την εσωτερική κατανάλωση του άνθρακα.