ΑΠΟ ΤΗ «ΓΕΦΥΡΑ 2», ΣΤΟΝ «ΗΡΑΚΛΗ 2» ΚΑΙ ΣΤΟ ΒΑΘΟΣ «ΚΟΥΡΕΜΑ»

«Βουλιάζει» στα χρέη η αγορά καθώς, παρά τα μέτρα στήριξης, εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις κινδυνεύουν πλέον με λουκέτα που θα οδηγήσουν σε έκρηξη της ανεργίας.

Το κλίμα στην πραγματική οικονομία είναι ζοφερό και δυστυχώς το μέγεθος της καταστροφής, λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας, θα ξεδιπλωθεί μόλις ο επιχειρηματικός κόσμος, αλλά και οι φορολογούμενοι, αρχίσουν να πληρώνουν τα χρέη τους.

Ο κίνδυνος να σβήσουν από το επιχειρηματικό χάρτη χιλιάδες επιχειρήσεις είναι πλέον ορατός, αφού περισσότερες από 75.000 επιχειρήσεις βρίσκονται στο «κόκκινο» με το δανεισμό τους να υπερβαίνει τα 20 δισ. ευρώ, με ό,τι αυτό φυσικά συνεπάγεται και για το Τραπεζικό σύστημα.

Και μπορεί να άνοιξε χθες το πρόγραμμα «Γέφυρα 2», το οποίο θα επιδοτεί τις δόσεις των επιχειρηματικών δανείων και των δανείων που έχουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες προς τις τράπεζες για 8 μήνες, όμως η επιδότηση που δίνει το κράτος σε όσες επιχειρήσεις είχαν καταγγελμένα δάνεια προς τις τράπεζες και θέλουν να ενταχθούν στο πρόγραμμα είναι αισθητά μειωμένη σε σχέση με την συνεισφορά του δημοσίου για τις συνεπείς επιχειρήσεις.

Σε κάθε περίπτωση η κρατική συνεισφορά για 8 μήνες θα αφορά τη μηνιαία δόση των επιχειρηματικών δανείων των επιλέξιμων δανειοληπτών, που υπολογίζονται σε 100.000 με 150.000, και η οποία θα φτάνει:

--για οφειλές εξυπηρετούμενες ή οφειλές που παρουσίαζαν καθυστέρηση μέχρι 90 ημέρες στις 31.12.2020: στο 90% της μηνιαίας δόσης για τους 3 πρώτους μήνες, στο 80% για τους επόμενους 3 και στο 70% για τους δύο τελευταίους μήνες.

--για οφειλές που παρουσίαζαν καθυστέρηση μεγαλύτερη των ενενήντα 90 ημερών στις 31.12.2020: στο 80% της μηνιαίας δόσης για τους 3 πρώτους μήνες, στο 70% για τους επόμενους 3 και στο 60% για τους δύο τελευταίους μήνες.

--για οφειλές που παρουσίαζαν καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών στις 31.12.2020 και επιπλέον είχαν καταγγελθεί μέχρι την ημερομηνία αυτή από τον χρηματοδοτικό φορέα, ακόμα και αν στη συνέχεια ρυθμίστηκαν με συμφωνία οφειλέτη και χρηματοδοτικού φορέα: στο 50% της μηνιαίας δόσης για τους 3 πρώτους μήνες, στο 40% για τους επόμενους 3 και στο 30% για τους δύο τελευταίους μήνες.

Στην Κομισιόν ο Ηρακλής 2

Αξίζει να σημειωθεί εξάλλου ότι εντός της τρέχουσας εβδομάδος περνάει από το Κολέγιο των Επιτρόπων το πρόγραμμα «Ηρακλής 2», ώστε όλο το θεσμικό πλαίσιο να είναι έτοιμο μέχρι τα τέλη Απριλίου, ούτως ώστε να επιτραπεί η άμεση ανανέωση της εγγύησης των 12 δισ. ευρώ και τη διενέργεια τιτλοποιήσεων από τις Τράπεζες.

Θα πρέπει να αναφερθεί ότι στον «Ηρακλή» έχουν ενταχθεί μέχρι σήμερα και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, με συνολικό ποσό τιτλοποιήσεων που ανέρχεται σε περίπου 32 δισ. ευρώ. Αναλυτικά:

--η Alpha Bank με τιτλοποιήσεις ύψους 10,8 δισ. ευρώ

--η Eurobank με τιτλοποιήσεις ύψους 7,5 δισ. ευρώ

--η Εθνική Τράπεζα με τιτλοποιήσεις 6,25 δισ. ευρώ και

--η Τράπεζα Πειραιώς με τιτλοποιήσεις ύψους 2,9 δισ. ευρώ ενώ τις επόμενες μέρες αναμένονται, σύμφωνα με επιστολή της τράπεζας πρόσθετα αιτήματα για τιτλοποιήσεις ύψους περί τα 4 δισ. ευρώ

Με τις τιτλοποιήσεις αυτές, το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) των τραπεζών μειώνεται σημαντικά, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία της Έκθεσης Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που δημοσίευσε η ΤτΕ τον Ιανουάριο 2021, στο τέλος του ενεαμήνου του 2020, το συνολικό απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων ανερχόταν σε 58,7 δισ. ευρώ, ενώ το ποσοστό των ΜΕΔ προς το σύνολο των δανείων σε 35,8%, έναντι 40,6% στο τέλος του 2019.

Το υπουργείο Οικονομικών προχωρά λοιπόν τώρα με τη σύμφωνη γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον «Ηρακλή 2», δηλαδή στη δεκαοκτάμηνη παράταση του σχήματος από τον Απρίλιο του 2021 μέχρι τον Οκτώβριο του 2022, ώστε να μειωθούν τόσο τα εναπομείναντα ΜΕΔ, όσο και όποια αναμένεται να προκύψουν εξαιτίας της πανδημίας.
Στην σχεδιαζόμενη δεύτερη περίοδο του «Ηρακλή» στόχος είναι η περαιτέρω απομείωση περί τα 30 – 32 δισ. ευρώ κόκκινων δανείων, για τα οποία θα χορηγηθούν συνοδευτικά κρατικές εγγυήσεις 12 δισ. ευρώ. Ο σκοπός είναι από την φετινή χρονιά να επιτευχθεί η υποχώρηση του δείκτη ΜΕΔ σε μονοψήφιο ποσοστό και στα τέλη του 2022 το ποσοστό αυτό να έχει συγκλίνει με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, που είναι περί το 3%.

Η αποτελεσματική διοχέτευση εξάλλου των κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που πρέπει να επενδυθούν σε παραγωγικές επενδύσεις και μπορούν να συντελέσουν στον παραγωγικό μετασχηματισμό της παραγωγικής βάσης, προϋποθέτει ένα εύρωστο τραπεζικό σύστημα, ικανό να μεταφέρει τους ενωσιακούς πόρους στην ίδια την οικονομική δραστηριότητα.

Και μπορεί φυσικά ο «Ηρακλής 2» να επιφέρει πολλαπλασιαστικές θετικές επιπτώσεις στο Τραπεζικό σύστημα και κατ’ επέκταση στην οικονομία της χώρας, όμως επί της ουσίας οι δανειολήπτες παραμένουν με το «πιστόλι στον κρόταφο» με δεδομένο μάλιστα ότι το Πρόγραμμα Γέφυρα 2 για τις επιχειρήσεις είναι σταγόνα στο ωκεανό καθώς το κονδύλι που θα διατεθεί δεν ξεπερνά τα 300 εκατ. ευρώ.

Για περισσότερες δε από 63.000 επιχειρήσεις δεν θα έχει κανένα αποτέλεσμα αφού τα δάνεια τους έχουν καταγγελθεί και το ύψος τους ξεπερνά τα 13,5 δισ. ευρώ.

Σοβαρό όμως πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις, αλλά και ο ελεύθεροι επαγγελματίες, τα δάνεια των οποίων καταγράφουν καθυστέρηση πλέον μεγαλύτερη των 90 ημερών στην εξυπηρέτησή τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι περισσότερες από 2.000 μεσαίες επιχειρήσεις έχουν τραπεζικό δανεισμό άνω των 3 δισ. ευρώ, ενώ πάνω από 250 μεγάλες επιχειρήσεις χρωστούν περισσότερα από 2,2 δισ. ευρώ.

Οφειλές που ζαλίζουν

Τα νούμερα σίγουρα «ζαλίζουν», αλλά φανερώνουν και το μέγεθος των προβλημάτων που καλείται να αντιμετωπίσει άμεσα η κυβέρνηση προκειμένου να μην καταρρεύσει η ελληνική οικονομία, με δεδομένο ότι η ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας στα προ πανδημίας επίπεδα, με βάση και τις εκτιμήσεις του πρόσφατου Eurogroup, δεν αναμένεται νωρίτερα από το τέλος του επόμενου έτους.

Το σίγουρο είναι ότι δεν χρειάζονται επιφανειακές λύσεις απλά και μόνο για να μετατεθεί η λύση του όποιου προβλήματος στο μέλλον, αλλά απαιτούνται εδώ και τώρα τολμηρές αποφάσεις και γενναία μέτρα που θα πρέπει να υλοποιηθούν άμεσα, αφού όλοι γνωρίζουν πολύ καλά ότι κανείς ακόμη δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα το αύριο αφού η πανδημία είναι εδώ…

Στο όλο εγχείρημα σίγουρα απαιτείται και η συνδρομή των εταίρων μας, όμως δυστυχώς μέχρι σήμερα η αλληλεγγύη που έχει επιδείξει η Ε.Ε. σε όλα τα επίπεδα αντιμετώπισης σοβαρών θεμάτων, ακόμη και αυτού της πανδημίας, είναι κατώτερη των περιστάσεων. Ωστόσο η κυβέρνηση δεν χάνει απολύτως τίποτα να θέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το «κούρεμα» του ιδιωτικού χρέους.

Άλλωστε πρόσφατα και το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής χτύπησε «καμπανάκι» για την αύξηση του ιδιωτικού χρέους στο τέταρτο τρίμηνο του 2020, αναφέροντας μάλιστα ότι θα επιδεινωθεί όταν θα ξεκινήσει η περίοδος των αποπληρωμών των χρεών της πανδημίας προς το Δημόσιο. Για αυτό το λόγο δεν αποκλείει μάλιστα «κούρεμα» χρεών για τον ιδιωτικό τομέα ως λύση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο που θα συνίσταται σε «επιπρόσθετες παρεμβάσεις και ειδικές ρυθμίσεις αποπληρωμής, που ουσιαστικά θα ισοδυναμούν με ανάληψη μέρους του ιδιωτικού χρέους από τον δημόσιο τομέα».