Γιατί το facebook είναι τόσο εθιστικό;

Έχεις πιάσει ποτέ τον εαυτό σου, ενώ έχεις ξεκλειδώσει το κινητό σου για να τσεκάρεις τα mail σου, ξαφνικά να βρίσκεσαι στην αρχική σου σελίδα στο facebook και να “χαζεύεις” τα νέα ήδη 10 λεπτά; Δεν είσαι ο μόνος! Υπάρχει κάτι στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης που μας κάνει να θέλουμε να ψάξουμε ξανά και ξανά για όλο και περισσότερα νέα, φωτογραφίες ή οτιδήποτε άλλο μας αρέσει.

Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Cyberpsychology Behavior and Social Networking» διαπιστώθηκε ότι ,ακόμη και μόνο κοιτάζοντας το λογότυπο του Facebook, μπορεί να προκληθεί ευχαρίστηση. Και αυτή η μικρή ευχαρίστηση είναι που θα μπορούσε να σε κρατήσει και να σε κάνει να θες να επιστρέψεις για περισσότερα ή ακόμα και να δείξεις ότι μοιράζεσαι πάρα πολλά στα κοινωνικά μέσα.

Οι συμμετέχοντες παρατήρησαν είτε μια εικόνα που σχετίζεται με το Facebook, είτε μια άλλη ουδέτερη εικόνα και μετά ένα κινεζικό χαρακτήρα. Όσοι δήλωσαν ότι χρησιμοποίησαν το Facebook περισσότερο, ήταν πιθανότερο από όσους δεν χρησιμοποιούν το κοινωνικό μέσο τόσο συχνά,να βαθμολογούν το κινεζικό σύμβολο ως ευχάριστο, όταν ήταν δίπλα σε μια εικόνα του Facebook. «Οι άνθρωποι μαθαίνουν αυτό το αίσθημα ανταμοιβής όταν φτάνουν στο Facebook», αναφέρει ο Allison Eden, επίκουρος καθηγητής στο τμήμα επικοινωνίας του State University του Michigan. «Βλέποντας οτιδήποτε σχετίζεται με το Facebook είναι αρκετό για να επαναφέρει αυτή τη θετική ένωση».

Επειδή ο εγκέφαλός σου ξέρει ότι κοιτάζοντας στο Facebook θα αποτελέσει ένα κίνητρο, ένα ερέθισμα, είναι πιθανό να πιάσεις τον εαυτό σου να ανοίγει τη σελίδα του facebook πιο συχνά από οποιαδήποτε άλλη εφαρμογή, σημάδι που αποτελεί ένδειξη ότι έχεις εθιστεί σε αυτό το μέσο.

Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Στο δεύτερο μέρος της μελέτης, οι ερευνητές εξέτασαν ποιος επιθυμούσε το Facebook περισσότερο. Δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι οι άνθρωποι που το θέλησαν περισσότερο ήταν και αυτοί που το χρησιμοποιούσαν περισσότερο.

Γιατί επομένως, αρχίζουμε να το χρησιμοποιούμε τόσο πολύ; Βασικά, όταν βρισκόμαστε σε μια κατάσταση “βαρεμάρας”, κοιτάζουμε τα τηλέφωνά μας, τα οποία έχουν κάτι να μας προσφέρουν να κάνουμε. Και εμείς τι κάνουμε; Πηγαίνουμε κατευθείαν στο Facebook επειδή έτσι έχουμε μάθει. «Η εσωτερική σκανδάλη είναι η πλήξη και η εξωτερική σκανδάλη είναι αυτές οι ειδοποιήσεις-κάθε φορά που κάποιος δημοσιεύει κάτι και παίρνετε ένα μικρό εικονίδιο κόσμημα στο τηλέφωνό σας που λέει να ελέγξτε το Facebook», αναφέρει ο Nir Eyal, συγγραφέας του “Hooked: Πώς να οικοδομήσουμε προϊόντα που σχηματίζουν συνήθεια”, στο «Business Insider».

Αλλά τελικά, δεν χρειάζεται καν να βαρεθούμε ή να δούμε μια ειδοποίηση για να μας δώσει το ερέθισμα, λέει ο Eyal. Μόλις δημοσιεύσετε ή στείλετε μήνυμα σε κάποιον, πιθανόν να πάρετε μια απάντηση, που σημαίνει μια άλλη ειδοποίηση που σας φέρνει πίσω. Σύντομα γίνεται συνήθεια. Θα ανοίξουμε το Facebook αδιάφορα, είτε πρόκειται για αποφυγή της δουλειάς μας, είτε επειδή έχουμε 45 δευτερόλεπτα να σκοτώσουμε περιμένοντας στη σειρά.

Και όπως κάθε συνήθεια, η απομάκρυνση από το Facebook μπορεί να είναι σκληρή. Συχνά, προσπαθούμε να το εγκαταλείψουμε και στη συνέχεια επιστρέφουμε δήθεν τυχαία. Μόλις αποτύχουμε στην προσπάθεια αυτή, αισθανόμαστε ένοχοι και έτσι επιστρέφουμε στα κοινωνικά μέσα για να αισθανθούμε καλύτερα. Σίγουρα, τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης προσφέρουν κάποια οφέλη και στον τομέα της δουλειάς αλλά και της επικοινωνίας, ωστόσο μπορούμε να ζήσουμε και χωρίς αυτά.
Προσπαθήστε να μετακινήσετε το εικονίδιο του Facebook από την αρχική οθόνη του τηλεφώνου σας κάνοντας έτσι το πρώτο βήμα απεξάρτησης από το μέσο αυτό.