Γιατί μας κόβεται η ανάσα στον ύπνο;

Άνδρας, μέσης ηλικίας, καπνιστής, παχύσαρκος και με κοντό λαιμό. Αυτό είναι το προφίλ του ατόμου που πάσχει από το αρκετά συχνό Σύνδρομο Άπνοιας στον ύπνο και το οποίο έχει την ιδιαιτερότητα να γίνεται άμεσα αντιληπτό μόνον από τη σύντροφο του πάσχοντος. Και αυτό γιατί το βασικό σύμπτωμα είναι το έντονο ροχαλητό.

Η άπνοια ύπνου είναι μια σοβαρή διαταραχή του ύπνου, δηλαδή μία ανωμαλία που διαταράσσει τον ύπνο και προκαλεί υπνηλία κατά την διάρκεια της ημέρας. Στην άπνοια ύπνου παρατηρούνται σύντομες διακοπές της αναπνοής που διαρκούν για 10 ή περισσότερα δευτερόλεπτα και επαναλαμβάνονται τακτικά σε όλη τη διάρκεια της νύχτας. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι διακόπτεται προσωρινά η είσοδος αέρα στους πνεύμονες παρά τη συνεχόμενη προσπάθεια εισπνοής. Κυριολεκτικά, κόβεται η ανάσα αλλά σε μερικά δευτερόλεπτα η αναπνοή επανέρχεται. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία αυτή η διαταραχή αφορά το 8% των ανδρών 40-60 ετών και το 2% των γυναικών. Η άπνοια ύπνου δεν επηρεάζει μόνο τους ενήλικες. Το 2% των παιδιών είναι θύματα του συνδρόμου, με αποτέλεσμα να έχουν αϋπνίες.

Όταν παθαίνουμε άπνοια, και η αναπνοή μας δεν λειτουργεί φυσιολογικά, το οξυγόνο στο αίμα μειώνεται. Ο εγκέφαλος λαμβάνει το μήνυμα και τίθεται σε συναγερμό. Η διέγερση αυτή του εγκεφάλου διακόπτει τον βαθύ ύπνο προκειμένου να επανέλθει ο τόνος των μυών και να επιτραπεί πάλι η αναπνοή. Είναι το σημείο που όταν κοιμάται κάποιος και παρουσιάζει άπνοια, ξυπνάει ξαφνικά, σχεδόν πετάγεται, σα να «πνίγεται», σαν να μην μπορεί να ανασάνει σαν να παθαίνει ασφυξία.

Συμπτώματα

Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι το ροχαλητό και το «πνίξιμο», τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε εγρήγορση όσο διαρκεί ο ύπνος τη νύχτα. Πολύ συχνά, το άτομο που πάσχει από άπνοια ύπνου δεν έχει επίγνωση του προβλήματος του, παρά το γεγονός ότι νυστάζει υπερβολικά κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η διαταραχή αποτελεί κύριο λόγο ανησυχίας τα τελευταία χρόνια καθώς στερεί από τον οργανισμό το απαραίτητο οξυγόνο. Οι κίνδυνοι από το σύνδρομο άπνοιας ύπνου είναι σοβαροί, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακά επεισόδια, πονοκεφάλους και χρόνια κούραση. Η άπνοια ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα συγκέντρωσης και μνήμης και συνδέεται με την κατάθλιψη και την κακή διάθεση.

Διάγνωση

Η διάγνωση του συνδρόμου γίνεται σε ειδικά κέντρα, που υπάρχουν σε αρκετά νοσοκομεία της χώρας, με ειδική εξέταση που λέγεται πολυυπνογραφία. Στις πιο ήπιες περιπτώσεις συστήνονται αλλαγές στον τρόπο ζωής που μπορούν να βοηθήσουν στην ύφεση της άπνοιας ύπνου και είναι η απώλεια βάρους, η υγιεινή διατροφή και η τακτική άσκηση, ο περιορισμός κατανάλωσης αλκοόλ, η αποφυγή ηρεμιστικών πριν τον ύπνο και το κόψιμο του καπνίσματος. Επίσης καλό θα ήταν να απέχει το δείπνο 2 με 3 ώρες από την ώρα του ύπνου. Ακόμα, αν και είναι σχεδόν αδύνατον να γίνει στην πράξη, είναι προτιμότερο να κοιμάται κανείς ανάσκελα για να αποφύγει την άπνοια. Στις βαρύτερες περιπτώσεις ενδείκνυται η εφαρμογή ενδοστοματικών συσκευών, ενώ στα σοβαρά περιστατικά η θεραπεία γίνεται με την εφαρμογή της συσκευής CPAP (ένα είδος ρινικής μάσκας).