Μαύρα σύννεφα σκεπάζουν την Ευρωπαϊκή Ένωση, με τη νομική ομάδα Front-lex, που επιβλέπει την τήρηση του διεθνούς προσφυγικού δικαίου, να καταθέτει μήνυση σε βάρος του Οργανισμού Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής (Frontex) για παραβίαση των δικαιωμάτων των αιτούντων άσυλο.
Μετά από 17 χρόνια λειτουργίας, η Frontex έρχεται για πρώτη φορά αντιμέτωπη με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και τόσο βαριές καταγγελίες που αφορούν επαναπροωθήσεις (Push-backs) ατόμων με προσφυγικό και μεταναστευτικό προφίλ στο Αιγαίο. Συγκεκριμένα, η Front-lex εκπροσωπεί δύο άτομα που συνελήφθησαν, όπως καταγγέλλεται, βίαια το 2020 στη Λέσβο. Πρόκειται για έναν ασυνόδευτο ανήλικο από το Κονγκό και μία γυναίκα από το Μπουρούντι, και σύμφωνα με τη μήνυση έπεσαν θύματα ληστείας, απαγωγής και παράνομης κράτησης. Μάλιστα, όπως ισχυρίζονται οι μηνυτές, μέσω της χρήσης βίας, τα δύο άτομα εγκαταλείφθηκαν στα νερά του Αιγαίου χωρίς τροφή και νερό μαζί με άλλους πρόσφυγες και μετανάστες.
Τι υποστηρίζει η Front-lex
Σύμφωνα με τη νομική οργάνωση, τα εν λόγω πρόσωπα δεν αντιμετώπισαν για πρώτη φορά τις επαναπροωθήσεις, ενώ επιχειρούσαν να βρουν προστασία σε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προσφυγικές κινήσεις και οργανώσεις καταγγέλλουν ότι η Frontex κινείται με τρόπο που παραβιάζει τον Χάρτη θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ένωσης, τη συνθήκη λειτουργίας της Ε.Ε., αλλά και τον ίδιο τον κανονισμό λειτουργίας του Οργανισμού Συνοριοφυλακής. Η Front-lex μαζί με μια σειρά οργανώσεων υποστηρίζουν ότι η ελληνική κυβέρνηση σε συνεργασία με τη Frontex επιδιώκουν την αποτροπή των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών με «κάθε κόστος», γεγονός το οποίο έχει εγείρει διεθνείς αντιδράσεις.
Η οργάνωση κάνει λόγο για παραβίαση του διεθνούς δικαίου, το οποίο προβλέπει την απαγόρευση των push-backs και των ομαδικών απελάσεων. Μάλιστα, οι συγκεκριμένες ενέργειες παραβιάζουν τα κατοχυρωμένα ανθρώπινα δικαιώματα και το δικαίωμα στο άσυλο.
«Έχουμε πίστη ότι το Δικαστήριο θα ακούσει τα θύματα, θα δει αυτό που βλέπουν όλοι, θα υποχρεώσει τη Frontex να λογοδοτήσει και θα αποκαταστήσει το κράτος δικαίου στα εδάφη και τις θάλασσες της Ε.Ε.», επεσήμαναν σε δηλώσεις τους οι δικηγόροι της Front-lex, Ομέρ Σατζ και Ιφτάχ Κοέν. Επισημαίνεται ότι πριν από 3 περίπου μήνες, από κοινού Front-Lex και Legal Center Lesvos, είχαν ζητήσει από τον Φαμπρίς Λετζέρι, επικεφαλής του Οργανισμού Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής, να διακόψει τη δραστηριότητα της Frontex στα ελληνικά ύδατα, καταγγέλλοντας συστηματικές επιχειρήσεις push-backs στο Αιγαίο.
Την ίδια ώρα, ομάδα του Ευρωκοινοβουλίου ερευνά την εμπλοκή της Frontex σε ανάλογες υποθέσεις και το επόμενο διάστημα αναμένεται να κατατεθεί ένα συνολικό πόρισμα αναφορικά με τις καταγγελίες που έχουν υπάρξει κατά καιρούς. Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) εξετάζει καταγγελίες για επαναπροωθήσεις, κακοδιαχείριση και εργασιακή παρενόχληση με ευθύνη της Frontex.
Υπενθυμίζεται ότι πριν από λίγες ημέρες ο πρωθυπουργός είχε ανακοινώσει ότι, μέσω της Frontex, οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές στην Ελλάδα μειώθηκαν κατά 80%. Βέβαια, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε κατηγορήσει την τουρκική πλευρά ότι χρησιμοποιεί τους μετανάστες και τους πρόσφυγες ως «γεωπολιτικά πιόνια» για να ασκήσει πίεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η στάση της Frontex
Στο μεταξύ, η Frontex έχει αρνηθεί τις καταγγελίες για παράνομες επαναπροωθήσεις, με τον εκπρόσωπό της, Κρις Μπορόφσκι, να αναφέρει τα εξής: «Δεν πρόκειται για νομική υπόθεση. Είναι μέρος της ατζέντας των ακτιβιστών που προσπαθούν να πείσουν ότι πρόκειται για νομική υπόθεση ώστε να υποβαθμίσουν την αποφασιστικότητα της Ε.Ε. να προστατέψει τα σύνορά της».
Επισημαίνεται ότι τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και οι εκπρόσωποι της Frontex έχουν κατ’ επανάληψη υποστηρίξει ότι στόχος τους είναι η διευκόλυνση της νόμιμης μετανάστευσης και η καταπολέμηση των δικτύων των διακινητών με σεβασμό στο ευρωπαϊκό κεκτημένο και το διεθνές δίκαιο.
Άλλη μια τραγωδία στη Λιβύη
Ένα νέο ναυάγιο με θύματα μικρά παιδιά εκτυλίχθηκε στις ακτές της Λιβύης, με τη μεταναστευτική κρίση να έχει βγάλει στην επιφάνεια χιλιάδες επώνυμες και ανώνυμες τραγωδίες που έχουν στιγματίσει τα σύνορα της Ευρώπης. Σημειώνεται ότι δεν είναι λίγοι αυτοί που δεν κατάφεραν ποτέ να περάσουν στην ευρωπαϊκή στεριά, ενώ ξεκίνησαν με φάρο την ελπίδα για μια καλύτερη ζωή.
«Φαίνεται πως οι σοροί αυτές ξεβράστηκαν στις ακτές. Είναι πιθανό να είναι θύματα ναυαγίου, όμως δεν είναι ξεκάθαρο ποιανού συγκεκριμένα, από όσα σημειώθηκαν στις τελευταίες εβδομάδες», σημείωσε ο εκπρόσωπος της υπηρεσίας μετανάστευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στην Ιταλία, Φλάβιο Ντι Ντζιακόμο.
Συνολικά, από τον Γενάρη μέχρι σήμερα 743 άτομα έχουν χάσει τη ζωή τους στη Μεσόγειο και 632 στην κεντρική Μεσόγειο.