Εντάξει τα μπιφτέκια και οι κεφτέδες με φυτικά υλικά. Τα έχουμε και στην παραδοσιακή ελληνική κουζίνα. Αλλά και μπριζόλες και κοτόπουλα; Ναι λένε οι επιστήμονες, και υποστηρίζουν ότι αναγκαστικά και σε σύντομο χρονικό διάστημα θα οδηγηθούμε σ αυτές τις λύσεις.
O Μπρους Φρίντριχ, συνιδρυτής και επικεφαλής του Ινστιτούτου Καλών Τροφίμων στις ΗΠΑ, δήλωσε ότι θα φτάσουμε αναγκαστικά στο κρέας το οποίο θα παρασκευάζεται από φυτικά προϊόντα και θα είναι κρέας που θα παράγεται χωρίς κτηνοτρόφους και σφαγεία». Υπολογίζει μάλιστα ότι το παραδοσιακό κρέας θα εκλείψει στα ανεπτυγμένα κράτη μέχρι το 2050.
Η άποψη του Φρίντριχ φαντάζει πιθανή αν αναλογιστούμε πως η κτηνοτροφία καταναλώνει τους περισσότερους πόρους του πλανήτη µας και πως η παγκόσμια παραγωγή κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων συμβάλλει στο 60% της εκπομπής αερίων θερμοκηπίου.
Περίπου το 80% των καλλιεργήσιμων γαιών χρησιμοποιείται στην κτηνοτροφία ή για την καλλιέργεια ζωικών τροφών, ενώ η κτηνοτροφία χρησιμοποιεί το 10% των παγκόσμιων αποθεμάτων ύδατος, παράγει μεθάνιο και άλλα αέρια που ευθύνονται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και κατά συνέπεια οδηγεί σε μεγάλη απώλεια δασών.
Το 2018 η παγκόσμια κατανάλωση κρέατος έφτασε τους 385 εκατ. τόνους, προκαλώντας τεράστιο περιβαλλοντικό αντίκτυπο.
Ένας τρόπος για να μειωθεί αυτός ο αντίκτυπος είναι η στροφή σε plant-based προϊόντα, όπως το γάλα αμυγδάλου, το tofu και τα burger λαχανικών.
Παράλληλα πολλές εταιρείες βρίσκονται σε αγώνα δρόμου, προκειμένου να αναπτύξουν τεχνολογίες που θα μπορέσουν να περικόψουν σημαντικά το κόστος του λεγόμενου «καλλιεργημένου» ή «καθαρού» κρέατος, το οποίο δημιουργείται από κύτταρα τα οποία αφαιρούνται από ζώντα ζώα. Όταν αυτές οι μέθοδοι εξελιχθούν, το κρέας θα κοστίζει σημαντικά λιγότερο από το πραγματικό κρέας και θα χρησιμοποιείται 99% λιγότερη γη.
Σύμφωνα µε προβλέψεις, αν αυτά τα προϊόντα αντικαθιστούσαν το 10% της παγκόσμιας αγοράς τροφίμων, έως το 2030, θα είχαμε μείωση των εκπομπών CO2 ισοδύναμη µε 2,7 δισεκατομμύρια δέντρα. «Η στροφή από τις ζωικές πρωτεΐνες συνδέεται µε την ατζέντα για την κλιματική αλλαγή και µε τους στόχους της αειφόρου ανάπτυξης του ΟΗΕ.
Πρόκειται για έναν ριζικό μετασχηματισμό της βιομηχανίας», λέει ο Mark liffe, παγκόσμιος επικεφαλής των νέων οριζόντων του τραπεζικού και ασφαλιστικού κολοσσού ING.
Ωστόσο, πρόκειται για μια μακροπρόθεσμη διαδικασία, αφού η ζήτηση για κρέας πριν από την πανδημία COVID-19, γνώριζε αυξημένη ζήτηση παγκοσμίως. Πάντως, αργά και σταθερά αυξάνεται και η ζήτηση για υποκατάστατα του κρέατος καθώς πολλοί καταναλωτές αναζητούν πιο φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα, ενώ υπάρχει και η τάση για μείωση της κατανάλωσης κρέατος για λόγους υγείας, που αυξάνεται στις νεότερες γενιές.
«Εάν η επόμενη γενιά αγκαλιάσει την ιδέα ότι χρειαζόμαστε λιγότερο ή καθόλου κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα, αυτό θα δώσει άλλη ώθηση στις εναλλακτικές λύσεις», λέει η Kiran Sanchit, επικεφαλής τροφίμων και αγροτικών επιχειρήσεων της EMG της Περιβαλλοντικής Κοινωνικής και Εταιρικής Διακυβέρνησης.
Την τελευταία δεκαετία οι πωλήσεις εναλλακτικών προϊόντων είχαν ετήσια αύξηση περίπου κατά 10% στην Ε.Ε. και το Ην. Βασίλειο, σύμφωνα µε έρευνα της ING, και αναμένεται να φτάσει τα 5,5 δισ. ευρώ το 2025.
Για την ώρα οι φυτικές εναλλακτικές λύσεις τείνουν να είναι ακριβότερες από τα παραδοσιακά κρέατα και γαλακτοκομικά, κάτι που η ING έχει αναγνωρίσει ως ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια για την ανάπτυξη της αγοράς, μαζί µε τις καταναλωτικές συνήθειες, τη διανομή και τη διαθεσιμότητα.
Ωστόσο, οι τιμές πέφτουν, η τεχνολογία γίνεται λιγότερο δαπανηρή και ο ανταγωνισμός αυξάνεται καθώς βελτιώνονται η γεύση, η υφή, η ποιότητα και οι τιμές αυτών των προϊόντων. Μάλιστα, στις ανταγωνιστικές αγορές όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, φαίνεται πως η ψαλίδα της ζήτησης σταδιακά κλείνει.
Τέλος, τράπεζες και επενδυτές υιοθετούν πιο αυστηρά περιβαλλοντολογικά κριτήρια στις επενδύσεις τους, γεγονός που δείχνει πως αργά αλλά σταθερά συντελείται αυξανόμενη μείωση στην κατανάλωση του κρέατος.
Η εταιρία Beyond Meat παραγωγός υποκατάστατων κρέατος με βάση τα φυτά που εδρεύει στο Λος Άντζελες και έχει παράρτημα και στη χώρα μας, έχει θέση ως αποστολή της να δημιουργήσει το μέλλον της πρωτεΐνης (The Future of Protein®) - με plant based burger, κιμά για tacos, λουκάνικα κ.α. - τα οποία παράγονται από απλά φυτικά υλικά. Με τη μετάβαση από ζωικό κρέας σε plant based κρέας, δημιουργείται μια πολύ γευστική επιλογή η οποία λύνει 4 σημαντικά θέματα σε σχέση με την κτηνοτροφία: ανθρώπινη υγεία, κλιματική αλλαγή, καταστροφή των φυσικών πόρων και κακομεταχείριση των ζώων.
Το κρέας φτιάχνεται από τέσσερα βασικά συστατικά: πρωτεΐνη, λίπος, ιχνοστοιχεία και νερό. Η Beyond Meat προσπαθεί να βρει ακριβώς αυτά τα συστατικά στο φυτικό βασίλειο και ξανά δημιουργεί κρέας χωρίς να χάνει σε γεύση ή υφή. Η δημιουργία κρέατος χωρίς το ζώο απαιτεί λιγότερους πόρους, κάνοντας την διαδικασία πιο αποτελεσματική και βιώσιμη.
Σχετική έρευνα ανάλυσης του κύκλου της ζωής (LCA) που διεξήχθη από το πανεπιστήμιο του Michigan συνέκρινε τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις παρασκευής 113,5 gr Beyond Burger και 113,5 gr κλασσικού Αμερικανικού Μοσχαρίσιου Burger. Η έρευνα κατέληξε ότι το Beyond Burger χρησιμοποιεί σημαντικά λιγότερο νερό, λιγότερη γη δίνοντας λιγότερες εκπομπές αέριων του θερμοκηπίου και απαιτεί λιγότερη ενέργεια από το κλασσικό μοσχαρίσιο burger.
Το τεχνητό κοτόπουλο της Σιγκαπούρης
Στο δρόμο για τη διατροφική επάρκεια κινείται η Σιγκαπούρη που έχει επιτρέψει την πώληση εναλλακτικών πρωτεϊνικών προϊόντων, όπως το συνθετικό κρέας, το οποίο είναι πραγματικό κρέας και όχι υποκατάστατο με βάση τα φυτά.
Η Eat Just, εταιρεία παρασκευής υποκατάστατων κρέατος και αυγών κατάφερε να λάβει έγκριση πώλησης τεχνητού κοτόπουλου, το οποίο έχει δημιουργηθεί σε περιβάλλον εργαστηρίου.
Το προϊόν θα λανσαριστεί με την επωνυμία GOOD Meat και θα σερβίρεται σ’ ένα μόνο εστιατόριο της Σιγκαπούρης. «Θέλουμε η Σιγκαπούρη να είναι το επίκεντρο της βιομηχανίας μας παγκοσμίως», δήλωσε σε συνέντευξή του ο διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας Τζος Τέτρικ και ανέφερε ότι η γεύση του τεχνητού κοτόπουλου είναι ίδια με το πραγματικό. Οσο για την τιμή του; Θα είναι στα ίδια επίπεδα με την τιμή του premium κοτόπουλου για τους πρώτους έξι μήνες, και αναμένεται να μειωθεί, όταν προχωρήσουν στην παραγωγή και την πώλησή του σε παγκόσμια κλίμακα.
Έλεγχοι της εταιρίας για την ασφάλεια και την ποιότητα, έδειξαν ότι το καλλιεργημένο προϊόν πληρούσε τα διατροφικά standards.
Η κατανάλωση κρέατος αναμένεται να αυξηθεί πάνω από 70% έως το 2050 και εναλλακτικές επιλογές που θα αναπτύσσονται στο εργαστήριο έχουν να παίξουν ρόλο στην εξασφάλιση ασφαλούς προσφοράς τροφίμων, ανακοίνωσε η εταιρεία.
Η Singapore Food Agency, ρυθμιστική αρχή της Σιγκαπούρης, επιβεβαίωσε ότι ενέκρινε την πώληση κοτόπουλου της εταιρείας σε nuggets, αφού κατέληξε ότι είναι ασφαλές προς κατανάλωση.
Η Eat Just σχεδιάζει τώρα να υποβάλει σύντομα αίτηση για έγκριση πώλησης βόειου κρέατος το οποίο δημιουργήθηκε στο τοπικό εργαστήριο. Αξίζει να σημειωθεί πως η διαδικασία έγκρισης για αντίστοιχα προϊόντα είναι περισσότερο χρονοβόρα σε ΗΠΑ και Ευρώπη.