ΑΝΟΙΧΤΕΣ «ΠΛΗΓΕΣ» ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

Τους σοβαρότερους κλυδωνισμούς στην αγορά εργασίας έχει προκαλέσει αναμφισβήτητα η τρέχουσα κρίση της πανδημίας. Ο αντίκτυπός της είναι μεγαλύτερος στις αποδοχές του ενεργού πληθυσμού, τόσο λόγω της αύξησης του αριθμού των θέσεων εργασίας που χάθηκαν, όσο και της απότομης μείωσης των ωρών εργασίας.

Οι μεγαλύτερες συνολικές απώλειες εισοδήματος μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα της Eurostat, εκτιμώνται στην Κροατία (10,6%), την Ελλάδα (7,7%), τη Γαλλία (7,6%) και την Κύπρο (7,4%), ενώ η μείωση του εισοδήματος λόγω απώλειας θέσεων εργασίας είναι πολύ λιγότερο έντονη, με τις υψηλότερες μειώσεις να καταγράφονται στη Βουλγαρία (-1,9%) και στο Λουξεμβούργο (-1,8%).

Το «τσουνάμι» της πανδημίας, δυστυχώς, θα αφήσει πολλές «πληγές» στην οικονομία και την κοινωνία και όταν τα «νερά υποχωρήσουν» το πρόβλημα, όπως όλοι διαμηνύουν, θα είναι ακόμη σοβαρότερο και ο απολογισμός τραγικότερος.

Γι’ αυτό επιτακτική ανάγκη είναι πλέον οι δράσεις να είναι παγκόσμιες. Όχι ανά χώρα, όχι ανά ήπειρο, αλλά συλλογικές… διαπλανητικές. Δεν είναι άλλωστε μόνο η Ευρώπη που χτυπήθηκε περισσότερο, ούτε η Ασία.

Η έρευνα άλλωστε του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Gallup που έχει έδρα στις ΗΠΑ, που διενεργήθηκε σε 117 χώρες, πιστοποιεί ότι ένας στους δύο ανθρώπους παγκοσμίως είδε τα εισοδήματά του να μειώνονται λόγω της πανδημίας του νέου κορωνοϊού, ενώ οι άνθρωποι σε χώρες χαμηλού εισοδήματος επλήγησαν ιδιαίτερα από απώλειες θέσεων εργασίας ή περικοπές των ωρών εργασίας τους.

Οι μισοί δε από αυτούς που έχουν δουλειά κέρδισαν λιγότερα χρήματα λόγω των διακοπών της εργασίας τους που προκάλεσε η πανδημία του Covid-19, δηλαδή 1,6 δισεκατομμύριο ενήλικες σε όλο τον κόσμο, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι παγκοσμίως τα ποσοστά κυμαίνονται από ένα υψηλό 76% στην Ταϊλάνδη έως ένα χαμηλό 10% στην Ελβετία.

Στη Βολιβία, τη Μιανμάρ, την Κένυα, την Ουγκάντα, την Ινδονησία, την Ονδούρα και τον Ισημερινό ποσοστό μεγαλύτερο από το 70% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι έβγαλε λιγότερα χρήματα απ’ ό,τι πριν από την παγκόσμια υγειονομική κρίση, ενώ και στις ΗΠΑ το ποσοστό ανέρχεται σε 34%.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η κρίση τού Covid-19 έχει πλήξει τους εργαζομένους σε όλον τον κόσμο, ιδιαίτερα τις γυναίκες, οι οποίες υπερεκπροσωπούνται σε χαμηλά αμειβόμενους επισφαλείς τομείς, όπως το λιανεμπόριο, ο τουρισμός και οι υπηρεσίες τροφίμων.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι άλλη έρευνα, της διεθνούς οργάνωσης Oxfam, έδειξε ότι η πανδημία στοίχισε στις γυναίκες παγκοσμίως απώλεια εισοδήματος 800 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Παράλληλα, η έρευνα του Gallup έδειξε ότι περισσότεροι από τους μισούς από αυτούς που ερωτήθηκαν δήλωσαν ότι σταμάτησαν προσωρινά να εργάζονται στη δουλειά ή την επιχείρησή τους, δηλαδή περίπου 1,7 δισεκατομμύριο ενήλικες παγκοσμίως.

Σε 57 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ινδίας, της Ζιμπάμπουε, των Φιλιππίνων, της Κένυας, του Μπανγκλαντές και του Ελ Σαλβαδόρ, ποσοστό μεγαλύτερο από το 65% αυτών που ερωτήθηκαν στην έρευνα δήλωσε ότι σταμάτησε να εργάζεται για κάποιο χρονικό διάστημα.

Οι χώρες, μάλιστα, στις οποίες οι άνθρωποι ήταν λιγότερο πιθανό να πουν ότι σταμάτησαν να δουλεύουν ήταν κυρίως ανεπτυγμένες, υψηλού εισοδήματος χώρες.

Λιγότεροι από ένας στους δέκα από αυτούς που είχαν δουλειά στην Αυστρία, την Ελβετία και τη Γερμανία δήλωσαν ότι σταμάτησαν να εργάζονται προσωρινά ενώ, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, στις ΗΠΑ το ποσοστό ανερχόταν σε 39%.

Η ουσία είναι ότι ένας στους τρεις ερωτηθέντες έχασε τη δουλειά του ή την επιχείρησή του λόγω της πανδημίας, δηλαδή λίγο πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκοσμίως.

Οι αριθμοί βέβαια ποικίλλουν επίσης μεταξύ των κρατών, με χώρες χαμηλότερου εισοδήματος, όπως οι Φιλιππίνες, η Κένυα και η Ζιμπάμπουε, να δείχνουν ότι ποσοστό μεγαλύτερο από το 60% των ερωτηθέντων έχασε τη δουλειά του ή την επιχείρηση, σε σύγκριση με ένα 3% στην Ελβετία και ένα 13% στις ΗΠΑ.

Όσον αφορά την Ευρώπη είναι αξιοσημείωτο, όπως έδειξε έρευνα του Eurofound, το οποίο εργάζεται για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας, και η οποία δημοσιεύτηκε στους Financial Times, μόνο οι πρώτοι μήνες της πανδημίας Covid-19 εξάλειψαν 5,7 εκατομμύρια θέσεις εργασίας.
Οι νέοι επλήγησαν περισσότερο από την πτώση της απασχόλησης, ενώ υπήρξε επίσης διαχωρισμός όσον αφορά το φύλο.
Η Ισπανία, η Βουλγαρία και η Ιταλία ήταν οι χώρες τής Ε.Ε. που αντιμετώπισαν τις μεγαλύτερες μειώσεις στην απασχόληση, ενώ μικρότερες χώρες όπως το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία ήταν πιο ανθεκτικές.

Μπορεί λοιπόν η πανδημία Covid-19 να προκάλεσε σημαντικές διαταράξεις και να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην αγορά εργασίας, με συγκεκριμένους τομείς να έχουν πληγεί περισσότερο, όμως δεν είναι όλα «μαύρα».

Υπάρχουν και τομείς, σύμφωνα μάλιστα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που έχουν ευδοκιμήσει και σίγουρα μετά την πανδημία θα έχουν υψηλή ζήτηση.

Υγειονομική περίθαλψη

Οι χώρες στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τον τομέα της υγείας στη διάρκεια της πανδημίας και ο τομέας αυτός αναμένεται ότι θα αναπτυχθεί περαιτέρω τα προσεχή έτη. Παρόλο που θα υπάρχει πάντα ζήτηση για τις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, η πανδημία έχει αναδείξει τη σημασία του κλάδου. Έχει διαμορφώσει νέο σκηνικό δημιουργώντας περισσότερες θέσεις εργασίας και ευκαιρίες απασχόλησης.

H νέα έμφαση που δίνεται στην υγειονομική περίθαλψη μετά την πανδημία θα προωθήσει τις επενδύσεις τόσο σε υφιστάμενες όσο και νέες θέσεις εργασίας. Στις θέσεις αυτές περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων ιατροί, φαρμακοποιοί, λοιμωξιολόγοι, διευθυντές εικονικών νοσοκομείων και ειδικοί στην τρισδιάστατη εκτύπωση. Με την ανάπτυξη νέων εμβολίων, εγκαταστάσεων και αυτοματοποιημένων συστημάτων, η βιομηχανία θα χρειαστεί εργαζόμενους με νέες δεξιότητες.

Επιστήμη και καινοτομία

Η πανδημία έχει εγείρει πολλά επιστημονικά ερωτήματα, τα οποία είναι δύσκολο να απαντηθούν, αυξάνοντας τη ζήτηση για επιστήμονες και ερευνητές. Επίσης, η επιστήμη, το περιβάλλον και η καινοτομία έχουν αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία μετά την κρίση. Όλο και περισσότεροι ενδιαφέρονται για τις επιστημονικές εξελίξεις, τον αντίκτυπο της τηλεργασίας στο περιβάλλον και την εξεύρεση νέων λύσεων.

Επαγγέλματα όπως οι βιοϊατρικοί επιστήμονες, οι βιολόγοι, οι χημικοί μηχανικοί και οι αναλυτές δεδομένων θα κληθούν να απαντήσουν σε αυτά τα ερωτήματα μετά την πανδημία και να συμβάλουν στην ανάπτυξη νέων καινοτόμων ιδεών και λύσεων στο μέλλον.

Τεχνολογία πληροφοριών

Η πανδημία επιτάχυνε την εφαρμογή της εικονικής πραγματικότητας και της τεχνητής νοημοσύνης στην καθημερινή μας ζωή. Δεδομένου ότι οι συναντήσεις, οι αίθουσες διδασκαλίας και η ψυχαγωγία έχουν πλέον μεταφερθεί σε επιγραμμικές πλατφόρμες, υπάρχει μεγάλη ζήτηση για τις τεχνολογίες πληροφοριών και για όσους γνωρίζουν να τις χρησιμοποιούν, και αυτό δεν είναι κάτι που αναμένεται να αλλάξει. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας πολλές εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν διαδικτυακά, επειδή δεν υπήρχε άλλη επιλογή. Έχει, ωστόσο, αποδειχθεί ότι οι εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται με αυτόν τον τρόπο όχι μόνο λειτουργούν καλά, αλλά είναι επίσης πιο αποδοτικές από πλευράς κόστους και χρόνου.

Η τεχνολογία των πληροφοριών αναμένεται να συνεχίσει να αναπτύσσεται με ταχύ ρυθμό και θα χρειαστούν πολλοί νέοι εμπειρογνώμονες, όπως σχεδιαστές λογισμικού, προγραμματιστές και τεχνικοί, αλλά και σύμβουλοι σε θέματα ασφάλειας και τεχνολογίας. O κλάδος αυτός είναι νεοσύστατος και αναμένεται να εξελιχθεί.

Ψηφιακή επικοινωνία

Ο τομέας της επικοινωνίας αναμένεται να αναπτυχθεί και να προσαρμοστεί στις αλλαγές, καθώς δημιουργούνται όλο και περισσότερα ψηφιακά εργαλεία. Η πανδημία έχει επιταχύνει τη χρήση πολλών από αυτά τα εργαλεία, αλλά υπάρχει έλλειψη προσωπικού με δεξιότητες χειρισμού και χρήσης των εργαλείων αυτών. Επιπροσθέτως, η πανδημία Covid-19 έχει αυξήσει δραστικά τον αριθμό των τηλεργαζομένων, καθιστώντας την ψηφιακή επικοινωνία ζωτικής σημασίας.

Θέσεις εργασίας, όπως σύμβουλοι επικοινωνιών, σχεδιαστές διαδικτυακών εκδηλώσεων, διαχειριστές μέσων κοινωνικής δικτύωσης και σχεδιαστές μέσων ενημέρωσης, θα είναι περιζήτητες στην εποχή μετά την κρίση Covid-19.