Αλέκος Αλεξανδράκης: Ο πρωταγωνιστής, ο ζεν πρεμιέ, ο ασυμβίβαστος…

Ο Αλέκος Αλεξανδράκης, αν και υπήρξε γόνος ελληνικής αριστοκρατικής οικογένειας της τσαρικής Ρωσίας, η οποία εγκατέλειψε την Ρωσία μετά την Οκτωβριανή επανάσταση, αφήνοντας πίσω ένα εργοστάσιο σιτηρών που ήκμαζε, πήγε κόντρα στις καταβολές του και την δεκαετία του ’60 ασπάστηκε τις ιδέες της Αριστεράς. Βρέθηκε στο στόχαστρο των Αρχών, συνελήφθη όταν επιχείρησε να συμμετάσχει στην πορεία ειρήνης του Γρηγόρη Λαμπράκη και λογοκρίθηκε για την ταινία του «Συνοικία τ’ όνειρο». Συνεργάτες του, όπως ο σκηνογράφος Τάσος Ζωγράφος, θυμούνται την βίαιη διακοπή της ταινίας στην πρεμιέρα από την αστυνομία, αλλά και την προσπάθεια των Αρχών να προκαλέσουν οικονομική καταστροφή στην θεατρική παράσταση που ανέβασε με έργο του Ρώσου συγγραφέα Αρμπούζοφ. Ακολούθησε η σύλληψη και ο ξυλοδαρμός του Αλεξανδράκη, ο οποίος ένα χρόνο νωρίτερα είχε πάει κόντρα στο ρεύμα της αντικομουνιστικής υστερίας, όταν ζήτησε με δημόσια δήλωση να περάσει την Πρωτοχρονιά του ’61 με τον Μανώλη Γλέζο στη φυλακή…
Όταν γυριζόταν η ταινία «Μια Ιταλίδα από την Κυψέλη», οι στρατονόμοι της χούντας δεν του επέτρεψαν να ταξιδέψει για τις ανάγκες των γυρισμάτων στην Ιταλία.

Γιος δικηγόρου από την Μάνη, ο Αλέκος Αλεξανδράκης γεννήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 1928 στην Αθήνα. Φοίτησε στο σχολείο Μπερζάν και μεγάλωσε σε ένα σπίτι γεμάτο βιβλία, μέσα στην αριστοκρατία, καθώς από το σπίτι του περνούσαν ζωγράφοι, ποιητές, γλύπτες, διανοούμενοι. Λάτρευε την ξιφασκία και στα 15 του έγινε μέλος της Εθνικής ομάδας. Ένα χρόνο αργότερα μπήκε στην Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, αλλά ήθελε και να σπουδάσει στις ΗΠΑ κινηματογραφική σκηνοθεσία.

Μία παράσταση του Κάρολου Κουν με πρωταγωνίστρια την Έλλη Λαμπέτη τού άλλαξε την ζωή. Ένας καλός φίλος, σπουδαστής στην Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, ο Νίκος Καζής, τον παρακινεί να παρακολουθήσει μαθήματα στην Σχολή. Αποφάσισε να δώσει εξετάσεις στο Βασιλικό Θέατρο και πέρασε πρώτος!

Ο Δημήτρης Χορν ήταν τόσο σίγουρος για το ταλέντο του Αλέκου, ώστε είχε στοιχηματίσει για την επιτυχία του. Τον καιρό εκείνο η Κατερίνα (Ανδρεάδη) έψαχνε έναν ζεν πρεμιέ για το έργο «Φθινοπωρινή Παλίρροια». Ο νεαρός ηθοποιός την επισκέφτηκε με λουλούδια στο σπίτι της μαζί με την Άννα Συνοδινού και πήρε τον ρόλο.

Έκανε τα πρώτα του βήματα στο θεατρικό σανίδι στις 9 Ιουλίου 1949 και εντυπωσίασε κριτικούς και κοινό. Πέντε χρόνια πριν, ο φακός της κινηματογραφικής κάμερας τον βρίσκει ανάμεσα στους θεατές μιας παράστασης, στην ταινία «Χειροκροτήματα» (1944), όπου δεν είχε ρόλο.

«Παρουσιάστε όπλα. Επιτέλους, ένας εραστής στο ελληνικό θέατρο», έγραψε ο Αιμίλιος Χουρμούζιος στην «Καθημερινή». Εντύπωση έκανε και στον Φιλοποίμενα Φίνο, ο οποίος του πρότεινε να παίξει στον κινηματογράφο. Την ίδια κιόλας χρονιά έκανε το ντεμπούτο του στην μεγάλη οθόνη με την ταινία «Δύο κόσμοι», σε σκηνοθεσία Γρηγόρη Γρηγορίου. Ακολούθησαν αμέτρητες άλλες και όλοι ομονοούσαν πως επρόκειτο για έναν μεγάλο ηθοποιό και τον μεγαλύτερο γόη της εποχής.

Η απήχησή του στις γυναίκες ήταν άνευ προηγουμένου. Από τα πρώτα «θύματα» της γοητείας του ήταν η Έλλη Λαμπέτη, με την οποία είχε δεσμό στα ξεκινήματά του για περίπου έξι μήνες.

Ο δεσμός τους ήταν τόσο σύντομος, διότι ο Αλεξανδράκης προτίμησε να ακολουθήσει την Κατερίνα σε περιοδεία. Εκεί, κάπου στο Σουδάν, γνώρισε την πρώτη του γυναίκα, την Μαρτζ Βάλβη, την οποία νυμφεύθηκε λίγο αργότερα στην Αθήνα. Ο γάμος τους κράτησε τρία χρόνια, όσο κι ο δεύτερός του με την Κλωντ Σαμπαντού, μια πανέμορφη Γαλλίδα.

Το 1956 νυμφεύθηκε την ηθοποιό Αλίκη Γεωργούλη. Μαζί ανέβασαν στο θέατρο «Γκλόρια» της Πλατείας Αμερικής το «Πικνίκ», ενώ συμμετείχαν από κοινού σε πορείες ειρήνης και δημοκρατικά συλλαλητήρια. Ύστερα από τέσσερα χρόνια χώρισαν. Τέταρτος γάμος, με την Ελβετίδα Βερένα Γκάουερ. Στα πέντε χρόνια που κράτησε ο γάμος τους απέκτησαν δύο παιδιά. Το 1969 γνώρισε την Νόνικα Γαληνέα και την ερωτεύτηκε βαθιά. Παρ’ ότι αυτή η σχέση κράτησε 21 ολόκληρα χρόνια, δεν παντρεύτηκαν ποτέ.

Εκτός από την ιδιότητα του θιασάρχη, που ξεκίνησε το 1956 και κράτησε τουλάχιστον 35 χρόνια, ο Αλέκος Αλεξανδράκης σκηνοθέτησε θεατρικά έργα, αλλά και ταινίες, όπως ο «Θρίαμβος» (1960) με τον Καρύδη-Φουκς και τη «Συνοικία το όνειρο» (1961), που βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ωστόσο η προβολή της απαγορεύτηκε από την λογοκρισία της εποχής, λόγω των αριστερών φρονημάτων του Αλεξανδράκη, για να κυκλοφορήσει ύστερα από καιρό μια λογοκριμένη έκδοσή της.

Αριστερός εκ πεποιθήσεως, αγωνίστηκε για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις καλύτερες συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων. Ήταν πρωτοστάτης σε ειρηνικές διαδηλώσεις. Μάλιστα σε μία από αυτές, συνελήφθη. Το 1960 ο Μανώλης Γλέζος φυλακίζεται. Όλοι σιωπούν. Ένας δημοσιογράφος ρωτά τον Αλέκο Αλεξανδράκη που θα ήθελε να περάσει τις μέρες των Χριστουγέννων. Η απάντησή του αποστομωτική: «Θα ήθελα να περάσω τα χριστούγεννα μαζί με τον Γλέζο. Και αναφέρω αυτόν, γιατί για μένα ο Γλέζος είναι ένα σύμβολο», δηλώνει και το σκάνδαλο δεν αργεί να ξεσπάσει, ενώ ο ίδιος ο Μανώλης Γλέζος δεν τον γνώριζε μέχρι τότε προσωπικά. Οι απόψεις του πρωταγωνιστή ήταν πάντα ρηξικέλευθες, ριζοσπαστικές.

Συνεργάστηκε με λαμπερές πρωταγωνίστριες όπως με την Μελίνα Μερκούρη, την Αλίκη Βουγιουκλάκη, την Τζένη Καρέζη, την Μάρω Κοντού και την Ζωή Λάσκαρη. Πρωταγωνίστησε σε περισσότερες από 75 κινηματογραφικές ταινίες: «Ο βαφτιστικός», «Στέλλα», «Το νησί των γενναίων», «Ραντεβού στην Κέρκυρα», «Δεσποινίς Διευθυντής», «Δάκρυα για την Ηλέκτρα», «Όμορφες μέρες», «Η κόμισσα της Κέρκυρας», «Η Μαρία της σιωπής», «Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο», «Τα παιδιά της Χελιδόνας», κ.λπ., κ.λπ.

Στο θέατρο ερμήνευσε τους σημαντικότερους ρόλους του παγκόσμιου ρεπερτορίου. Μεταξύ των παραστάσεων, στις οποίες πρωταγωνίστησε και άφησαν εποχή, είναι: «Παράξενο Ιντερμέτζο», «Ταξίδι της μέρας μέσα στην νύχτα», «Ήταν όλοι τους παιδιά μου», «Μαντάμ Μπάτερφλαϊ»,«Η γυναίκα με τα μαύρα», «Τέσσερα δωμάτια με κήπο», «Έγκλημα και τιμωρία», «Τα μεγάλα χρόνια», «Ο γλάρος».

Στην τηλεόραση έπαιξε στον «Παράξενο Ταξιδιώτη», τον περίφημο «Γιούγκερμαν» και τους «Μυστικούς Αρραβώνες», καθώς και σε πιο καινούργιες σειρές.

Το 1994 ανέβασε με την Μιμή Ντενίση τον «Θείο Βάνια» και δύο χρόνια αργότερα επέστρεψε στο Εθνικό, απ’ όπου είχε ξεκινήσει.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του δίδασκε υποκριτική στο Εργαστήρι του Διαμαντόπουλου. Το 2001, ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος του απένειμε τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος της Τιμής για την προσφορά του στην τέχνη.
Πέθανε στις 8 Νοεμβρίου του 2005 έπειτα από μακροχρόνια μάχη με τον καρκίνο.