Η ασφάλεια των πτήσεων και ο έλεγχος του ελληνικού εναέριου χώρου δεν πρέπει να περάσει σε χέρια ιδιωτών. Το ξεκάθαρο αυτό μήνυμα στέλνουν στην κυβέρνηση οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας και την καλούν να μην αφήσει τη χώρα ξεκρέμαστη και τον εναέριο χώρο της στα χέρια ιδιωτικών συμφερόντων.
Στο μήνυμα τους αναφέρουν:
Είμαστε οι 600 Ελεγκτές Εναέριας Κυκλοφορίας που στελεχώνουν 24 ώρες επί 7 ημέρες δύο Κέντρα Ελέγχου Περιοχής, 19 προσεγγίσεις και πύργους ελέγχου ανά την Ελλάδα. Είμαστε υπεύθυνοι για την ασφάλεια των πτήσεων, στηρίζουμε ακριτικά νησιά, νοσοκομειακές και ανθρωπιστικές αποστολές, επαγρυπνούμε για τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα της πατρίδας, αποτελούμε έναν από τους βασικούς πυλώνες στήριξης του τουρισμού. Αυτή τη στιγμή ετοιμάζεται να περάσει στη βουλή για ψήφιση ένα νομοσχέδιο που αλλοιώνει τη νομική μορφή της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας και την σπρώχνει ένα βήμα πριν την ιδιωτικοποίηση. Οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας αντιστεκόμαστε στην #ιδιωτικοποίηση της #ΥΠΑ με αγωνιστικές κινητοποιήσεις.
Η αντίστροφη μέτρηση ξεκίνησε όταν η κυβέρνηση έδωσε την απόλυτη εξουσία της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) στην (διορισμένη) Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΤΑ).
Το σχετικό νομοσχέδιο έφτασε ταχύτατα στη Βουλή χωρίς να προηγηθεί κανένας διάλογος, προκαλώντας όπως ήταν επόμενο πλήθος διαμαρτυριών και τις κινητοποιήσεις των εργαζομένων.
Σύμφωνα με το συνδικαλιστικό όργανο των εργαζομένων την ΟΣΥΠΑ, το νομοσχέδιο χαρίζει απλόχερα το 80% των τελών εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης αερολιμένων στον επόπτη (ΑΠΑ) και αφήνει το 20% σε αυτόν που θα το υλοποιεί (ΥΠΑ). Σύμφωνα με το Σωματείο Επιθεωρητών Πτητικών Μέσων, επιδιώκει να καταργήσει ουσιαστικά τον έλεγχο των αεροπορικών φορέων
Πως δουλεύει το σύστημα
Για να γίνει κατανοητή η σημασία του να παραμείνει στο κράτος η υπηρεσία αυτή, επισημαίνουμε τα εξής:
Σημαντικό κομμάτι του κόστους πτήσης ενός αεροπλάνου είναι τα τέλη αεροναυτιλίας, δηλαδή τα χρήματα που πληρώνει η κάθε εταιρεία για την εξυπηρέτηση που της παρέχεται στον αέρα από τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας.
Τα χρήματα αυτά υπολογίζονται με το μίλι, δηλαδή όσα μίλια πετάξεις τόσες «μονάδες» πληρώνεις. Μονάδες που διαφέρουν από κράτος σε κράτος και που είναι προϊόν διαπραγματεύσεων των παρόχων (ΥΠΑ) και των αεροπορικών εταιρειών. Τα τέλη αυτά πηγαίνουν απευθείας στον πάροχο με αποκλειστικό σκοπό τις πληρωμές εργαζομένων, τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων ελέγχου κ.λπ.
Είναι δεδομένο ότι οι αεροπορικές εταιρείες έχουν τη δύναμη να ζητούν και να πετυχαίνουν συχνά τους στόχους τους. Μερικές από αυτές τις απαιτήσεις είναι προς όφελος του επιβάτη και του περιβάλλοντος (μικρότεροι χρόνοι ταξιδιού/λιγότερα καύσιμα μέσω της καθιέρωσης κοινών διαδρομών στην Ευρώπη), αλλά οι περισσότερες αφορούν τη μείωση της τιμής της μονάδας.
Η Ελλάδα έχει την τύχη, λόγω γεωγραφικής θέσης και μεγάλης έκτασης του FIR, να είναι σχετικά πολυσύχναστος κόμβος, με αποτέλεσμα τα έσοδα από τα τέλη να είναι μεγάλα. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι συχνά οι κυβερνήσεις ρίχνουν την τιμή στις διαπραγματεύσεις, χωρίς κανέναν προφανή λόγο. Οι διαπραγματεύσεις δεν είναι θέμα προσφοράς/ζήτησης αλλά παρουσίασης του κόστους τού ολοκληρωμένου ελέγχου: Θα γίνουν τόσες προσλήψεις, θα αγοράσω αυτά τα μηχανήματα για να μειώσω τις καθυστερήσεις και τελικά τόσα χρήματα θα αποδίδονται την κάθε τετραετία.
Το κράτος κέρδιζε όλα τα τελευταία χρόνια, παρακρατώντας από αυτά τα ποσά εκατοντάδες εκατομμύρια (μέχρι και δάνειο είχε πάρει από την ΥΠΑ το Δημόσιο). Αυτός είναι ο βασικός λόγος που οι αεροπορικές εταιρείες έχουν βάλει στο μάτι τις Υπηρεσίες Πολιτικής Αεροπορίας, ψάχνοντας «ανοίγματα» ιδιωτικοποίησής τους. Όσο όμως κι αν τα λεφτά αυτά είναι εγγυημένα και εύκολα, ο έλεγχος εναέριας κυκλοφορίας παραμένει εθνικό μονοπώλιο στην Ευρώπη, πλην της Μ. Βρετανίας όπου στην ιδιωτικοποιημένη NATS συμμετέχει κονσόρτσιουμ με τη γερμανική Lufthansa.
Μια ελεγκτική Αρχή που θα ζει και θα τρέφεται με τα λεφτά που εισπράττει ο ελεγχόμενος είναι μια εφεύρεση του υπουργείου και πάει πακέτο με τις αυξημένες αρμοδιότητες του επικεφαλής και τον αδιαφανή τρόπο στελέχωσής της.
Σημειώνεται ότι ο μισθός των υπαλλήλων της ΥΠΑ προσδιορίζεται με βάση τους μισθούς του Δημοσίου συν το (κυμαινόμενο ανά κλάδο) επίδομα που προέρχεται από τα τέλη που πληρώνουν οι εταιρείες.
Η κυβέρνηση μπορεί να διαμηνύει ότι οι μισθοί θα πληρωθούν με πολιτική απόφαση, ωστόσο αυτό δεν αλλάζει την πραγματική διάσταση των κυβερνητικών αποφάσεων.
Τι ζητάει η ΟΣΥΠΑ
■ Να παραμείνει η ΥΠΑ αυτοτελής δημόσια υπηρεσία με οικονομική αυτοτέλεια
■ Να εισπράττει και να διαχειρίζεται όλα τα έσοδα από το Eurocontrol για ανάγκες της υπηρεσίας και του προσωπικού και τα τυχόν υπόλοιπα να παραμένουν στον ειδικό αποθεματικό λογαριασμό της ΥΠΑ για κάλυψη αναγκών της υπηρεσίας και του προσωπικού σε περιόδους μη εισροής εσόδων, π.χ. COVID-19, όπως προβλέπουν οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί
■ Τα τέλη εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης αεροδρομίων να δίνονται στον φορέα που τα εκσυγχρονίζει και τα αναπτύσσει (δηλαδή στην ΥΠΑ)
■ Η Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας να ασκεί μόνο εποπτικό ρόλο και ως ανεξάρτητη Αρχή να χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό και όχι από τον ελεγχόμενο, καθώς τίθενται θέματα δεοντολογίας και διαφάνειας.
Η ΟΣΥΠΑ προκήρυξε δύο τετράωρες στάσεις εργασίας, την προσεχή Τετάρτη και Πέμπτη, εξαιρώντας φυσικά τις ειδικές πτήσεις.
Ο ΣΥΡΙΖΑ
«Το σχέδιο Καραμανλή, που θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια των επιβατών και των πτήσεων, όπως και τη διαχείριση ευαίσθητων εθνικών θεμάτων, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό», τονίζουν σε κοινή τους δήλωση, μετά από συνάντηση που πραγματοποίησαν ο τομεάρχης Υποδομών και Μεταφορών της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Νίκος Παππάς, και ο αναπληρωτής τομεάρχης Χρήστος Γιαννούλης με μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Ομοσπονδίας Συλλόγων Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΟΣΥΠΑ) και πιο συγκεκριμένα με τον πρόεδρο Κωνσταντίνο Τριανταφύλλου, τον α’ αντιπρόεδρο Βαγγέλη Βιστάκη, τον β’ αντιπρόεδρο Δημήτρη Νανούρη και τον γενικό γραμματέα Μηνά Κώστα.
Η συζήτηση επικεντρώθηκε σε θέματα που αφορούν στην Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ), στην Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ) και στο προσωπικό, όπως προκύπτουν από τις αλλαγές που φέρνει το -προς κατάθεση- νομοσχέδιο Καραμανλή.
Οι Νίκος Παππάς και Χρήστος Γιαννούλης σημειώνουν ότι το σχέδιο της Ν.Δ. για την ΥΠΑ απεμπολεί τον δημόσιο έλεγχο στα κρατικά αεροδρόμια της χώρας.
«Ο δημόσιος χαρακτήρας των υπηρεσιών που σχετίζονται με την ΥΠΑ και την ΑΠΑ δεν μπορεί παρά να παραμείνει και να ενισχυθεί», καταλήγουν.