ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΣΤΙΣ ΦΥΛΑΚΕΣ;

Η λέξη φυλακή ετυμολογικά προέρχεται από το ουσιαστικό ο φύλαξ, δηλαδή αυτός που μας φυλάει, φύλακας-άγγελος λέμε με τη θετική έννοια του όρου. Η φυλακή όμως ηχεί άσχημα σήμερα ως λέξη και ως έννοια, γι’ αυτό στο ποινικό δίκαιο της Ελλάδας με τον νόμο 1851/1989 την αλλάξαμε σε «κατάστημα κράτησης», καθόλου εύηχο ομολογουμένως. Οι κρατούμενοι ωστόσο έχουν τη δική τους σχετική ορολογία: μπουντρούμι (τουρκική), στενή (λόγω των μικρών κελιών), ψειρού (από τις ψείρες εντός των κελιών), μπουζού (λατινική), μπουρδού κ.ά.

Όποιος όρος όμως και να επικρατεί, η ουσία είναι πως στη φυλακή παύουν οι ελευθερίες του εσώκλειστου. Η επίκληση ότι πρόκειται για σωφρονιστικό κατάστημα μόνο κατά τον τίτλο ισχύει. Και αυτό είναι ένα μεγάλο θέμα, καθώς θα έπρεπε στόχος της κάθε ηγεσίας να είναι ο σωφρονισμός του τιμωρημένου, ώστε να επανενταχθεί στην κοινωνία μετά το πέρας της ποινής του.

Την αφορμή για τούτη τη γραφή έδωσε η είδηση ότι ο πρόσφατα κρατούμενος στις φυλακές Κορυδαλλού Μένιος Φουρθιώτης ζήτησε ευνοϊκή μεταχείριση με αιτήματα που έγιναν αποδεκτά: ειδική διατροφή και συνδρομητική τηλεόραση στο κελί του. Κατόπιν τούτων με έκπληξη διαβάσαμε ότι τώρα θέλει να κάνει και ραδιοφωνικές εκπομπές από το κελί του, όπως ανακοίνωσε ο Party FM στη σελίδα του στο FaceBook: «Από την Δευτέρα 21 Ιουνίου και κάθε μέρα από Δευτέρα έως Παρασκευή ο Μένιος Φουρθιώτης επιστρέφει στον PARTY FM 104 14:15-16:15 ζωντανά με τα πιο αποκαλυπτικά νέα στα FM. Αποκαλυπτικά στον PARTY FM 104 14:15-16:15 ζωντανά με τον Μένιο Φουρθιώτη γιατί κρίνουμε την εξουσία όποια και είναι διότι μας αρέσουν οι αλλαγές, αναζητούμε νέες προσκλήσεις, θέτουμε ερωτήματα και ζητάμε απαντήσεις, ρισκάρουμε, δεν συμβιβαζόμαστε με τον εύκολο δρόμο, έχουμε άποψη, αναζητούμε την αλήθεια και την δικαιοσύνη και έχουμε πολλά να σας πούμε, σας κοιτάμε στα μάτια και θέλουμε μαζί σας μια σχέση δυνατή και ειλικρινή όπως πάντα... Γιατί θέλουμε πραγματικά η δύναμή μας να είστε εσείς».

Εδώ θα πρέπει να θυμηθούμε ότι ο Μένιος Φουρθιώτης είναι κατηγορούμενος μεταξύ άλλων για σύσταση συμμορίας, ηθική αυτουργία σε έκρηξη και οπλοφορία, απόπειρα εκβίασης, ενώ η εταιρεία που λειτουργεί τον εν λόγω ραδιοσταθμό ελέγχεται από τους εισαγγελείς για υποβολή ανακριβών δηλώσεων στο πρόγραμμα «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ».

Η περίπτωση έφερε στον νου και εκείνη του Άκη Τσοχατζόπουλου με τις πισίνες στον Κορυδαλλό και γενικώς την ειδική μεταχείριση που απολάμβανε.

Και εδώ προκύπτουν μια σειρά από σοβαρά και μεγάλα ερωτήματα:

· Κατά πόσον οι κρατούμενοι έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις κατά την περίοδο κράτησής τους;

· Κάθε κρατούμενος έχει το δικαίωμα σε ειδική διατροφή;

· Όταν απαγορεύονται τα κινητά στις φυλακές, πώς γίνεται ο άλλος να έχει συνδρομητική τηλεόραση στο κελί του;

· Από πού προκύπτει το δικαίωμα του Φουρθιώτη να κάνει ραδιοφωνικές εκπομπές μέσα από το κελί του;

· Για ποιον λόγο η πολιτεία κάνει αποδεκτά τα αιτήματά του; Ισχύει αυτό που ψιθυρίζεται ότι από κάπου κρατάει κάποιους;

· Έχει τις ίδιες απολαβές ο κάθε φτωχοδιάβολος που μπήκε μέσα για μικροαπατεωνιές;

· Επιτηρούνται οι φυλακές από τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους;

· Τιμωρούνται με αντίστοιχες ποινές με τους απλούς πολίτες οι επίορκοι σωφρονιστικοί υπάλληλοι;

· Υπάρχουν κυκλώματα μέσα στις φυλακές που δρουν εις βάρος άλλων φυλακισμένων, με εκβιασμούς και βιασμούς;

· Υπάρχουν εντός των φυλακών εντολοδόχοι συμβολαίων θανάτου;

· Και, εν τέλει, οι φυλακές με ποια προγράμματα παράγουν σωφρονισμό στους κρατουμένους;

Στην Αμερική, όπως και σε κάθε πολιτισμένη χώρα, ο αποφυλακισμένος αφήνει την έγκλειστη εμπειρία του πίσω του και συνεχίζει τη ζωή του, τόσο στην εργασία όσο και στην οικογένεια και στην κοινωνία, χωρίς το απολυτήριο της φυλακής να του κόβει τον δρόμο. Αρκεί ο ίδιος να το θέλει.

Εδώ στην Ελλάδα πόσες πιθανότητες έχει ένας αποφυλακισμένος να πιάσει δουλειά, να σπουδάσει, να κοινωνικοποιηθεί, διαγράφοντας ο ίδιος το κακό παρελθόν του; Και πόσο η κοινωνία, πέρα από τους νόμους, τον αποδέχεται χωρίς κραυγαλέο ρατσισμό;

Το μόνο βέβαιο είναι ότι το σύστημα των φυλακών πρέπει να αλλάξει, η νομολογία να αυστηροποιηθεί για ειδεχθή εγκλήματα, και να προστατέψει εκείνους που περπάτησαν σε λάθος δρόμους στιγμιαία.

Οι φυλακές πρέπει να μετατραπούν σε σχολεία δεύτερης ευκαιρίας στην πραγματικότητα και όχι στα λόγια. Αυτός είναι ο ρόλος ενός σωφρονιστικού ιδρύματος, και όχι η έπαρση μιας ανίκανης εξουσίας του πιο δυνατού απέναντι στον πιο αδύναμο εντός και εκτός των τειχών. Στόχος σημαντικός η υλοποίηση της φράσης του Βίκτωρος Ουγκώ: «Εκεί που ανοίγει ένα σχολείο, κλείνει μια φυλακή».

Ας το κάνουμε πράξη, και η Ελλάδα θ’ ανθίσει όπως της αξίζει, όπως αξίζει εξάλλου σε κάθε ευνομούμενη χώρα. Στο χέρι μας είναι. Ή μήπως όχι;