Και τι δεν διαβάσαμε… Μεγαλοπρεπής αλλά λιτή η παρέλαση. Συγκλονιστική η παρουσίαση. Εντυπωσιακές οι εμφανίσεις στο Προεδρικό. Χρυσοποίκιλτο το πιρπιρί Ιωαννίνων. Διεθνούς φήμης η σοπράνο. Υψηλού γαστρονομικού επιπέδου ο κιμάς γαρίδας. Εορταστικός ο στολισμός με τις διακόσιες σημαίες στις εξέδρες. Συγκινήθηκε ο Κάρολος. Παρά τη σημαντική προσπάθεια ορισμένων, δυστυχώς η πραγματικότητα είναι άλλη, όπως άλλο είναι και το μήνυμα της Ελληνικής Επανάστασης, και απέχει πολύ από το φολκλόρ –και κατά κάποιους κιτς– θέαμα.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας μίλησε για την ιστορική μας παράδοση. Οι ξένοι ηγέτες (Μπάιντεν, Πούτιν, Μακρόν) εξήραν τις διαχρονικά στενές διμερείς σχέσεις και δεσμεύθηκαν για την περαιτέρω ενίσχυσή τους. Ο Μακρόν μίλησε και ελληνικά, όπως συνηθίζει τελευταία. Ο πρωθυπουργός είπε ότι «μονιασμένοι οι Έλληνες νίκησαν». Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης αντέτεινε πως «η Ιστορία μάς έχει διδάξει ότι οι μεγάλες νίκες είναι υπόθεση των απλών ανθρώπων, αυτών που με αυτοθυσία και αυταπάρνηση υπηρετούν έναν σκοπό ανώτερο και από την ίδια τους τη ζωή». Όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί μίλησαν για την πρόκληση της πανδημίας που –η αλήθεια να λέγεται– για τον απλό κόσμο, επισκίασε τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης, και όχι άδικα.
Στη δυστοπία στην οποία πλέον ζούμε, οι εορτασμοί αφορούσαν τους πολύ λίγους. Εκείνους που, συνοδευόμενοι από την προσωπική τους ασφάλεια, παραβρέθηκαν το απόγευμα της Τετάρτης στα θυρανοίξια της Εθνικής Πινακοθήκης και μετέπειτα παρέστησαν στο gourmet δείπνο στο Προεδρικό Μέγαρο. Οι εορτασμοί αφορούσαν αυτούς τους πολύ λίγους. Εκείνους που από τα τεθωρακισμένα αυτοκίνητά τους δεν άκουγαν λίγα μέτρα πιο πέρα τις σειρήνες των ασθενοφόρων του Ευαγγελισμού. Εκεί που οι σύγχρονοι ήρωες, γιατροί και νοσηλευτές, είναι στα χαρακώματα και αγωνίζονται για το σημερινό «Ζωή ή Θάνατος».
Η αλήθεια είναι πως λόγω πανδημίας κανένας αρχηγός κράτους δεν επισκέφθηκε τη χώρα μας. Ο Πούτιν αρνήθηκε και ο Μακρόν ακύρωσε. Ο πιο επίσημος ήταν ο πρίγκιπας Κάρολος. Σε αντάλλαγμα για την παρουσία του αυτή, ο δήμος Αθηναίων –διά στόματος του δημάρχου του– έγινε «η πρώτη δημοτική αρχή» που υπέγραψε το προσωπικό project του πρίγκιπα. Ο λόγος για την «Terra Carta, μια σημαντική πρωτοβουλία της Αυτού Βασιλικής Υψηλότητος, που θέτει το καίριο ζήτημα της αναγνώρισης των θεμελιωδών δικαιωμάτων της φύσης, σε έναν αγώνα δρόμου για τη διατήρηση του θαύματος της βιοποικιλότητας».
Η αλήθεια είναι πως προκαλεί ερωτήματα το γιατί δεν προσκλήθηκαν οι Βαλκάνιοι γείτονές μας. Οι αρχηγοί γειτονικών χωρών που τις επηρεάζουμε και μας επηρεάζουν. Ειδικά αν θέλουμε να θεωρούμαστε ηγέτιδα δύναμη στην περιοχή των Βαλκανίων. Δεν περίσσευε άραγε μια θέση στη γιορτή για τον πρόεδρο της Αϊτής, αυτό το μικρό νησί της Καραϊβικής που ήταν το πρώτο που αναγνώρισε διπλωματικά την Ελληνική Επανάσταση; Οι Αϊτινοί, μαύροι σκλάβοι που το 1791 και οι ίδιοι είχαν επαναστατήσει και οικοδόμησαν ανεξάρτητο από τη γαλλική αποικιοκρατία κράτος.
Η αλήθεια είναι πως τα 200 χρόνια από την Επανάσταση βρήκαν τη χώρα να στενάζει στις ΜΕΘ και τους Έλληνες κλεισμένους στα διαμερίσματα. Η επέτειος βρήκε τη χώρα και τους πολίτες της να ανησυχούν αν θα τη βγάλουν καθαρή. Κι εάν τη βγάλουν καθαρή, θα ανησυχούν για το πώς θα τη βγάλουν καθαρή.
Μακάρι να μπορούσαμε να αναστοχαστούμε επί της ουσίας για τα 200 αυτά χρόνια. Για την Ιστορία μας, όχι όπως μας την έμαθαν τα σχολικά βιβλία και το κυρίαρχο εθνικό αφήγημα, αλλά όπως συνέβη. Γιατί οι επαναστάσεις δεν συμβαίνουν εν κενώ. Μακάρι να μπορούσαμε να σκύψουμε πάνω από τα τρία Συντάγματα του Αγώνα, κείμενα προωθητικά που διαμόρφωσαν τη μετέπειτα πολιτική απελευθέρωση του λαού μας. Μακάρι να μπορούσαμε να συζητήσουμε πέρα από τα φολκλόρ τσιτάτα περί ενότητας και ομόνοιας, τι κινητοποίησε τον κόσμο να στρατευθεί πίσω από το λάβαρο της Επανάστασης.
Ίσως το καταφέρουν οι επόμενες γενιές… Ίσως το 2121 να είναι διαφορετικό… Είθε!