Το να καταφέρνει ένας αρχαιολογικός χώρος να «τραβά» όλα τα φώτα πάνω του, εν μέσω πανδημίας, είναι πραγματικά εντυπωσιακό. Αρκεί να γίνεται για τους σωστούς λόγους. Υπάρχουν φορές που η δυσφήμιση είναι η καλύτερη διαφήμιση. Στην περίπτωση όμως της Ακρόπολης, του Παρθενώνα, των αρχαίων μνημείων μας, η δυσφήμιση παραμένει δυσφήμιση. Το ΥΠΠΟ ακούει;
Η Ακρόπολη είναι ένα διαμάντι, που ο ήλιος λούζει με το φως του –τους περισσότερους μήνες–, και με τη σειρά του ο Παρθενώνας εκπέμπει αυτό το φως σε κάθε γωνιά του πλανήτη, ενώνοντας τους απανταχού Έλληνες και όχι μόνο. Είναι αυτονόητο ο σπουδαίος αυτός αρχαιολογικός χώρος-κόσμημα να είναι προσβάσιμος σε όλους. Κάθε προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση σαφώς και είναι θεμιτή. Και βεβαίως πρέπει να διευκολύνονται άτομα με κινητικά προβλήματα προκειμένου, με τους ίδιους όρους που ο καθένας μας μπορεί, να επισκέπτονται τον Ιερό Βράχο. Ο τρόπος όμως έχει εξίσου μεγάλη σημασία.
Η υπουργός Πολιτισμού, κα Μενδώνη, υπερασπίζεται το τσιμεντάρισμα της Ακρόπολης. Μολονότι αρχαιολόγος και η ίδια, αναρωτιέται εύκολα και ο πιο αδαής πώς πήρε αυτή την απόφαση αφενός, και γιατί δεν άκουσε τους ειδικούς για τις επιπτώσεις της απόφασής της αφετέρου.
Ο Τάσος Τανούλας, μαθητής του σπουδαίου Ιωάννη Τραυλού, αρχιτέκτονας, δόκτωρ στο ΕΜΠ, πρώην προϊστάμενος του έργου αποκατάστασης των Προπυλαίων (1984-2010), επιβλέπων της αναστήλωσης στην νότια πτέρυγα των Προπυλαίων (2013-2016), είχε προειδοποιήσει ήδη από τις αρχές Νοεμβρίου ότι με τη νέα επίστρωση του μνημείου με οπλισμένο σκυρόδεμα θα προκύψει πρόβλημα από τα νερά της βροχής.
«Θα υπάρξουν, φοβούμαι, και πρακτικά προβλήματα που θα προστεθούν στα προαναφερθέντα, δηλαδή τα σχετικά με την ύπαρξη οπλισμού στο σκυρόδεμα. Τι θα γίνει, για παράδειγμα, με τα νερά της βροχής που θα πέφτουν σε μια τεράστια επίπεδη υδατοστεγή επιφάνεια, καθώς θα έχουν μειωθεί σημαντικά οι εκτεθειμένες επιφάνειες του βράχου και τα καρστικά κενά που “καταπίνουν” τα νερά για να καταλήξουν στις υπώρειες;» έγραφε σε επιστολή του στις 2 Νοεμβρίου.
Και δυστυχώς, επαληθεύτηκε. Τα πρακτικά προβλήματα ήλθαν. Η Ακρόπολη πλημμύρισε για πρώτη φορά στα 2.500 ύπαρξής της. Επί 2.500 χρόνια σκορπούσε μόνο φως, και τώρα τη στέλνουμε στο πυρ το εξώτερον με ένα έργο επικίνδυνο, που μας δυσφήμισε διεθνώς.
Η κλιματική αλλαγή έδειξε τα δόντια της και πάνω από τον Ιερό Βράχο.
Όμως το υπουργείο Πολιτισμού περί άλλων τυρβάζει, απτόητο, δεν δείχνει να παίρνει στα σοβαρά τα όσα προέκυψαν, εκδίδοντας μια ανακοίνωση υπερασπιζόμενο το «έργο» του:
«Οι ισχυρές βροχοπτώσεις δημιουργούν έντονα πλημμυρικά φαινόμενα στην Ακρόπολη τουλάχιστον από το 2013. Η ελεύθερη επιφάνεια του αρχαιολογικού χώρου και το βραχώδες έδαφος έχουν πολύ μικρή απορροφητικότητα. Μετά τις πρώτες ζημίες το 2013 εκπονήθηκαν οι πρώτες προμελέτες για την αντιμετώπιση του προβλήματος, οι οποίες εγκρίθηκαν από το ΚΑΣ τον Δεκέμβριο 2014. Δυστυχώς δεν προχώρησε η υλοποίησή τους. Το 2018 υπήρξαν βροχοπτώσεις που προκάλεσαν φθορές των τειχών, ιδιαίτερα στην βόρεια κλιτύ. Εξ αιτίας των ζημιών αυτών ο βόρειος περίπατος της Ακρόπολης έμεινε κλειστός για μεγάλο διάστημα. Τα πρώτα υδραυλικά έργα αποχέτευσης αποστράγγισης έγιναν το 2020, στην ανατολική και νότια πλευρά του Παρθενώνα. Εκεί οι χθεσινές βροχές δεν δημιούργησαν κανένα πρόβλημα. Οι μελέτες και τα έργα συνεχίζονται ώστε να σταματήσουν τα φαινόμενα στον Βράχο, χωρίς επιπλέον να πλημμυρίζουν οι οικιστικές περιοχές της Πλάκας».
Αλήθεια, δεν θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί πρώτα η απαραίτητη υδραυλική μελέτη για την παροχέτευση των όμβριων υδάτων από τον Ιερό Βράχο, και στη συνέχεια να ξεκινήσει η υλοποίηση του έργου, σύμφωνα με τις υποδείξεις των ειδικών, και με γνώμονα την ασφάλεια των πολιτών, αλλά και της εθνικής μας κληρονομιάς; Απ’ όσο τουλάχιστον γνωρίζουν ακόμη και πρωτοετείς φοιτητές κάθε κλάδου, προηγείται η έρευνα και η μελέτη οποιασδήποτε δημιουργίας.
Και φτάνουμε στο σήμερα, που –όπως επίσημα ανακοινώθηκε– η υδραυλική αυτή μελέτη θα εκπονηθεί –εκ των υστέρων– με χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση. Το κακό, όμως –τουλάχιστον σε επίπεδο επικοινωνιακό– έγινε. Έργα που έπρεπε να υλοποιηθούν το καλοκαίρι, και όχι στην καρδιά του χειμώνα, παραβλέποντας ακόμη και τις αναμενόμενες καιρικές συνθήκες, και με όλες τις προειδοποιήσεις των ειδικών, έφεραν την Ελλάδα για άλλη μια φορά στο στόχαστρο των ειδήσεων σε όλο τον κόσμο, με αρνητικό πρόσημο εννοείται…