ΑΛΚΟΟΛ, SOCIAL MEDIA, ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ WIKIPEDIA: ΤΙ ΕΞΟΡΓΙΖΕΙ ΤΟΝ ΕΡΝΤΟΓΑΝ

Το καθεστώς τού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν καταπατά ανθρώπινα δικαιώματα, διώκει απηνώς τους πολιτικούς αντιπάλους του και χλευάζει δημοκρατικές αρχές. Όπως αποδεικνύεται, όμως, στο στόχαστρό του δεν τίθενται μόνο η πολιτική δραστηριότητα και ο κοσμικός χαρακτήρας του κράτους αλλά και η ίδια η καθημερινότητα και οι συνήθειες των συμπατριωτών του με μια σειρά από απίθανες απαγορεύσεις.

Θα πίνετε ό,τι πίνω εγώ...

Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί η πρόσφατη όσο και αιφνιδιαστική απόφασή του να συνδυάσει το νέο lockdown με απαγόρευση πώλησης οινοπνευματωδών ποτών για τουλάχιστον 17 ημέρες. Είναι προφανές, ακόμη και στους μη ειδικούς, ότι η κατανάλωση αλκοολούχων δεν σχετίζεται με την αντιμετώπιση της πανδημίας, αλλά με την πρόθεση ενός αυταρχικού ηγέτη να επιβάλει τον δικό του τρόπο ζωής σε όλους τους κατοίκους της Τουρκίας. Άλλωστε, ο ίδιος προσπαθεί εδώ και χρόνια να καθιερώσει ως εθνικό ποτό της Τουρκίας το αριάνι (Ayran), που παρασκευάζεται από γιαούρτι, ρίχνοντας στο πυρ το εξώτερον την μπύρα και τη ρακή. Μάλιστα, το 2013 σε μια ομιλία του είχε αποδώσει τη διάδοση της μπύρας στην πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. «Δυστυχώς η μπύρα παρουσιάστηκε ως εθνικό ποτό. Όμως το εθνικό ποτό μας είναι το αριάνι», ανέφερε, αποκρύπτοντας ότι το αγαπημένο ποτό του ιδρυτή του τουρκικού κοσμικού κράτους, Κεμάλ Ατατούρκ, ήταν η ρακή. Επιπλέον, ο Ερντογάν επεχείρησε τότε να ενδύσει με υγειονομικό πέπλο τη «μάχη» κατά των οινοπνευματωδών, όμως τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι η Τουρκία είναι στις τελευταίες θέσεις των κρατών του ΟΟΣΑ ως προς την κατά κεφαλήν κατανάλωση αλκοόλ. Πλέον συνιστά τους Τούρκους να πίνουν μόνο τσάι και αριάνι. Ό,τι αρέσει δηλαδή στον ίδιο!

Τα «ανήθικα» Social Media

Η κατανάλωση μπύρας και ρακής δεν είναι, όμως, οι μόνες καθημερινές δραστηριότητες που εξοργίζουν τον Ερντογάν. Μεγαλύτερο μένος τρέφει κατά των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Το 2013 κατά τη διάρκεια των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων στο πάρκο Γκεζί ο Ερντογάν είχε χαρακτηρίσει το twitter «τη μεγαλύτερη κοινωνική απειλή». Τον Ιούλιο του 2016, βέβαια, χρησιμοποίησε την ίδια ακριβώς πλατφόρμα για να αποκηρύξει το πραξικόπημα εναντίον του. Και αμέσως μετά δεν έδειξε κανέναν ενδοιασμό να μπλοκάρει προσωρινά το Facebook, το Twitter και το YouTube, με πρόσχημα την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Δεν σταμάτησε, όμως, εκεί. Το καλοκαίρι του 2020 κήρυξε νέο πόλεμο στα social media, χαρακτηρίζοντάς τα «ανήθικα». «Δεν μπορούμε να δεχτούμε ότι 83 εκατομμύρια άνθρωποι στέκονται με τα χέρια δεμένα απέναντι στην τρομοκρατία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης», υποστήριξε και προώθησε νομοθετικές ρυθμίσεις που επιτρέπουν την αποθήκευση δεδομένων εκατομμυρίων Τούρκων χρηστών αλλά και την επιβολή λογοκρισίας με απόφαση της κυβέρνησης.

Το μπλοκάρισμα της Wikipedia

Νεύρα στον Ερντογάν προκαλεί, ωστόσο, ακόμη και η ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια Wikipedia την πρόσβαση στην οποία είχε μπλοκάρει το καθεστώς του τον Απρίλιο του 2017. Αφορμή είχε αποτελέσει η άρνηση της δημοφιλούς διαδικτυακής εγκυκλοπαίδειας να αφαιρέσει αναφορές που συνέδεαν την Τουρκία με δράση τζιχαντιστών στη Συρία. Πάντως, η αντίδραση αυτήν τη φορά στον Ερντογάν ήρθε και εκ των έσω, καθώς το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας απεφάνθη τον Δεκέμβριο του 2019 ότι η απαγόρευση πρόσβασης των Τούρκων πολιτών στη Wikipedia παραβιάζει ανθρώπινα δικαιώματα. Τελικά, η απαγόρευση ήρθη στα μέσα Ιανουαρίου του 2020.

Να μη δείχνει το Netflix γκέι χαρακτήρες

Το καθεστώς Ερντογάν ξεπέρασε, πάντως, και τον χειρότερο εαυτό του σε θέματα λογοκρισίας, όταν έδωσε εντολή στην ηλεκτρονική πλατφόρμα Netflix να αφαιρέσει από το σενάριο της σειράς “If Only” έναν γκέι χαρακτήρα προκειμένου να δοθεί άδεια για γυρίσματα στην Τουρκία. Όμως, το Netflix δεν έκανε φυσικά τη χάρη στον Ερντογάν και τελικά ακύρωσε την παραγωγή της σειράς.

Σημειώνεται ότι η ομοφυλοφιλία δεν διώκεται επισήμως στην Τουρκία, αλλά είναι φανερό ότι εκνευρίζει τον Ερντογάν ο οποίος απαγορεύει τη διεξαγωγή φεστιβάλ υπερηφάνειας, Pride, και διώκει όσους συμμετέχουν σ' αυτά. «ΛΟΑΤΚΙ; Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα. Η χώρα αυτή είναι πατριωτική και ηθική. Προχωράμε προς το μέλλον με αυτές τις αξίες», είπε τον Φεβρουάριο ο Ερντογάν, φανερά ενοχλημένος από το ισχυρό φοιτητικό κίνημα της Τουρκίας που μάχεται για να παυθούν οι διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού.

Απαγορεύονται οι «Μις Τουρκία» με άποψη

Πολλά νεύρα φαίνεται να προκαλούν, όμως, στον Τούρκο Πρόεδρο και οι εστεμμένες σε διαγωνισμούς ομορφιάς που δεν εκφράζονται σύμφωνα με τα δικά του πρότυπα. Το 2016 επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 14 μηνών με αναστολή στο μοντέλο και πρώην «Μις Τουρκία», Μερβέ Μπουγιουκσαράτς, για ανάρτηση που είχε κάνει δύο χρόνια νωρίτερα στον λογαριασμό της στο Instagram και θεωρήθηκε προσβλητική για τον Ερντογάν. Επρόκειτο για ένα σατιρικό πόνημα με τίτλο «Το ποίημα του Αφέντη» στο οποίο ο «Σουλτάνος» φαίνεται ότι αναγνώρισε τον εαυτό του. «Το μοιράστηκα γιατί το βρήκα αστείο. Δεν είχα πρόθεση να προσβάλω τον πρόεδρο Ερντογάν», είπε εκείνη, αλλά τα τουρκικά δικαστήρια είχαν άλλη γνώμη…

Ένα χρόνο αργότερα, το 2017, αφαιρέθηκε το στέμμα από τη «Μις Τουρκία», Ιτίρ Εσέν, μόλις μία ημέρα μετά τη διεξαγωγή του διαγωνισμού ομορφιάς. Αιτία; Πάλι μια ανάρτηση σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης, όπου συνέδεε τον έμμηνο κύκλο της με το αίμα των θυμάτων του πραξικοπήματος του 2016. Η ανάρτηση δεν είχε ίχνος αντιπολιτευτικού χαρακτήρα, αλλά ο οργανισμός «Μις Τουρκία» καθαίρεσε τη νεαρή Εσέν και δεν της επέτρεψε να εκπροσωπήσει την Τουρκία στον διαγωνισμό «Μις Κόσμος».